گوگل در محتواى توليدى ديگران دست مى برد

نام نویسنده: رضا مقدرى

شرق – ناشران وب سايت ها سرمايه گذارى خاصى بر روى محتواى وب سايتشان مى كنند؛ اين سرمايه مى تواند شامل وقت، پول و موارد ديگرى باشد. برخى از ناشران اخيراً در رابطه با AutoLink قابليت جديدى كه در حال تست هاى بتا توسط گوگل است بسيار آزرده خاطر شده اند، زيرا اين قابليت مى تواند محتواى توليدى آنها را بدون اطلاعشان دچار تغيير نمايد.
به عنوان نمونه زمانى كه كاربران در سايت كتابفروشى هاى بارنز و نوبل ابزار AutoLink را فعال مى سازند اين ابزار لينك هايى را توليد مى كند كه كاربران را به سايت اصلى ترين رقيب اين كتابفروشى ها يعنى آمازون هدايت مى كند.

گوگل AutoLink را در ماه فوريه به همراه يك نسخه تست بتا از نوار ابزار مرورگرش معرفى كرد. زمانى كه AutoLink فعال مى شود در طول متو موجود در صفحه به دنبال لغات و عبارات مناسب مى گردد تا آنها را به صفحات شركاى تجارى گوگل لينك نمايد، به عنوان مثال شماره هاى ISBN توسط AutoLink به عناوين مرتبط در سايت آمازون دات كام لينك مى شوند و اين در حالى است كه آدرس ها نيز به صورت پيش فرض به سرويس جست وجوى نقشه اى گوگل موسوم به Google Maps لينك مى شوند و يا حتى شماره هاى تماس و اجازه نامه هاى بهره بردارى از صفحات نيز به سايت هاى به خصوصى لينك مى شوند.

ماريسا ماير مدير بخش محصولات وب گوگل مى گويد اين سرويس فعلاً براى آمريكاى مركزى كارايى دارد و ما مشغول كار بر روى آن براى بين المللى سازى اش هستيم.

اما به هر جهت اين سرويس برخى از كارشناسان دنياى صنعت را نگران كرده است و آنها معتقدند كه گوگل پا از حد خود فراتر گذاشته و مرزهاى موجود را به فراموشى سپرده است. دنى سوليوان سردبير Search Engine Watch مى گويد ناشران نيز داراى حقوق خودشان هستند و زمانى كه شما شروع به صحبت درباره افزودن لينك به صفحاتشان مى كنيد در اصل درباره يك محدوده بسيار حساس صحبت را آغاز كرده ايد محدوده اى كه به نظر من توسعه دهندگان و توليدكنندگان در آن مى بايستى راهى را پيدا كنند كه در حين فعاليت با ناشران با آنها توافق داشته باشند و در عين حال به اين قشر حق انتخاب بدهند.

به هر حال سرويس AutoLink به بازديدكنندگان صفحات وب حق انتخاب مى دهد و آنها مى بايستى اين سرويس را فعال سازند تا از آن بهره بگيرند اما بر عكس گوگل براى وب سايت ها هيچ حق انتخابى در نظر نگرفته است و سايت ها به صورت اتوماتيك توسط AutoLink كاوش شده و داخل آنها لينك توليد مى شود. دادن حق انتخاب به سايت ها يك كار تكنيكى ساده است. گوگل مى توانست كدى را ارائه دهد كه ناشران با قرار دادن آن در صفحات وب سايتشان AutoLink را فعال يا غيرفعال سازند اما انجام اين كار به احتمال زياد به تجربه كاربران در استفاده از AutoLink لطمه سنگينى مى زد. ماير مى افزايد كاربران لينك هاى كليدى توليد شده توسط AutoLink را يا در خود صفحه يا در قسمت مرتبط به AutoLink در نار ابزار گوگل تعقيب مى كنند. حالا اگر گوگل اين حق انتخاب را به ناشران مى داد تا AutoLink را در صفحاتشان فعال يا غيرفعال كنند ممكن بود كاربران با صفحات بسيارى مواجه شوند كه در آنها AutoLink هيچ كارايى نداشت و باعث مى شد به ذهنيت آنها در رابطه با اين سرويس گوگل صدمه وارد شود.

