وینود خوسلا؛ سرمایه‌گذار بلندپرواز
او هم‌بنیانگذار و اولین مدیرعامل شرکت سان مایکروسیستمز است.
قصه‌ها از کودکی راه‌شان را به دنیای ما باز کرده و همیشه آینه‌ای از خیال و حقیقت در برابر ما گذاشته‌اند. مرورِ حقیقت اما همان داستان تجربه‌ی زندگی‌های ناکرده است که اغلب آموختنی‌هایی با چاشنی جذابیت دارد. در این میان داستان زندگی آنهایی که مسیرشان را از دل دنیای تکنولوژی دنبال می‌کنند، پی‌رنگ متفاوتی دارد و هیچ شبیه داستان‌های کلاسیک نیست که در آنها موفقیت و شکست، فرمول یکسانی دارند. «پروفایل» قرار است روایت‌گر داستان مستند روزگار همین آدم‌ها باشد؛ آنهایی که نقش موثری در شکل‌گیری آنچه امروز به عنوان صنعت تکنولوژی می‌شناسیم، داشته و دارند؛ آنهایی که از انتخاب مسیر متفاوت نترسیدند؛ نه می‌خواستند قهرمان باشند و نه ضدقهرمان. «پروفایل» را هر هفته پنج‌شنبه‌ها در آی تی ایران بخوانید یا بشنوید.
انسانِ جستجوگر همیشه دغدغه درک و کشف جهان را داشته است؛ دلمشغولی که در طول سال‌ها و قرن‌ها و به دنبال جنبش‌های آگاهی طلبی، به شکل‌گیری رسانه‌ها منجر شد تا پنجره‌ای باشند به روی دنیای نادیده و نامکشوف. پس اگر خواندن یک مجله در گوشه‌ای از جغرافیای زمین، بتواند زندگی یک پسر نوجوان را متحول کند، احتمالا این مجله مسیر و هدف درستی را انتخاب کرده است. «وینود خوسلا» هم رد پای رویاهاش را در لابه‌لای صفحات یک مجله پیدا کرد و وارد دنیای تکنولوژی شد. او با کمک به راه‌اندازی یکی از بزرگترین و مهم‌ترین شرکت‌های تکنولوژی جهان، توانست اثر ماندگاری در این صنعت بگذارد و حالا به عنوان یکی از موفق‌ترین و تاثیرگذارترین سرمایه‌گذاران خطرپذیر در این حوزه شناخته می‌شود.
استنفورد با طعم شیر سویا
وینود خوسلا در بیست‌وهشتمین روز از ماه ژانویه سال 1955 در شهر آرام و خوش آب‌وهوای پونه در هندوستان به دنیا آمد. پدرش که افسر ارتش هند بود و در دهلی‌نو خدمت می‌کرد، می‌خواست که پسرش هم راه او را برود. اما خواندن داستان راه‌اندازی شرکت اینتل در مجله الکترونیک انجینیرینگ تایمز (Electronic Engineering Times)، خوسلای جوان را به کارآفرینی علاقمند کرد؛ اتفاقی که الهام‌بخش او برای ورود به صنعت تکنولوژی شد. خوسلا که دانش‌آموز با استعدادی بود، در شانزده سالگی وارد موسسه تکنولوژی هند شد که یکی از قدیمی‌ترین دانشگاه‌های این کشور در زمینه تکنولوژی به حساب می‌آید. او در سال 1976 با مدرک مهندسی الکترونیک از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد و اولین مرکز برنامه‌نویسی کامپیوتر این دانشگاه را در حالی به راه انداخت که عده‌ای از کارمندان آن در اعتصاب بودند. خوسلا در بیست سالگی با ارایه طرح‌هایی، به ایجاد اولین برنامه مهندسی زیست پزشکی در هندوستان کمک کرد. سودای کارآفرینی خوسلا و اشتیاقش به راه‌اندازی یک کسب‌وکار تازه، باعث شد در سال 1975 یک شرکت تولیدکننده شیر سویا را تاسیس کند تا شیر جایگزینی را در اختیار آن دسته از هموطنانش بگذارد که یخچالی برای نگهداری از شیر گاو نداشتند.
