دمت موتلو؛ یک کارآفرین جسور

او مدیرعامل شرکت ترندیول است.

قصه‌ها از کودکی راه‌شان را به دنیای ما باز کرده و همیشه آینه‌ای از خیال و حقیقت در برابر ما گذاشته‌اند. مرورِ حقیقت اما همان داستان تجربه‌ی زندگی‌های ناکرده است که اغلب آموختنی‌هایی با چاشنی جذابیت دارد. در این میان داستان زندگی آنهایی که مسیرشان را از دل دنیای تکنولوژی دنبال می‌کنند، پی‌رنگ متفاوتی دارد و هیچ شبیه داستان‌های کلاسیک نیست که در آنها موفقیت و شکست، فرمول یکسانی دارند. «پروفایل» قرار است روایت‌گر داستان مستند روزگار همین آدم‌ها باشد؛ آنهایی که نقش موثری در شکل‌گیری آنچه امروز به عنوان صنعت تکنولوژی می‌شناسیم، داشته و دارند؛ آنهایی که از انتخاب مسیر متفاوت نترسیدند؛ نه می‌خواستند قهرمان باشند و نه ضدقهرمان. «پروفایل» را هر هفته پنج‌شنبه‌ها در آی تی ایران بخوانید یا بشنوید.

تدوین و تنظیم پادکست : یاسمن سرهنگی

ماراتن عقربه‌ها هرگز به پایان نمی‌رسد؛ همین حقیقت است که عمر را به سرمایه‌ای ارزشمند و زندگی را به فرصتی تکرارنشدنی تعبیر می‌کند. بسیاری با تکیه بر این گزاره معتقدند که شرایط به تنهایی نمی‌توانند آنقدرها هم تعیین‌کننده باشند و بهتر است کوچک‌ترین جرقه‌های خلاقیت را به عنوان سرنخی ممتاز، جدی گرفت و آنها را دنبال کرد. در واقع با چنین رویکردی است که خطر کردن و چشم‌پوشی از منطقه امن فعلی، معنا پیدا می‌کند. «دِمِت موتلو» هم در آستانه سی سالگی و زمانی که روزهای آرام و زندگی متعادلی را تجربه می‌کرد، تصمیم گرفت از دایره امنیتش پا فراتر بگذارد و به درک ذهنی و آینده‌نگری خودش اعتماد کند. او یک دهه پیش، فرصتی را در وطنش شناسایی کرد و با راه‌اندازی شرکت ترندیول (Trendyol)، تمام تلاش خودش را کرد تا آن را به واقعیت نزدیک کند. حالا موتلو نه تنها یکی از بزرگ‌ترین زنان کارآفرین کشور ترکیه است، بلکه یکی از قدرتمندترین زنان کارآفرین جهان هم به حساب می‌آید.

سفر پرماجرا

ستاره دمت موتلو در بیست‌ودومین روز از ماه آگوست سال 1981 در شهر نیویورک درخشید؛ جایی فرسنگ‌ها دورتر از وطنش ترکیه. خانواده موتلو مدت‌ها پیش از تولد دمت به آمریکا مهاجرت کرده بودند. او بعد از پایان دوران مدرسه، به دانشگاه نیویورک رفت تا مدرک کارشناسی‌ اقتصاد را با درجه ممتاز و از بزرگ‌ترین دانشگاه خصوصی ایالات متحده بگیرد. بعد از آن بود که اولین تجربه‌های کاری خودش را از سر گذراند. این تجربه‌ها در شرکت‌هایی مانند آلتریا (Altria) یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان تنباکو و سیگار در جهان، پروکتِر اَند گَمبل (Procter & Gamble) شرکتی فعال در زمینه کالاهای مصرفی و رِکیت بِنکیزِر (Reckitt Benckiser) تولیدکننده کالاهای لوکس رقم خوردند و بیشتر در زمینه مدیریت برند، بازاریابی و توسعه تجاری بودند. کار در این شرکت‌ها باعث شد تا دمت موتلو به مدیریت بازرگانی علاقمند بشود. به همین خاطر بود که در سال 2009 برای ادامه تحصیل به مدرسه کسب‌وکار دانشگاه هاروارد رفت.

بعد از یک سال تحصیل در مدرسه کسب‌وکار دانشگاه هاروارد، دمت موتلو برای تعطیلات تابستان راهی ترکیه شد؛ سفری که مسیر زندگی او را به کلی تغییر داد. در ترکیه موتلو متوجه فرصتی شد که مغفول مانده بود؛ تجارت الکترونیک و خرید آنلاین، به خصوص در زمینه مد که اتفاقا طرفداران زیادی هم در میان مردم این کشور دارد. همین شد که دمت موتلو تصمیم خودش را برای ترک تحصیل گرفت و در حالی از مدرسه کسب‌وکار دانشگاه هاروارد بیرون آمد که بسیاری رویای تحصیل در آنجا را در سر داشته و دارند. در همان سال موتلو با سرمایه شخصی خودش که چیزی در حدود 300 هزار دلار بود، ترندیول را تاسیس و اولین پرتال آن را راه‌اندازی کرد.

