در نهايت سود

بخش مقاله ITiran – کريسمس ايامى شلوغ و پرسر و صدا براى اينترنت است. اين مساله در سه سال گذشته به خوبى ديده شده و رفته رفته به يک رسم تبديل مى شود.
همچنان که پيش بينى مى شد امسال نيز فروشندگان اجناس Online وارد معرکه اى شدند که پايان آن جمع آورى مقدار زيادى سود بود. فروش امسال فروشندگان سنتى در حد معمولى بود اما فروشگاه هاى online پر از مشتريهايى بود که خواستار خريد همه نوع جنس بودند. اين خريدها اجناسى از وسايل معمولى تا رزرو اتاق در هتل ها را دربر مى گرفت.

در سال گذشته سهام شرکت هايى چون Amazon و Expedia تقريبا دو برابر شد و اين شرکت ها هم اکنون به مرحله سود آورى رسيده اند. البته افزايش فروش اينترنتى براى سرمايه گذاران در اين بخش نکته بسيار مثبتى است اما آنچه مهم است شکل گيرى روندى جديد در دنياى اينترنت است.
سال گذشته وضعيت اقتصادى بسيارى از شرکت هاى بزرگ اينترنتى مانند ياهو و Aol يا شرکتى مانند salon که ارايه کننده مجلات اينترنتى است، در معرض تهديد قرار داشت. تنها منبع درآمد اين شرکت ها بنرهاى تبليغاتى بود که ثبات لازم را نداشت. اما از آنجايى که نياز مادر اختراع است شرکت ها به دنبال يافتن جايگزين و راه دومى براى کسب درآمد برآمدند. از جمله اين روش ها مشترک شدن براى دستيابى به اطلاعات و يا ارايه سرويس هاى Online پولى بوده است.
به اين ترتيب آنچنانکه آمارهاى شرکت تحقيقاتى Emarketer نشان مى دهند، آمريکايى ها مجبور شدند در سال گذشته در حدود 1.2 ميليارد دلار براى دسترسى به مطالب اينترنتى پول بپردازند. البته اين مبلغ يک چهارم درآمد حاصله از تبليغات است اما به گفته Online Publishers Association (OPA) اين ميزان هر ساله دو برابر مى شود.

بدرود دنياى مجانى
به نظرمى آيد اين روند پولى شدن رفته رفته افزايش پيدا کند و دسترسى کاربران به مضوعات و سرويسهاى مجانى کمتر شود. با گذشت زمان، قبول اين مساله که بايد براى دسترسى به مطالب در اينترنت پول پرداخت کرد قابل پذيرش خواهد شد.
البته هنوز پيدا کردن سرويس پولى که قادر باشد کاربران را وادار کند سرويس هاى مجانى را رها کنند مشکل است. به عنوان مثال ياهو سعى دارد با بى مصرف کردن سرويس هاى مجانى Email خود کاربران را ترغيب به خريد سرويس هاى جديد Email کند.
وب سايت Theendoffree.com فعاليت سايت ها را از نظر جايگزينى سرويس ها و مطالب پولى به جاى مشابهين مجانى آن ها بررسى مى کند و هر 8 روز اخبار جديدى در اين باره عرضه مى کند. در آخرين خبر اين وب سايت آمده است:”بازديد کنندگان سايت filathols.gr از اين پس نمى توانند به اخبار ورزش يونان به صورت مجانى دسترسى داشته باشند.”
به گفته OPA در حال حاضر در حدود 1700 سايت از بازديدکنندگان براى ارايه اطلاعات ، بازى ، کارت هاى تبريک و حتى سرويس هاى شجره نامه شناسى پول دريافت مى کنند.
به عنوان مثال وب سايت Weightwatchers.com توسط يکى از شرکت هاى رژيم درمانى (براى کاهش و يا افزايش وزن)ايجاد شده است و سرويس هاى خود را از ماه ژوئن سال 2001 پولى کرده است.
اين سايت در حال حاضر ماهانه از طريق دريافت حق اشتراک در حدود 5 ميليون دلار درآمد دارد.
به گفته مسئولان Weightwatchers.com تعداد کسانى که از طريق اين سايت رژيم گرفته اند در حدود 300 هزار نفر است. ( البته اين شرکت حدود يک ميليون رژيم گيرنده در دنياى Offline دارد)
همچنين mach.com سايتى که امکان انتشار اطلاعاتى چون آدرس شخصى را براى کابران فراهم مى کند در سال گذشته موفق شده در حدود 650 هزار مشترک را دو برابر کند.
با اين حال ميزان موفقيت سرويس هاى پولى بسيار کم بوده است و تنها 50 سايت توانسته اند در حدود 85 درصد درآمدشان را از اين راه کسب کنند. در بسيارى از اوقات سايت ها نتوانسته اند مشتريان را وادار به پول دادن کنند.
ماه گذشته شرکت Aol Time Warner اعلام کرد که در سال جارى ميزان تبليغات را به نصف کاهش خواهد داد و تلاش خود را براى فروش مطالب دو برابر خواهد کرد.
اما تاکنون تلاش AOL براى فروش اخبار و سرگرمى با شکست روبه رو شده است.
اما آمارهاى ديگر نيز حاکى است که آمريکايى ها سالانه 14.99 دلار براى خريد ماشين هاى دست دوم از سايت carfax.com ، 12.95 دلار براى دريافت اطلاعات رتبه بندى کارت هاى اعتبارى شخصى در سايت Equifax.com و 189.95 دلار براى جست و د رمورد اجداد خانوادگى در سايت Ancestry.com پرداخت کرده اند.
گفته مى شود اين سايت آخرى بيش از هفتصد هزار مشترک پولى دارد.

