فيسبوك؛ خوب يا بد؟
نام نویسنده: م.ر.بهنام رئوف
اين روزها رشد سايتهاي اجتماعي بيشتر از قبل شده است. گر حضورذهن داشته باشيد، داستان سايتهاي اجتماعي با روي كار آمدن اوركات شروع شد و بعد از آن هم با پيدايش سايتهاي مختلفي در اين شاخه ادامه پيدا كرد، اما ….
داستان اين سايتها به همين جا ختم نشد.چراكه با روي كار آمدن فيسبوك ورق براي خيلي از سايتهاي اجتماعي برگشت.
فيسبوك با رشد خارقالعادهاي كه داشت توانست به قولي يك شبه راه صد ساله را طي كند.در حال حاضر و بر اساس جديدترين آمار منتشره، پنج سال پس از پايهگذاري اين شبكه در يكي از اتاقهاي خوابگاه دانشگاه هاروارد، سايت مذكور هماكنون 200ميليون كاربر دارد.نكته جالب آن كه بر اساس اعلام گردانندگان اي سايت آمريكايي، سايت مذكور هماكنون به 40 زبان، قابل دسترس بوده و 70درصد از كاربران آن در خارج از آمريكا هستند.
هماكنون بر اساس گزارشات سايت الكسا بعد از گوگل، ياهو و يوتيوب، فيسبوك رتبه چهارم را در جهان به خود اختصاص داده است.البته اين رتبه محبوبيت جهاني اين سايت است كه در كشورهاي مختلف با توجه به سايتهاي داخلي متفاوت است.در ايران هم اما فيسبوك هماكنون رتبه چهارم را در بين سايرسايتها به خود اختصاص داده است. بهطوري كه اين سايت هماكنون بعد از گوگل، ياهو و بلاگفا توانسته است در سكوي چهارم و قبل از يوتيوب قرار گيرد.
فيسبوك چيست؟
در اين وبسايت كاربران ميتوانند مانند يك کامپيوتر شخصي، برنامههايي روي آن نصب يا حذف كنند. اشتراك فايل، قراردادن فايلهاي تصويري ويدئويي، صوتي، انجام تبليغات و … از جمله ديگر قابليتهاي ارائه شده در اين سايت هستند.
شما در فیسبوک دارای یک صفحه شخصی هستید. میتوانید گروه تاسیس کنید یا در گروههای دیگر عضو شوید. میتوانید برای خودتان آلبوم عکس بسازید آن هم بدون هیچ محدودیتی. میتوانید دوستانتان را انتخاب کنید و به لیست دوستانتان اضافه کنید. میتوانید برای یک هنرمند یا یک وبسایت یا وبلاگ خودتان و شاید هم برای کالایی که تولید میکنید صفحه مجزا طراحی کنید تا دیگران و یا بهتر است بگوییم طرفداران (خریداران) هم در آن صفحات ثبت شوند و پیشنهاد و انتقاد خود را در آن بنویسید.اما وجه تمايز فيسبوك نسبت به ساير شبكههاي اجتماعي ساختار پلتفرمي آن است.فيسبوك مملو از نرمافزارها، ابزارهاي جانبي خاص و بازيهاي آنلايني است كه كاربر ميتواند با توجه به نياز خود از آنها استفاده كند. شايد همين امكانات باعث شده تا اين سايت اجتماعي اين روزها طرفداران بيشماري را به خود اختصاص دهد.مهمترين شاخصه فيسبوك، اما دوستيابي آن است. از آنجا كه اين شبكه مجازي هماكنون بالغبر 200ميليون عضو دارد در نتيجه مبلغانش آن را وسيلهاي باي پيدا كردن دوستان يا همكلاسيهاي قديمي خود عنوان ميكنند. شما ميتوانيد با افزودن دوستان و افراد ديگر در ليست دوستانتان از مطالب آنها يا حتي نظراتي كه براي آنها گذاشته ميشود آگاه شويد. همچنين ميتوانيد مشكلات يا حتي موضوعات مدنظرتان را به راي بگذاريد.
