يک بيل ديگر:گيتس تنها نيست

همشهرى – به گفته ” بيل جوى” کسى که به سيستم هاى عامل توجه نمى کند! اين مسئله که محاسبات و سيستم هاى عامل بايد ساده باشند بيش از 25 سال در فکر مدير گروه دانشمندان و يکى از سرمايه گذاران شرکت سان مايکروسيستمز بوده است.
تمايل زياد به حفظ سادگى بيل جوى را به يک مخترع موفق در دنياى تجارت کامپيوتر تبديل کرده است. بيل جوى همچون يک دانشمند موهاى آشفته و لباس هاى چروکيده اى دارد و همچني همانند يک تاجر داراى قدرت درک وضعيت بازار است. او براى ساخت و توسعه بخش هاى مختلف تکنولوژى در 15 سال گذشته تلاش زيادى را انجام داده است.
بزرگ ترين اعتبار او رساندن شرکت سان مايکروسيستمز به مرحله امروزى است. در دهه 1970 بيل جوى سيستم عامل Berkeley Unix را به سيستم هاى عامل برتر کامپيوترهاى بزرگ و سرورها تبديل کرد. در دهه 1980 فعاليت عمده جوى روى ريزپردازنده هاى موسوم به Sparc بود. اين ريزپردازنده ها بعدها به يکى از عوامل موفقيت شرکت سان مايکروسيستمز در بازار تبديل شدند. در دهه 1990 نيز بيل جوى تلاش زيادى براى گسترش زبان برنامه نويسى جاوا که امکان نوشتن برنامه هاى کاربردى در اينترنت را فراهم مى کرد انجام داد.
امروزه نيز اين سرمايه گذار شرکت سان مايکروسيستمز تلاش مى کند تکنيک نقطه به نقطه يا peer to peer را گسترش دهد. در طول تمامى اين سال ها بيل جوى تلاش کرده است که از پيچيدگى هاى شبکه هاى کامپيوترى بکاهد و آن ها را به سمتى ببرد که بتواند به راحتى مديريت شود به طورى که حتى کاربر متوجه نشود. نمود اين نگاه در سال 1998 در شعار هميشگى SUN ” شبکه يعنى کامپيوتر” ديده مى شود. وجود اصل سادگى در دستور کار شرکت سان مايکروسيستمز باعث شد اين شرکت به پايگاهى 18 ميليارد دلارى با محصولاتى بسيار حياتى براى اينترنت تبديل شود در صورتى که بيل جوى همچنان به راه خود اامه دهد در آينده شاهد به بار نشستن پروژه JXTA که در حقيقت چيزى جز پنجاه هزار کد کامپيوترى نيست خواهيم بود.
JXTA در حقيقت استاندارد و زيرساختى براى سيستم هاى Peer to Peer است.
تلاش بيل جوى براى ورود به عرصه کامپيوتر از اواسط دهه هفتاد در دانشگاه برکلى کاليفرنيا آغاز شد. در اين دانشگاه محققان يک روش محاسباتى جديد ايجاد کرده بودند تا کامپيوترها بتوانند با يکديگر به راحتى ارتباط برقرار کنند. اين محققان در اصل به دنبال گسترش و تکميل کامپيوترهاى خانگى بودند.
” اريک اسکميد” دوست قديمى ” جوى” و رييس کنونى Google يکى از معروف ترين موتورهاى جست و جو است . بيل جوى در آن روزها د کنار دانشجويان فارغ التحصيل قرار گرفت و به اين ترتيب سيستم عامل Berkeley Unix ساخته شد که باعث معروف شدن ” جوى” در صنعت کامپيوتر شد. سيستم عامل يونيکس پيش از آن در اوايل دهه هفتاد توسط آزمايشگاه Bell شرکت AT&T ساخته شده بود. از اين سيستم عامل در کامپيوترهاى بسيارى از سازمان هاى دولتى و دانشگاه ها استفاده مى شد. اما ” جوى” و همکارانش در دانشگاه برکلى نقص هاى موجود در کدهاى اين برنامه را رفع کردند. موفقيت آن ها به حدى بود که توانستند توجه ديگر دانشگاه ها و حتى پنتاگون را جلب کنند.