از سوى ديگر قدرت اينترنت در گردآوردن مردم غريبه به دور هم که بسيار هم ارزان تمام مى شود يک مدل تجارى جديد ايجاد مى کند.
به عنوان مثال سايت حراج Ebay که در زمينه پولساز کردن اينترنت از پيشگامان است ، امسال قيمت هاى خود را دو برابر کرده است. ارزش فعاليت هاى اينترنتى اين سايت در حالى که روز به روز بازديدکنندگان بيشترى را به خود جلب مى کند، بيشتر مى شود.
Ncsoft يک شرکت کره اى ارايه کننده بازى هاى Online نيز موفق به جلب بيش از چهار ميليون مشترى شده است. 250 هزار نفر از اين مشتريان حاضر به پرداخت حق اشتراک هستند.
با استفاده از سرويس اين شرکت کاربران مى توانند در بازى هايى با چند بازيکن و Role-playing باهزاران نفر از سراسر جهان به مسابقه بپردازند. همچنين سايت انگليسى Friendreunited.co.ok که به کاربران در يافتن دوستان قديمى کمک مى کند در حدود 8 ميليون کاربر ثبت نام شده دارد. بسيارى از اين کاربران سالانه 8 دلار مى پردازند تا از طريق اين سايت با ديگر افراد در تماس باشند.

منبع درآمد ديگر در دنياى اينترنتى ارايه سرويسهاى مفيد براى کاربران است . از جمله اين سرويسها مى توان به Email ، ضبط اطلاعات و Hosting اشاره کرد. اين موضوع بسيارى از شرکت هاى کامپيوترى مانند IBM و مايکروسافت را تهييج کرد و در اين ميان ياهو به يک آزمايشگاه تبديل شده است و روش هاى قيمت گذارى و ارايه سرويسهاى جديد پولى را آزمايش مى کند.
به عنوان مثال سرويس Yahoo mail plus امکانات اضافى را از جمله امکان آرشيو کردن نامه ها و يا سرويس Forwarding را براى کاربرانى که چند آدرس email دارند را فراهم مى کند.
با استفاده از مدل پولى ياهو کاربران مى توانند اطلاعات شخصى با ارزشى را در Yahoo Briefcase ذخيره کنند.
به اين ترتيب در حاليکه درآمد حاصل از راه تبليغات در سال گذشته در حدود 22 درصد بوده است ياهو توانسته است 125 درصد افزايش درآمد داشته باشد. در سال 2001 درآمد حاصل از تبليغات براى اين شرکت از 72 درصد به 59 درصد کاهش يافته است.
ياهو انتظار دارد با جلب بيش از دو ميليون مشترک تا پايان فصل تجارى دوم سال 2003 در اين بخش به سوددهى برسد.

البته در دنياى اينترنت همه چيز در حال تغيير است. از جمله با گسترش ارتباطات پهن باند که امکان دسترسى هميشگى و پرسرعت را فراهم مى کند. در ابتدا استقبال امريکايى ها از ارتباطات پهن باند آنچنان چشمگير نبوده است، اما با اين وجود حدود 15 ميليون کاربر خانگى در اين کشور داراى ارتباطات پرسرعت هستند و احتمالا تا پايان سال اين ميزان در حدود 50 درصد افزايش پيدا خواهد کرد.
به گفته emarketer ارتباطات پهن باند قادر است روى تمام مدل هاى تجارى تاثير بگذارد.
وقتى کاربران قادر باشند هر کارى در اينترنت انجام دهند حتى وضعيت تبليغات هم تغيير خواهد کرد. با داشتن يک رسانه قدرتمند امکان ارايه تبليغات جالب با تصاوير و صداهاى فانتزى که براى کاربران بسيار جالب خواهد بود، فراهم مى شود.
به عقيده جفرى کول از دانشگاه کاليفرنيا با داشتن ارتباطات پهن باند مى توان تبليغات تلويزيونى هم ارايه کرد.
به اين ترتيب ارتباطات هميشگى پهن باند به جاى دستگاه هاى تلويزيون، وقفه هاى مابين فعاليت هاى تجارى افراد را پرخواهد کرد. شايد اين گونه ادعاها در دهه نود به نظر نامعقول مى آمد، اما اکنون شرکت ها مى توانند با فروش سرويسها و مطالب و اجناس به صورت Online درآمد کسب کنند.
اين موضوع حتى تا يک سال قبل چون ديدن پايين آمدن بابانوئل از دودکش غير ممکن به نظر مى رسيد!