استیو جابز چینی

او را استیو جابز چین می‌نامند اما با نگاهی به زندگی لی جون متوجه می شویم که او بیشتر شبیه به بیل گیتس و یا جف بزوس (مدیر سایت آمازون) است و به همین سبب است که لی جون مایل نیست او را استیو جابز چین صدا کنند. لی جون در سال 1992 به عنوان مهندس وارد شرکت کینگ سافت (یک شرکت پردازش کلمات، آنتی ویروس و تجارت الکترونیک ) شد. به مدت 6 سال در آنجا ریاست کرد و تا سال 2007 در کینگ سافت ماند؛ مشابه کاری که بیل گیتس انجام داد. از سال 2000 تا 2004 لی جون سایت Joyo.com را راه‌اندازی کرد که یک فروشگاه مجازی بود و با توجه به ارتباطی که با بزوس داشت در نهایت آن را به آمازون فروخت.

 او در سال 2007 از کینگ سافت استعفا کرد و مدیر UCWeb شد که یک مرورگر موبایل است و امروزه بیش از 500 میلیون کاربر دارد. لی جون در بین سال های 2007 تا 2010 در بیش از 70 شرکت سرمایه گذاری و نظارت داشت. او در سال 2010 کارخانه تولید گوشی های هوشمند را با نام شیائومی (Xiaomi) راه اندازی کرد. این کمپانی که ارزش آن در سال آینده به 40 میلیارد دلار خواهد رسید دائم با اپل مقایسه می شود.

نگاهی به آیکون ها در گوشی‌های شیائومی نشان می‌دهد که طراحی آن کاملا از آیفون کپی شده است. حتی لباس مشکی و شلوار جین آبی لی جون، او را بیشتر از هر کسی به استیو جابز شبیه می کند. اما به‌جای سرزنش او برای تقلید از استیو جابز در رونمایی از شیائومی، این فرض مطرح است که شاید لی جون و تیم بازاریابی و روابط عمومی او می خواهند که شما اینگونه تصور کنید که او از استیو جابز تقلید می کند، ولی او می گوید اینگونه مقایسه ها را دوست ندارد. حتی مرگ استیو جابز را در شبکه اجتماعی شیائومی مسخره کردند، البته این امر باعث شد تا بسیار منفور شوند. به هر حال این مهمترین نکته درباره شیائومی است که رسانه‌ها از آن صحبت می کنند.

به خاطر داشته باشید که در ابتدا خواندن درباره زندگی استیو جابز بود که لی جون را به یک مدیر آی تی بدل کرد. جای تعجب ندارد اگر تیم او با مهندسی معکوس هویت و حرفه استیو جابز را کپی کنند و در نمایش شیائومی از آن استفاده کنند. فراموش نکنید که او ارتباطات زیادی نیز دارد؛ Tencent (یک شرکت سرمایه گذاری چینی) که در کینگ سافت سرمایه گذاری کرده است؛ Alibaba فروشگاه الکترونیکی که مالک UCWeb است؛ و همچنین رابین لی، مدیر شرکت اینترنتی Baido، که از دوستان لی جون است. اینها 3 کمپانی برتر چین هستند. اگر بخواهیم معادل آن را در سیلیکون ولی بگوییم، تصور کنید در قدم اول، یک موسس از فیسبوک سرمایه دریافت کند، یک پروژه وب از آمازون بگیرد و با لری پیج (مدیر گوگل) دوست صمیمی باشد. لی جون مسلما با نفوذ ترین موسس شرکت در چین است. او بیشتر از یک استیو جابز چینی ارزش دارد، لی جون مانند مجموعه ای از تمام قهرمانان سیلیکون ولی است. شاید همین موضوع باعث ارزش 9.1 میلیارد دلاری او است.

زمانی که رد پول را دنبال کنید به داستان شهرت لی جون خواهید رسید. سیر تکامل ٓ را در تعداد کاربران، درآمد و سرمایه گذاری می توان دید؛ در ابتدا کینگ سافت، که لی جون در 1992 بعد از دانشگاه به آنجا پیوست، سپس او سایت Joyo را در سال 2004 به قیمت 75 میلیون دلار به آمازون فروخت و در سال 2008 استعفا کرد. در سال 2011 دوباره به کینگ سافت برگشت، دقیقا مشابه کاری که استیو جابز در اپل انجام داد. او زمانی به کینگ سافت برگشت که حد فاصل  سال های 2008 تا 2011 درآمد کینگ سافت راکد بود.لی جون پس از بازگشت  به شدت پیگیر موبایل و سرویس های ابری شد و  همانطور که درآمدها نشان می دهد، تصمیم درستی گرفته بود. موفقیت های او ادامه پیدا کرد و به UCWeb ملحق شد. UCWeb بازار مرورگرها را تحت سلطه خود داشت و در نهایت توسط Alibaba به قیمت 3.8 میلیارد دلار خریداری شد. این مرورگر در سال اول 200 میلیون کاربر را جذب کرد. که بعد از چهار سال کاربرهای آن به 500 میلیون نفر رسیدند. با رشد چشمگیر UCWeb و به دنبال آن کینگ سافت به نظر میرسید لی جون در حال ارتقا دادن کسب و کار در چین است. در سال 2011 لی جون در 20 شرکت سرمایه گذاری کرد. و در مجموع سرمایه او به 1 میلیارد دلار افزایش پیدا کرد.

جان گرابر (وبلاگ نویس آمریکایی) در وبلاگ خود درباره اپل نوشته که طراحی نرم افزار و سرویس هایی تا این حد منظم و سخت افزار یکپارچه، کاری است که فقط اپل می تواند انجام دهد. این موضوع لی جون را به این فکر فرو برد که کاری را پیدا کند که فقط شیائومی بتواند انجام دهد. اگر بخواهیم شیائومی را با کمپانی های خارج از چین مقایسه کنیم، می توانیم بگوییم کمی شبیه اپل است، اما بیشتر به آمازون شباهت دارد و اندکی به گوگل. برای درک بهتر شیائومی، می توانید این 3 کمپانی را ترکیب کنید.