به اين ترتيب در سال 1978 بيل جوى و همکارانش با بخش تحقيقات وزارت دفاع (DARPA) قراردادى امضا کردند. ين قرارداد براى گسترش سيستم عاملى بود که بتواند ميان تجهيزات ديجيتالى که به صورت گسترده در کامپيوترهاى VAX بسيار کوچک شبکه نوپاى DARPA استفاده مى شد ارتباط برقرار کند. در آن زمان شبکه DARPA “اينترنت” خوانده مى شد. در حقيقت با تعريف پروتکل مهم ارتباطى TCP/IP با برنامه يونيکس امکان گسترش و استفاده از اين برنامه فراهم شد.
بعد از سال 1982 سه فارغ التحصيل دانشگاه استنفورد از بيل جوى خواستند تا نرم افزارى براى کامپيوترهاى پرقدرت و ارزان قيمتى را که ساخته بودند طراحى کند. اين کامپيوترها در حقيقت ايستگاه کارى S.U.N نام داشت که خلاصه شده Stanford University Network است. اين دانشجويان اميدوار ودند که يونيکس را از حيطه دانشگاه ها و آزمايشگاه هاى تحقيقاتى خارج کرده و وارد دنياى صنعتى کنند.
اين سه نفر هرگز تصور نمى کردند که “بيل جوى” طراح نرم افزار روزى به عرصه طراحى “تراشه” پاى بگذارد. اما دو سال بعد جوى به همراه يکى از همکارانش به نام “ديويد پاتروس” موفق به ساخت ريزتراشه اى با قدرت پردازش و کارآيى بالا شدند.اين پردازنده که (RISC) Reduced Instruction Set Computing نام گرفت از آن زمان به بعد بزرگ ترين حامى تجارت ده ميليارد دلارى سرورهاى شرکت سان مايکروسيستمز تبديل شد.

يکى از مهمترين اهداف بيل جوى از آغاز کار تبديل سيستم هاى کنترل کننده پردازنده ها به صورت يکى واحد امل بود. در اوايل سال 1978 جوى جهانى را تصور مى کرد که در آن وسايل الکترونيکى در همه جا از جمله ماشين هاى لباسشويى لبس ها و کفش ها حضور داشته و بتوانند به راحتى با يکديگر ارتباط برقرار کنند. به اين ترتيب يک اکوسيستم اطلاعاتى شکل مى گرفت.
براى رسيدن به اين هدف جوى تلاش کرد مفهوم “محاسبه توزيع شده” را گسترش دهد. به اين ترتيب هر وسيله مى توانست قرت خود را آغاز کند و مشکلات محاسباتى به بخش هاى کوچکتر که امکان مديريت بيشترى داشتند تبديل مى شدند.
در آن زمان چنين ايده اى به نظر مسخره مى آمد و کامپيوترهاى موجود براى اين کار مناسب نبودند. علاوه بر اين مديريت دستگاه هاى مستقلى که با يک سيستم عامل واحد کنترل شوند به نظر خيلى مشکل مى آمد.
به عنوان مثال تشخيص اين مسئله که در يک لحظه چه واحدى فعاليت مى کند و چه واحدى فعاليت نمى کند و يا اين که کدام پردازنده کنترل شبکه را در دست دارد و در صورت از کار افتادن آن کنترل شبکه بايد به پردازنده ديگرى واگذار شود وجود نداشت.
اولين قدم براى ايجاد يک سيستم محاسبه توزيع شده در دهه هشتاد صورت گرفت.در آن سال ها شرکت سان مايکروسيستمز سيستم عامل جديدى را به نام Oak ايجاد کرد. اين سيستم عامل برنامه اى براى تلويزيونهاى محاوره اى و در زمان خود بسيار پيشرفته بود. با ظهور وب جهان گستر(WWW) خود بيل جوى متوجه شد که برنام Oak داراى ساختار مناسبى است.
