چندی پیش بیست و نهمین سالگرد تولد World Wide Web یا همان WWW بود و به این مناسبت، خالق سامانه وب جهان گستر که به اختصار به آن وب می‌گوییم، نظر خود را در رابطه با وضعیت کنونی دست پرورده خود اعلام کرد. Tim Berners-Lee در نامه سرگشاده‌ای که در نشریه گاردین به چاپ رسید، تصویر چندان دلنشینی از وب به تصویر نکشید! به عقیده وی، وب تحت سلطه چندین پلتفرم عظیم و قدرتمند قرار دارد که امکان رشد نبوغ و نوآوری در آن وجود ندارد. آقای لی البته چندان ناامید نیست وعقیده دارد که هنوز برای تغییر دیر نشده است اما برای تحقق یافتن این مهم، تیم‌هایی متشکل از تجار، تکنیسین‌ها، مقامات دولتی، کارکنان جامعه مدنی، محققان و حتی هنرمندان دست به دست هم دهند و فضای جدیدی از وب جهان گستر ایجاد کنند که بتواند برای همه اقشار رضایت‌مند باشد.
لی بزرگ‌ترین انقادات خود را متوجه پلتفرم‌های مشهور و عظیم کنونی دنیای وب کرد که در میان آنها گوگل و فیسبوک نیز به چشم می‌خورد. به عقیده وی این پلتفرم‌ها آنچنان در حوزه خود تاثیر گذارند که تبدیل به نوعی نگهبانان قلعه شده‌اند و حکم همه کاره را در وب دارند. چند پلتفرم به‌خصوص هستند که تایین می‌کنند چه ایده و استراتژی به دید کاربر رسیده و به اشتراک گذاشته شود.
لی در نامه خود عنوان می‌کند که فعالیت پلتفرم‌های این چنین، مانع بزرگی بر سر راه خلق فضای رقابتی است که دلیل آن هم کنترل آنها است. لی می‌گوید: «آنها(پلتفرم‌ها) با جذب افراد چالشگر و با استعداد‌ترین نیروهای جامعه، خلاقیت‌ها و ایده‌های نو را به نوعی می‌خرند و فضای رقابتی را محدود کرده و یا حتی مسدود می‌کنند. به عقیده من در طی 20 سال آینده، کمتر از قبل شاهد ارائه نوآوری در این صنعت خواهیم بود.»
تمرکز گرایی این چنینی به عقیده لی، باعث بروز مشکلات مختلفی شده است، مانند خبر مربوط به هفته پیش، زمانی که یک سرویس وب آمازون به نام Outage، موفق شد تعدادی از سرویس‌های اینترنتی را از از کار بیندازد. به عقیده لی به انحصار درآوردن اینترنت توسط تعداد معدودی از پلتفرم‌ها، عواقب بدتر دیگری نیز داشته است و باعث شده تا از این وضعیت سواستفاده‌های زیادی نیز انجام شود. لی اشاره می‌کند که این شرکت‌ها معمولا به ندرت تمرکز حقیقی به روی توسعه فضای اجتماعی دارند و از آنجا که قدرت دارند، بیشتر با هدف سوددهی بالاتر فعالیت کرده و در این زمینه دست بازتری دارند.
اما چگونه باید وب جهان گستر خود را پس بگیریم؟ این وظیفه‌ای است که به روی دوش مردم است. افرادی که می‌توانند از جوامع اجتماعی مختلف به پا خواسته و بتوانند انحصار و برتری این پلتفرم‌های عظیم و قدرتمند را بشکنند. برای این کار انگیزه لازم است تا بتوان راه حل جدیدی پیدا کرد. اما مشکل‌ترین بخش این چالش، وارد کردن افرادی از جامعه است که تا کنون به اینترنت دسترسی نداشته‌اند که اغلب زنان، افراد فقیر و مردم متعلق به مناطق دور افتاده هستند. با وارد کردن این قشر به دنیای اینترنت می‌توان صداهای جدید را به فضای وب وارد کرد که قطعا درخواست‌ها و نیازهای جدیدی دارند. این امر آنقدر مهم است که حتی سازمان ملل متحد نیز اعلام کرده که دسترسی به اینترنت، از اصول اولیه حقوق بشر محسوب می‌شود. دستیابی به چنین هدفی مشکل است و برای انجام آن نیازمند ایجاد چهارچوب‌های امنیتی و قانونی جدیدی هستیم که با اتحاد اقشار مختلف جامعه امکان پذیر خواهد بود.
منبع : آی تی ایران
