سازمان پیمان آتلانتیک شمالی از اختصاص بودجه بیش از یک میلیارد دلاری به حوزه هوش مصنوعی، روبات‌ها و فناوری‌های فضایی خبر داده است. در حقیقت کنسرسیومی از متحدان ناتو تایید کرده‌اند که نخستین بخش از شرکت‌هایی که به عنوان بخشی از صندوق نوآوری یک میلیارد یورویی (۱.۱ میلیارد دلار) فعالیت می‌کنند، کمک مالی دریافت می‌کنند. این کنسرسیوم در تابستان سال ۲۰۲۲ و ماه‌ها پس از حمله روسیه به اوکراین، از این صندوق رونمایی کرد و متعهد شد در فناوری‌هایی سرمایه‌گذاری کند که قدرت دفاعی آنها را تقویت کند. جالب است بدانید که این صندوق تحت حمایت ۲۴ کشور از ۳۲ کشور عضو ناتو از جمله فنلاند و سوئد که اوایل سال جاری به این ناتو پیوستند، قرار دارد.
هدف‌گذاری فناوری‌های عمیق
به این ترتیب روز گذشته صندوق نوآوری ناتو (NIF) تایید کرد که به صورت مستقیم در چهار شرکت تکنولوژی اروپایی سرمایه‌گذاری کرده است که طبق گفته آنها، راهکارهایی برای کمک به رفع چالش‌های مربوط به حوزه دفاعی، امنیت و انعطاف‌پذیری ارائه می‌کنند. این نهاد بودجه‌ای را به شرکت Fractile مستقر در لندن که سازنده تراشه‌های کامپیوتری با هدف ساخت الگوهای زبانی بزرگ (LLMs) مانند الگوهایی است که چت جی‌پی‌تی را سریع‌تر اجرا می‌کنند و همچنین شرکت آلمانی ARX Robotics اختصاص داده است که در زمینه طراحی روبات‌های بدون سرنشین با عملکردهای متنوعی از بلند کردن اجسام سنگین گرفته تا نظارت دقیق فعالیت می‌کند.
دو استارت‌آپ دیگری که بودجه اخیر صندوق نوآوری ناتو را دریافت کرده‌اند، شامل شرکت بریتانیایی iCOMAT که مواد سبک‌تری برای ساخت وسایل نقلیه می‌سازد و همچنین شرکت Space Forge مستقر در ولز هستند که با استفاده از شرایط فضایی مانند شرایط ریزگرانش و خلأ، به ساخت تراشه‌های نیمه‌رسانا در مدار می‌پردازد. در همین راستا، آندریا تراورسون، شریک مدیریتی صندوق نوآوری ناتو به خبرنگار رویترز گفت: «ایجاد امکان دسترسی به فناوری‌های استراتژیک، راهکاری کلیدی و مهمی در جهت تضمین یک آینده امن و مرفه برای میلیاردها شهروند به حساب می‌آید.»
بد نیست بدانید که صندوق نوآوری ناتو برای حمایت از سرمایه‌گذاری بیشتر در فناوری‌های عمیق در قاره اروپا با شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیری از جمله Alpine Space Ventures، OTB Ventures، Join Capital و Vsquared Ventures هم همکاری کرده است.
برای تقویت برتری در تنش‌های ژئوپلیتیک
صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر یک میلیارد یورویی ناتو روز گذشته از نخستین سرمایه‌گذاری خود خبر داد. این سرمایه‌گذاری به دنبال اهداف متحدان ناتو برای تقویت برتری فناورانه خود در میان تنش‌های ژئوپلیتیک رو به افزایش انجام شده است. با این اوصاف صندوق نوآوری ناتو (NIF) در چهار استارت‌آپ فعال در حوزه فناوری عمیق سرمایه‌گذاری کرده است که شرکت‌هایی هستند که راه‌حل چالش‌های مهم علمی یا مهندسی را جست‌وجو می‌کنند. همزمان با اعلام این خبر، صندوق نوآوری سازمان پیمان آتلانتیک شمالی همچنین سرمایه‌گذاری در چندین صندوق خطرپذیری را تایید کرده است که در زمینه فناوری‌های پیشرفته با قابلیت‌های نظامی فعالیت می‌کنند. طبق اعلام ناتو، این سرمایه‌گذاری به‌طور ویژه بر مناطق اروپایی که دسترسی محدودی به بودجه اولیه نظامی دارند، تمرکز خواهد کرد.