خوبيها، بديها
تا اينجاي داستان بيشتر محاسن فيسبوك مورد اشاره قرار گرفت، اما شبكهاي با اين گسترش قطعا معايبي نيز خواهد داشت. درست است كه در حال حاضر از اوباما و بيل گيتس گرفته تا افراد عادي در دورترين نقاط جهان در اين شبكه عضو هستند، اما اگر سري به خبرهاي حوزه فناوري اطلاعات زده باشيد حتما متوجه دستهگلهاي فيسبوكي هم شدهايد.
يكي از ابتداييترين مشكلات اين شبكه اجتماعي حضور و فعاليت مستمر هكرها و ناشران ويروسها در آن است.هكرهايي كه سعي ميكنند با نوشتن برنامههاي مخفي اطلاعات محرمانه و پسوردهاي كاربران را به سرقت ببرند.
اما جدا از مشكلاتي اينچنين فيسبوك مملو از دردسرهاي اجتماعي است.
تا به حال فكر كردهايد كه شبكهاي به اين گستردگي چه سودي براي صاحبان آن دارد؟ شايد اولين و اصليترين پاسخ شما به اين سوال به ارائه تبليغات اينترنتي در بستر اين سايت باز گردد، اما تمام داستان اين نيست. به خبر زير توجه كنيد.
«دولت بریتانیا قصد دارد از شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک بخواهد که جزئیات تماسهای برقرار شده میان کاربرانشان را ثبت و نگهداری کنند. این بخشی از برنامهای است که به موجب آن جزئیات همه گفتوگوهای تلفنی، ایمیلها و وبسایتهای بازدیدشده در یک بانک مرکزی دادهها ذخیره خواهند شد.
وزارت کشور بریتانیا اطمینان میدهد که این طرح برای مقابله با باندهای تبهکاری و تروریستهایی است که ممکن است از این وبسایتها استفاده کنند و اینکه محتوای گفتوگوهای اینترنتی ثبت نخواهند شد.
در واقع شرکتهای تلفنی هماکنون نیز موظفند جزئيات همه گفتوگوها مانند زمان، مکان و هوت مکالمهکنندگان را به مدت ۱۲ ماه برای استفاده احتمالی در پیگیریهای جنایی و دادگاهها ذخیره کنند. یک بخشنامه جدید اتحادیه اروپا خواستار آن است که ترافیک اینترنتی نیز به طور مشابهی ذخیره شود.این بخشنامه از ششم آوریل ۲۰۰۹ در بریتانیا به اجرا در آمده است».بله درست فهميديد. شايد يكي از مهمترين موارد استفاده از فيسبوك دولتها باشند. دولتهايي كه براي ارائه برنامهها و نفوذ خود در ديگر كشورها سعي به رفتارشناسي كاربران شبكههاي اجتماعي ميپردازند. اين بخش تا جايي پيش رفته است كه اخيرا هيلاري كلينتون وزير خارجه ايالات متحده در گفتوگويي اعلام كرده است كه صفحات فيسبوك متقاضيان ويزا به آمريكا به شكل ويژهاي مورد بررسي قرار ميگيرد!اما اين تمام مشكلات نيست. محيط فيسبوك در واقع مجلسي از دوستان و آشنايان يك كاربر محسوب ميشود كه بيترديد، سوءاستفاده و بازي با حيثيت يك فرد با آسيبهايي به مراتب بيشتر رخ خواهد داد.قرار گرفتن تصاوير كاربران (البته به صورت اختياري) در سايت فيسبوك يكي از مهمترين معضلاتي است كه اين روزها برخي از كاربران فيسبوك با آن دست به گريبانند. از طرف ديگر شما با عضويت در گروههاي محلي به راحتي محتويات پروفايل خود را در اختيار ساير اعضاي آن شبكه قرار دادهايد.
