نام نوینده: احسان موحديان – movahhedian@yahoo.com
همان طور که مى‌دانيد مقامات اپل به تازگى امکان جست‌وجو و بارگذارى انواع پادکست يا فايلهاى صوتى راديويى شخصى که توسط کاربران وب توليد مى‌شود و در شماره هاى 1192 و 1195 همين مجله به طور کامل به اين پديده پرداخته شده است، را از طريق نرم افزار iTunes براى علاقه‌مندان فراهم آورده‌اند. اين اقدام نشان مى‌دهد که پديده \”پادکست\” را بايد بسيار جدى گرفت، تا آن حد که به جرات مى‌توان ادعا کرد با افزايش تدريجى تعداد پادکست ها فصل جديدى در تاريخ راديو در حال ورق خوردن است. ايده عرضه محتويات صوتى ديجيتال با استفاده از انواع ابزار توزيع خودکار چند سالى است که مطرح شده، اما با افزايش نفوذ فناورى در جريان زندگى عادى و سازگارى روزافزون فناورى‌هاى گوناگون با هم، اين ايده سرانجام به واقعيت مبدل شده است. مقامات اپل به طور رسمى پادکست را نسل جديد راديو مى‌خوانند. البته زدن چنين حرفى از سوى اپل قابل درک است، چون مخترع ipod – دستگاه پخش موسيقى قابل حمل اپل – که توسط اکثر مردم براى گوش دادن به پادکست‌ها به کار مى‌رود با عملى کردن اين ايده پول کلانى به جيب زده است و سود سرشارى را هم نصيب روساى خود در اپل کرده است. اما هنوز ديگر شرکتهاى بزرگ دست‌اندرکار فناورى از اين نوآورى حمايت قابل توجهى نکرده‌اند و به نظر مى‌رسد تا زمانى که حمايت از پادکست عمومى نشود و شرکتهاى بزرگى مانند مايکروسافت به آن توجه نشان ندهند رشد اين پديده به صورت لاک پشتى ادامه مى! يابد. در همين راستا مسئله ديگرى که براى تداوم حيات پادکست‌ها مورد توجه قرار مى‌گيرد، درآمدزايى آنهاست. شکى نيست که سازندگان پادکست بايد در اين مورد هم فکرى بکنند. در غير اين صورت نمى‌توان انتظار داشت که پادکست بتواند راديوهاى ستى را با پشتوانه قابل توجهشان از ميدان به در کند. در همين حين بايد توجه داشت که سهم راديو در بازار رسانه‌اى ايالات متحده و بسيارى از ديگر کشورهاى جهان محدود است و در مقابل ده‌ها ميليارد دلارى که در ديگر بخش‌هاى بازار رسانه‌اى رد و بدل مى‌شود بسيار ناچيز است. اما در مقابل هزينه راه اندازى يک ايستگاه راديويى هم بسيار اندک است. همچنين توليد پادکست هم هزينه چندانى ندارد و در صورت داشتن يک پشتوانه مالى محدود مى‌توان به رشد آن با سرعتى معقول اميدوار بود. اما با اين همه کارشناسان معتقدند که پديده پادکست ظرفيت‌هاى ناشناخته فراوانى دارد که بايد به آن توجه شود. به عقيده آنان توليد پادکست به صورت انفرادى و تک تک چندان مقرون به صرفه نيست و برنامه‌هاى صوتى که در اين قالب توليد مى‌شوند، بايد به صورت گروهى آماده شوند تا جذابيت، تنوع و مخاطبان بيشترى داشته باشند. در همين رابطه نکته ديگرى که بايد به آن توجه کرد کاهش تدريجى مخاطبان راديوهاى سنتى و رويکرد آنها به اينترنت است، هر چند که اين مسئله مالکان ايستگاه هاى راديويى بزرگ را نگران کرده، اما آنان مى‌توانند با توجه به پديده پادکست بخشى از مخاطبان رانده شده خود را مجددا به دست آورند. نتايج تحقيقات موسسه Bridge