دایره سیطره هوش مصنوعی روز به روز گسترده‌تر می‌شود و حالا انتظار می‌رود که حوزه پیش‌بینی و پیشگیری از جرائم با پیشرفت‌های این فناوری نوظهور و حضور پررنگ در این قلمرو، دستخوش تغییراتی شود.
در حال حاضر، بسیاری از نهادها در سراسر جهان، با اتکا به داده‌های دریافتی و به لطف دقت و سرعت هوش مصنوعی در پیش‌بینی اتفاقات، اقدامات مجرمانه را شناسایی، پیش‌بینی و پیشگیری می‌کنند.
اما استفاده از هوش مصنوعی در این حوزه، چالش‌های خاص به خود را دارد و نگرانی‌هایی پیرامون موضوعاتی چون حریم خصوصی و اعمال رفتارهای تبعیض‌آمیز از سوی این فناوری مطرح می‌شود.
در این مطلب، به نحوه استفاده از هوش مصنوعی، مزیت‌ها و محدودیت‌ها و همچنین ملاحظات اخلاقی که باید بدان‌ها توجه داشت، پرداخته خواهد شد.
به طور کل، قابلیت‌های هوش مصنوعی در پیش‌بینی و پیشگیری از جرم، عمدتا در فناوری‌های نظارتی و پلیسی خود را نشان می‌دهد. الگوریتم‌های هوش مصنوعی با بهره‌گیری از مجموعه‌ای از داده‌های جمعیتی و پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی، می‌توانند الگوها، ترندها و روابط میان آنها را که شاید در تحلیل‌های انسانی از قلم بیفتند، شناسایی کنند.
این امر در استفاده از تحلیل‌های آماری و الگوریتم‌های یادگیری ماشینی برای شناسایی نقاط احتمالی ارتکاب جرم، پیش‌بینی زمان و مکان وقوع جرم و همچنین شناسایی افرادی است که ممکن است در معرض خطر رفتارهای مجرمانه باشند، مشاهده می‌شود.
نظارت با هوش مصنوعی
هوش مصنوعی از قدرت کافی برای متحول کردن سیستم‌های نظارتی و یا شاید هم جاسوسی برخوردار است و به این سیستم‌ها کمک می‌کند که هوشمندانه‌تر اقدام کنند.
فناوری‌های تشخیص چهره مجهز به هوش مصنوعی می‌توانند اماکن عمومی‌را برای یافتن افراد تحت تعقیب اسکن کنند، و یا با شناسایی ناهنجاری‌ها و رفتارهای نامناسبت، از ارتکاب جرم توسط این افراد جلوگیری کنند.
موفقیت‌ها و پیشرفت‌ها
هوش مصنوعی می‌تواند کار نیروها در پیش‌بینی و پیشگیری از جرم را تسهیل کند. در بسیاری از شهرها، نیروهای پلیس با استفاده از این فناوری در پیشگیری از فعالیت‌های مجرمانه، به طور قابل توجهی میزان جرم و جنایت را کاهش دهند.
در اقدامات نظارتی و جاسوسی، هوش مصنوعی می‌تواند حجم وسیعی از اطلاعات را در بازه زمانی کم تجزیه و تحلیل کند و با شناسایی افراد مشکوک و مظنون، نیروها را از وقوع احتمالی جرم باخبر کنند.
محدودیت‌ها و چالش‌ها
علی‌رغم توانایی‌های هوش مصنوعی در پیش‌بینی و پیشگیری از جرم، محدودیت‌ها و چالش‌هایی نیز پیش روی این فناوری نوظهور مشاهده می‌شود.
سیستم‌های هوش مصنوعی تنها در شرایطی خوب و عالی عمل می‌کنند با حجم زیادی از اطلاعات آموزش داده شوند و همین امر یعنی، هرچه اطلاعات بیشتر باشد، به همان میزان دقت و سرعت نیز بیشتر می‌شود. بنابراین، میل نهادها به تغذیه این سیستم‌ها با اطلاعات وسیع، بیشتر می‌شود.
از طرفی دیگر، اگر این اطلاعات نادرست باشند، اثر آن در نتیجه کار مشاهده خواهد شد به طوری که می‌تواند موجب اتخاذ تحلیل‌ها و تصمیم‌های سوگیرانه شود. همچنین، الگوریتم‌های هوش مصنوعی به مثابه جعبه‌های سیاهی هستند که درک نحوه عملکردشان در پیش‌بینی این اتفاقات دشوار است.
دقت پیش‌بینی‌های هوش مصنوعی، یکی دیگر از موارد نگران‌کننده است به طوری که تشخیص نادرست یک فرد بی‌گناه به عنوان مجرم، می‌توند به مداخلات غیرضروری ختم شود و از آن طرف هم، شناسایی یک فرد مجرم به عنوان بی‌گناه، می‌تواند راه را برای ارتکاب جرائم باز کند.
ملاحظات اخلاقی
استفاده از فناوری هوش مصنوعی در پیش‌بینی و پیشگیری از جرم، نگرانی‌هایی را در باب حریم خصوصی و مسائل مربوط به تبعیض بوجود آوده است. به عبارتی دیگر، فناوری‌هایی چون تشخیص چهره، اطلاعات مربوط به کاربران را بدون اطلاع آنها گردآوری، تجزیه و تحلیل و ذخیره می‌کند که می‌تواند مصداقی برای نقض حریم خصوصی افراد باشد.
همچنین این احتمال وجود دارد که سیستم‌های هوش مصنوعی، تعصبات موجود را افزایش داده و یا تقویت کنند. بدین معنی که اگر هوش مصنوعی با داده‌های یک سیستم که در آن گروه‌های خاصی بیش از حد حضور دارند، آموزش ببیند، ممکن است رفتار مجرمانه را صرفا با آن گروه خاص مرتبط بداند و پیش‌بینی‌های تبعیض‌آمیزی را صورت دهد.
استفاده مسئولانه از هوش مصنوعی
با توجه به موارد ذکر شده و با در نظر گرفتن سرعت پیشرفت هوش مصنوعی در این روزها، پرداخت به این نگرانی‌ها و محدودیت‌ها بسیار حائز اهمیت است. امری که مستلزم اتخاذ یک رویکرد مسئولانه در قبال هوش مصنوعی است که شامل شفافیت، پاسخگویی و رعایت انصاف می‌شود.
سیاست‌گذاران و فعالان عرصه فناوری می‌بایست برای ایجاد مقررات و دستورالعمل‌هایی به منظور استفاده درست و اخلاقی از فناوری هوش مصنوعی با یکدیگر همکاری کنند و راهکارهای دقیقی را برای این مسئله بیندیشند.
به طور کل، هوش مصنوعی ابزاری قدرتمند برای مبارزه با ارتکاب جرم و جنایت است و قابلیت‌های آن در پردازش و تجزیه و تحلیل حجم وسیعی از اطلاعات، می‌تواند به پیش‌بینی و پیشگیری از جرم بسیار کمک کند.
اما استفاده از این فناوری، همانند دیگر فناوری‌های نوظهور، چالش‌های خاص به خود را دارد که البته با اتخاذ رویکردی مسئولانه می‌توان حداکثر استفاده را از قابلیت‌ها و توانایی آن برد و در عین حال، تهدیدها را کاهش داد و راه را برای ایجاد جامعه‌ای امن هموار کرد.
