جاویدنیا: سود اپراتورها در ضعیف‌ماندن پیامرسانهای داخلی است

جواد جاویدنیا، معاون سابق دادستان کل کشور از جمله چهره‌هایی است که مدتها نامش در رسانه‌های مختلف با فیلتر اینستاگرام گره خورده بود و از وی به عنوان یکی از منتقدان جدی فضای مجازی فعلی یاد می‌کنند. حالا وی به تازگی در مصاحبه با انصاف‌نیوز اظهارات جدیدی مطرح کرده و سرسختانه به دفاع از طرح صیانت پرداخته است و اپراتورها به شعیف نه داشتن عمدی پیامرسانهای داخلی متهم کرده است. در این مصاحبه که امروز منتشر شده است، وی بر ضرورت استفاده جدی از ابزار فیلترینگ تاکید کرده و از باز ماندن مرزهای فضای مجازی کشور گلایه کرده است.

تغییرات اخیر به طرح صیانت آسیب زد

معاون سابق دادستان در این گفتگو با گلایه از تغییرات اعمال شده در طرح ساماندهی فضای مجازی (صیانت) اظهار کرده است که با ورود دولت و مرکز ملی فضای مجازی به بحث طرح صیانت، بخش‌هایی از این طرح دچار تغییراتی شده است. وی معتقد است این تغییرات، تغییراتی یک‌طرفه‌ای محسوب می‌شوند و تامین‌کننده‌ی هدف نهایی این طرح نیستند اما باز هم بالاخره به‌عنوان گام اول می‌تواند به ساماندهی فضای مجازی کمک کند.

جواد جاویدنیا، معاون سابق دادستان کل کشور در پاسخ به این سوال که عملکرد مسئولان در مدیریت فضای مجازی تا پیش از طرح صیانت چگونه است می‌گوید: تا الان تقریباً هیچ اقدام جدی درباره‌ی مدیریت فضای مجازی علی‌رغم تاکیدات مکرری که مقام معظم رهبری درباره‌ی آن داشته‌اند انجام نشده است.

تصویب طرح آزمایشی که در کمیسیون مشترک انجام شد و بعد ایرادی که مجلس به آن گرفت. الان مجلس با همراهی دولت و دبیر شورایعالی فضای مجازی این موضوع را مطرح می‌کنند که این طرح به لحاظ اینکه عکس‌العمل‌های منفی نسبت به آن وجود دارد به کلی کنار گذاشته شود و روش دیگری پیش گرفته شود و دولت در این موضوع لایحه بدهد. این فضا فضایی است که اصلا متناسب با شرایط امروز و تاکیدی که حضرت آقا راجع به این موضوع دارند نیست.

فضای مجازی تحت سلطه استکبار است

جاوید نیا در بخشی از گفتگوی خود تصریح کرد: فضای مجازی موجود، تحت کلید استکبار است، یعنی اوست که تعیین می‌کند تو چه کاری را انجام بدهی و چه کاری را انجام ندهی. معنای این وضعیت یعنی اینکه ما در این فضا استقلال نداریم؛ نمونه‌ی بارز این موضوع را شما در قضیه‌ی روسیه شاهد هستید. تمام بحث‌های آزادی بیان، ممانعت از خشونت، بی‌طرفی و حتی حمایت از کسب وکارها را در این شرایط که یک تقابل جدی بین روسیه و غرب ایجاد شده شما می‌بینید که همه‌ی اینها کنار گذاشته شده است.

وی افزود: بحث من این است که واقعیت فضای مجازی این است که می‌گوید فضای مجازی صرفاً مجازی نیست و تابع سیاست‌های دولت‌ها و قدرت‌های بزرگ و استکباری است. ما اصل و اساس را باید بر این قرار دهیم که استقلال خودمان را در این فضا داشته باشیم. اگر سیاست‌هایمان به‌گونه‌ای بوده که به این سمت برویم که کسب‌وکارهای خودمان را به بسترها و پلتفرم‌هایی ببریم که هیچ استقلالی در آنها نداریم این از اساس اشتباه است.

دفاع جاوید نیا از فیلترینگ

جاویدنیا در ادامه اظهارات خود به فیلتر اینستاگرام در روسیه اشاره کرد و گفت: الان روسیه درباره‌ی اینستاگرام چه کار کرد؟ روسیه به دلیل موج نفرت پراکنی به سربازانش در اینستاگرام، آن را فلیتر کرد و بلافاصله روس‌گرام را جایگزین آن کرد. ما مهمترین ابزاری که در کنترل فضای مجازی داریم فیلترینگ است. در دنیا، خودِ آمریکا و کشورهای مدعی آزادی بیان دارند از فضای مجازی استفاده می‌کنند مهمترین ابزارشان چیست؟ فیلترینگ.

معاون سابق دادستان کل کشور: همانهایی که صحبت از دنیای بدون موشک می‌کردند، امروز صحبت از فضای مجازی بدون فیلترینگ دارند.

معاون سابق دادستان کل کشور در دفاع از ابزار فیلترینگ گفت: همانهایی که صحبت از دنیای بدون موشک می‌کردند، امروز صحبت از فضای مجازی بدون فیلترینگ دارند. البته فیلترینگی مبتنی بر واقعیات و با برنامه‌ریزی دقیق و مبتنی بر برنامه‌ریزی دقیق و توجه به نیاز مردم و نه فیلترینگ‌هایی که با سیاست بازی ناموفق اجرا شدند.

