استارگیت؛ پروژه‌ای پرحاشیه با اتهامات انحصارگرایی
آیا پروژه ۵۰۰ میلیارد دلاری ترامپ تنها به نفع اوپن‌ای‌آی است؟
پروژه استارگیت که اوایل این هفته توسط کاخ سفید اعلام شد، به‌عنوان یک پروژه زیرساختی عظیم هوش مصنوعی معرفی شده، که قرار است ظرفیت فناوری آمریکا را به‌طور کامل متحول کند. مدیران عامل شرکت‌های اوراکل، اپن‌ای‌آی و سافت‌بانک برای معرفی این پروژه ۵۰۰ میلیارد دلاری و ملاقات با ترامپ به واشنگتن دی‌سی سفر کردند. حامیان این پروژه ادعا می‌کنند که استارگیت باعث «بازصنعتی‌سازی» آمریکا شده و قابلیت‌های استراتژیکی برای حفاظت از امنیت ملی آمریکا و متحدانش ایجاد خواهد کرد.
با این حال، طبق گزارشی از فایننشال تایمز، استارگیت بیشتر شبیه به یک قرارداد توسعه‌ای برای اپن‌ای‌آی است و منابع می‌گویند این پروژه به‌طور «انحصاری» به منافع سازنده چت‌جی‌پی‌تی خدمت خواهد کرد. همچنین این منابع اظهار داشته‌اند که این پروژه هنوز بودجه لازم برای تحقق وعده‌هایش را تأمین نکرده است.
استارگیت چیست؟
استارگیت از لحاظ فنی یک شرکت جدید است که بخشی از تأمین مالی آن توسط اپن‌ای‌آی، سافت‌بانک، اوراکل، مایکروسافت، انویدیا، آرم و دیگر شرکت‌ها انجام شده است. هدف این شرکت ساخت مراکز داده و سایر زیرساخت‌های هوش مصنوعی در سراسر آمریکا است. طبق بیانیه مطبوعاتی منتشرشده در وب‌سایت اپن‌ای‌آی، این زیرساخت‌ها قرار است رهبری آمریکا در حوزه هوش مصنوعی را تضمین کنند، صدها هزار شغل در آمریکا ایجاد کنند و منافع اقتصادی عظیمی برای جهان به همراه داشته باشند.
اما منابع آگاه به فایننشال تایمز گفته‌اند که علی‌رغم این ادعاها، استارگیت بیشتر به نفع کسب‌وکار اپن‌ای‌آی خواهد بود. یکی از این منابع بیان کرده: «هدف این نیست که ارائه‌دهنده مراکز داده برای جهان باشیم، بلکه این پروژه برای اپن‌ای‌آی است.»
مشکلات تأمین مالی و ساختار پروژه
به گفته منابع، حامیان این پروژه علی‌رغم نمایش بزرگ در کاخ سفید، هنوز جزئیات پروژه را مشخص نکرده‌اند. این پروژه نه بودجه کافی را تأمین کرده، نه حمایت مالی دولت را دارد و تنها در صورت تکمیل، به اپن‌ای‌آی خدمت خواهد کرد. یکی از منابع گفته: «آن‌ها هنوز ساختار، بودجه یا منابع مالی تعهدی را مشخص نکرده‌اند. هدف جدی وجود دارد، اما جزئیات هنوز مشخص نشده‌اند.»
انتقادات و ابهامات
ایلان ماسک، کارمند جدید کاخ سفید و منتقد مشهور سم آلتمن، مدیرعامل اپن‌ای‌آی ، بارها به این پروژه انتقاد کرده و گفته است که استارگیت «در واقع بودجه لازم را ندارد.»
گزارش‌ها همچنین نشان می‌دهند که برخلاف ادعای کاخ سفید مبنی بر ایجاد صدها هزار شغل، استارگیت تا کنون تنها ۵۷ نفر را استخدام کرده است. این موضوع برای پروژه‌ای که هدف آن خودکارسازی کارها و جایگزینی نیروی کار آمریکایی است، چندان خوشایند به نظر نمی‌رسد.
روابط با خاورمیانه و تأمین مالی بحث‌برانگیز
یکی از منابع اصلی درآمد این پروژه از امارات متحده عربی خواهد بود. صندوق هوش مصنوعی MGX در ابوظبی، که بخشی از صندوق ثروت ملی تحت نظارت شیخ طحنون بن زاید آل نهیان است، از بنیان‌گذاران استارگیت است و قرار است ۷ میلیارد دلار به این پروژه اختصاص دهد. در مقایسه، سافت‌بانک و اپن‌ای‌آی هرکدام بیش از ۱۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری می‌کنند.
آلتمن در سال ۲۰۲۳ و در جریان سفرهایش به خاورمیانه برای جمع‌آوری سرمایه برای یک شرکت تولید تراشه‌های هوش مصنوعی، با انتقادات بسیاری مواجه شد. هرچند دلیل دقیق برکناری آلتمن از اپن‌ای‌آی هرگز به‌طور عمومی اعلام نشده، اما برخی گمانه‌زنی‌ها این سفرها و ارتباطات او با رژیم‌های خودکامه را علت اصلی می‌دانند.
منبع : gizmodo
