انسانِ عصر تکنولوژی با دستگاه‌ها و محصولات هوشمندی سروکار دارد که هر کدام برای روشن ماندن، به یک باتری مجهز شده‌اند. باتری‌هایی که همانند بسیاری از عناصر و موجودات روی این کره خاکی، طول عمرشان به مرور زمان کم و کم‌تر می‌شود و روزی نیز به طور کامل از کار می‌افتند.
اما اگر نحوه درست استفاده از این باتری‌ها را بدانیم، می‌توانیم تا چندین سال و بدون کمترین نگرانی از آن‌ها استفاده کنیم. البته این بدین معنی نیست که با یک باتری باید همانند یک فرد بیمار رفتار و 24 ساعته از آن مراقبت کرد. باتری‌ها نیز مثل دیگر گجت‌ها و قطعات سخت‌افزاری، برای انجام کاری طراحی شده‌اند اما می‌توان با کمی حوصله و توجه، طول عمر بیشتری را برای آن به ارمغان آورد.
هر کدام از باتری‌هایی که در دل محصولات مختلف به کار رفته‌اند، از طول عمر مشخص و پایان‌پذیری برخوردارند. به بیانی ساده‌تر، این طول عمر به تعداد چرخه یا همان سیکل شارژ بستگی دارد و اگر به حد مشخصی برسد، عمر آن به پایان خواهد رسید. برخی از تولیدکنندگان، این تعداد چرخه شارژ را بر روی باتری قید می‌کنند و برخی نیز از آن سر باز می‌زنند.
به عنوان مثال، شرکت اپل این اطلاعات را به کاربران خود ارائه می‌دهد و ذکر کرده که باتری گوشی‌های آیفون به نحوی طراحی شده که قادر است پس از 500 بار شارژ کامل تا 80 درصد از ظرفیت اصلی خود را حفظ کند. البته این میزان برای مک‌بوک پرو و مک‌بوک ایر برابر با 1000 بار شارژ کامل عنوان شده است.
متاسفانه برای دریافت اطلاعات و وضعیت مربوط به باتری گوشی‌های آیفون می‌بایست از نرم‌افزارهای خاصی همچون concount Battery استفاده کرد. با این ابزار می‌توانید به سه مورد مهم در ارتباط با باتری گوشی خود دست یابید که عبارتند از:
- ظرفیت اصلی: ظرفیت باتری در زمانی که هنوز نو است
- ظرفیت شارژ کامل: ظرفیت کنونی باتری
- تعداد سیکل: تعداد چرخه‌های شارژ باتری
این تصور در برخی از افراد وجود دارد که می‌توانند قوانین مربوط به سیکل شارژ گوشی را دور بزنند. اما نمی‌دانند که نمی‌توان قانون فیزیک را تغییر داد. برای درک بهتر موضوع به این مثال توجه کنید؛ برخی از کاربران گوشی خود را در حالتی که 25 درصد از شارژ باتری آن باقی مانده، آن را به شارژ می‌زنند تا باتری خالی نشود و یک سیکل شارژ برای باتری گوشی آن‌ها محاسبه نشود. اما غافل از آنکه این باور کاملا نادرست است و برای محاسبه سیکل شارژ، به هیچ عنوان نیازی به خالی شدن شارژ باتری نیست. بلکه درصدهای شارژ محاسبه می‌شوند و چرخه شارژ بر اساس دفعاتی که باتری دستگاه از صد به صفر می‌رسد، شمارش می‌شوند.
اگر می‌خواهید خیلی دیرتر به سقف تعییین‌شده برای سیکل شارژ باتری خود برسید، پیشنهاد می‌شود تا حتی‌الامکان از اتصال‌های غیرضروری گوشی به شارژ خودداری کنید تا از بوجود آمدن چرخه شارژ غیرضروری جلوگیری شود. همچنین، از اتصال طولانی‌مدت گوشی به شارژ جدا خودداری کنید چرا که این کار سبب تولید گرما می‌شود که این مساله آسیب رساندن به باتری را به دنبال خواهد داشت.
برخی از افراد معتقدند که نباید اجازه داد که باتری‌های لیتیوم یونی به طور کامل تخلیه شارژ شوند و سپس آن‌ها را به شارژ متصل کرد؛ برخی دیگر اما چنین عقیده‌ای ندارند. اما حقیقت آن است که تخلیه شارژ باتری‌های لیتیوم یونی جدید که در گوشی‌های امروزی مورد استفاده قرار می‌گیرد، توسط مدار تعبیه شده روی بورد گوشی تنظیم می‌شود. از این‌رو، می‌توان گفت که اتفاق خاصی برای شارژ باتری در زمانی که شارژ آن به طور کامل خالی شده و یا تا نیمه خالی شده، بوجود نخواهد آمد. اما با این‌حال، برخی کارشناسان می‌گویند که نگذارید شارژ باتری به صفر برسد و قبل از آن، نسبت به شارژ دستگاه اقدام کنید.
