ديدگاه روزنامه نگاران آی تی از مشکلات توسعه آی تی
ایسنا – ميزگرد بررسي چالشها و مشكلات توسعهي فناري اطلاعات در كشور از نگاه رسانهيي و راهكارهاي موجود براي حل مشكلات؛ با حضور تني چند از مسؤولان روزنامهها وماهنامههاي فناوري اطلاعات در محل خبرگزاري دانشجويان ايران برگزار شد.
«چالشهاي مهم IT در كشور»
به گزارش خبرنگار سرويس فناوري اطلاعات خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در اين ميزگرد «علي شميراني» دبير سرويس فناوري اطلاعات روزنامهي جهان صنعت، يكي از چالشهاي مهميكه بايد سطح عالي كشور به آن پاسخگو باشد را بحث زيرساخت و محتوا دانست.
وي دربارهي افزايش ضريب نفوذ اينترنت و راهكارهاي افزايش آن گفت: اصولا تقاضاها وكاربردها براساس يكسري از نيازها شكل ميگيرد، يعني ماداميكه در كشور به درستي نيازسازي نكرده نباشيم نميتوانيم انتظار داشته باشيم كه استفاده از فناوري اطلاعات افزايش يابد .
وي در ادامه با بيان اين كه متاسفانه هنوز در كشورمان فاقد سرويس IT bace ستيم و در بانكها و دفاتر خدمات ارتباطي فقط خدمات ابتدايي به صورت الكترونيكي ارايه ميشود، بنابراين ماداميكه به IT تشريفاتي نگاه كنيم كه خدمات بسيار اوليه را ارايه ميدهد لزومي براي وجودش احساس نخواهد شد.
وي بحث فقدان محتواي لازم را از ديگر معضلات مهم كشور برشمرد، به اين معني كه در كشورمان در بحث زيرساختها سرمايهگذاري ميشود ولي محتوا يا كاربرد متناسب با آن زيرساخت عرضه نميشود بنابراين تا زماني كه نياز شكل نگيرد نميتوانيم انتظار داشته باشيم كه كاربران اينترنت كشورمان افزايش يابند،چون اين مستلزم نياز سازي است و تا زماني كه اين نياز احساس نشد نميتوان در اين حوزه به خوبي عمل كرد.
«بهمن برزگر» مديرمسؤول ماهنامهي دنياي مخابرات و ارتباطات در اين جلسه گفت: دركشورمان نياز زيادي در اين حوزه وجود دارد ولي فهم لازم براي احساس آن وجود ندارد چون احساس نياز كه ناشي از آگاهي است براي ما ايجاد نشده و چون به احساس به طور منطقي پاسخ داده نشده نتوانستيم متناسب با آن به سراغ خدمتي برويم كه به آن نياز پاسخ دهد و مانند گرسنهيي هستيم كه از گرسنگي خود اطلاع ندارد.
وي با تاكيد بر اين كه ICT ابزاري براي كاهش هزينهها و توسعهي بيشتر محسوب ميشود،گفت: اين نياز واقعي است، اما هنوز ما به اين درك نرسيديم كه اين مضوع را بفهميم و به طور منطقي با آن برخورد كنيم.
وي در ادامه با بيان اين كه براي راه اندازي هر چيزي چند زيرساخت مورد نياز است،گفت: زيرساختهاي ارتباطي، اطلاعاتي ،كاربردي، قانون و مقررات و زيرساخت فرهنگي از جملهي اين زيرساختهاست.
البته بايد پرسيد كه چه كسي به طور منطقي بر روي اين زيرساختها، هدفمند و نظاممند فعاليت كرده است و چه كسي در اين رابطه مقصر است.
وي ادامه داد: بايد به طور همزمان به اين موارد توجه شود ولي چون اين كار صورت نگرفته و مقصر مشخص نيست به همين دليل خدمت مورد نظر و قابل لمس براي ما ايجاد نشده است.
به اعتقاد وي با توجه به شاخصهاي كشورهاي توسعهيافته جزو اين كشورها محسوب نميشويم چون به اين درك واقعي نرسيديم كه احساس نياز را ايجاد كرده و براي آن راهكاري ايجاد كنيم ولي چون اين كارها را انجام نداديم به يك خدمت قابل عرضه دست نيافتيم.
در ادامه شميراني، كارت هوشمند را نمونهي موفق كاربردIT در كشور ذكر كرد و گفت: اگر دولت بخواهد عزمش را جزم كند ميتواند بسياري از خدمات الكترونيكي را به سرعت ارايه دهد.
وي تاكيد كرد: مردم سرويس و يا خدمتي مبتني برIT دريافت نكردهاند،بنابراين اين فناوري براي آنها محسوس نيست و مجموعهي اين عوامل موجب شده خدمات به صورت مناسب عرضه نشود، در نتيجه شاهد اقبال عموميهم نبوديم.
