قصهها از کودکی راهشان را به دنیای ما باز کرده و همیشه آینهای از خیال و حقیقت در برابر ما گذاشتهاند. مرورِ حقیقت اما همان داستان تجربهی زندگیهای ناکرده است که اغلب آموختنیهایی با چاشنی جذابیت دارد. در این میان داستان زندگی آنهایی که مسیرشان را از دل دنیای تکنولوژی دنبال میکنند، پیرنگ متفاوتی دارد و هیچ شبیه داستانهای کلاسیک نیست که در آنها موفقیت و شکست، فرمول یکسانی دارند. «پروفایل» قرار است روایتگر داستان مستند روزگار همین آدمها باشد؛ آنهایی که نقش موثری در شکلگیری آنچه امروز به عنوان صنعت تکنولوژی میشناسیم، داشته و دارند؛ آنهایی که از انتخاب مسیر متفاوت نترسیدند؛ نه میخواستند قهرمان باشند و نه ضدقهرمان.«پروفایل» را هر هفته پنجشنبهها در آی تی ایران بخوانید.
تدوین و تنظیم پادکست: یاسمن سرهنگی
«به باشگاه تکشاخ خوش آمدید: از استارتآپهای میلیارد دلاری یاد بگیرید»؛ این تیتر مقالهای است که حدود هشت سال پیش در روزنامهی آنلاین تککرانچ (TechCrunch) منتشر شد. طنازی قلم نویسندهی همین مقاله که در آن زمان یک سرمایهگذار خطرپذیر تازهکار بود، باعث شد اصطلاح جدیدی وارد فرهنگ اکوسیستم استارتآپی دنیا بشود. از آنجایی که در آن زمان تعداد بسیار کمی از استارتآپهای کوچک به ارزشی بیش از یک میلیارد دلار رسیده بودند و پدیدهای خاص به حساب میآمدند، «آیلین لی» برای توصیف بهتر آنها به سراغ این جانور اسطورهای رفت. او حالا نه تنها یکی از سرمایهگذاران شناختهشده در سیلیکونولی، بلکه اولین زن بنیانگذار یک شرکت سرمایهگذاری در صنعت تکنولوژی به حساب میآید. از طرفی تعداد تکشاخهایی که در آن زمان تنها 39 شرکت بودند، تا نیمهی سال جاری میلادی به بیش از هفتصد شرکت رسیده است.
عاشق مدیریت
آیلین لی فرزند یک خانوادهی مهاجر چینی است که پیش از تولد او به آمریکا آمدند. اطلاعات دقیق و زیادی درباره زندگی خصوصی لی وجود ندارد، اما گویا او زادهی سال 1970 است و در ایالت ساحلی نیوجرسی بزرگ شده. آیلین لی که ظاهرا از ابتدا سودای مدیریت در سر داشت، دوره کارشناسی را در دانشکده مدیریت امآیتی گذراند و در سال 1992 از آنجا فارغالتحصیل شد. تجربهگرایی و علاقهی او به کار آنقدر بود که بلافاصله وارد شرکت مشهور و بینالمللی خدمات مالی و سرمایهگذاری مورگان استنلی (Morgan Stanley) شد و دو سال در آنجا به عنوان تحلیلگر مسایل مالی فعالیت کرد. یک سال بعد برای گذراندن دوره کارشناسی ارشد وارد دانشکده تجارت هاروارد و در سال 1997 از این دانشکده فارغالتحصیل شد.
آیلین لی با فاصلهای دو ساله، دوباره وارد فضای کار شد و ظاهرا در این مدت تصمیمش را برای ادامه مسیر حرفهای و کاری گرفته بود. به این ترتیب در سال 1999 وارد شرکت سرمایهگذاری بزرگ «کلینر پرکینز» (Kleiner Perkins) شد تا به سرعت به عنوان مدیرعامل یکی از زیرمجموعههای آن یعنی آر.ام.جی نتورکز (RMG Networks) انتخاب شود؛ شرکتی که در زمینه تبلیغات دیجیتالی فعالیت میکرد. لی به مدت سیزده سال سکان مدیریتی این شرکت را در اختیار داشت و بالاخره در سال 2012 آن را ترک کرد.