البته این نگرانی‌های بیشتر برای باتری‌های قدیمی نیکل-کادمیومی وجود داشت که اگر شارژ آن‌ها به حد مشخصی خالی می‌شد، در بعضی اوقات دیگر نمی‌شد باتری را شارژ کرد و یا در خوشبینانه‌ترین حالت، به سختی می‌شد درصد شارژ گوشی را تغییر دهد. و اما راهکارهایی برای جلوگیری از آسیب دیدن باتری:
از شارژر مناسب استفاده کنید
همواره تولیدکنندگان گوشی‌های هوشمند و همچنین کارشناسان دنیای آی‌تی، پیشنهاد می‌کنند از شارژرهایی استفاده شود که در داخل جعبه و مخصوص گوشی طراحی شده است. با این کار، اجازه می‌دهید که میزان مشخص و حساب‌شده‌ای از انرژی الکتریسیته وارد باتری شود و در نتیجه، طول عمر باتری ارتقا خواهد یافت.
اما اگر به دنبال خرید و استفاده از شارژری ساخت شرکت‌هایی جدای از شرکت سازنده گوشی خود هستید، حتما برندهای مطمئن را انتخاب نمایید. این روزها، شارژرهای تقلبی به وفور در بازار مشاهده می‌شود که از لحاظ ظاهری، بسیار شبیه به شارژرهای اصلی هستند. مورد دیگر اینکه اگر قصد تعویض کابل شارژر خود را دارید، حتما به نکات ذکرشده دقت کنید.
در این میان، برخی از کاربران توجه چندانی به این توصیه‌ها ندارند و ادعا می‌کنند که مدارهای گوشی مانعی در برابر آسیب رسیدن دستگاه در برابر جریان‌های برق نامتعارف هستند و از باتری در برابر خسارات شارژرهای تقلبی محافظت می‌کنند. اما متاسفانه باید بگوییم که ضررهای استفاده از شارژرهای تقلبی با این ویژگی گوشی، خنثی نمی‌شوند و افزایش ولتاژ و دمای بیش از حد گوشی را به دنبال خواهند داشت.
حواستان به دمای محیط باشد
دمای اتاق بین 20 تا 25 درجه سانتیگراد عنوان شده و در این حالت، هیچ خطری متوجه گوشی و باتری نخواهد بود. اما هیچ‌کس نمی‌تواند تمام عمر خود را در اتاق سپری کند. از این رو، ممکن است در موقعیت‌هایی قرار گیرد که دمای محیط از 40 درجه سانتیگراد فراتر برود و اینجاست که باتری در معرض آسیب قرار می‌گیرد. دماهای بالا، نه تنها برای گوشی خطرناک است، بلکه می‌تواند منجر به آسیب رساندن فیزیکی به باتری شود و ورم کردن و ترک برداشتن بدنه باتری را به دنبال داشته باشد. بنابراین همواره توصیه می‌شود تا گوشی‌ها را در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید.
مانع از آسیب رساندن فیزیکی به باتری شوید
وارد آمدن هرگونه ضربه به باتری به طرق مختلف می‌تواند باعث نشت مایعی شیمیایی از داخل باتری شود. این مایع، بسیار مخرب بوده و باعث از بین بردن قطعات الکترونیکی داخل بدنه گوشی خواهد شد. اگر با چنین باتری معیوبی مواجه شدید، مراقب باشید تا این مایع به پوستتان تماس پیدا کند. از طرفی دیگر، باتری‌های این چنینی به شدت در معرض انفجار و آتش گرفتن هستند و می‌توانند بسیار خطرناک باشند.
راهکار حفظ باتری برای مواقع عدم استفاد از گوشی برای زمانی طولانی
شاید برایتان پیش آمده باشد که بخواهید گوشی خود را برای مدتی مشخص و البته طولانی، کنار بگذارید و نخواهید از آن استفاده کنید. در چنین مواقعی، بهتر است شارژ گوشی خود را تا 50 درصد پر کنید. بسیاری از تولیدکنندگان گوشی‌های هوشمند، این میزان شارژ را پیشنهاد و عنوان می‌کنند که در این حالت، توزیع یون‌های لیتیوم در دل باتری بهتر و بهینه‌تر انجام خواهد شد. بنابراین، سعی کنید تا حتی‌الامکان و برای جلوگیری از وارد آمدن هرگونه آسیب به باتری گوشی‌های خود در هنگامی‌که از آن برای مدت زمانی طولانی استفاده نمی‌کنید، شارژ آن را در حالت تخلیه کامل و یا 100 درصد قرار ندهید.