وي افزود: هنوز بحث IT براي مديران ارشد رسانهيي كشور جا نيفتاده چون خدمات IT را احساس نميكنند، به عنوان مثال عمدتا در رسانهها در آوردن تيتري با موضوع IT به صفحهي اول روزنامه مقاومت ميشود چون اين اخبار مخاطب ندارد و متاسفانه به اين صفحات به صورت كاربردي توجه نشده است.
شميراني ديربازده بودن مباحث فرهنگي را يكي از آن دلايل برشمرد و اظهار داشت: خروجي مباحث فرهنگي محسوس نيست بنابر اين خيليها اين گونه مباحث را اتلاف بودجه و هزينه ميدانند چون منتج به يك محصول قابل اندازهگيري وملموس نميشود بنابراين مديران از رفتن به سمت مباحث فرهنگي ابا دارند و نتيجهي آن توجه به مباحث زود بازده ميشود، چون مدير مربوطه در پايان دورهي مديريتي خود بايد فعاليتهاي خود را ارايه دهد و علت نديدن فصل خاصي براي بودجههاي فرهنگي و نگاه تشريفاتي به آنها نداشتن خروجي مشخص و ملموس براي آنهاست چون ممكن است مديران مورد اتهام قرار بگيرند كه با صرف بودجههاي زياد به منظور فرهنگ سازي محصول ملموسي براي ارائه ندارند بنابراين ترس از هزينه كردن در راه فرهنگي باعث ميشود كه مديران در اين زمينه كمتر حركت كنند.
شميراني حركت رسانهها را در اين زمينه كاملا خودجوش برشمرد و اظهار داشت: رسانهها هيچ نگاهي به دستاههاي دولتي به منظور تامين بودجه ندارند و از روي عشق و علاقه كار خود را انجام ميدهند و اگر توجه كنيم متوجه ميشويم كه تزريق بودجه به جز مطبوعات در همه جا صورت گرفته است و هنوز در كشور ما اين موضوع جايگاهي پيدا نكرده است.
«محمود اروج زاده» مديرمسؤول ماهنامهي دنياي كامپيوتر و ارتباطات نيز يكي از شاهكارهاي تكفا را برقراري مناسبات خوب باقوهي قضاييه دانست و اظهار داشت: از ضعفهاي اساسي اين طرح اين بود كه با تلويزيون ميانهي خوبي برقرار نكرد كه اين موضوع به شدت محسوس بود و به تعبيري اين رسانه با بحث IT قهركرده بود درحالي كه اگر به تلويزيون بودجهاي اختصاص مييافت به طور قطع به اين بحث روي ميآوردند و اگر اين رسانه بداند كه چقدر ميتواند در جذب آگهي در حوزهي IT در آمد كسب كند به اين حوزه توجه بيشتري ميكرد.
اروج زاده در ادامه با بيان اينكه وقتي با رسانهي ملي تعامل خوبي وجود نداشته باشد نبايد از بقيهي رسانهها ايراد گرفت، ابراز داشت: به اعتقاد من IT در بحث فرهنگ سازي و تعامل با رسانهها بلاتكيف بوده و اين از مجموعهاي مانند (شوراي عالي اطلاعرساني) كه از دل شوراي انقلاب فرهنگي درآمده عجيب است.
اروج زاده گفت: آنقدري كه بخش خصوصي به معناي واقعي در پنج سال اخير كه بهار فناوري اطلاعات كشور است سرمايهگذاري كرده و در رشد و گسترش IT در كشور موثر بوده قطعا رسانهي ملي ما نبوده و اصلا باهم قابل مقايسه نيستند و از طرفي ميزان تاثيرگذاري كه رسانهها و بخش خصوصي داشتند قابل مقايسه با آن سرمايهگذاري كه احيانا ممكن است برنامهي كلان در توسعه داشته باشد، ندارد و به عبارتي بخش خصوصي با سرمايهي خود اين كار را انجام داده است.
اروج زاده تاكيد كرد: بحث فرهنگسازي وفعاليت رسانهها در اين حوزه خود جوش و با عشق و علاقه بود در صورتي كه از آنها حمايت مالي نشده است.
در ادامهي ميزگرد «مصطفي قوانلو قاجار» دبير سرويس فناوري اطلاعات روزنامهي صبح اقتصاد با بيان ان كه بحث فرهنگسازي دو جنبهي مشخص دارد،گفت: بحث فرهنگ سازي براي مديران و عامهي مردم كاملا جدا و تفكيك شده است و فرهنگ سازي براي اين دو قشر كاملا متفاوت است كما اين كه در تمام دنيا اين كار انجام ميشود. ولي بايد اين دو به صورت همزمان باهم انجام شود.
وي ادامه داد: متاسفانه در كشور ما دربارهي اين بحث آموزش لازم انجام نگرفت بنابر اين به آن، بهاي مورد نياز داده نشد.