در همین زمینه بخوانید: سقوط امپراطوری سرمایه گذاری Kleiner Perkins
فرشتهی سرمایهگذاری
لی در واقع به دنبال بلندپروازیهایش برای راهاندازی یک شرکت سرمایهگذاری از مجموعهی کلینر پرکینز بیرون آمد. به این ترتیب در همان سال شرکت سرمایهگذاری خطرپذیر خودش را با نام کابوی ونچرز (Cowboy Ventures) تاسیس کرد تا اولین زن بنیانگذار یک شرکت سرمایهگذاری باشد.
این شرکت بیشتر روی کسبوکارهایی سرمایهگذاری میکند که در بازارهای بزرگ و در حال رشد، زندگی شخصی و فضاهای کاری را بازآفرینی میکنند.
کابوی ونچرز در شش سال گذشته سه جذب سرمایه بزرگ داشته که آخرین آنها به مبلغ 95 میلیون دلار رسیده است. آیلین لی به کمک کابوی ونچرز در استارتآپهای زیادی سرمایهگذار کرده که زمینهی فعالیت بیشتر آنها در حوزه تکنولوژی بوده است.
او در زمانی وارد بازار سرمایهگذاری خطرپذیر شد که هنوز درهی تکنولوژی درگیر اخبار و شایعات مربوط به تبعیض جنسیتی بود. از آنجایی که شرکتهای سرمایهگذاری تاثیر قابل توجهی بر فرهنگ اکوسیستم استارتآپی دارند، چنین فضایی میتوانست فعالیت زنان در این حوزه را محدود کرده و آنها را به گروه اقلیت تبدیل کند. آیلین لی که خودش در آن سالها کار در گروه اقلیتها را تجربه کرده بود، تصمیم گرفت قهرمان تغییر باشد و به حضور بیشتر زنان بنیانگذار و سرمایهگذار در سیلیکونولی کمک کند.
او با همین هدف، در سال 2018 بنیاد غیرانتفاعی «آل ریز» (All Raise) را تاسیس کرد؛ بنیادی متشکل از سی و پنج سرمایهگذار خطرپذیر که طرفدار حضور پررنگ زنان در این عرصه بودند. حالا این بنیاد با آموزش و پیگیریهای مختلف، بیش از هزار زن به عنوان بنیانگذار و دویست زن به عنوان سرمایهگذار خطرپذیر را معرفی کرده است.
الگوی زنان کارآفرین
بعد از تاسیس بنیاد آل ریز، محبوبیت آیلین لی در میان فعالان صنعت تکنولوژی بیشتر شد تا جایی که برای سخنرانی در نشستها و جلسات مختلف از جمله نشستهای وبسایتهای خبری مهم حوزه تکنولوژی مانند Recode و GeekWire، از او دعوت شد. لی که حالا به الگوی کارآفرینان و بنیانگذاران زن در صنعت تکنولوژی تبدیل شده، در سال 2020 در فهرست صد زن قدرتمند جهان و همچنین فهرست بهترین سرمایهگذاران خطرپذیر سال قرار گرفت. جالب آنکه آیلین لی پیش از این و در سال 2019 هم در فهرست مجلهی تایم از صد فرد تاثیرگذار جهان هم قرار داشت. او حالا 51 ساله است و همراه با همسر و سه فرزندش در پائولو آلتو زندگی میکند.
آرشیو پروفایل
- اندی جیسی ؛ مدیرعامل گرانقیمت آمازون با تبار ایرانی| پروفایل ۵
- کریستیانو آمون؛ مدیر جدید و خندان کوآلکام | پروفایل ۴
ریما قریشی؛ یک مدیر بالفطره | پروفایل ۳ - لینا خان ؛ سردمدار مبارزه با انحصارطلبی | پروفایل ۲
- آدام موسری؛ صدای رسای فیسبوک | پروفایل ۱