ماير اينگونه استدلال مى كند كه موارد مذكور سبب مى شود تا ما با آنچه كه مى بايستى هدف اصلى يك سرويس باشد و آن چيزى نيست جز سودمند و كارا بودن آن احساس تناقض بسيارى نماييم.

آدام كرافورد مدير بخش توليدات Weboptimiser و يكى از متخصصان و تحليلگران برجسته و فعال در زمينه تكنولوژى هاى موتورهاى جست وجو به اين سئوال كه AutoLink بر روى صفحات وب شركاى تجارى گوگل چگونه عمل مى كند؟ اين پاسخ را مى دهد: اگر AutoLink در پنجره مرورگرى كه در حال نمايش يكى از صفحات آمازون دات كام است فعال شود به عنوان مثال كليه شماره هاى ISBN نمايش داده شده در صفحه مذكور به نتايج جست وجو در خود سايت آمازون لينك مى شوند و در اصل كاربر فقط به گزينه هاى بيشترى در سايت آمازون دست مى يابد.

كرافورد در آخر اين سئوال را مطرح مى سازد كه تا چه زمانى كاربران توسط AutoLink به يك منبع مثل آمازون محدود خواهند شد؟ و سرنوشت اين سرويس چه خواهد بود؟ زيرا كه احتياج به بازنگرى اساسى در آن است.

ماير مى گويد دليل انتخاب آماون اين است كه اين سايت ديتابيس بسيار بزرگى دارد. بنابراين احتمال اينكه كاربران به نتايج جست وجوى مثبت توسط اين سايت دست يابند بسيار بيشتر است. همچنين در نسخه هاى آتى AutoLink منابع ديگرى نيز براى توليد لينك در نظر گرفته خواهند شد و ديگر شماره هاى ISBN فقط به آمازون لينك نخواهند شد و در عين حال در كنار لينك هايى كه به سرويس جست وجوى نقشه اى گوگل مرتبط خواهند شد منابع ديگرى نيز گنجانده مى شود.

جفرى زلدمن موسس كمپانى طراحى وب Happy Cog Studios و يكى از هواداران پر و پا قرص استانداردهاى طراحى وب آنچه كه براى Smart Tags مايكروسافت اتفاق افتاد را يادآور مى شود، مايكروسافت تكنولوژى Smart Tags خود را در سال ۲۰۰۱ در يكى از نسخه هاى بتاى اينترنت اكسپلورر ۶ ارائه كرد و اين تكنولوژى مايكروسافت را قادر مى ساخت تا در صفحات وب بدون اطلاع توليدكنندگانشان تغييرات تجارى دلخواهى پديد آورد و در عين حال تكنولوژى مذكور به مايكروسافت اين امكان را مى داد تا فعاليت هاى آن لاين كاربران را مورد تجزيه و تحليل قرار دهد.

به اعتقاد عده زيادى Smart Tags سبب مى شد تا مايكروسافت به عرصه اى جديد از سياست هاى انحصارگرايانه اش پا بگذارد. AutoLink گوگل با Smart Tags مايكروسافت مشكلات يكسانى را دارد كه گوگل هيچ يك از آنها را برطرف نساخته است. مايكروسافت در نهايت به دليل انتقادها و فشار شديدى كه از جانب رقبايش در رابطه با Smart Tags بر او وارد گرديد اين قابليت را حذف كرد و هرگز آن را ارائه نكرد ولى آيا گوگل نيز در نهايت مجبور خواهد شد تا تصميم مشابه اى در رابطه با AutoLink بگيرد.

استوارت مانلى مدير بخش تكنولوژى كمپانى نرم افزارى Mediasurface توليدكننده نرم افزارهاى مديريت محتوا معتقد است كه ديگر وقت آن فرا رسيده تا مولفين و مديران كمپانى ها در شيوه ارائه محتوا تغيير روش دهند، محتوايى كه آنها ارائه مى كنند توسط ديگران دستخوش تغيير خواهد شد و در عين حال اين محتواى رايگان ديگر نمى تواند بر پايه تبليغات نه چندان مرتبطى كه در كنارش نمايش داده مى شود پايدار باشد و ادامه يابد.