همین دغدغه‌ها باعث شد تا به تحصیل در رشته مهندسی زیست پزشکی علاقمند بشود و با یک بورسیه کامل به دانشگاه بزرگ و معتبر کارِنگی مِلون در شهر پیتسبورگ ایالت پنسیلوانیا برود. در آنجا بود که برای شرکت در مدرسه کسب‌وکار دانشگاه استنفورد ثبت‌نام کرد، اما درخواستش به خاطر نداشتن تجربه کاری کافی، رد شد. وینود خوسلا در حالی که مشغول تحصیل بود، همزمان دو شغل تمام‌وقت داشت تا بتواند دست‌کم دو سال سابقه کار لازم را در کارنامه‌اش داشته باشد. اما درخواست او برای ورود به استنفورد برای دومین بار رد شد. پس دوره کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی را در همان دانشگاه کارنگی ملون آغاز کرد، اما استنفورد برای او دروازه دنیای آرزوهایش بود. به همین خاطر دست از تلاش برنداشت و تنها بعد از گذشت سه هفته از شروع دوره آموزشی‌اش، توانست مسئولان ثبت‌نام استنفورد را متقاعد کند تا درخواستش برای ورود به مدرسه کسب‌وکار این دانشگاه را بپذیرند. در نهایت وینود خوسلا در سال 1980 با مدرک کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد.
دلبسته‌ی انرژی‌های جایگزین
خوسلا بعد از فارغ‌التحصیلی از استنفورد به راه‌اندازی استارت‌آپ «دِیزی سیستمز» (Daisy Systems) کمک کرد. این شرکت که در زمینه اتوماسیون طراحی الکترونیک فعالیت می‌کرد، در سال 1981 تاسیس شد. او در این مدت چند کسب‌وکار کوچک دیگر را هم به راه انداخت که البته موفقیت چندانی نداشتند. وینود خوسلا اما در سال 1982 با همکاری دو نفر از همکلاسی‌هایش در دانشگاه استنفورد، یعنی اسکات مک‌نلی و اندی بِکتولشیم، و همچنین بیل جوی که فارغ‌التحصیل رشته علوم کامپیوتری از دانشگاه برکلی بود، شرکت سان مایکروسیستمز (Sun Microsystems) را تاسیس کرد. خوسلا در دو سال اول، به عنوان اولین مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره این شرکت فعالیت کرد و سپس به قصد حضور در عرصه سرمایه‌گذاری خطرپذیر، این شرکت را ترک کرد.
به این ترتیب وینود خوسلا در سال 1986 به عنوان یکی از شرکای اصلی، به شرکت سرمایه‌گذاری خطرپذیر کِلِینِر پِرکینز (Kleiner Perkins) پیوست و در آنجا با چند سرمایه‌گذاری اولیه موفق، توانست به چهره‌ای معروف و شناخته شده در این عرصه تبدیل بشود. در همین دوره بود که خوسلا در دو شرکت هندی سرمایه‌گذاری کرد که در زمینه اعطای وام به زنان فقیر مناطق روستایی فعالیت می‌کردند. او که دیگر وقت بیشتری با فرزندان نوجوانش می‌گذراند، به استارت‌آپ‌های تکنولوژی علاقمند شد و به تدریج همکاری خودش با کِلِینِر پِرکینز را به صورت نیمه‌وقت درآورد و در نهایت در سال 2004 از این شرکت جدا شد. او در اواخر همان سال شرکت سرمایه‌گذاری خطرپذیر خودش را با نام خوسلا ونچرز (Khosla Ventures) را تاسیس کرد تا در تکنولوژی‌های تجربی بیشتری با دامنه تاثیرگذاری اجتماعی گسترده‌تر، سرمایه‌گذاری کند. در آن زمان حجم دارایی‌های وینود خوسلا به حدود 5/1 میلیارد دلار می‌رسید.
خوسلا به تدریج به حوزه انرژی‌های جایگزین مانند انرژی خورشیدی، سوخت‌های زیستی و باتری‌ها علاقمند شد و به امید رواج استفاده از آنها، سرمایه‌گذاری‌هایی هم در شرکت‌های فعال در این زمینه انجام داد. با اینکه بعضی از این سرمایه‌گذاری‌ها بعد از یک دهه به نتیجه رسیدند، اما جزو سرمایه‌گذاری‌های موفق خوسلا ونچرز به حساب می‌آیند. در ماه می سال 2010 اعلام شد که «تونی بلر» نخست‌وزیر وقت بریتانیا، با هدف ارایه مشاوره‌های استراتژیک در زمینه تکنولوژی‌های محیط‌زیستی، به شرکت خوسلا ونچرز پیوسته است. این شرکت تا حالا بیش از 15 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری انجام داده است.
