انعکاس تنهایی انسان‌ها در آینده تکنولوژی

نمایشگاه CES حقیقتا محل جالبی است. ربات توپ مانند سامسونگ که Ballie نام دارد، طی هفته گذشته در CES 2020 معرفی شد. بر اساس گفته یکی از سخنگویان شرکت درباره نمونه اولیه(پروتوتایپ) Ballie که مجهز به دستیار هوشمند است، این ربات احتمالا یک روز قادر خواهد بود قِل بخورد و در کمک به شخصی که دچار حادثه شده، با مامورین اورژانس تماس بگیرد.

موجود جدید و عجیب دیگری که در این نمایشگاه معرفی شد، انسان مصنوعی ساخته استارت‌آپ Neon است. این انسان مجازی که در واقع یک آواتار است، شاید روزی بتواند جای خالی انسان‌های دیگر را برای کاربر پر کند و ارتباط دوستانه‌ای با صاحب انسانی خود برقرار کند.

تکنولوژی‌هایی که برای آینده به تصویر کشیده می‌شوند، بدون شک حیرت انگیزاند اما با نگاه موشکافانه تری به آنها، خواهیم دید که تصویر تنهایی انسان‌ها در آینده را منعکس می‌کنند. در CES 2020 امسال، ربات گربه با نمکی معرفی شد که می‌تواند اکثر رفتارهای این حیوان خانگی محبوب را انجام دهد و همنشین کاربر شود یا رباتی که می‌تواند در صورت تمام شدن رول دستمال کاغذی توالت، بدون نیاز به حضور انسان سریعا برایتان رول دیگری بیاورد. ربات Lovot هم برای این طراحی شده که کاربران را بغل کند!

صنعت تکنولوژی، مدت‌هاست که خبر از آینده‌ای  «تنها» به انسان می‌دهند. البته دستاوردهایی هم هستند که انسان‌ها را به داشتن ارتباط بیشتر با همنوعان خود تشویق می‌کنند مثلا در شبکه‌های اجتماعی، تشویق به دوستی و گرفتن ارتباط با افرادی می‌شویم که در دنیای واقعی اصلا نمی‌شناسیم. اما نحوه ارتباط گیری با دیگران در فضای مجازی، هرچه باشد بالاخره مجازیست و به لایک و در بهترین حالت به انتشار کامنت ختم می‌شود.

برای بسیاری، «تنهایی» مسئله مهمی است. بر اساس یک نظر سنجی که در سال 2018 توسط Cigna منتشر شد، از بین 20 هزار کاربر با سن 18 به بالا در آمریکا، تقریبا بیش از 50 درصد اعلام کرده‌اند که در کل، در زندگی احساس تنهایی می‌کنند. به علاوه، همین تعداد همچنین مدعی شده‌اند که در دنیای واقعی در طی یک روز، رابطه معنادار و حقیقی با دوستان و اقوام خود ندارند.

این واقعیت باعث شده که در دنیای تکنولوژی به روی ارائه راهکارهایی برای حل معضل درون گرایی و تنهایی افراد، بیشتر تمرکز شود. سازمان غیرانتفاعی AARP گزارش می‌دهد که تنهایی اجتماعی، بیش از 8 میلیون کاربران بالغ سن بالا را درگیر خود کرده و با اعمال تاثیرات مخرب به روی سلامتی این دسته افراد( مشکلاتی همچون افسردگی، بی خوابی و فشار خون بالا)، مرتبط است.

تکنولوژی‌هایی که در حوزه «هم نشینی با انسان» معرفی می‌شوند، طیف متنوعی دارد، از ربات‌های پرستار تا حیوانات خانگی رباتیک گرفته، تا دستاوردهای مختلف در حوزه واقعیت افزوده. مثلا ربات گربه مانندی معرفی شده که به شکل یک گوله پشمالو است و برای افرادی مناسب است که عاشق گربه هستند ولی به دلیل آلرژی یا دیگر مشکلات، قادر به نگهداری از یک گربه واقعی نیستند.

یا مثلا تکنولوژی سفرها و گشت و گذارهای مجازی با استفاده از هدست‌های VR یا واقعیت مجازی که به افراد این امکان را می‌دهند تا بدون هیچ زحمتی به هر شهری که می‌خواهند سفر کنند. حتی گاهی اوقات افراد می‌توانند دوستان و آشنایان خود را نیز در این سفرهای مجازی ملاقات کنند!

الکساندار هملت، روانپزشکی از موسسه Child Mind نیویورک است و در زمینه روان و مشکلات اضطرابی تخصص دارد. وی در مصاحبه‌ای با سی ان ان می‌گوید که از دیدگاه حوزه سلامت و روانشناسی، هیچ چیز نمی‌تواند جای ارتباط و تعامل واقعی انسان‌ها را بگیرد. هملت می‌گوید:« این واقعیت، از نطر بیولوژیک انسانی ثابت شده و حقیقتی است که حتی از دوران انسان‌های غار نشین نیز وجود داشته و تغییری نکرده است. تنها ارتباط واقعی انسانی است که می‌تواند به روی داشتن سلامت و ثبات روانی و احساسی تاثیر بگذارد.»

با وجود پیشرفت تکنولوژی، برقراری رابطه سالم و مشابه روابط واقعی انسانی، با ربات‌ها هنوز جای توسعه دارد. در این مسیر باید تحقیقات بیشتری صورت گیرد تا تمام معایب و مزایا این مدل ارتباط روشن شود. به عنوان نمونه، یک نوع بیماری وجود دارد که در آن، فرد از هرچه که شبیه انسان است( ولی انسان نیست می‌ترسد. چنین چالش‌هایی باید حتما به صورت دقیق و وسیع مورد بررسی قرار گیرد تا بهترین راهکارها برای آنها معرفی شود.

هملت می‌گوید:« هر چقدر هم که تکنولوژی پیشرفت کند و ربات‌ها و دستاوردهایی معرفی شوند که به انسان یا حیوان خانگی شبیه هستند، بازهم انسان شاید نتواند آنطور که باید، آنها را به عنوان حقیقت بپذیرد. به همین دلیل، ارتباط حقیقی شکل نمی‌گیرد. مگر اینکه ربات‌ها به قدری پیشرفت کنند که از تمام لحاظ، مانند رفتار، صحبت کردن، آداب معاشرت و تاثیر گذاری اجتماعی، دقیقا مشابه انسان‌ها شوند. البته با این وجود بازهم فواید ارتباط حقیقی انسان-انسان، برای فرد وجود نخواهد داشت.

محدودیت‌هایی که وجود دارد، باعث می‌شود دو گزینه داشته باشیم: کنار زدن تکنولوژِی و سرمایه گذاری به روی دنیای واقعی یا حرکت در مسیر تولید تکنولوژی‌های واقع گرایانه تر برای پر کردن این جاهای خالی.

در طول نمایشگاه CES امسال که ثابت شد فعالان این حوزه، به روی گزینه دوم متمرکز دارند.

منبع: سی ان ان