کَرُل بارتز؛ بازمانده‌ی سرسخت

او مدیرعامل سابق شرکت یاهو است.

ندا لهردی15 اردیبهشت , 1401

قصه‌ها از کودکی راه‌شان را به دنیای ما باز کرده و همیشه آینه‌ای از خیال و حقیقت در برابر ما گذاشته‌اند. مرورِ حقیقت اما همان داستان تجربه‌ی زندگی‌های ناکرده است که اغلب آموختنی‌هایی با چاشنی جذابیت دارد. در این میان داستان زندگی آنهایی که مسیرشان را از دل دنیای تکنولوژی دنبال می‌کنند، پی‌رنگ متفاوتی دارد و هیچ شبیه داستان‌های کلاسیک نیست که در آنها موفقیت و شکست، فرمول یکسانی دارند. «پروفایل» قرار است روایت‌گر داستان مستند روزگار همین آدم‌ها باشد؛ آنهایی که نقش موثری در شکل‌گیری آنچه امروز به عنوان صنعت تکنولوژی می‌شناسیم، داشته و دارند؛ آنهایی که از انتخاب مسیر متفاوت نترسیدند؛ نه می‌خواستند قهرمان باشند و نه ضدقهرمان. «پروفایل» را هر هفته پنج‌شنبه‌ها در آی تی ایران بخوانید یا بشنوید.

تدوین و تنظیم پادکست: یاسمن سرهنگی

هر وحشت، هر اتفاق تلخ، هر شکست و هر فقدانی، فقط اولین بار است که روح را خراش می‌دهد و بعد از آن بازنده بودن و گم شدن در زندگی، دیگر چندان ترسناک نیست. دخترکی که در هشت سالگی مادرش را از دست می‌دهد و چند سال بعد ناچار می‌شود از دهمین رودخانه بزرگ جهان عبور کند تا به مادربزرگش برسد، طبیعتا به سادگی مقهور مسیر پر پیچ‌وخم روزگار نمی‌شود. «کَرُل بارتز» اما با تمام این سختی‌ها جنگید و توانست سال‌ها به عنوان یکی از مدیران تاثیرگذار سیلیکون‌ولی فعالیت کند و در فهرست قدرتمندترین زنان جهان، جایگاهی برای خودش بدست بیاورد. هر چند او نتوانست صندلی مدیریت شرکت یاهو را حفظ کند، اما اقداماتش در صنعت تکنولوژی ماندگار شده‌اند.

مسافری از می‌سی‌سی‌پی

کَرُل بارتز که در شهر ساحلی وینونا در ایالت مینه‌سوتا به دنیا آمده است، در روز بیست‌وهشتم ماه آگوست امسال شمع تولد هفتادوسه سالگی‌اش را فوت می‌کند. او در هشت سالگی شاهد مرگ مادرش بود و با این اوصاف کودکی سخت و غم‌انگیزی را پشت سر گذاشت. بارتز چند سال بعد از مرگ مادر، ناچار شد همراه با برادر کوچک‌ترش در سفری طولانی، از عرض رودخانه می‌سی‌سی‌پی که چهارمین رودخانه بلند دنیاست، بگذرد تا به مزرعه مادربزرگش در شهر آلما ویسکانسین برسد؛ جایی که تمام نوجوانی و جوانی را در آنجا گذراند. بارتز در دوران دبیرستان نشان داد که استعداد خوبی در ریاضیات دارد، پس راهی دانشگاه خصوصی ویلیام وودز در ایالت میزوری شد. اما کمی بعد به دانشگاه ویسکانسین-مدیسن منتقل شد که یکی از معتبرترین و بزرگ‌ترین دانشگاه‌های ایالات متحده است. او در سال 1971 با مدرک کارشناسی علوم کامپیوتری از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد. بارتز که دو برادر و دو خواهر ناتنی دارد، برای تامین مخارجش در دوران دانشگاه در کافه‌ای کار می‌کرد.

او کار در صنعت کامپیوتر را در شرکت Digital Equipment Corporation آغاز کرد که یکی از اولین و بزرگ‌ترین تولیدکنندگان کامپیوتر بود.

کَرُل بارتز پنج سال بعد از فارغ‌التحصیلی برای کار به گروه تولیدی بزرگ تری‌ام (3M) رفت، اما بعد از آنکه با درخواستش برای انتقال به دفتر مرکزی موافقت نشد، آنجا را ترک کرد. بعد از آن بود که بارتز وارد صنعت کامپیوتر شد. او کار در این صنعت را با شرکت دیجیتال اکوئیپمنت کورپوریشن (Digital Equipment Corporation) آغاز کرد که در فاصله سال‌های دهه 60 تا 90 میلادی یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان اصلی در صنعت کامپیوتر بود. بعد از آن به مدت کوتاهی در شرکت سان مایکروسیستمز (Sun Microsystems) مشغول به کار شد. او در سال 1992 به عنوان مدیرعامل شرکت آتودسک (Autodesk) انتخاب شد و به گفته بسیاری از کارشناسان و متخصصان، این شرکت را از یک تولیدکننده بی‌هدف نرم‌افزارهای کامپیوتری، به یکی از تولیدکنندگان پیشرو در بازار نرم‌افزارهای طراحی تبدیل کرد. بارتز همیشه معتقد بوده است که باید ساختار یک شرکت را به گونه‌ای تنظیم کرد که بتواند در برابر شکست‌ها خطرپذیر باشد و با انعطاف‌پذیری بالا بتواند در کمترین زمان ممکن از شرایط بحرانی عبور کند. او در نهایت در سال 2006 از سمت مدیرعاملی شرکت آتودسک کناره‌گیری کرد، اما همچنان رئیس هیئت مدیره آن باقی ماند. درآمد این شرکت در طول چهارده سال مدیریت بارتز، از 300 میلیون دلار به 5/1 میلیارد دلار رسید و قیمت سهام آن، به طور متوسط رشد سالانه 20 درصدی را تجربه کرد.

