عصر روز گذشته (۱۶ شهریور) رئیس جدید اتحادیه کسبوکارهای مجازی در نشستی آنلاین و بدون حضور دیگر اعضای هیات مدیره به ارائه گزارشی از وضعیت این اتحادیه در ۵ سال گذشته پرداخت.
وکیل‌زاده در این نشست تنها در مورد تخلف‌ها و مشکلاتی که در ۵ سال گذشته در اتحادیه رخ داده توضیحاتی ارائه کرد. پیگیری منافع شخصی اعضا ، تفکیک اتحادیه به خودی و غیر خودی، مشکلات در صورت‌های مالی، عدم نظارت و بازرسی، نداشتن تعامل با حاکمیت و… از جمله مشکلاتی بود که به گفته وکیل‌زاده اتحادیه کسبوکارهای مجازی در ۵ سال گذشته با آن روبه‌رو بوده است.
همچنین او در این نشست از کارشکنی گروهی محدودی خبر داد که با انتشار بیانیه به دنبال برگزاری انتخابات هستند و جلوی تفکیک اتحادیه را به دو بخش توزیعی و خدماتی گرفته‌اند. او اعلام کرد که رئیس قبلی اتحادیه برای اینکه تیم جدید نتواند کار تفکیک اتحادیه را پیش ببرد حتی از واگذاری مهر اتحادیه نیز سر باز زده است.
وکیل‌زاده در این نشست بارها تاکید کرد که اتحادیه خانه ماست و نباید ۱۰ یا ۲۰ نفر به اشکال مختلف و صرفا برای دفاع منافع خودشان آن را تصاحب کنند. به گفته او در دوره گذشته هیات مدیره هم محرم امور نبوده‌اند و در این شرایط اعضا هم جایگاهی در اتحادیه نداشته‌اند. او تاکید کرد که امروز دیگر درهای اتحادیه برای تک‌تک اعضایش باز است و هر فردی می‌تواند دغدغه و مسائلش را در این اتحادیه مطرح کند.
وکیل‌زاده در این نشست در پاسخ به آی تی ایران که چرا پیش از اینکه به سمت ریاست اتحادیه برسد در مورد کارشکنی‌های اتحادیه و کم‌کاری‌های راسای هیات مدیره در پیگیری مشکلات اعضای خود سکوت کرد بود، اعلام کرد که او همیشه برخی مشکلات را گفته است؛ اما پیگیری برخی مشکلات را به دلیل جلوگیری از تضعیف جایگاه اتحادیه رسانه‌ای نکرده است.
تفکیک اعضا به خودی و غیرخودی
وکیل‌زاده در ابتدای این نشست به جایگاه اتحادیه کسبوکارهای مجازی کشور اشاره کرد و اینکه این اتحادیه تنها مرجع صنفی است که در چارچوب قانون تعریف شده است.
وکیل‌زاده تاکید کرد که به خاطر این جایگاه قانونی، اتحادیه امکان صدور پروانه کسب، ارائه مجوز فعالیت، نظارت روی فعالیت کسب‌وکارها، جلوگیری از تخلفات، پیگیری و رسیدگی به شکایات و … را دارد.
وکیل‌زاده اعلام کرد که با اینکه اتحادیه کسبوکارهای مجازی برای حمایت از اعضای خود که شامل شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپی است شکل گرفته؛ اما در چندسال گذشته این اتحادیه از منافع تمام اعضای خود دفاع نکرده و فضا به شکل پیش رفته که در این اکوسیستم انحصار ایجاد شده است.
به باور او کسبوکارهای بزرگ امروز روی کل اکوسیستم از نظر تجاری مسلط شدهاند و در نهایت برای اینکه بتوانند دغدغه‌های خود را پیگیری کنند، اتحادیه را هم در اختیار خودشان گرفته‌اند.
وکیل‌زاده تاکید کرد که در ۵ سال گذشته برخی از شرکت‌های حوزه مجازی برای اینکه مسائل و مشکلات خودشان را حل کنند از جایگاه اتحادیه استفاده کرده‌اند. البته او تاکید کرد که برخی از همین شرکت‌ها هم حالا آنقدر بزرگ شدهاند که به خاطر تعامل با حاکمیت می‌توانند مسائل و مشکلاتشان را راسا پیگیری کنند؛ اما با این حال از اتحادیه به عنوان یک نیروی کمکی استفاده کرده‌اند.
او در این مورد گفت: «وقتی کسبوکارهای بزرگ عهده‌داره اداره اتحادیه می‌شوند اتفاقی که می‌افتد این است که در بحث‌های بازرسی‌ها و رسیدگی به شکایت‌ها و… دیگر اتحادیه مستقل نمی‌تواند عمل کند و در اینجا از منافع صنف دفاع نمی‌شود بلکه از منافع یک کسب‌وکار خاص دفاع می‌شود. تجربه پنج سال گذشته نشان می‌دهد که برخی از کسب‌وکارها از جایگاه اتحادیه برای پیش بردن امور خود و حل مشکلاتشان سوءاستفاده کرده‌اند.»
