نام نویسنده: كوروش شمس
ابرار اقتصادى – از زمانى كه ايده اوليه توليد يك نرم افزار در ذهن نرم افزار نويسان شكل مى گيرد تا زمانى كه CD آن توليد مى شود، ممكن است هفته‌ها و ماه‌هاى متمادى وقت صرف آن شده باشد و مهمتر از همه هزنه سنگين توليد نرم افزار است.
با اين وجود فقط يك هفته وقت لازم است تا نرم افزار توليد شده به صورت كپى غير مجاز در دسترس صدها و يا هزاران كاربر كامپيوتر قرار گيرد، بدون اينكه يك ريال آن عايد توليد كننده شود. با وجودى كه قانون حق مالكيت معنوى و فكرى به تصويب رسيده و يك شعبه خاص ازاداره آگاهى نيز مامور برخورد با كپى كنندگان غير مجاز نرم افزارهاى برنامه‌هاى كامپيوترى شده است، هر روز صدها و شايد هزاران CD مختلف نرم افزار در گوشه و كنار اين كشور كپى شده و با قيمت ناچيز فرخته مى شود.
يك كارشناس نرم افزار معتقد است: كنترل اين امر تقريباً محال است چون ماموران قانون و ي حتى مالكان اصلى برنامه و نرم افزارها نمى توانند تمام چهارديوارى هاى اين كشور را بازرسى و كنترل نمايند.
با اين وصف يك سئوال مهم همواره بى پاسخ مانده است. چگونه و از چه طريق ميتوان در مقابل اين معضل ايستاد؟
به طور قطع تا زمانى كه پاسخ اين سئوال پيدا نشود، صنعت نرم افزار ايران مانند نهالى خشكيده و بى ثمر براى بقاى خود با مرگ دست و پنجه نرم مى كند.
توليد‌كنندگان نرم افزارها مى گويند: در چنين وضعيتى به اشتغالزا بودن و درآمدزايى صنعت نرم‌افزار نمى توان اميدوار بود. چون ريسك‌پذيرى آن بالاست و امنيت اقصادى و اشتغال آن بى نهايت پايين.
يك كارشناس كامپيوتر نز مى گويد: مادامى كه كاربران كامپيوتر درك درستى از اين موضوع پيدا نكنند،هيچ اقدامى موثر نخواهد بود. در بين كاربران جوامعى كه كپى رايت در آن رعايت مى شود، استفاده از كپى غير مجاز نرم افزار به عنوان يك اقدام غير اخلاقى و غير قانونى تلقى مى شود. به همين جهت بسيارى از آن ها در درون خود يك پليس و ناظر دارند.
او معتقد است: مردم ما واقعاً از قبح كار اطلاع ندارند. آن ها اگر مى دانستند كه استفاده از يك نرم‌افزار كپى شده ،به مثابه خريدن و استفاده از يك مال مسروقه است، به طور قطع چنين كارى را نمى كردند. چون اگر غير اين بود بايد اكثر مردم « مال‌خر» بودند ، ولى در عمل چنين اتفاقى نيفتاده است.
به اين دليل كه ( مال خرى )در فرهنگ عمومى مردم مترادف با استفاده نامشروع از دسترنج ،و سرمايه ديگران بوده و از لحاظ شرعى، اخلاقى و قانون مردود است. اما در استفاده از نرم افزار اين كار را مى كنيم. اين يعنى مال خرى در عصر كامپيوتر،قانون كشورمان تاكنون در اين زمينه با خلا بسيار جدى روبه رو بوده است بديهى است با وجود تصويب قانون كپى رايت ،هنوز هم راهكارهاى مناسب و منطقى مقابله با اين معضل ارايه نشده اند. در نتيجه مى توان از افزايش آگاهى كاربران نسبت به تبعات غير اخلاقى و البته غير قانونى اين اقدام به عنوان يك راه‌حل عاجل و موثر نام برد.
يك دانجوى كامپيوتر مى گويد: يكى از دلايل رواج استفاده از كپى هاى غير مجاز نرم افزار علاوه بر عدم اطلاع كاربران از غير اخلاقى و غير بودن اين كار توانايى پايين كاربران در خريد نرم افزار است.
وى مى گويد: انسان به طور طبيعى در پى تهيه ملزومات و مايحتاج خود با نرخ ارزانتر است و كپى كنندگان غير مجاز نرم‌افزار از اين موضوع به راحتى سو‌استفاده مى كنند. در حاليكه اگر شرايطى فراهم مى شد تا كاربران بتوانند با نرخ هاى ارزانتر و در حد توان مالى و اقتصادى خود به نرم‌افزار دسترسى داشته باشند به طور قطع ، استفاده از نرم افزارهاى كپى شده تا حد قابل ملاحظه‌اى كاهش مى يافت. اين اظهار نظر بسيار منطقى است.
چراكه كاربران اگر در مورد آثار اخلاقى ناگوار اين كار اطلاعات چندانى ندارند،حداقل از اين قدرت تشخيص برخوردار هستند كه نرم افزارهاى كپى شده از كيفيت بسيار پايينى نسبت به اصل آن برخوردار است.
در نتيجه مضاف بر آگاهى رسانى و افزايش سطح فرهنگ عمومى استفاده صحيح از محصولات فكرى نظير نرم‌افزار بايد از ارايه راهكارهاى اقتصادى جهت هماهنگى نرخ توليدات نرم افزارى با قدرت خريد كاربران نيز به عنوان يك رهيافت ديگر نام برد