فروش موبایل شیائومی به اندازه فروش Kindle (تبلت آمازون که با جوهر الکترونیکی کار می کند) در آمازون زیاد است. به همین دلیل قیمت آن بسیار پایین است. بندیکت اوانز در صفحه خود گردش مالی آمازون را تحلیل کرده و نوشته که آمازون اجناس را به قیمت پایین تر از بازار می فروشد و دائم در حال سرمایه گذاری جدید در بازار است. به همین سبب سود خیلی کمی دارد یا گاهی حتی ضرر می کند. با مشاهده فروش تلفن های هوشمند، درآمد و گردش مالی مشخص است که شیائومی هم شرایط مشابه دارد. از سال 2010 سرمایه شیائومی رشد نجومی داشته، و هر سال سرمایه این شرکت 2 برابر شده است. و در سال 2014 فروش گوشی های هوشمند این شرکت حدود 3 برابر شده است. اما با وجود این مقدار فروش، شیائومی سود چشمگیری نمی برد. درآمد شیائومی عمدتا از فروش گوشی های هوشمند است. در جدول پایین 17 شرکت را که شیائومی در آنها سرمایه گذاری کرده و یا مالک آنها است مشاهده می کنید. البته شیائومی ادعا می کند که 25 شرکت در زیر مجموعه خود دارد. از سال 2012، شیائومی در معاملاتی به ارزش 3 میلیارد دلار مشارکت داشت که 1 میلیارد دلار در تلویزیون های هوشمند و 1 میلیارد دلار هم در سرویس های ابری بوده است.

آمازون بخش زیادی از سرمایه خود را برای تقویت سرورها و گسترش فضای کار هزینه کرد. از سوی دیگر هم شیائومی با هدف گسترش کسب و کار در شرکت های ساخت نرم افزار سرمایه گذاری کرد. همچنین تصمیم داشت در بیش 100 کمپانی تولید سخت افزار در چین سرمایه گذاری و یا مشارکت کند که حتی شامل بعضی شرکت های سیلیکون ولی مانند Misfit هم می‌شد. اما همه اینها برای شیائومی فقط آغاز راه بود.

شیائومی برای بهبود وضعیت خود باید چند هدف را با هم اجرا کند. تسلط بر بازار گوشی های هوشمند چین، تبدیل شدن به شناخته شده ترین برند در چین، رسیدن به مقام اول در دنیا و متحد کردن کمپانی های بزرگ تکنولوژی چینی زیر نظر شیائومی که این اتحاد ارزشی بیش از 100 میلیارد دلار خواهد داشت. ساده ترین این اهداف رسیدن به مقام اول تولید گوشی های هوشمند در چین است. زیرا همین الان هم شیائومی کمپانی اول در تولید گوشی های هوشمند در چین است و فقط باید روند فروش ویژه، پیشرفت تدریجی محصولات و بیشتر کردن امکانات و سرویس ها را ادامه دهد.

سرمایه گذاری های مختلف تولیدی، از تبلت گرفته تا تصفیه کننده هوا و تکنولوژی های پوشیدنی کم کم جا پای این برند را محکم خواهد کرد. اما رسیدن به مقام بهترین برند تلفن هوشمند دنیا کار بسیار مشکلی است. از جمله مشکلات پیش رو کمبود خلاقیت، مسائل مربوط به مالکیت معنوی و نداشتن اختراع ثبت شده در این کمپانی است. حل شدن این مشکلات هم حواشی را کم می کند و هم فروش را افزایش می دهد. در بازار داغ رقابت نیز باید از رقیب های بزرگی مانند اپل بگذرد. البته بسیار بعید است حتی در دهه آینده شیائومی درآمدی نزدیک به امروز اپل داشته باشد. اما خب هدف اصلی شیائومی درآمد نیست، بلکه متحد کردن چین است.

در مراسم رونمایی سال 2012 لی جون خطاب به کمپانی هایی که شیائومی را کپی می کنند گفت: “واقعا امیدوارم این کمپانی ها از برند های بومی حمایت کنند و بر کپی کردن از آیفون، نوکیا و اچ تی سی تمرکز کنند.” شاید در ابتدا این صحبت شوخی نابجا به نظر بیاید، اما یک موضوع کاملا ملی گرایانه است. لی جون می خواهد از تولیدات داخلی حمایت شود. و شیائومی یک محل بی نظیر برای اتحاد شرکت های تکنولوژی است، به دلیل رابطه های لی جون و سرمایه گذاری های متفاوت. اگر این اتفاق رخ دهد هیچ چیز مانع رشد این کمپانی تا بیش از 100 میلیارد دلار نخواهد شد.

انجام این کارها فقط از یک چینی برمی آید که چند کار متفاوت از کارهای استیو جابز گرفته تا بیل گیتس را با هم انجام دهد. و ظاهرا به اینجا هم ختم نمی شود. او با تولید دستگاه های تصفیه هوا کاری شبیه به تونی فادل در Nest (یکی از شرکت های زیر مجموعه گوگل که دستگاه هایی مانند هشدار دهنده دود یا ترموستات های قابل برنامه ریزی تولید می کند.) را نیز انجام می دهد. جالب تر اینکه با توجه به موضوع داغ خودروهای الکترونیکی بعید نیست که در این راه هم قدم بگذارد و با تسلا موتورز شراکت کند. شیائومی تمام این کارها را همانطور که شعار شرکت می گوید انجام داد. “فقط برای تفریح”.