ماجرای ساحل اختصاصی
وینود خوسلا در سال 2021، توانست به فهرست مجله فوربس از چهارصد فرد ثروتمند آمریکا راه پیدا کند. هر چند خوسلا هوادار سیاستمداران دموکرات مثل باراک اوباما و هیلاری کلینتون است، اما به خاطر دغدغه‌های محیط‌زیستی‌اش بارها از سیاستمداران جمهوری‌خواه هم حمایت مالی کرده. با این همه اما نام او با ساحل مارتین گره خورده است. خوسلا که زمینی در همسایگی ساحل مارتین دارد، از سال 2010 و به دنبال بستن مسیر دسترسی عمومی به این ساحل، درگیر مناقشات حقوقی شده است. خوسلا بعد از شرکت در دادگاه‌های مختلف، در ماه ژانویه سال 2020 متهم شد که با تعبیه دروازه و استخدام ماموران مسلح برای حفاظت از جاده ورودی به این ساحل، جلوی ورود مردم به این منطقه تفریحی را گرفته است.
وینود خوسلا با «نیرو خوسلا» ازدواج کرده که دوست دوران کودکی او و بنیانگذار یک بنیاد خیریه آموزشی است. آنها چهار فرزند دارند و در منطقه کوچک و اعیان‌نشین پورتولا ولی در کالیفرنیا زندگی می‌کنند. خانواده خوسلا فعالیت‌های خیریه متنوع و گسترده‌‌ای انجام می‌دهند و در طول دوران همه‌گیری کووید-19 کمک‌های مختلفی به مردم هندوستان کرده‌اند.
قسمت‌های قبلی پروفایل:
۱- آدام موسری؛ صدای رسای فیس‌بوک
۲- لینا خان؛ سردمدار مبارزه با انحصارطلبی
۳- ریما قریشی؛ یک مدیر بالفطره
۴- کریستیانو آمون؛ مدیر جدید و خندان کوآلکام
۵- اندی جیسی؛ مدیرعامل گران‌قیمت آمازون با تبار ایرانی
۶- آیلین لی؛ کاشف تک‌شاخ‌های سیلیکون‌ولی
۸- سوزان اثی؛ شیفته‌ی اقتصاد تکنولوژی
۹- امین ذوالفنون؛ از تار تا تکنولوژی
۱۰- جسیکا روزنورسل؛ مدیری با دغدغه‌های اجتماعی
۱۱- کریس یانگ؛ امید تازه‌ی مایکروسافت برای آینده
۱۲– ویتالیک بوترین؛ خالق اتریوم
۱۳- جن‌سن هوآنگ؛ یک مدیر هدفمند
۱۴ – ملانی پرکینز؛ ثروتمندترین زن جوان کارآفرین
۱۵- پت جلسینگر؛ ناخدای جدید اینتل
۱۶- الیزابت هولمز؛ ظهور و سقوط یک امپراطوری
۱۷- سوزان وجسیکی؛ ؛ قدرتمندترین زن در اینترنت
۱۸- کاتالین کاریکو؛ مبدع اولین واکسن کووید-19
۱۹- لیزا سو، یکی از بهترین مدیران صنعت نیمه‌رسانا
۲۰ – رید هستینگز؛ ایده‌پرداز صنعت سرگرمی مدرن
۲۱- سفرا کتز؛ در ستایش تجربه‌گرایی
۲۲- گویین شات‌ول؛ ستاره‌ی صنعت فضانوردی
۲۴- آیچا اِوِنز؛ ملکه‌ی صنعت خودروهای خودران
۲۵- امی هود؛ برگ برنده غول نرم‌افزاری جهان
۲۶- لیزا جکسون؛ سفیر اپل در حفاظت از محیط زیست
۲۷- آدام نیومن؛ زخم‌خورده‌ی جاه‌طلبی‌ها
۲۹- الیزابت چرچیل؛ در جستجوی ارتباطات مدرن
۳۰ – دمت موتلو؛ یک کارآفرین جسور
۳۱-جاش واردل؛ مبدع بازی آنلاین و پرطرفدار وردل
۳۲-کیتی هان؛ ملکه بازار رمز ارز
۳۳-برت تیلور؛ درخشش یک ذهن خلاق
۳۴-مارکس براونلی؛ اتاقی از آنِ خود
۳۵-اِوِن بلاس؛ سلطان افشای گجت‌ها
۳۶- مریسا می‌یر؛ افول یک ستاره
۳۷- تیم آرمسترانگ؛ مجذوب روزنامه‌نگاری دیجیتال
۳۸ -امید کردستانی؛ مرد چالش‌های سخت
۳۹- پریسا تبریز؛ قاتل باگ‌های امنیتی
۴۰ – جری یانگ؛ یک پیشاهنگ زیرک
۴۱-اسکات مک‌نلی؛ یک مدیر ثابت‌قدم
43-ژانگ ییمینگ؛ کارآفرین نوآور
44- کَرُل بارتز؛ بازمانده‌ی سرسخت
