قصهها از کودکی راهشان را به دنیای ما باز کرده و همیشه آینهای از خیال و حقیقت در برابر ما گذاشتهاند. مرورِ حقیقت اما همان داستان تجربهی زندگیهای ناکرده است که اغلب آموختنیهایی با چاشنی جذابیت دارد. در این میان داستان زندگی آنهایی که مسیرشان را از دل دنیای تکنولوژی دنبال میکنند، پیرنگ متفاوتی دارد و هیچ شبیه داستانهای کلاسیک نیست که در آنها موفقیت و شکست، فرمول یکسانی دارند. «پروفایل» قرار است روایتگر داستان مستند روزگار همین آدمها باشد؛ آنهایی که نقش موثری در شکلگیری آنچه امروز به عنوان صنعت تکنولوژی میشناسیم، داشته و دارند؛ آنهایی که از انتخاب مسیر متفاوت نترسیدند؛ نه میخواستند قهرمان باشند و نه ضدقهرمان.«پروفایل» را هر هفته پنجشنبهها در آی تی ایران بخوانید یا بشنوید.
تدوین و تنظیم پادکست: یاسمن سرهنگی
جهان در گذر است و طوفانِ تغییرش حالا تمام تصورات قدیمی را بهم ریخته. رویای کودکانهی تماشای اسکروچ در شب کریسمس که سکههایش را بارها و بارها میشمارد، دیگر جایش را به مرور تغییرات روزانهی ارزهای دیجیتال داده است. در این دنیای جدید حتی داراییها هم شکل ناملموس و مجازی پیدا کردهاند و روشهای تازه سرمایهگذاری بر مبنای آنها شکل میگیرند؛ دنیایی که اگر بیتکوین را آغازگر آن بدانیم، باید اتریوم را به عنوان توسعهدهندهی آن بپذیریم. اتریوم نقش مهمی در بازآفرینی سیستمهای مالی سرتاسر جهان داشته است، چون برخلاف بیتکوین ساختاری مبتنی بر شبکهای از بلاکچینها دارد. به این ترتیب است که بیشتر پلتفرمهای ویژه داراییهای غیرمتمرکز، بر مبنای اتریوم هستند و ارزش تراکنشهای انجام شده با آن در فصل دوم سال 2021 به 5/2 تریلیون دلار رسیده است؛ میزانی برابر مبادلات انجام شده با کارتهای اعتباری ویزا و برابر یکششم کل فعالیتهای مالی انجام شده روی شاخص نزدک.
این جهان پرسودی که با سرعت در حال گسترش است، توسط «ویتالیک بوترین» خلق شده که چند ماه دیگر شمع تولد بیستوهشت سالگیاش را فوت میکند؛ یک برنامهنویس کانادایی روستبار که از نوشتن دربارهی رمزارزها به خلق اتریوم رسید و حالا مجله تایم او را به عنوان یکی از تاثیرگذارترین افراد جهان در دنیای فناوری معرفی کرده است.
نابغهی ریاضی و دلبستهی اقتصاد
ویتالیک بوترین در آخرین روز ماه ژانویه سال 1994 در شهر کولومنا در روسیه به دنیا آمد. پدرش مهندس کامپیوتر بود و این موضوع تاثیر مهمی در شکلگیری راه زندگی او داشت. وقتی بوترین شش ساله بود همراه با خانوادهاش که در جستجوی فرصتهای شغلی بهتر بودند، به کانادا مهاجرت کرد. کلاس سوم ابتدایی بود که در مدرسه به کلاس تیزهوشان منتقل شد و معلمانش تشخیص دادند استعداد زیادی در ریاضیات، برنامهنویسی و اقتصاد دارد. در نهایت وقتی بوترین هفده ساله بود از پدرش درباره بیتکوین شنید و یاد گرفت تا مسیر زندگیاش به کلی تغییر کند. بعد از پایان دوره دبیرستان به دانشگاه واترلو رفت که به خاطر رشتههای علوم کامپیوتر و مهندسی شهرت دارد. دانشگاه فرصت خوبی برای بوترین بود تا در دورههای آموزشی پیشرفته شرکت کند و با یک رمزنگار به نام «ایین گولدبرگ» آشنا شود که یکی از اعضای سابق هیات مدیره پروژه نرمافزاری Tor بود.
علاقهی بوترین به رمزارزها باعث شد تا در تالارهای گفتگوی آنلاین با موضوع رمزنگاری و ارزهای دیجیتال شرکت کند. در آنجا با «میهای آلیسِی» آشنا شد که به بوترین گفت با نوشتن هر مقالهی تحقیقاتی درباره رمزارزها برای وبسایتش، پنج بیتکوین (برابر 5/3 دلار آن زمان) به او میدهد. اما کمی بعد این وبسایت به خاطر درآمدزایی ناکافی، تعطیل شد و در ماه سپتامبر سال 2011 آلیسِی پیشنهاد انتشار یک نشریه به نام «مجله بیتکوین» را به او داد.