بايد اين اصل را قبول كرد كه مردم به دنبال خريد سرويس ها و محصولات هستند چه شما بخواهيد يا نخواهيد. نوار ابزار گوگل تنها بر روى اينترنت اكسپلورر كار مى كند اما در اردوگاه موزيلا اين توسعه دهنده نرم افزارهاى كدباز ظاهراً آنچه كه استوارت مانلى مى گويد پذيرفته شده است. كاربران قادر هستند تا شكل ظاهرى يك سايت را با استفاده از قابليت هاى استانداردى مثل stylesheet و يا برنامه هايى همانند Proxomitron تغيير دهند. اگر چه قابليت هاى الحاقى در مرورگر كدباز موزيلا موسوم به فايرفاكس بخشى از آينده را به ما نشان مى دهد. به عنوان نمونه قابليت الحاقى Greasemonkey به توسعه دهندگان ان امكان را مى دهد كه اسكريپت هايى را توليد نمايند تا محتواى صفحات وب را به شيوه هاى مختلفى نمايش دهند و در آنها تغيير ايجاد نمايند.

نويسندگان اسكريپت ها با آپلود كردن كدها مى توانند هر كارى از حذف نام نويسندگان در يك وبلاگ چند نفره گرفته تا حذف تبليغات در سايت هاى به خصوص را انجام دهند و يا حتى عبارت بد و زشت يك صفحه را حذف كنند. Greasemonkey هم مشكلات خاص خودش را دارد و كاربران را به اسكريپت هايى كه ديگران مى نويسند محدود مى نمايد و به هر حال محتوايى كه ناشران توليد كرده اند را تا حدى دستخوش تغيير مى نمايند. مانلى در همين رابطه مى گويد علت اينكه مردم تصميم مى گيرند تا خودشان بر محتواى مورد نيازشان مديريت كنند و در آن تغيير ايجاد كنند چيزى نيست جز اينكه حقيقتاً از آنچه كه مى خوانند راضى نيستند.

AutoLink و Greasemonkey هر دو برخى از قابليت ها را از ناشران آن لاين مى گيرند و به مشتريان و كاربران منتقل مى كنند. مشكل اصلى AutoLink گوگل عدم وجود مكانيسمى براى فعال و غيرفعال سازيش توسط ناشران صفحات وب است كه با قدرت گوگل در بازار موتورهاى جست وجو تركيب شده است و اين تركيب قدرتمند تا حدى تحت كنترل شركاى تجارى گوگل قرار گرفته و مى تواند به گوگل صدمه اى جدى بزند. به گفته ماير گوگل مدل تجارى مشخصى براى AutoLink وجود ندارد و اين مى تواند به كاربران و حتى گوگل آسيب برساند. به خاطر داشته باشيد شايد خيلى ها به شما اعتقاد داشته باشند ولى همه به شما اطمينان نخواهند كرد. رابرت اسكوبل نويسنده Microsoft blogger كه قبلاً انتقادهاى تندى بر روى Smart Tags انجام داده بود مى گويد اين مثل يك سراشيبى لغزنده است. اگر جلوى گوگل را نگيريد شايد غيرقابل مهار شود.

اما به هر حال ناشران سايت هايى از قبيل بارنز و نوبل دست به مبارزه با اين قابليت گوگل زده اند. توسط منابع غير رسمى اسكريپت هايى ارائه شده است كه با استفاده از كدهاى جاوا اسكريپت مى تواند AutoLink را از كار بيندازد. زلدمن نيز در Threadwatch.org يك هك آنتى AutoLink را قرار داده است و اجتماعى را نيز بر عليه اين ابزار گوگل به وجود آورده است ولى مى بايستى ديد با گذشت زمان كدام ابعاد اين قضيه پررنگ تر خواهد شد و نهايتاً گوگل چه سياست هايى را اتخاذ خواهد كرد.