نام نویسنده: شهرام شریف – مهیار مهرجو
یک روز قبل از اینکه مقابل محمود سفار بشنیم با ما تماس گرفت تا در مورد نام بردن از او و شرکتش در لیست مشهور واردکنندگان موبایلی که ارز 4200 تومانی گرفته صحبت کنیم. آشکارا ناراحت بود از اینکه نامش بعد از سالها کار در این عرصه حالا به شکلی در شبکه‌‌های اجتماعی مطرح شده که انگار ارز را گرفته و در بازار فروخته است. این موضوع را با قدرت تکذیب می‌کند. در لیست منتشر شده توسط وزارت ارتباطات نام شرکت بین‌المللی تجارت یاس جهان به عنوان شرکتی که 9 میلیون و 398 هزار یورو ارز دولتی ( با قیمتی معادل 4200 تومانی) به آن اختصاص یافته اما واردات موبایلی نداشته درج شده است. سفار در طبقه پنجم دفتر مرکزی شرکتش در خیابان ناهید مدارکی را نشان میدهد که شرکتش از سال قبل و پیش از افزایش قیمت ارز و مطرح شدن ارز 4200 تومانی گشایش ارزی با یوان چین انجام داده و بر اساس گزارش‌های سایت گمرک و مرکز تجارت ( که آنها را هم جلوی ما روی مانیتور به ما نشان میدهد ) میگوید این شرکت در چند مرحله در سال 97 واردات داشته است و می‌پرسد چگونه در لیست منتشر شده واردات نام شرکتش وجود ندارد همین سوال را از خود او می‌پرسیم: چرا در لیست وزارت ارتباطات نام شرکتش وجود ندارد میگوید: « اگر سامانه گمرک ایراد دارد مشکل به ما برنمی‌گردد.»
سفار میگوید از اوایل دهه 80 در کار واردات موبایل است و با توجه به پیشینه‌اش در کار بانکی و اعتقادش به دنبال تجارت سالم در این عرصه بوده جایی که حالا به گفته او شرکتهای معتبر در این عرصه بیش از 1000 شغل ایجاد کرده‌اند. او که حالا رییس هیات مدیره انجمن واردکنندگان موبایل هم هست میگوید که 14 سال است در این حوزه با همین اسم (تجارت یاس جهان) مشغول به کار است و هیچ شرکت دیگری ندارد. یکی از مدیرانش توضیح میدهد مطرح شدن نام شرکت دوم او به نام پاس جهان اشتباه تایپی در روزنامه رسمی بوده وآنها فقط با همین نام یاس جهان فعالند شرکتی که به گفته او از طرف گمرک به عنوان یک شرکت خوشنام ( خوش‌حساب) لقب گرفته است.
از او درباره نمایندگی آلکاتل می‌پرسیم چیزی که به این شرکت نسبت داده شده میگوید حدود سه سال است که نمایندگی آلکاتل این شرکت باطل شده چون آلکاتل حاضر نبود به ایران نمایندگی مستقیم بدهد . میگوید از 2 شهریور 95 مجوز آلکاتل ما باطل شده است.
در طول صحبت‌های پراکنده که با چای و مدارک مختلف و نامه‌های بانکی و اعداد و ضرب وتقسیم مختلف آمیخته بود تاکید می‌کند 100 درصد کالاهای شرکتش که برای آنها گشایش اعتبار کرده یا ترخیص شده یا الان در گمرک ایران قرار دارد و در انتظار ترخیص است. با حرارت زیاد شرایط پیچیده واردت موبایل را توضیح میدهد و وقتی از او می‌پرسیم چگونه بعضی شرکتها هنوز چیزی وارد نکرده‌اند می گوید:« این چیزی است که بانک‌ها و به خصوص بانک مرکزی باید پیگیری کند.» هم اکنون بانک مرکزی 35 درصد ارزش ارز تخصیص یافته را به صورت ضمانت نگاه می‌دارد و بعد از واردات کالا آن را آزاد می‌کند با این حال این موضوع در صورتی که سود معامله خود ارز بسیار بیشتر از مبلغ ضمانت باشد احتمالا بسیاری را به سمت معامله خود ارز ترغیب می‌کند اما راه حل کجاست که شرکتهایی که ارز می‌گیرند مجبور به واردات شوند؟ سفار معتقد است:« که خود بانک‌ها باید این نظارت را انجام دهند و شرکتهایی که به رغم دریافت ارز هنوز واردات انجام نداده‌اند را مورد سوال قرار دهند. »
سفار دو راه حل برای موضوع واردات سالم پیشنهاد می‌کند اول گشایش اعتبار اسنادی از طریق سیستم بانکی که به این ترتیب فقط خود شرکت اصلی جنس به خریدار ایرانی می فروشد و دوم پیگیری سیستم بانکی برای تعیین تکلیف ارز تخصیص یافته.