وي با تاكيد بر اينكه فرهنگسازي در هر حوزهاي بسيار مهم و تاثير گذار است اظهار داشت: در ردههاي بالاي رسانهها و در كشورما مشكل فرهنگسازي در اين حوزه وجود دارد.
وي گفت: متاسفانه در برخي رسانهها به علت تعاملاتي كه وجود دارد نسبت به انعكاس برخي اخبار سليقهاي عمل ميكنند و در اين حوزه نيز اين گونه تعاملات وجود دارد.
وي تاكيد كرد: فرهنگ سازي در هر حوزهاي بسيار مهم و تاثيرگذار است و به اعتقاد من در ردههاي بالاي رسانهها وكشورمان مشكل فرهنگ سازي وجود دارد.
وي گفت: متاسفانه در برخي از رسانهها به علت تعاملاتي كه با برخي جاها وجود دارد نسبت به انعكاس برخي اخبار سليقهاي عمل ميكنند و در اين حوزه نيز اين گونه تعاملات وجود دارد كه اين خود پيامدهايي را به همراه خواهد داشت.
برزگر در ادامهي جلسه گفت: متاسفانه در كشور ما دولت مديريت صحيح بر پول انجام نميدهد و ازطرفي درك واقعي از چگونه هزينه كردن نيز نداريم و اين از مشكلات مهمي است كه با آن مواجهيم و به دليل كاملا صحيح بحث IT اولويت بخشي از جامعه ميشود.
وي در ادامه با تاكيد بر اين كه IT كار دستوري محسوب نميشود، اظهار داشت: براي عرضهي خدمت مشخصي در كشور ما بايد زيرساختهاي مورد نياز فراهم شود و در اين جا فاكتور بودجه اولويت كاري ما را تغيير ميدهد.
وي تاكيد كرد: به دليل عدم مديريت صحيح در اين زمينه اولويتهاي جامعه به درستي مشخص نشد به عنوان مثال اگر از مدير دستگاهي در رابطه با اولويتهاي كاري اش سوال شود كدام يك از آنها استفاده از ابزار IT را اولويت فعاليتهاي خود قرار ميدهند ؟
برزگر گفت: اين حوزه به قدري پيچيده است كه چون اولويتها در آن به درستي و از نگاه بودجهاي و برنامهاي تعريف نشده نتوانستيم در اين حوزه موفق شويم وبه اهداف مورد نظرمان دست يابيم .
برزگر دربارهي مشكل روزنامه نگاران اين حوزه گفت: ما به معني عميقي درك واقعي از IT نداريم و اين امر نياز به آموزش دارد چون تا زماني كه درك حداقل يكساني نسبت به اين موضوع نداشته باشيم ( هم افزايي) نخواهيم داشت و به اعتقاد من درك حداقل كساني در بازيگران اين عرصه ايجاد نكرديم تا بتوانيم همزمان حركت كنيم .
وي معتقد است: در حوزهي فرهگ سازي دانش ما در روزنامهها سطحي است و نميتوانيم به صورت عميق به موضوعات بپردازيم و هيچ فكري هم براي آن نكرديم .
«ايمان بيگ» دبير سرويس فناوري اطلاعات روزنامهي پول نيز گفت: دربارهي اينكه كارفرهنگي و محصول فرهنگي قابل اندازه گيري نيست گفت: درست است كه اين موضوع براي مديران ما قابل اندازه گيري نيست چون شاخصهاي مورد نياز را ندارند و در واقع نميتوانند اين كيفيت را به كميت تبديل كنند .
وي گفت: يكي از كارهايي كه لازم است در بخش فرهنگي و ديگر بخشها انجام شود ارايهي اين شاخصهاست كه بتوان آن را اندازه گيري كرد .
ايمان بيگ گفت: يك بخشي از فرهنگ سازي در اين حوزه كه به تبليغات و بازاريابي پيوند ميخورد اين است كه بايد ايجاد نياز شود و به آنها پاسخ داده شود و اين يك اصل است .
وي گفت: رسانهها بخشي از ايجاد نياز را به صورت خود جوش انجام دادند و در واقع اين نياز را ايجاد كردند كه البته همهي آن به عهدهي رسانهها نيست ولي سوال اينجاست كه وقتي نياز ايجاد ميشود دولت بايد به اين نياز پاسخ دهد چون ديگر پاسخ به نياز مردم به عهدهي ما نيست و دولت بايد اين وظيفه را عهده دار شود وزماني كه دولت اين نياز را پاسخ نميدهد هر چقدر ما نياز سازي كنيم كاري بيهوده است و از قدرت رسانهاي ما نيز كاسته ميشود.
گفتني است؛ بخش دوم اين ميزگرد در روزهاي آينده بر روي خروجي ايسنا قرار مي گيرد.