او ادامه داد: «می‌توانم بگویم که در ۵ سال گذشته حتی هیات مدیره‌ای وجود نداشته است. طبق قانون و اساسنامه اتحادیه باید حداقل هر دو هفته یک بار جلسه برگزار می‌شد. یعنی در طول چهار سال باید حداقل صد جلسه هیات مدیره برگزار می‌شد؛ اما در حدود نصف این جلسات در این سال‌ها برگزار شده است.»
به گفته او نه تنها جلسات هیات مدیره به درستی در ۵ سال گذشته برگزار نشده که روسای هیات مدیره حتی یکبار هم با اعضای خود برای بحث و تبادل جلسه یا نشستی برگزار نکرده‌اند.
وکیل‌زاده در همین زمینه گفت: «به شکل افراطی من به عنوان یک عضو هیات مدیره اتحادیه شخصا امکان ورود به این اتحادیه نداشته‌ام. روسای هیات مدیره نه تنها ارتباطی شکل ندادند که اعضای هیات مدیره را هم خودی و غیر خودی کرده بودند و غیرخودی‌ها را حتی به درون اتحادیه راه نمی‌دادند.»
وکیل‌زاده یکی دیگر از مشکلات اتحادیه در ۵ سال گذشته را غیر فعال بودن کمیسیون‌های آن اعلام کرد. به گفته او در ۵ سال گذشته بخش کمیسیون‌ها به خاطر عملکرد نامناسب هیات مدیره بسیار ضعیف عملکرده است.
ضعف در تعامل و برقراری ارتباط با حاکمیت برای حل مشکلات صنفی و بیان دغدغه‌ها از دیگر مشکلاتی بود که وکیل‌زاده به ساختار اتحادیه در ۵ سال گذشته وارد کرد. وکیل‌زاده باور دارد که به خاطر ضعف در تعامل با حاکمیت و بخش‌های دولتی در حال‌حاضر برخی از نمایندگان مجلس یا مسئولان دولتی تفاوت بین انجمن صنفی کارفرمایی و اتحادیه کسبوکارهای مجازی را نمی‌دانند. او این شرایط را هم به این موضوع ربط داد که برخی اعضای هیات مدیره حل مشکلات کسب‌وکاری خود را به حل مشکلات صنفی ارجعیت می‌داده‌اند.
او با اعلام اینکه بعد از ۵ سال که به عنوان یک عضو اجازه ورود به اتحادیه را نداشته، وقتی در لباس رئیس وارد اتحادیه شده مشکلات بسیاری در بخش مالی و اداری دیده است و مشخص نبوده که وضعیت مالی و درآمدی این اتحادیه به چه شکل بوده است. او در این مورد توضیح داد: «اظهارنامه‌هایی که به سازمان مالیات ارسال شده به شکل خلاصه نشان می‌دهد که اتحادیه از سال ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰ در حدود ۱ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان زیان انباشه و طور خاص ۸۰۰ میلیون تومان زیان انباشته در سال ۱۴۰۰ داشته است. واقعا چه ساختار مدیریتی وجود داشته که یک اتحادیه کسبوکارهای مجازی که باید ساختار فعال داشته باشد و مدیریت هزینه انجام دهد با این میزان زیان انباشته مواجه می‌شود.»
مشکلات در قرارداد پرسنلی، نداشتن دبیرخانه، عدم حضور راسای هیات مدیره در اتحادیه، ضعف در بخش نظارت و بازرسی، اعلام تعداد اعضای دروغین عضو در اتحادیه، عدم اطلاع‌رسانی درست و شفاف در مورد انتخابات اتحادیه از دیگر مواردی بود که وکیل‌زاده در خصوص شرایط ۵ سال گذشته اتحادیه به آن اشاره کرد.
موافقت با تفکیک اتحادیه
اردیبهشت سال جاری وزارت صنعت، معدن و تجارت با تفکیک اتحادیه کسبوکارهای مجازی به دو اتحادیه مجزا موافقت کرد. طبق نظر وزارت صمت قرار شد که اتحادیه کسبوکارهای مجازی به ۲ اتحادیه کسبوکارهای مجازی توزیعی و اتحادیه کسبوکارهای مجازی خدماتی تفکیک شود و بعد از آن نیز طبق برنامه‌ریزی انتخابات این اتحادیه‌ها بعد از ماه‌ها تاخیر برگزار شود.
در همان زمان برخی اعضای هیات مدیره اتحادیه و دیگر کسبوکارهای مجازی با تفکیک این اتحادیه به دو اتحادیه مخالفت کردند و این اتفاق را عاملی برای تضعیف اکوسیستم استارت‌آپی کشور دانستند.