شايد همين عوامل يا معايب فيسبوك بوده كه باعث شده اين روزها شاهد خبرهاي جذابي در دنياي اينترنت باشيم. خبرهايي همچون اخراج فردي در انگليس به دليل گلايه از محيط كارش در صفحه شخصي خود در فيسبوك يا حتي جايگزيني بررسي صفحه فيسبوك افراد به جاي مصاحبههاي كارگزيني.
خدا را چه ديديد. شايد با فراگير شدن فيسبوك در كشور خودمان زماني تحقيق از خواستگارها هم به فيسبوك كشيده شده و يكي از شروط خانواده عروس اضافه شدن آنها به ليست دوستان داماد باشد!
امنيت در فيسبوك
یکي از نقاط ضعف فیسبوک این است که امکان طبقهبندی دوستان بر اساس میزان نزدیکی آنها وجود ندارد. کاربران فیسبوک در رابطه با شما تنها به پنج گروه طبقهبندی میشوند؛ دوستان، دوستان دوستان، اعضای همشبکه، غریبهها و کاربرانی که احیانا بلوکه کردهاید. در این حال، گزینههایی که فیسبوک برای دسترسی به بخشهای گوناگون پروفایل شما از پیش انتخاب کرده (default)، زیادی خوشبینانه هستند و آن را آسیبپذیر میکنند. بنابراین باید آنها را تغییر دهید. برای نمونه، گزینه default برای دسترسی به اغلب بخشهای پروفایل شما «همه دوستان و اعضای شبکه» است.این امکان هست که برای هر بخش پروفایل به طور جداگانه تصمیم بگیرید؛ مثلا عکسها را تنها دوستان ببینند و اطلاعات محل کار یا تحصیل را دوستان دوستان یا اعضای شبکههایتان نیز بتوانند ببینند. با استفاده از گزینه customize میتوان از دسترسی دوستان یا شبکههایی که شما تعیین میکنید به برخی از بخشهای پروفایل جلوگیری کرد. در ضمن به اين نكته نيز توجه داشته باشيد كه نيازي نيست تمام اطلاعات شخصي و خصوصي خود را روي دايره فيسبوك منتشر كنيد.
اين نكته را هم توجه داشته باشيد كه در پاسخ به نامههايي كه در فيسبوك دريافت ميكنيد دقت داشته باشيد.چرا كه با پاسخ به هر نامه به راحتي به ارسالكننده آن نامه اجازه دادهايد تا بخشي از پروفايل شما براي او قابلدسترس باشد.
يكي از بخشهاي جذاب فيسبوك همانطور كه پيشتر نيز به آن اشاره شد، بازيهاي آنلاين است. بازيهايي كه براي پيشرفت در آن نيازمند به اضافه كردن دوستان خود و دعوت آنها به اين بازيها هستيد. اگر طرفدار اين نوع از بازيها هستيد به شما پيشنهاد ميشود كه با يك آيدي جديد وارد فيسبوك شويد و بيخود و بيجهت افرادي را كه نميشناسيد به ليست دوستان خود اضافه نكنيد.
اما به هر حال جدا از تمام اين موارد امنيتي كه بخشي از آنها قابلحل و بخشي ديگر نيز قابلجلوگيري است مشكل اصلي به اعتياد به فيسبوك باز ميگردد.مشكلي كه اگر كلمه فيسبوك را در گوگل سرچ كرده باشيد، متوجه انبوهي از انتقادات كاربران ايراني پيرامون اعتياد و وابستگيشان به اين سايت ميشويد. هر پديده جديدي به خصوص در بخش فناوريهاي نوين نقاط مثبت و منفي دارد. پس سعي كنيد زياد خود را وابسته به سايتهايي از اين دست نكنيد و بيشتر از جنبههاي مثبت آن بهره ببريد.
منبع : دنیای اقتصاد