Ratings حاکى است که جوانان 6 شهر بزرگ ايالات متحده در 3 ماهه دوم سال 2005 زمان کمترى را صرف گوش کردن به راديو کرده‌اند و در عوض بيشتر به اينترنت رجوع کرده‌اند. زيرا دنياى مجازى حق انتخاب بيشترى به کاربران مى‌دهد. خوشبختانه پادکست‌ها هم دقيقا از اين ويژگى! برخوردارند و کاربر بر مبناى علائق خود سرانجام مى‌تواند از ميان ده‌ها هزار پادکست يکى را که مرتبط با مبحث مورد علاقه اوست، انتخاب کند. بد نيست بدانيد بسيارى از شرکتهاى تجارى بزرگ آمريکايى به پادکست به چشم يک ابزار مناسب تبليغاتى مى نگرند و فايلهاى صوتى را در اين قالب براى استفاده مشتريان خود وديگر کاربران وب توليد کرده اند تا توجه آنها را هر چه بيشتر به توليدات خود جلب نمايند. از سوى ديگربرخى ايستگاههاى راديويى هم که نمى توانند منکر اين پديده رو به رشد شوند، بخشهايى از برنامه هاى خود را به پخش پادکست هاى برگزيده اختصاص داده اند که عموما توسط شنوندگانشان براى آنان ارسال مى گردد. در ميان راديوهاى فارسى زبان، بخش فارسى بى بى سى که در زمينه راه اندازى وب سايت خود هم سريع تر از ديگ! ر راديوهاى فارسى زبان عمل کرده بود، چند صباحى است که پادکست برنامه تفريحى وسرگرم کننده روزهفتم را که جمعه ها پخش مى شود بر روى سايت خود قرار مى دهد. البته ناگفته نماند که تعداد محدودى از وبلاگ نويسان ايرانى هم به توليد پادکست روى آورده اند. هر چند که در داخل کشور به علت محدوديت دسترسى به خطوط پرسرعت اينترنت استقبال از پادکست به گستردگى استقبال از پديده وبلاگ نويسى نيست. به عنوان نکته آخر اگر اهل سياست هستيد، بد نيست اين نکته را نيز بدانيد که جمهورى خواهان سناى آمريکا هم پادکست مى سازند. ساکنان ايالت پنسيلوانياى آمريکا از اين پس مى توانند به پادکست هايى گوش کنند که به طور هفتگى در مورد مسائل ايالتشان توليد مى شود. اين برنامه هفتگى به همت نمايندگان جمهوريخواه مجلس سناى محلى اين ايالت توليد مى شود. آنان اميدوارند با استفاده از اين فناورى جديد بتوانند تماس بيشترى با ساکنان محلى برقرار کنند و توجه آنها را به مسائل مورد نظرشان جلب کنند. يکى از اين نمايندگان پادکست را فناورى جديد و بزرگ مى داند که با استفاده از آن مى توان تحليلهاى عميق، اطلاعات به روز و جديد ترين مسائل را با مردم در سطح محلى در ميان گذارد. اين پادکست ها از طريق سايت www.Pasenategob.com در دسترس است. خلاصه اگر اهل اينترنت هستيد،بد نيست همت کنيد و شانستان را در اين زمينه امتحان کنيد. به نظر مى رسد که صدا وسيماى جمهورى اسلامى نيز بايد اين پديده نوظهور را جدى بگيرد و اين نکته را در نظر داشته باشد که امروزه انحصار رسانه اى در جهان تا بدان حد سست وشکننده شده که هر فردى مى تواند براى خود يک راديوى شخصى راه بيندازد. بون شک اگر اوضاع به همين منوال پيش برود، درآينده شاهد توليد برنامه هاى تلويزيونى شخصى هم خواهيم بود که به راحتى از طريق اينترنت در دسترس خواهند بود ودر آن زمان محتواى برتر وجذاب مهمترين عامل براى جذب مخاطب خواهد بود !
منبع : هفته نامه سروش، شماره 1233