با این اوصاف ویتالیک بوترین به عنوان همبنیانگذار اول، سمت نویسندهی ارشد این مجله را هم پذیرفت. انتشار این مجله از اواخر سال 2012 به صورت رسمی آغاز شد تا اولین نشریه جدی در حوزه رمزارزها باشد. در همین سال بود که او در المپیاد جهانی کامپیوتر شرکت کرد و برنده مدال برنز شد. مدتی بعد بوترین یک پیشنهاد کار از طرف سیستم پرداخت آزاد و رمزارز ریپل دریافت کرد که در نهایت لغو شد، چون مدیران ریپل نتوانستند برای بوترین ویزای آمریکا را بگیرند.
پادشاه بلاکچین جهان
آشنایی ویتالیک بوترین با محافل حرفهای کدنویسی در کشورهای دیگر باعث شد افقهای تازهای در در این عرصه به روی او باز شود. بوترین در اواخر سال 2013 به تورونتو برگشت و شروع به نوشتن پیشنویس طرح رمزارز اتریوم کرد. این طرح آنقدر برای او جدی و جذاب بود که باعث شد در سال 2014 در حالی دانشگاه را ترک کند که برنده کمک هزینه تحصیلی صد هزار دلاری پیتر تییل شده بود. از آن زمان بوترین تمام وقتش را صرف توسعهی اتریوم کرد.
واقعا خوشحالم که فرصت کار در چنین صنعت جالب و چند وجهی را دارم و در آن شانس تعامل با رمزنگاران، ریاضیدانان و اقتصاددانان برجستهای را بدست آوردم که به ساخت نرمافزار و ابزارهایی کمک میکنند که روی زندگی دهها هزار نفر در سراسر دنیا تاثیر میگذارد ویتالیک بوترین
او که معتقد بود بیتکوین باید یک زبان برنامهنویسی برای توسعه اپلیکیشن داشته باشد، به تدریج به این نتیجه رسید که باید توسعهی پلتفرمی جدید با زبان برنامهنویسی عمومیتری را دنبال کند. بوترین دربارهی پروژهی اتریوم گفته است: «واقعا خوشحالم که فرصت کار در چنین صنعت جالب و چند وجهی را دارم و در آن شانس تعامل با رمزنگاران، ریاضیدانان و اقتصاددانان برجستهای را بدست آوردم که به ساخت نرمافزار و ابزارهایی کمک میکنند که روی زندگی دهها هزار نفر در سراسر دنیا تاثیر میگذارد؛ حالا فرصت کار روی مشکلات پیشرفته در حوزههای علوم کامپیوتری، اقتصاد و فلسفه را پیدا کردهام.»
بوترین در سال 2016 به تحریریهی مجله معتبر لجر پیوست که نشریهای تخصصی و علمی در زمینه مقالات تحقیقاتی در حوزهی رمزارز و بلاکچین به حساب میآید. از طرفی هر چه رواج استفاده از اتریوم بیشتر میشد، بوترین هم به عنوان خالق آن با تبار روسی، مشهور میشد. به همین خاطر بود که ویتالیک بوترین در روز دوم ژوئن سال 2017 و به دعوت ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه، به اجلاس بینالمللی اقتصاد در سنپترزبورگ رفت. پوتین در این دیدار از او استقبال و اعلام کرد که از هر همکاری متقابل بوترین با شرکای روسی حمایت خواهد کرد.
بوترین در سال 2014 موفق به دریافت جایزه جهانی تکنولوژی در حوزه نرمافزار آیتی شد. او یک بار در فهرست تاثیرگذاترین افراد زیر سی سال جهان در مجله فوربس و دو بار در فهرست تاثیرگذاترین افراد زیر چهل سال جهان در مجله فورچون قرار گرفت. هر چند او دانشگاه را ترک کرد اما در سال 2018 دانشکده تجارت و اقتصاد دانشگاه بازل سوئیس به او دکترای افتخاری اعطا کرد. پدرش «دیمیتری بوترین» در سال 2018 مقالهای برای مجله نیویورکر نوشت و در آن پسرش را فیلسوف و پادشاه بلاکچین جهان نامید که سعی دارد بیشتر تمرکزش را بر تحقیقات بگذارد. ویتالیک بوترین در این سالها بخش زیادی از درآمدش را صرف فعالیتهای خیریه و انساندوستانه کرده است. او در آخرین اقدام در ماه می سال جاری میلادی یک میلیارد دلار از رمزارز «شیبا اینو» و اتریوم را به یک صندوق مبارزه با کووید-19 در هندوستان اهدا کرد.
آرشیو پروفایل
۱- آدام موسری؛ صدای رسای فیسبوک
۲- لینا خان ؛ سردمدار مبارزه با انحصارطلبی
۳- ریما قریشی؛ یک مدیر بالفطره
۴- کریستیانو آمون؛ مدیر جدید و خندان کوآلکام
۵- اندی جیسی ؛ مدیرعامل گرانقیمت آمازون با تبار ایرانی
۶- آیلین لی؛ کاشف تکشاخهای سیلیکونولی
۸- سوزان اثی؛ شیفتهی اقتصاد تکنولوژی
۹- امین ذوالفنون؛ از تار تا تکنولوژی