بازار کامپیوتر همچنان در خواب زمستانی

نام نویسنده: سونیتا سراب‌پور

در پایان سال 94، کارشناسان از راه های شکستن رکود در حوزه فناوری می گویند بازار کامیپوتر همچنان در خواب زمستانی سونیتا سراب پور سپری شدن سال 94 نیز بازار کامیپوتر را از رکود چندساله‌ای که گرفتار آن است خارج نکرد. رکود در بازار کامیپوتر را بسیاری از فعالان این بازار و مسئولان صنفی نیز تأیید می‌کنند. برای مثال چندی پیش رئیس اتحادیه صنف فناوران کامیپوتر اعلام کرد با وجود کاهش قیمت 7 درصدی اقلام دیجیتال در نیمه دوم سال نسبت به نیمه اول و همچنین نزدیک شدن به نوروز، اما همچنان بازار کامیپوتر کشور بی‌رونق است. فعالان بازار دلایل گوناگونی را برای این رکود ادامه دار در بازار کامیپوتر اعلام می‌کنند اما از نظر این گروه اصلی‌ترین دلیل به کاهش قدرت خرید مردم باز می‌گردد.

روزهای پر فراز و نشیب بازار کامپیوتر رکود در بازار کامپیوتر اتفاق امروز یا دیروز نیست. در 5 سال اخیر بارها خبرهای مختلفی در خصوص کسادی و رکود در این بازار منتشر شده است. بازار کامیپوتر همچون دیگر بازارهای مصرفی در چند سال گذشته و به دنبال نوسان نرخ ارز، با رکود و مشکلات بی‌شماری همراه شده است. البته در کنار این نوسان ارزی، اتخاذ تصمیمات غیرکارشناسانه به تعبیر فعالان بازار عامل دیگری است که رکود در این بازار را بیشتر کرده است. هر ساله فعالان بازار کامیپوتر پیش‌بینی می‌کنند که با نزدیک شدن به سال نو و در نظر گرفتن سیاست‌های جدید می‌توان این بازار را از رکود خارج کرد. حتی بسیاری در سال 94 با توجه به نتیجه رسیدن توافقات هسته‌ای و بعد هم برداشته شدن رسمی تحریم‌های هسته‌ای، پیش‌بینی می‌کردند رونق به این بازار بازگردد. اما این پیش‌بینی‌ها در این روزها و با توجه به نزدیک شدن به تعطیلات نوروزی هنوز درست از آب درنیامده است. در این زمینه رضا حیدری، عضو هیأت‌مدیره پاساژ کامیپوتری پایتخت، در گفت‌و‌گو با «ایران»، اعلام می‌کند که سال 94 بدترین سالی بوده که فعالان بازار کامیپوتر پشت سر گذاشته‌اند.

او با اعلام اینکه نسبت به چند سال گذشته با نوسان ارز آنچنانی در کشور روبه رو نبوده‌ایم، می‌افزاید: «سال 94 برای بازار کامیپوتر کشور سال خوشایندی نبود حتی سایر صنوف و سازمان‌ها که در آخر سال اقدام به خرید کالا از بازار کامیپوتر می‌کردند نیز تا به امروز اقدامی انجام نداده‌اند و به نظر می‌رسد این گروه ترجیح داده‌اند با همان ابزارهای قدیمی خود به کارشان ادامه دهند.» حیدری می‌گوید: با اینکه انتظار می‌رفت با نزدیک شدن به نوروز شاهد تحرکاتی در بازار باشیم اما این انتظار تاکنون برآورده نشده و وارد‌کنندگان، فروشندگان کالا در یک نوع بلاتکلیفی برای فروش و خرید محصولات این بازار به سر می‌برند. او در پاسخ به اینکه دلیل اصلی رکود در این بازار آن هم در آستانه سال جدید چیست؟ به «ایران» می‌گوید: «همیشه نرخ ارز و نوسان آن در این زمینه یک عامل عمده رکود بازار کامیپوتر بوده است، اما دلایل دیگری هم در این امر دخیل هستند که آن هم ناتوانایی و تمایل مصرف‌کنندگان به خرید کالا از این بازار است.» به باور وی، در حال حاضر کالاهای اساسی‌تر دیگری در سبد کالاهای مورد نیاز خانواده‌ها قرار دارند و به همین خاطر مردم ترجیح می‌دهند ابتدا این کالاها را تهیه کنند و در آخر اگر توانایی پرداخت داشتند به سمت خرید کالاهای کامیپوتری نظیر لپ‌تاپ، تبلت، تلفن همراه و… بروند. به نظر می‌رسد خبرهای گوناگونی مانند حضور نمایندگان اصلی محصولات کامیپوتر ‌ای در بازار ایران نیز کمکی به رونق این بازار نکرده است، حتی برخی کارشناسان معتقدند خبرهای ضد و نقیض در خصوص فعالیت این نمایندگان شرکت‌های خارجی، بازار را با ابهامات بیشتری هم همراه کرده است. در همین زمینه رضا حیدری، می‌گوید: «داستان فعالیت رسمی شرکت‌های خارجی در کشور نیز به مشکلات این بازار دامن زده است چرا که مشخص نیست این شرکت‌ها قرار است در چه شرایطی وارد بازار کامیپوتر ایران شوند و اینکه آیا این نمایندگی‌ها واقعاً رسمی هستند یاخیر.» او در ادامه می‌افزاید: «دولت باید تدابیری بیندیشد تا این فعالان خارجی تازه از راه رسیده سهم بازار فعالان ایرانی که در شرایط سخت تحریمی پاسخ نیاز کاربران این بازار را داده‌اند در اختیار نگیرند.» عضو هیأت مدیره پایتخت معتقد است تا زمانی که دولت به سیاست‌هایی مانند افزایش تعرفه واردات کالاهای کامیپوتری خود ادامه دهد و گمرک کشور نیز با سیاستگذاری‌های سختگیرانه خود همچنان پیگیر باشد نمی‌توان انتظار خروج از رکود بازار کامیپوتر و تمایل کاربران به خرید از این بازار را داشت. مهدی میرمهدی، رئیس اتحادیه صنف فناوران کامیپوتر ، نیز ابتدای هفته جاری در مورد وضعیت بازار کالاهای فناوری اطلاعات اعلام کرده بود که بازار کالاهای دیجیتالی به طور کلی در سال ۹۴، با رکود همراه بوده است و با وجود آنکه به نظر می‌رسید پس از توافق برجام و نزدیک شدن به عید نوروز، رونقی بر این بازار حاکم شود اما همچنان بازار کالاهای فناوری، بی‌رونق است. او در گفت‌و‌گو با خبرگزاری مهر، با اشاره به اینکه قیمت کالاهای بازار دیجیتال با توجه به نوسان نرخ ارز و افزایش دلار، پایین‌تر محاسبه می‌شود ادامه داد: به دلیل رکود بازار و با توجه به اینکه سرعت به روزشدن فناوری‌های اطلاعاتی بسیار بالاست، فروشندگان به ناچار کالاها را به زیر قیمت خرید یا با کمترین سود به فروش می‌رسانند. تسهیلات ویژه راه نجات دولت یازدهم از دوسال گذشته تاکنون برنامه‌های مختلفی برای بازگرداندن رونق به بازار کالاهای مصرفی کشور در نظر گرفته است.

