روز جمعه ایلان ماسک مؤسس و مدیرعامل شرکت هوا فضایی «اسپیس ایکس» (SpaceX) برنامه‌های خود را در رابطه با آینده این شرکت اعلام کرد: این شرکت قصد دارد نسل جدیدی از راکت‌های فضایی خود را با نام BFR تولید کند. این راکت پیشرفته قادر است به کره ماه و همچنین مریخ سفر کند و قرار است به عنوان وسیله نقلیه اصلی جهت ارسال ماهواره‌ها به فضا و ارسال نیرو و تجهیزات به ایستگاه‌های فضایی به‌کارگرفته شود.
اما سؤال اینجاست که آیا شرکت اسپیس‌ایکس توانایی ساخت چنین راکت قدرتمند و پیشرفته‌ای را دارد؟ ایلان ماسک در جلسه معرفی این راکت، علاوه بر اعلام مصارف و زمان تکمیل این پروژه، برنامه‌های شرکت جهت تهیه هزینه‌های ساخت این وسیله را هم اعلام کرد. با اینکه برنامه‌های او برای ساخت راکت BFR و سودآوری شرکت کاملا واضح و قابل قبول است، اما همچنان یک سری موانع و کاستی‌هایی در برنامه او دیده می‌شود.
ساخت راکت
ماسک گفته که درآمدهای فعلی شرکت اسپیس‌ایکس از ارسال ماهواره و سرویس‌دهی به ایستگاه‌های فضایی از این به بعد مستقیما صرف ساخت راکت BFR خواهند شد. درآمد شرکت اسپیس ایکس در بخش خدمات دهی به مشتریان خود در حال حاضر در وضعیت مناسبی قرار دارد چرا که سالانه 13 راکت را به فضا ارسال میکند. ضمنا این شرکت در ازای ارسال آذوقه و فضانوردان ناسا به فضا، از این شرکت مبالغ قابل توجهی دریافت میکند.
کسی نمی‌تواند تشخیص دهد که درآمدهای فعلی شرکت اسپیس ایکس برای توسعه و ساخت راکت 10 میلیارد دلاری BFR کافی است یا خیر چرا که مراحل و جزئیات ساخت تجهیزات فضایی هیچ‌گاه به صورت رسمی و عمومی اعلام نمی شوند. اما احتمال اینکه قراردادهای بین ناسا و اسپیس‌ایکس جوابگوی هزینه‌های ساخت این راکت باشد، بسیار زیاد است. البته این هزینه‌ها رابطه مستقیمی با زمان اتمام پروژه ساخت راکت و مقصدهای آن دارد. در صورتی که شرکت اسپیس ایکس بخواهد پروژه ساخت این راکت را دقیقا در سال 2022 به پایان برساند و آن را به سیاره مریخ ارسال کند، احتمالا به سرمایه گذاری بیشتری نیاز خواهد داشت و جذب سرمایه خصوصی می‌تواند گزینه خوب و منطقی برای شرکت ایلان ماسک باشد. آیا راه‌های دیگری هم برای جذب سرمایه مورد نیاز وجود دارد؟ بله، دولت!
بعد از ساخت راکت چه اتفاقی می افتد؟
تصور کنید که ساخت راکت BFR به پایان رسیده و آماده سفر به کره ماه و سیاره مریخ است. آیا مشتریان کافی برای جبران هزینه‌های هنگفت ساخت این راکت و به سود رسیدن شرکت اسپیس‌ایکس وجود خواهد داشت؟
روز جمعه ایلان ماسک چندی از کاربردهای راکت BFR را به معرض نمایش گذاشت. ماسک ادعا کرد که راکت BFR قرار است جایگزین راکت‌های فعلی این شرکت یعنی «فالکن 9» و سفینه «Dragon» شود و ضمنا از این وسیله می‌توان برای ارسال ماهواره‌ها در خارج از جو به مدار دور زمین استفاده کرد و ضمنا این راکت پیشرفته حتی می‌تواند زباله‌های فضایی اطراف مدار زمین را هم جمع‌آوری کند. «فیل لارسن» سخنگوی اسبق شرکت اسپیس‌ایکس و استاد یار فعلی دانشگاه کلورادو در مصاحبه خود گفت: «اگر اسپیس‌ایکس بتواند مشتریان فعلی خود را به استفاده از راکت BFR مجاب کند، مطمئنا هزینه‌های ساخت این راکت به‌راحتی جبران خواهند شد.»
در حقیقت تنها راهی که می‌تواند مشتریان فعلی را به استفاده از راکت BFR مجاب کند، کاهش هزینه ساخت و ارائه خدمات با قیمت کمتر است و خوشبختانه ایلان ماسک اعلام کرده که هزینه‌های ارائه خدمات فضایی توسط این راکت بسیار ارزان‌تر از گذشته خواهد بود. از آنجایی که قطعات این راکت پس از انجام ماموریت نیازی به تعویض نخواهند داشت، بنابراین هزینه‌های نگهداری نیز پایین‌تر از راکت‌های فعلی شرکت خواهد بود. ایلان ماسک گفته که تمامی هزینه‌های راکت BFR از تمامی راکت‌های این شرکت ارزان‌تر خواهد بود.
با توجه به این ادعای ماسک، راکت BFR قادر خواهد بود در سال صدها و شاید هزارن سفر بین زمین و کره ماه و سیاره مریخ را بدون نیاز به تعمیر و تعویض قطعات انجام دهد. اما کارشناسان معتقدند از آنجایی که سالانه تنها چند ارسال ماهواره به فضا صورت می‌گیرد، نمی‌توان تمامی هزینه‌های ساخت راکت BFR را از این طریق جبران کرد. با این حال گزینه‌های بیشتر و بهتری هم برای به‌کارگیری این راکت وجود دارد. برای مثال با استفاده از قابلیت‌های راکت BFR، امکان اجرای ماموریت‌های متعدد و گسترده‌تر بر روی سطح ماه برای شرکت ناسا و دیگر آژانس‌های فضایی از جمله روسیه، چین و اروپا بیش از پیش آسان‌تر خواهد شد. ضمنا این راکت قابلیت‌های دیگری هم دارد که ماسک در صحبت‌های خود به آن اشاره ای نداشت، برای مثال امکان ارسال توریست به فضا و ساخت زیست‌گاه‌های کوچک در مدارهای نزدیک به سطح زمین هم از دیگر قابلیت‌های این راکت بی‌نظیر به شمار می‌آید که در صورت تحقق این اهداف بدون شک شرکت اسپیس‌ایکس می‌تواند در کوتاه مدت نه تنها هزینه‌های ساخت را جبران کند بلکه به سود آوری قابل توجهی در این زمینه هم دست پیدا کند.
منبع : آی‌تی‌ایران
