ITanalyze.ir – چندى پيش از طرف هفته نامه سروش ميزگردى تحت عنوان بومى سازى فناورى اطلاعات برگزار شد. اما در حاشيه اين مراسم مناظره اى ميان سيد جهانگير آقازاده – مدير کل انفورماتيک سازمان صدا و سيماى مهورى اسلامى ايران -، و مهندس خسرو سلجوقى – معاونت فنى شوراى عالى اطلاع رسانى ( تکفا) – در گرفت که بخش هايى از آن در پى مى آيد. گفتنى است مشروح اين مناظره و پيش تر از آن ميزگرد در هفته نامه سروش به چاپ رسيده است.
آقازاده:آقاى مهندس سلجوقى يکى از بحثهايى که که در رابطه با بومى سازى IT و ICT مطرح مى شود، همين سيستم عامل ملى است. حالا من نميخواهم درباره سيستم عامل ملى که مبلغ زيادى خرجش شد ولى هنوز که هنوز است، خيلى کند پيش مى رود، بحث کنيم. بنده مى خواهم ببينم اصلا ما براى ايجاد و ترويج يک سيستم عامل ملى استراتژى داشتيم يا نه؟ فرض بر اين است که لابد استراتژى داشتيم. فرض ر اين است که لابد يک عده پژوهش کردند، با اهل فن مشورت کردند، و نهايتا به اين نتيجه رسيدند که لينکوس فارسى سيستم عامل ما بشود. اگر اينگونه است، پس چرا تمام پروژه هاى تکفا، بر اساس ويندوز است؟
سلجوقى:ببينيد ما براى اينکه سيستم عامل ملى را انتخاب کنيم، مطالعات بسيارى داشتيم و در نهايت به اين نتيجه رسيديم که لينکوس فارسى را به عنوان سيستم عامل ملى معرفى کنيم. سياستمان هم اين است که آن را در کل کشور ترويج دهيم. به همين دليل بخشنامه اى در زمينه موظف کردن ارگان هاى مختلف کشور به استفاده از لينوکس آماده کرديم. اما کشور را با بخش نامه نمى شود اداره کرد. با ديدن واقعيت هات که مى شود آن را اداره کرد.
بر همين اساس در مورد ترويج سيستم عاملى ملى لينکوس فارسى، يک برنامه راهبردى و داراى فازهاى مختلف آماده کرده ايم که متاسفانه اجراى آن با دو مشکل مواجه شد؛ اولا از لحاظ مالى، منابع مالى مناسبى در اختيار اين طرح قرار داده نشد. چنانچه تا امروز که 9/12/83 است، تنها يک ميليارد تومان در اختيار اين سيستم عامل ملى گذاشته شده است. ثانيا از نظر نيروى انسانى ظرفيت کشور در اين بخش بسيار محدود است که براى رفع اين مشکل الان شروع کرده ايم به آموزش لينوکس براى نيروهايمان. ولى باز هم با مشکل دستيابى به استادى که بتواند آموزش دهد، مواجه هستيم. همه اين ها دست به دست هم داده است که تا امروز پروژه هاى تکفا بر اساس ويندوز باشد.
آقازاده:ببنيد آقاى مهندس حداقل کارى که ما مى توانستيم بکنيم اين بود که يک سياستهاى تشويقى قرار دهيد براى کسانى که به صورت کد باز برنامه مى نويسند؛ تا حداقل جوانانى که در IT و ICT مشغول به کار هستند، خود به خود به سمت يادگيرى لينوکس گرايش پيدا کنند.
