نام نویسنده: علیرضا شیرازی *
آی تی ایران – در روزهای اخیر مصاحبه ای با آقای صفارهرندی وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی در رسانه ها و همچنین صدا و سیمای جمهوری اسلامی منتشر شد که ایشان در این مصاحبه به ضرورت ضابطه مند شدن وبلاگها و وب سایتها تاکید و تدوین آئین نامه های خاصی در این جهت را ضروری دانستند.
نگارنده به عنوان مدیر سرویس وبلاگ فارسی بلاگفا (BLOGFA.COM ) در مصاحبه های مختلف با رسانه ها، بارها به این مسئله اشاره داشته ام که یکی مشکلات وبلاگ نویسان و بخصوص سرویسهای وبلاگ فارسی خلاء قانونی و حقوقی و عدم تعریف اختیارات ،محدودیتها و خط قرمزها در زمینه وبلاگ نویسی است و این مسئله پیامدهای متعددی در بر داشته است که یکی از مهمترین آنها سردگمی وبلاگ نویسان بخصوص در انتشار مطالب سیاسی و اجتماعی و حتی طنز با نام و هویت اصلی خود بوده است و در این شرایط بسیاری از وبلاگ نویسان ترجیح داده اند با نام مستعار، مطالب وبلاگ خود را منتشر کنند و یا شاهد برخورد های سلیقه با وبلاگها توسط مدیران سرویس دهندگان وبلاگ فارسی بوده ایم. همچنین هنوز تعریف مشخصی برای حقوق مولفین و تولید کنندگان محتوا در محیط وب وجود ندارد .
در چنین شرایطی صحبتهای وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی می تواند گامی مثبت در جهت تعریف محدویتها و اختیارات مدیران سایتها و وبلاگ نویسان باشد با این حال متاسفانه و با توجه به سابقه و با نگاهی به قوانین و ضوابط تعریف شده و یا اعمال شده برای دیگر بخشهای فن آوری اطلاعات مانند شرکتهای سرویس دهنده اینترنت، کافی نت ها و… توسط نهادهای دولتی و قضائی شاهد نوعی شتاب زدگی و گاهی عدم درک مناسب مباحث مختلف فن آوری اطلاعات هستیم.
به خاطر دارم که چند سال پیش قوانینی که برای فعالیت سرویس دهندگان اینترنت و همچنین کافی نت ها تدوین شده بود مسئولین آنها را ملزم به ثبت هویت و فعالیت کاربران خود کرده و آنها را نسبت به فعالیت کاربران خود مسئول دانسه بود که این چنین قوانینی اگر در سالهای گذشته به این دقت اجرا می شد قطعا در افزایش نفوذ اینترنت در بین مردم و تجارت شرکتهای فعال در زمینه فن آوری اطلاعات تاثیر منفی داشت.
وبلاگهای فارسی در سالهای گذشته پیشرفت بسیار چشمگیری داشته اند و بی تردید یکی از برجسته ترین نشانه های نفوذ اینترنت در بین جامعه ایرانی و از بزرگترین تولید کنندگان محتوای فارسی در وب هستند اما در این میان بایستی دلایل پیشرفت آنرا نیز در نظر داشت که یکی از مهمترین آنها ثبت آسان و عدم التزام به قوانین محدود کننده بوده است.
حال با توجه به این شرایط صحبتهای آقای وزیر میتواند تا حدودی نگران کنده باشد و چه بسا که شتاب زدگی و سخت گیری در تصویب قوانین نظارتی نه تنها کمکی به فضای مجازی فارسی زبانان نمی کند بلکه مشکلی بزرگ دیگری را نیز به آن می افزاید.
برای نمونه تشبیه یک وبلاگ شخصی با معدودی خواننده با یک رسانه مانند یک روزنامه یا هفته نامه با دهها هزار مخاطب میتواند باعث تصویب قوانین و پیامدهای حقوقی ناعادلانه ای برای وبلاگ نویسان فارسی که اکثرا نویسنده وبلاگهای شخصی و با مخاطب بسیار محدود هستند شود.
قصد بر این نیست که فلسفه تدوین اینگونه قوانین را رد کنیم اما قطعا چنین قوانینی بایستی با درک مناسب از فضای مجازی، خواسته های کاربران و تجارت و کسب و کار خاص فن آوری اطلاعات باشد .همچنین این قوانین میبایست در تمامی ابعاد و با هماهنگی نهادهای مختلف دولتی و قضائی صوت گیرد تا در آینده شاهد تصویب قوانین و یا برخوردهای متفاوت توسط نهادی مختلف نباشیم چرا که امروز نیز در بین وزرات خانه ها ، شوراهای مختلف و قوه قضائیه هنوز متولی مشخصی برای بررسی محتوای سایتها و وبلاگها وجود ندارد و نهادهای مختلفی در این زمینه اظهار نظر میکنند.
لازمه تدوین چنین آئین نامه ای استفاده از نظرات صاحب نظران،مدیران سایتهای فارسی بخصوص در بخش خصوصی، وبلاگ نویسان با تجربه و اهل فن، مدیران سرویس های وبلاگ و کارشناسان و روزنامه نگاران فعال در حوزه آی تی است و چه بهتر که پیش نویس چنین قوانینی قبل از تصویب در سایتها و نشریات فن آوری اطلاعات منتشر و نظرات جامعه نیز در آن منعکس گردد.
* مدیر سرویس وبلاگ بلاگفا ( BLOGFA.COM )
