بی بی سی- وزارتخانه ها و شرکتهاى دولتى برزيل، به طور فزاينده، از سيستم عامل ويندوز دست مى کشند و از سيستمهاى “منبع باز” مانند لينوکس استفاده مى کنند.
سرجيو آمادو، مدير موسسه ملى فناورى اطلاعات در برزيل به بى بى سى مى گويد: “دليل شماره يک اين تغيير، اقتصادى است.”
وى توضيح مى دهد که دولت کشورش در حال حاضر براى هر رايانه به شرکت مايکروسافت، سازنده ويندوز، ۵۰۰ دلار مى پردازد. آقاى آمادو مى افزايد: “اگر به نرم افزار منبع باز روى بياوريد، به شرکتهاى خارجى پول کمترى خواهيد پرداخت و اين مبلغ مى تواند در کشورى مانند برزيل که هنوز راه درازى براى توسعه در بخش فناورى اطلاعات در پيش دارد، قابل توجه باشد.”
دولت برزيل مجموعا برآورد مى کند که مى تواند از طريق استفاده از نرم افزارهاى منبع باز بجاى ويندوز ساليانه ۱۲۰ ميليون دلار صرفه جويى کند.
يارانه رايانه
براى آقاى داسيلوا، اين تغيير رويه مى تواند در کشورى که ۹۰ درصد مردم از اينترنت استفاده نکرده اند، يک مساله حياتى توسعه محسوب شود.
دولت وى از طريق معافيت مالياتى، رايانه را به خانواده هاى کم درآمد با يارانه مى فروشد. برزيلى ها مى توانند با حداقل ۵۵۰ دلار، به صورت قسطى، يک دستگاه کامپيوتر ساده بخرند که با سيستم عامل منبع باز کار مى کند.
خوزه لوييس سزار، رييس بخش فناورى اطلاعات در بانک مرکزى برزيل، به بى بى سى گفته است: “نرم افزارهاى منبع باز فرصتى بزرگ براى کشورهاى در حال توسعه است. اگر کاربران رايانه در يک منطقه جغرافيايى تخصص خود را به خدمت بگيرند، مى توانند نرم افزارى توليد کنند که کاملا مناسب نيازهايشان است.”
آقاى سزار يکى از چهره هاى برجسته “سازمان جهانى نرم افزار رايگان” است که توسط ائتلاف گسترده اى از کاسبکاران و سازمانهاى غيردولتى برزيل تشکيل شده است.
زاغه هاى مجهز
يک نمونه موفق از تلاش برزيلى ها، طرح “هدف بازيافت” است که فناورى رايانه را به زاغه هاى حومه سائو پائولو م گستراند.
دالتون مارتينز، سازمان دهنده اين پروژه به بى بى سى گفته است: “ما در اينجا ۸۰ کامپيوتر داريم که همگى را شرکتهاى برزيلى اهدا کرده اند.”
آقاى دالتون توضيح داد که نرم افزارهاى منبع باز عنصر اساسى اين پروژه است، زيرا به شدت از هزينه ها مى کاهد و مى توان اين نرم افزارها را مطابق با نيازهاى محلى تغيير داد.
وى به بى بى سى گفته است: “ما از لينوکس استفاده مى کنيم در نتيجه مى توانيم گرافيک و محتوى زبانى را بر بومى سازيم. زندگى در اينجا مفهوم خاصى دارد و ما بايد فناورى را سازگار با نيازهاى اين اجتماع کنيم.”
آقاى دالتون عقيده دارد ويندوز به اين اندازه انطاف پذير نيست، زيرا کد منابع آن محرمانه نگه داشته شده است.
پاسخ مايکروسافت
بيل گيتس، بنيانگذار مايکروسافت و ثروتمندترين مرد جهان چه پاسخى براى اين چالش دارد؟
ظاهرا آقاى گيتس فعلا نگران نيست. بيش از ۹۰ درصد رايانه هاى شخصى جهان هنوز با سيستم عامل ويندوز کار مى کنند. با اين حال، آقاى گيتس در ژانويه کوشيد ديدارى شخصى با رييس جمهور برزيل در اجلاس جهانى اقتصاد در شهر داووس در سوئيس داشته باشد ولى موفق نشد.
دفتر مايکروسافت در برزيل در بيانيه اى به بى بى سى گفت: “ما قويا معتقديم دولتها و کاربران بايد در انتخاب نرم افزار و هر فناورى که براى نيازهاى خود صلاح مى دانند، آزاد باشند. اما هنگامى که هزينه و سود را کنار هم مى گذاريم، فکر مى کنيم مايکروسافت بهترين جنس را ارائه مى دهد.”
اين بيانيه افزود که نرم افزار منبع باز ممکن است دربرگيرنده هزينه هاى پنهان باشد. مديران مايکروسافت همچنين امنيت نرم افزارى برنامه هايى که کد منابع شان به رايگان در دسترس قرار مى گيرد، به زير سوال برده اند.
مايکروسافت اخير يک نسخه ارزانتر از ويندوز ايکس پى را در برزيل عرضه کرد و در ماه آوريل اعلام کرد به شرکتهاى اين کشور که براى خريد ويندوز سرمايه گذارى مى کنند، اعتبار تازه اى اعطا مى کند.
نبرد سازمان ملل
دولت برزيل از حالا به اجلاس فناورى اطلاعات سازمان ملل که قرار است در ماه نوامبر در تونس برگزار شود، چشم دوخته است.
ديپلماتهاى اين کشور مى کوشند در اعلاميه نهايى به مزاياى نرم افزار منبع باز تاکيد شود. آنها توانسته اند حمايت هند را به دست آورند و اکنون به دنبال پشتيبانى گسترده تر جهان در حال توسعه هستند.
آقاى سزار با اين حال هشدار مى دهد: “اشتباه است که اين تلاش را نبرد شخصى با آقاى گيتس جلوه دهيم، اما فکر مى کنم نرم افزار رايگان، وى را ترغيب خواهد کرد تا در کسب و کارش تجديد نظر کند. دنياى فناورى گسترده شده است. صدها هزار نفر مى کوشند تا نرم افزارهاى رايگان را بهبود بخشند. الوى بسته قديمى براى بقا بايد خود را وفق دهد.”