در طول مصاحبه بنیانگذار شرکت یاس و رییس انجمن واردکنندگان موبایل بارها از آذری جهرمی به خاطر اجرای طرح رجیستری تشکر می‌کند که به گفته او باعث جلوگیری از بازار قاچاق تا 85 درصد شده است با این حال بازشدن مسیر واردات کلان (گاه تا چند هزار گوشی به اسم مسافر ) از طریق مسافری و ثبت در سامانه همتا را مشکل بزرگ جدید این عرصه می‌داند. سفار این مسیر را نیمه قاچاق می‌نامد.
سفار که دو گوشی اندرویدی جلوی خودش دارد و از جمله واردکنندگان گوشی‌های اندرویدی است میگوید:« که 95 درصد تخلف در بازار موبایل مربوط به آیفون است و حتی زمانی که یک خریدار قیمت گوشی آیفون را می‌پرسد به او می‌گویند بعد از ساعت 12 چراکه می‌خواهند قیمت دلار در بازار ارز مشخص شود. »
رییس مجمع واردات: واردکننده رسمی سودی نمی‌برد
در مورد گران بودن گوشی‌های وارداتی و فروش گران شرکتها می‌پرسیم میگوید : مساله گرانی مساله اقتصادی است و مثال می‌زند حتی برخی واردکنندگانی که گوشی در بازار عرضه و موجودی‌شان تمام شده به او گفته‌اند برای خرید دو نسخه از گوشی که خودشان وارد کرده‌اند مجبور شده‌اند دو برابر قیمت خودشان بپردازند. او معتقد است قیمت کالای توزیع شده با واردکننده نیست و بازار خودرو را مثال می‌زند که کسی واردکنندگان را به خاطر دو برابر شدن قیمت خودرو بازخواست نمی‌کند. او در ادامه به مشکلات واردات اشاره می‌کند:« قبلا اظهار ( ورود کالا ) به گمرک می‌کردید و ده روز بعد تسویه انجام می‌دادید اما از ابتدای امسال گمرک درلحظه اظهار هزینه را می‌خواهد ضمن اینکه دیگر ضمانتمامه گمرکی را قبول نمی‌کند همه این‌ها سرمایه در گردش شرکت واردکننده را کاهش میدهد»
سفار آشکارا به دادن مجوز واردات به شرکتهای ناشناخته که تخصصی در واردات گوشی ندارند معترض است میگوید بارها تقاضا کرده تخصص و تجربه شرکتهایی که قصد واردات دارند از انجمن واردکنندگان موبایل استعلام شود اما مسوولان گفته‌اند این جزو اختیارات حاکمیتی است. با این حال به گفته و چگونه ممکن است به شرکتهایی که اکثرا با عنوان مسوولیت محدود ثبت شده‌اند و سرمایه ثبتی اندکی دارند چند میلیون یورو ارز داده شود؟او راه حل را درجه‌بندی شرکتها می‌داند به این ترتیب شرکتی که ۲۰ روز قبل ثبت شده نتواند چند میلیون یورو ارز بگیرد.
اما به هر حال به نظر نمی‌رسد واردکننده از ارز ۴۲۰۰ تومانی ناراضی باشد کما اینکه بسیاری از شرکتها فشار زیادی به دولت می‌آورند که این ارز را دریافت کنند. در این شرایط هر شرکتی می‌تواند یک شرکت فروشنده در خارج از کشور را به عنوان خریدار معرفی کند که ممکن است همان شرکت داخلی در خارج از کشور ثبت کرده و به این ترتیب ارز به جیب همان شرکت واریز می‌شود از سفار می‌پرسیم آیا با این تخصیص ارز دولتی به واردکننده موافق است ؟ میگوید : « با سیستم فعلی تخصیص ارز مخالفم و باید گشایش اعتبار (تخصیص ارز) فقط برای شرکت اصلی فروشنده انجام گیرد و از طرف دیگر پیگیری سیستم بانکی جهت تعیین تکلیف ارز اخذ شده هم مهم است. کاری که فعلا به صورت جدی پیگیری نمی شود».
سفار میزان ارزش بازار تلفن همراه در ایران را سالانه ۲ میلیارد دلار تخمین می‌زند که آیفون ۱۵ درصد آن را تشکیل میدهد. لیست منتشر شده وزارت ارتباطات درباره واردکنندگانی که ارز دولتی گرفته‌اند در روزنامه روی میز قرار دارد از رییس انجمن واردکنندگان موبایل می‌پرسیم آیا آنها را می‌شناسد؟ به لیست نگاهی می‌اندازد و میگوید تعداد زیادی از آنها را نمی‌شناسد هرچند برخی از شرکتهای اصلی واردکننده موبایل هم در لیست هستند.
در هنگام خداحافظی با سفار بازهم تاکید می‌کند که طرح رجیستری موبایل حرکت بسیار خوب وزیر ارتباطات بود میگوید چندین بار اما تقاضای انجمن برای دیدار با وزیر ارتباطات درباره صحبت برای مشکلات واردات بی پاسخ مانده است. میگوید اخیرا عمل جراحی کرده و دیگر کشش چنین موضوعات و مسایلی را ندارد و بعد از این ماجراها کاملا این کار (واردات موبایل) را کنار می‌گذارد.