مدیریت کوتاه و ناموفق یاهو

سه سال بعد و در سیزدهم ژانویه سال 2009، کَرُل بارتز به مدیرعاملی شرکت بزرگ یاهو انتخاب شد که در آن زمان چهارمین وب‌سایت پربازدید جهان بود. او در اولین کنفرانس مشترک با تحلیل‌گران مالی اعلام کرد که می‌خواهد مطمئن شود یاهو به شرکت بهتری تبدیل خواهد شد، اما بعضی از کارشناسان از جمله خبرنگار مجله بیزینس‌ویک معتقد بودند که دیگر هیچ‌کس نمی‌تواند یاهو را نجات بدهد. چند ماه بعد خبرگزاری رویترز گزارش داد که بارتز در حال کار روی یک چک‌لیست شگفت‌انگیز است که با تعدیل 675 نفر نیرو، جابه‌جایی مدیران و کاهش هزینه‌های جاری، ساختار سازمانی یاهو را به کلی تغییر می‌دهد. اما این اتفاق بعد از تعدیل نیروی گسترده یاهو در سال 2008، باعث گسترش جو نگرانی و ناامنی در میان کارمندان شد و از آنجایی که بارتز به پنهان‎‌کاری شهرت داشت، بسیاری از کارمندان نگران اتفاقاتی بودند که آنها را غافلگیر می‌کردند.

در ششم سپتامبر 2011، بارتز با تماس تلفنی «روی بوستاک» رئیس هیئت مدیره وقت یاهو، از مقام مدیرعاملی برکنار شد.

کَرُل بارتز بعد از یک سال از آغاز همکاری با یاهو، در ژانویه سال 2010 به خودش نمره بی (B) داد، هر چند بسیاری از رسانه‌ها معتقد بودند که او در همین مدت توانسته این شرکت بحران‌زده را به خوبی مدیریت کند. در زمان استخدام بارتز در یاهو مقرر شده بود که پایه درآمد سالانه او یک میلیون دلار باشد، در حالی که او علاوه بر پاداش سالانه 400 درصدی، پنج میلیون سهم این شرکت به ارزش 18 میلیون دلار را هم دریافت کرد. همین موضوع باعث شد او در سال 2010، عنوان پردرآمدترین مدیرعامل را به خودش اختصاص بدهد. شرایط بی‌ثبات کاری و نگرانی مداوم کارمندان در کنار ادامه بحران‌هایی که گریبان یاهو را گرفته بودند و شایعات پیرامون حقوق دریافتی بارتز، باعث شد هیئت مدیره یاهو تحت فشار قرار بگیرد. به این ترتیب در روز ششم سپتامبر سال 2011، بارتز با تماس تلفنی «روی بوستاک» رئیس هیئت مدیره وقت یاهو، از مقام مدیرعاملی برکنار شد تا «تیم مورس» مدیر ارشد مالی این شرکت، به طور موقت بر صندلی مدیرعاملی تکیه کند. کَرُل بارتز بعدها گفت که در آن روز، روی بوستاک از نظر فیزیکی تنها بیست دقیقه با او فاصله داشت، اما اعصاب مواجهه با او را نداشت. در نهایت و با وجود تمایل بارتز به باقی ماندن در هیئت مدیره یاهو، با درخواست او موافقت نشد.

یک مبارز قدرتمند

بارتز مدرک دکترای افتخاری علوم انسانی را از موسسه تکنولوژی نیوجرسی، دکترای افتخاری علوم از موسسه پلی‌تکنیک ووستر و دکترای علوم انسانی از دانشگاه ویلیام وودز را دریافت کرده است و در هیئت مدیره شرکت‌های بزرگی از جمله سیسکو، اینتل و نتورک اپلیَنس حضور دارد. او همچنین در دوران حکومت باراک اوباما، عضو شورای مشاوران علوم و تکنولوژی ریاست‌جمهوری آمریکا هم بوده است. کَرُل بارتز که به مدت شش سال مداوم در فهرست مجله فوربس از قدرتمندترین زنان جهان قرار داشته، بعد از سال‌ها مبارزه با سرطان سینه توانست نجات پیدا کند و به زندگی عادی بازگردد. بارتز علاقه زیادی به گلف، تنیس و باغبانی دارد. او در دوران کار در شرکت سان مایکروسیستمز با همسرش «بیل مار» آشنا شد که یکی از مدیران میانی وقت آن شرکت بود. آنها سه فرزند دارند و حالا در شهر ساحلی آترتون در کالیفرنیا زندگی می‌کنند.