در نتيجه با استفاده از اين برنامه يک زبان برنامه نويسى جديد تحت عنوان Java ايجاد کرد. اين برنامه امکان مبادله اطلاعات ميان اشيا و اصطلاح Object ها را فراهم مى کرد. به اين ترتيب اطلاعات مى توانست تکميل شود و راهى براى پردازش آن ها پديد آمد. از جمله مزيت هاى Java کوچک و کارا بودن برنامه هاى نوشته شده با آن است.اين برنامه ها مى توانند به راحتى در اينترنت منتشر شوند. همچنين برنامه نوشته شده با اين زبان حداقل از نظر تئورى قابليت اجرا روى دستگاه هاى مختلف را دارند.
به اين ترتيب برنامه هاى ساده و قابل اعتمادى ساخته شدند که براى سيستم ها محاسباتى چون تلفن همراه بسيار مناسب بود. در سال 1999 بيل جوى يک قدم فراتر گذاشت و تکنيک شبکه اى به نام JINI را پديد آورد. در اين تکنيک امکان ارتباط دو وسيله فراهم مى شود. به عنوان مثال يک دوربين ديجيتالى مى تواند بدون نياز به PC به پرينتر متصل شود. با گذشت سه سال از پيدايش تکنيک JINI سيستم هاى Peer to Peer گسترش زيادى يافته اند. از دلايل گسترش اين سيستم افزايش قدرت کامپيوترهاى خانگى است.
از اين رو بيل جوى و همکارش به نام “مايک کلرى” از سال 2000 به طور مخفيانه روى پروژه اى به نام JXTA کار مى کنند. هدف اصلى اين پروژه ايجاد يک روش استاندارد محاسبه براى سيستم هاى Peer to Peer است. به گفته بي جوى با استفاده از شش پروتکل ارتباطى در سيستم هاى Peer to Peer هر وسيله يا به اصطلاح Peer قادر است ديگر وسايل را تشخيص دهد. البته شرکت سان مايکروسيستمز قصد ندارد با استفاده از خود اين تکنولوژى کسب درآمد کند بلکه هدف اين شرکت ايجاد يک بازار تقاضا براى محصولات و سرويس هايش است.
از سوى ديگر اين شبهه وجود دارد که استفاده از سيستم هاى Peer to Peer نياز به سرورها که در حقيقت پاى اصلى درآمد شرکت سان مايکروسيستمز محسوب مى شوند را از بين ببرد. اما به عقيده بيل جوى بازار سرورهايى که قادر با کار با برنامه هايى چون پردازش دو طرفه و پايگاه داده ها هستند افزايش مى يابد. امروزه تکنولوژى آننان که بيل جوى مى خواهد به صورت بسيار ساده تبديل شده است و براى همگان قابل دسترس است. به اين ترتيب همگان مى توانند به تکنولوژى اعتماد کنند. اين مسئله باعث نگرانى بيل جوى مى شود.وى از اين که پيشرفت تکنولوژى بيش از توان فيزيکى و اخلاقى انسان ها باشد مى هراسد. بيل جوى در مقاله اى تحت عنوان ” چرا آيند به ما نياز ندارد؟”براى مجله Wired نوشته است خطرات انقلاب ژنتيکى نانوتکنولوژى را گوشزد مى کند. به عقيده وى تکنولوژى مى تواند باعث نابودى نسل بشر شود.
به گفته جوى بروز حوادثى چون حادثه يازده سپتامبر زنگ خطرى براى انسان هاست. جوى مى افزايد تکنولوژى مى تواند به نيرويى در دست فرادى که قصد آزار ديگران را دارند تبديل شود.

اين مسايل سال هاست که فکر بيل جوى را به خود مشغول کرده است و پيغام جوى به زبان ساده اين است:” لذت استفاده از تکنولوژى زمانى است که آن کنترل شده باشد”.