حالا هم چشم امید این دولت به ورود سرمایه‌گذاران خارجی، ایجاد رقابت بیشتر در بازار، آسان شدن نقل و انتقالات بانکی و… با برداشته شدن رسمی تحریم‌های هسته‌ای در کشور است. فعالان بازار کامیپوتر بر این باورند که یکی از راه‌هایی که می‌تواند سایه رکود از بازار کامیپوتر کشور را بردارد کاهش تعرفه‌های بالای کالاهای این بازار و در نظر گرفتن سیاست‌های منطقی است. سعید قاسمی، یکی از فروشندگان بازار کامیپوتر در گفت و گو با «ایران» با تأکید بر اینکه نزدیک شدن به نوروز نیز تغییری در میزان خرید و فروش این بازار ایجاد نکرده است می‌گوید: «در حال حاضر مردم منتظر کاهش قیمت دلار و در نتیجه کاهش قیمت کالاهای کامیپوتری هستند و این انتظار سال هاست که گریبان بازار کامپیوتر را گرفته است.» به باور وی، یکی از راه‌های از بین بردن این انتظار در نظر گرفتن تعرفه‌های مناسب برای کالاهای کامیپوتری است تا کاربران با رغبت بیشتری حاضر به خرید از بازار کامپیوتر شوند. او در ادامه می‌افزاید: «سر و سامان دادن به بازار گارانتی‌ها نیز می‌تواند یکی دیگر از دلایلی باشد که کاربران با بازار کامپیوتر آشتی کنند چرا که در حال حاضر آنها هزینه بالایی برای خرید یک لپ‌تاپ، تبلت یا تلفن همراه پرداخت می‌کنند اما اگر این کالاها خراب شود هیچ شرکتی حاضر به پاسخگویی مناسب به آنها نیست و در نهایت نیز باید هزینه بالایی برای تعمیر محصول کامیپوتری خود پرداخت کنند، هزینه‌ای که چندان به صرفه نیست.» در همین زمینه محسن بهنامی، یکی از فعالان قدیمی بازار کامپیوتر، در گفت‌و‌گو با «ایران» می‌گوید: «در حال حاضر قیمت بسیاری از کالاهای کامیپوتری مورد نیاز کاربران بالا است و این افراد توان پرداخت این هزینه‌ها را ندارند.» به باور وی نیز یکی از دلایل اصلی کسادی در بازار کامیپوتر پایین آمدن قدرت خرید مردم است. بهنامی با اعلام اینکه در حال حاضر بسیاری از کاربران به دنبال خرید کالاهای کامیپوتری قسطی هستند می‌افزاید: «روزانه افراد مختلفی به ما مراجعه می‌کنند که نیاز به کالاهای کامیپوتری دارند اما قدرت مالی خرید این کالاها را ندارند در نهایت بسیاری از ما می‌پرسند که آیا فروش قسطی هم داریم یا خیر.» این فعال بازار کامیپوتر پیشنهاد می‌کند تا دولت برای بازگرداندن رونق به این بازار علاوه بر کنترل قیمت ارز، که تأثیر مستقیمی بر قیمت کالاهای آی‌تی دارد، تسهیلاتی مانند آنچه را که برای بازار در نظر گرفته بود نیز برای بازار کامیپوتر در نظر بگیرد. اکثر فعالان بازار کامیپوتر معتقدند اگر دولت طرحی ویژه مانند ارائه وام برای خرید محصولات از بازار کامیپوتر در نظر بگیرد شاید این طرح در نهایت به تحریک تقاضا و خروج این بازار از رکود بینجامد.

منبع : روزنامه ایران