نقش تله تکست در توسعه اطلاعاتى جامعه دانش مدار ايران(1)
نام نویسنده: فرنود حسنى
بخش مقاله ITiran – دنياى پيچيده فناورى اطلاعات، ابزارها و تکنيکهاى مختلفى را براى اشاعه اطلاعات فراهم آورده است. مهمترين نگرش در استفاده از اين ابزارها ايجاد امکان استفاده هرچه بيشتر و مطلوب تر از اطلاعات است. با اين ديدگاه وقتى از جامعه دانش مدار سخن به ميان مى آيد بايد اين گونه استنتاج کنيم که همه افراد جامعه از نظر سطح دسترسى به اطلاعات از جايگاه يکسانى برخوردارند. هرچند که ممکن است امکانات اشاعه اطلعات در هز يک از بخش هاى اجتماع تفاوت داشته باشد.گسترش و توسعه اينترنت در کشور ما على رغم اين که ازرشد مناسبى برخوردار بوده اما هنوزهم به استانداردهاى لازم نرسيده است. ضمن اين که به خاطر کمبود امکانات فنى و علمى-آموزشى ضريب نفوذ اينترنت در بسيارى از شهرها وتقريباً همه روستاها صفر است. هرچند که در شهر هايى هم که اينترنت مورد استفاده قرار مى گيرد همچنان مشکلات پيش و پا افتاده اى کاربران را رنج مى دهد.
در تعريف جامعه دانش مدار اين انتظار از جامعه و برنامه ريزان آن ايجاد مى شود که همه افراد، چه مردم ساکن در شهر ها و چه مردم روستا نشين قادر باشند در هر لحظه و با هر امکناتى که در اختيار دارند به اطلاعات مورد نظر خود دست يابند.
اما آيا جامعه ما به چنين جايگاهى از نظرفنى براى توزيع اطلاعات دست يافته؟ مشکلات و معضلات توزيع يکنواخت و يکسان اطلاعات در کشور چيست؟آيا قادر به شناسايى و رفع اين معضلات هستيم؟
نبايد فراموش کنيم که کشور ما به عنوان يک کشور جهان سومى و در حال توسعه هنوز هم با مشکلى به نام بى سوادى روبروست و در صد قابل توجهى از جمعيت را افراد بى سواد و يا کم سواد تشکيل مى دهند که بيشتر آنها در روستاها ساکن هستند. در مقايسه بين دو جامعه شهرى و روستايى به خوبى مى توان از سطح نامتقارن و نا متوازن اطلاعات ما بين اين دو جامعه آگاه شد. جامعه شهرى با امکانات مختلفى چون روزنامه، اينترنت، شبکه هاى مختلف تلويزيونى، دانشگاه و… مى تواند به راحتى نياز هاى اطلاعاتى خود را مرتفع سازد اما جامعه روستايى که به راستى يکى از مهترين حلقه هاى زنجيره توسعه پايداراست از بسيارى از اين امکانات محروم است و امکانات موجود هم از حداقل استاندارد برخوردارند . از اين رو بايد به جايگاه روستا در جامعه اطلاعاتى يا دانش مدار ايران نگاه ويژه اى شود. بخش عمده اى از چرخه اقتصاد غير نفتى کشور در اختيار جامعه روستايى استکه مبتنى براقتصاد توليدى است. اسن توجه مى تواند فرآيندتوليد، اشتغال، عدم مهاجرت به شهر، صادرات و درآمد زايى را براى جانعه روستايى فرهم کند. بنابراين در حال حاضر و با توجه به شرايط و امکانات فعلى بياستى به دنبال راهکارها و شيوه هايى از اطلاع رسانى باشيم که با ابزارهاى جامعه روستايى منطبق باشد. يعنى قادر باشد روستاييان را با توجه به سطح دانش، فرهنگ و امکانات مالى در چايگاه مناسب و متوازن با جامعه شهرى قرار دهد. در اين صورت مى توان اميدوار بود که از يک جامعه دانش مدار برخوردار هستيم.
معضلات اطلاع رسانى به روستا
1)امکانات فنى:
با توجه به اينکه توسعه ابزارهاى اطلاع رسانى در کشور ما گام هاى اوليه خود را پشت سر مى گذارد لذا ما هنوز در توسعه و اشاعه اين ابزار ها به روستاها موفق نبوده ايم. توجه به سطح پراکندگى روستاها در کشور و همچنين آمار جعيتى اين روستاها نيز ار ديگر معضلاتى است که توسعه امکانات فنى مثل خطوط تلفن ثابت، اينترنت و … را با مشکل مواجه مى سازد. بنابراين يافتن ابزارو امکانات عمومى تر و گسترده تر اين امکان را به ما مى دهد تا از طريق اين ابزارها به نحو بهترى در جهت اطلاع رسانى به روستا اقدام کنيم.
2)امکانات آموزشى
با توجه به اينکه سطح دانش و امکانات علمى و آموزشى روستاها در حد و اندازه شهرهاى کشور نيست لذا نبايد انتظار داشت که در شرايط فعلى جامعه روستايى بتواند با ابزارهايى مثل اينترنت و کامپيوتر ارتبا مناسبى برقرار کند و از آن استفاده بهينه کند چه بسا که جامعه شهرى نيز هنوز با مسائلى چون زبان انگليسى که زبان عمومى اينترنت است درگير است.
ادامه دارد….
مسئول روابط عمومى مرکز ملى فناورى اطلاعات*