با این حال فرشاد وکیل‌زاده، رئیس جدید اتحادیه کسبوکارهای مجازی موافقت خود را با این تفکیک اعلام و تاکید کرد که او از مدتها پیش به دنبال ایجاد این تفکیک بوده است.
وکیل‌زاده در این مورد گفت: «بحث تفکیک و تخصصی شدن اتحادیه به دو دسته توزیعی و خدماتی از مسائلی بود که من و خیلی از اعضای دیگر جز دغدغه‌هایمان بود که اتفاق بیفتد چون اتحادیه با ساختار فعلی کارآمد نیست. وقت گذاشتیم و این درخواست را پیگیری کردیم و در نهایت توانستیم تایید وزیر صمت در این زمینه را دریافت کردیم.»
او ادامه داد: «امروز شاهد این هستیم که تعدادی افراد محدود با تمام قوا و سرمایه‌شان و انحصارهایشان می‌خواهند به هر شکل ممکنی جلوی تفکیک اتحادیه را بگیرند. اما من با توجه به سابقه تخصصی که در این اکوسیستم دارم آگاه به این موضوع بودم که ساختار فعلی اتحادیه پاسخگوی نیاز اعضا نبود.»
او تاکید کرد که تفکیک اتحادیه «به نفع ماست». به گفته او کار تفکیک اتحادیه تا این زمان پیش رفته و اگر کسی مانع انجام این کار نشود در فاز اول اتحادیه به دو دسته خدماتی و توزیعی که مصداقی از کالا و خدمات است تقسیم می‌شود. او تاکید کرد که این کار در گام اول برای پیشبرد منافع صنفی اعضای آن است.
وکیل‌زاده در پاسخ به گروهی که تفکیک را عامل تضعیف اکوسیستم می‌دانند گفت: «مگر همین‌ها که می‌گویند تفکیک باعث تضعیف اکوسیستم می‌شود در این ۵ سال برای اکوسیستم چه کاری انجام داده‌اند که حالا چنین ادعایی می‌کنند. تضعیف برای اتحادیه‌ای که کاری نکرده است معنایی ندارد.»
وکیل‌زاده تاکید کرد که بحث تفکیک اتحادیه را پیش می‌برد تا اتحادیه دارای ساختار مستقل مانند اتاق اقتصاد دیجیتال داشته باشد.
او از کارشکنی برخی برای تفکیک اتحادیه خبر داد و گفت: «دقیقا کسانی که بیانیه می‌دهند و با یک لیست محدود به دنبال برگزاری انتخابات هستند نمی‌گذارند این موارد انجام شود. یک ماه و سیزده روز است که در اتحادیه حضور پیدا کرده‌ام؛ اما رئیس قبلی اتحادیه از تحویل اتحادیه به هر شکل ممکن خودداری کرده است.»
او ادامه داد: «از واگذاری ساده‌ترین چیز که مهر اتحادیه است خودداری کرده‌اند و مهر اتحادیه هنوز در اختیار رئیس قبلی است.»
برای تضعیف نشدن اتحادیه برخی مشکلات را نگفته‌ام
فرشاد وکیل‌زاده در حالی در نشست امروز خود بیش از یک ساعت به انتقاد از عملکرد ۵ سال اتحادیه کسبوکارهای فضای مجازی پرداخت که در مدت گذشته هیچ اطلاع‌رسانی در مورد تخلفات اتحادیه را مطرح نکرده بود.
وکیل‌زاده در پاسخ به آی تی ایران که چرا در ۵ سال گذشته او در زمینه کم‌کاری‌هایی که در اتحادیه انجام شده صحبت نکرده است گفت: «من سال‌هاست که در این زمینه صحبت کرده‌ام و این گونه نبوده که در این زمینه سکوت کرده باشم. پیگیری‌هایی قانونی انجام داده‌ام اما برای جلوگیری از تضعیف جایگاه اتحادیه رسانه‌ای نکردم. من ترجیح دادم یکسری کارها را بدون خبری کردن آنها پیش ببرم.»
به گفته او خیلی از مشکلات و تخلفات اتحادیه را او به صورت قانونی پیگیری کرده و در این زمینه هم مستنندات لازم را در اختیار دارد؛ اما دلیل سکوت او در این خصوص و رسانه‌ای نکردن این پیگیری‌ها جلوگیری از تضعیف جایگاه اتحادیه بوده است. او در این زمینه انتقادهایی هم به برخی رسانه‌ها در پوشش خبرهای پیگیری‌های او از تخلفات اتحادیه مطرح کرد و گفت: «اگر رسانه به درستی مسئولیت خودش را در پوشش وقعایع انجام دهد، ما هیچ مشکلی نخواهیم داشت.»