وی اظهار کرد: آیا درست است که ما در فضایی که هر لحظه امکان تحریم آن وجود دارد فعالیت کنیم؟! غربی‌ها نشان هم دادند که نسبت به اصول خودشان و نسبت به اینکه در جایی فعالیت یک ایرانی بخواهد ضرری به آنها وارد کند هیچ‌گونه ملاحظه‌ای ندارند و هیچ تعهدی نسبت به ما ندارند.

جاویدنیا معتقد است: اگر خدای نکرده جنگی بین ایران و کشورهای منطقه اتفاق بیفتد یا بخواهند در کشور ناآرامی ایجاد کنند یکی از ابزارهایی که به راحتی می‌شود علیه کشورمان استفاده شود همین فیلتر کردن اینستاگرام از سمت آنهاست و نه از سمت ما. وقتی ما کسب‌وکارهایمان را سوق دهیم به سمت یک بستر بیگانه کار کاملاً غلطی است و بعد با این کار داریم مردم خودمان را گروگان آنها قرار می‌دهیم.

فیلتر تلگرام از جهاتی موفق بود

جاویدنیا در پاسخ به این انتقاد که فیلتر تلگرام چندان موفقیت‌آمیز نبود گفت: بله از جهتی ناموفق بود، اما جهات موفقیتی هم دارد که الان نمی‌خواهم فعلا به آن بپردازم. از این جهت که یک عده‌ای از مردم واقعاً از تلگرام جدا شدند و در همین حد هم شاید بتوانیم بگوییم موفقیت بود. اما مشکل اساسی که در آنجا وجود داشت و این تجربه را به یک تجربه‌ی ناموفق تبدیل کرد این بود که بنا نبود بر اساس خواست آن طیف حاکم چنین اتفاقی بیفتد و پیامرسان‌های داخلی تقویت شوند.

سود عده‌ای در ضعف پیامرسانهای داخلی است

معاون سابق دادستان کل کشور در تحلیل عملکرد پیامرسانهای اخیر گفت: به جز یک یا دو مورد که مستقل هستند و با همت بخش خصوصی بالا آمده‌اند و به لحاظ عدم ارائه‌ی امکانات لازم و سرورها و پهنای باند مورد نیاز لطمه می‌خورند، هر یک از پیامرسان‌ها مورد حمایت یکی از بخش‌های دولتی یا عمومی بسیار قدرتمند کشور هستند. جاویدنیا معتقد است که این پیامرسانها به گونه‌ای مدیریت می‌شوند که از جهات توانایی فنی و یا عملیات روانی عملا نتوانند رشد لازم داشته باشند و بین کاربران کشور جایگاهی کسب کنند. وقتی فضا به گونه‌ای است که بنا باشد اتفاقی نیفتد، اتفاقی نخواهد افتاد.

وی افزود: الان برای اپراتورهای تلفن همراه درآمد بیشتر در این است که اینستاگرام در کشور فعال باشد، نه حتی روبیکایی که خودشان آن را ایجاد کردند و سهامداران اصلی آن هستند. وقتی سیاستگذاری تعرفه‌ای اینترنت ما به این شکل است چه انتظاری می‌توانیم داشته باشیم که سرمایه‌ی داخلی بیاید و پشت پیامرسان داخلی قرار بگیرد و آن را تقویت کند

وی با اشاره به عملکرد ضعیف برخی ارگانها در بستن فیلترشکنها و VPN‌ها می‌گوید: وقتی در سیاستگذاری کلان مثل روسیه و چین و حتی آمریکا منافع نظام و مردم در نظر گرفته نمی‌شود ما به دست خودمان مرزهای فضای مجازی را باز گذاشتیم که هر کسی خواست بیاید و هر اقدامی را انجام دهد.

آمارها از محتوای غیراخلاقی موجود دقیق نیست

جواد جاویدنیا در بخشی از گفته‌های خود با اشاره به اینکه اطلاعات ارایه شده درباره محتواهای غیراخلاقی موجود در فضای مجازی دقیق نیست گفت: عمده این آمارها به شکل غیراصولی استخراج می‌شود و از مبنا ایراد دارد و یا برداشتهای غیراصولی از آن در رسانه منتشر می‌شود.

وی افزود: راجع به اینستاگرام نمی‌آیند آماری بدهند که یک صفحه‌ی فلان بازیگر فیلم‌های غیراخلاقی ۲۰۰ میلیون نفر فالوور دارد، در مقابل شما تمام صفحه‌های ایرانی اینستاگرام را بررسی کنید روی هم فکر نمی‌کنم به ۴۰ تا ۵۰ میلیون نفر می‌رسد. یا مثلا اگر ملاک آمار، کانال‌های پر مخاطب فارسی‌زبان باشد نه آمار گروه‌ها که در اختیارشان نبود، آمار درستی به دست نمی‌دهد.

این منتقد فضای مجازی فعلی اظهار کرد: درصد بالایی از این ناهنجاری‌های اجتماعی، طلاق‌ها و حتی قتل‌ها و مسائل خانوادگی مربوط به موضوع فضای مجازی است. ما که آمار داریم چرا اینها رو نمی‌شود و بیان نمی‌کنند؟!

وی معتقد است: یکی از انتقادهای جدی که طیف بچه انقلابی‌هایی که ما بیشتر با آنها در تماس هستیم (طیف اصولگرایان را ما نمی‌دانیم) این است که تغییری در بدنه‌ی اصلی حاکمیتی دولت ایجاد نشده است.