سلجوقى:ببينيد من اين را قبول دارم. موضوع اين است که ما هنوز منبع مالى اين قضيه را نتوانستيم پيدا کنيم. وقتى که پول کافى در اختيار نداريم، از کجا مخارج تشويق را تامين کنيم؟
آقازاده:اما شما به عنوان تکفا که پروژه هاى زيادى را به بخش خصوصى واگذار مى کنيد، مى توانستيد اين پروژه ها را به سمت گرايش به سيستم عاملى ملى سوق دهيد. يعنى يک معيار ارزيابى براى دادن پروژه به بخش خصوصى مى توانست همين باشد که آيا فلان شرکت در جهت سياست بومى سازى سيستم عامل است يا خير؟ اگر کارهايش بر مبناى سيستم عامل ملى بود، با در نظر گرفتن اين موضوع به عنوان امتيازى براى وى در مناقصات و پروژه ها، همکارى بيشترى با او مى کرديد و به طور غير مستقيم، بدون صرف هزينه اى مستقل وى را تحت تشويق قرار مى داديد.
سلجوقى:ببنيد من حرفهاى شما را قبول دارم. همان طور که گفتم يکى ديگر از مشکلات ما اين است که کسى در زمينه لينوکس تجربه اى ندارد.ما اين کارى را که شما گفتيد کرديم؛ حتى براى انجام پروژه ها به صورت تحت لينوکس مناقصه برگزار کرديم و آن را در روزنامه ها اعلام کرديم. اما کسى نيامد. خب چه کنيم؟ وقتى کسى نمى آيد که نميتوانيم برويم يقه اش را بگيريم، بگوييم بايد حتما بيايى!
آقازاده:به نظر بنده که اين قضيه ترويج سيستم عامل ملى شدنى است. من تجربه اى را که خودم در صدا و سيما دارم به شما منتقل مى کنم. ما قبلا در صدا و سيما، با همين مشکلاتى که شما گفتيد روبرو بوديم ، يعنى نيروى انسانى آشنا با لينوکس و بودجه کافى را در اختيار نداشتيم. تا اينکه معاونت سازمان صدا و سيما در بهره بردارى فنى، از ما خواستند تغيير سيستم بدهيم. م از آن روز در جهت اين قضيه شروع به فعاليت کرديم و در حال حاضر تمام سيستم هاى اصليمان کد باز است و اکثر نيروهايمان هم با آن آشنا هستند. همچنين وقتى شخصى يا شرکتى به ما پيشنهاد نرم افزار مى دهد ما به صراحت اعلام مى کنيم که نرم افزارى مى خواهيم که بر مبناى سيستم عامل لينوکس طراحى شده باشد، و به اين شکل بخش خصوصى طرف حساب ما خود به خود ياد مى گيرد که به سمت لينوکس حرکت کند.
سلجوقى:اگر چه بنده اشاره کردم، اکنون به اندازه کافى نيروى انسانى آشنا با لينوکس نداريم، ولى اين طور هم نيست که بگوييم چون به اندازه کافى نيرو نداريم، دست به سياه و سفيد نميزنيم. در وضعيت فعلى ما با انشگاه ها وارد مذاکره شديم که طى پروسه اى از طريق همکارى با دانشگاهها بتوانيم تعدادى نيروى آشنا به سيستم عامل لينوکس تربيت کنيم. همچنين با مساعدت آموزش و پرورش بخش دانش آموزى آموزش لينوکس را راه اندازى کرديم. علاوه بر اين ها من خبر دارم که خيلى از استان ها و استاندارى هاى ما رفتند به سمت لينوکس. منتها وقتى دنبال نيرو مى گردند و از ما سوال مى کنند که چه کسى را مى شناسى که بتواند با لينوکس کار کند ما فقط يکى دو نفر را داريم که معرفى کنيم.
حالا همين که شما مى گوييد صدا و سيما به سمت استفاده از لينوکس رفته است، و نيروى مناسب هم در اين زمينه پيدا کرده است، براى ما جاى خشحالى دارد، و اميدوارم بتوانيم از اين پس با همکارى با شما به عنوان يک نهاد فرهنگ ساز و نهادى که در عرصه فناورى هاى جديد اطلاعاتى هم توانسته کارآمد ظاهر شود، گامهاى موثرترى در جهت تحکيم لينوکس به عنوان سيستم عاملى ملى کشور برداريم؛ کما اينکه تا کنون نيز گامهاى خيلى خوبى برداشته شده است که يک نمونه ى آن استفاده خود شما از لينوکس است.