ورود به باشگاه دکاکورن‌ها

ترندیول در این سال‌ها به بازارگاه آنلاینی تبدیل شد که امکان فروش آنلاین محصولات تولیدکنندگان ترک را فراهم می‌کند و کمک کرده است تا این محصولات به دست کاربران بیست‌وهفت کشور دیگر هم برسند. این شرکت به سرعت رشد کرد و بعد از هشت سال توانست توجه غول تجارت الکترونیک چین یعنی علی‌بابا را به خودش جلب کند. به این ترتیب بود که در سال 2018 علی‌بابا 750 میلیون دلار در ترندیول سرمایه‌گذاری کرد تا عنوان بزرگ‌ترین سرمایه‌گذار آن را در اختیار بگیرد. ترندیول حالا بزرگ‌ترین شرکت ترکیه در زمینه تجارت الکترونیک است و شصت درصد از فروش آنلاین پوشاک و محصولات صنعت مد این کشور را در اختیار دارد. این پلتفرم بیش از شانزده میلیون کاربر دارد و بیش از دو هزار برند در آن محصولات‌شان را عرضه می‌کنند. وب‌سایت ترندیول با بیش از 200 میلیون بازدید در هر ماه، در سال‌های اخیر رشد سالانه بیش از صد درصدی را تجربه کرده است. ارزش این شرکت اخیرا و با جذب سرمایه دوازده میلیارد دلاری، به 16.5 میلیارد دلار رسیده است تا به باشگاه دِکاکورن‌ها (شرکت‌هایی با ارزش بیش از ده میلیارد دلار) بپیوندد.

زن الهام‌بخش با کفش‌های معروف

دمت موتلو در این سال‌ها و در کنار مدیریت و توسعه شرکت ترندیول، شرکت «پیک گیمز» (Peak Games) را هم تاسیس کرده است که یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان در حوزه بازی‌های موبایل است. این شرکت هم به سرعت در مسیر رشد قرار گرفت و در نهایت شرکت آمریکایی بزرگ «زینگا» (Zynga) در سال گذشته میلادی آن را با قیمت 1.8 میلیارد دلار خرید. موتلوی چهل ساله، حالا در صنعت تکنولوژی به عنوان سرمایه‌گذار فرشته شناخته می‌شود و در شش شرکت تکنولوژی در کشورهای مختلف سرمایه‌گذاری کرده است.

او در سال 2011 در فهرست مجله فورچون از ده زن کارآفرین قدرتمند جهان قرار گرفت و مجمع جهانی اقتصاد او را به عضویت انجمن Global Shaper درآورد که در واقع شامل جوانان کارآفرینان و با استعدادی از سراسر دنیاست که توانسته‌اند تغییرات موثر و مهمی در جهان ایجاد کنند. به این ترتیب موتلو در سال 2012 در مجمع جهانی اقتصاد شرکت کرد. او در سال 2013 به فهرست بزرگ‌ترین رهبران تجارت مد جهان راه پیدا کرد و در سال 2015 به عنوان یکی از پنجاه زن الهام‌بخش اروپا در حوزه تکنولوژی معرفی شد. دمت موتلو در سال 2016 تنها نامزد ترکیه برای قرار گرفتن در فهرست رهبران جوان جهان بود که توسط مجمع جهانی اقتصاد انتخاب می‌شوند. در همان سال دو مجله فوربس و هاندرت او را به عنوان الگویی برای زنان کارآفرین اروپا معرفی کردند. موتلو در سال 2017 نماینده ترکیه برای شرکت در پروژه «زنان الهام‌بخش» بود که پلتفرمی از سبک زندگی زنان بزرگ و مشهور جهان است. مجله ترکیه‌ای اکونومیست (Ekonomist) هم در سال 2019 جایزه زن کارآفرین سال را به موتلو اهدا کرد.
دمت موتلو در حال حاضر ساکن نیویورک است. او علاقه زیادی به بازیگری و حضور در فیلم‌ها و برنامه‌های تلویزیونی دارد و البته ورزشکاری منظم و جدی است. کلکسیون کفش‌های دمت موتلو شهرت زیادی دارد و ظاهرا عادت دارد که هر ماه چند جفت کفش جدید هم بخرد!

قسمت‌های قبلی پروفایل:

۱- آدام موسری؛ صدای رسای فیس‌بوک

۲- لینا خان؛ سردمدار مبارزه با انحصارطلبی

۳- ریما قریشی؛ یک مدیر بالفطره

۴- کریستیانو آمون؛ مدیر جدید و خندان کوآلکام

۵- اندی جیسی؛ مدیرعامل گران‌قیمت آمازون با تبار ایرانی

۶- آیلین لی؛ کاشف تک‌شاخ‌های سیلیکون‌ولی

۷- اریک یوآن؛ یک عاشق مصمم

۸- سوزان اثی؛ شیفته‌ی اقتصاد تکنولوژی

۹- امین ذوالفنون؛ از تار تا تکنولوژی

۱۰- جسیکا روزنورسل؛ مدیری با دغدغه‌های اجتماعی

۱۱- کریس یانگ؛ امید تازه‌ی مایکروسافت برای آینده