کریس اوکانر، یکی از شرکای صندوق نوآوری ناتو در این زمینه گفته است: «ما معتقدیم که سرمایه‌گذاری‌های ما نخستین سرمایه‌گذاری‌هایی است که در گستره فناوری‌های عمودی یا اساسی انجام خواهد شد. بنابراین انتظار می‌رود که این سرمایه‌گذاری‌ها به صورت ملموسی در حوزه‌های هوش مصنوعی، مواد پیشرفته و فناوری‌های فضایی مشاهده شوند.»
صندوق نوآوری ناتو که به‌طور رسمی از سال گذشته تاسیس شد در واقع نخستین صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر چند حاکمیتی در جهان به حساب می‌آید که توسط ۲۴ کشور از ۳۲ کشور عضو اتحاد ناتو پشتیبانی می‌شود. اگرچه این صندوق محدودیت‌هایی برای سرمایه‌گذاری مستقیم در فناوری‌های تسلیحاتی دارد، اما روی فناوری‌های نوظهوری سرمایه‌گذاری می‌کند که امیدوار است همبستگی دولت‌ها برای بهبود نیروی دفاعی و انعطاف‌پذیری آنها را در ادامه راه تقویت کند. در نهایت اما هدف این صندوق تقویت روابط کشورهای عضو ناتو برای کمک به حمایت از سرمایه‌گذاری‌های آنها در حوزه‌های مرتبط خواهد بود. اوکانر در این مورد گفت: «در بیشتر موارد، شرکت‌های نوپا در مراحل اولیه جذب سرمایه کاملا غرق شده‌اند و نمی‌دانند که چگونه سازمان‌های -دولتی و دفاعی- را درگیر این فرآیند کنند. ما در موقعیت منحصربه‌فردی قرار داریم که به شرکت‌های پرتفوی خود برای رشد و مشارکت با سازمان‌های تجاری و دولتی کمک کنیم.»
در سال گذشته میلادی یکی از مقامات ناتو گفته بود که صندوق نوآوری این نهاد به دنبال اطمینان پیدا کردن از آن است که استارت‌آپ‌های غربی فعال در حوزه فناوری‌های عمیق توانایی رشد بدون هیچ چشم‌داشتی به پکن برای تامین مالی خود را خواهند داشت و همچنین اشاره کرد که فقدان سرمایه خطرپذیر در قاره اروپا به معنای این است که استارت‌آپ‌ها مجبور شده‌اند به جای دیگری روی بیاورند. کلی چن، یکی دیگر از شرکای این صندوق هم گفت: «وقتی استارت‌آپ‌های فناوری عمیق اروپایی به مرحله رشد می‌رسند، بیش از نیمی از آنها عمدتا متعلق به نهادهایی خارج از اتحادیه اروپا هستند. این قطعا موضوعی است که ما با آن مبارزه می‌کنیم.» گیدریماس جگلینسکاس، دستیار سابق دبیرکل ناتو به رسانه‌ها گفته است که در نهایت موفقیت این صندوق به این بستگی دارد که آیا نتیجه سرمایه‌گذاری‌های آن به توانایی‌های دفاعی متحدان این سازمان راه پیدا می‌کند یا خیر.» او در ادامه تاکید کرد که این اتفاق احتمالا در یک چشم‌انداز ۱۰ساله محقق می‌شود.
دیوید ون‌ویل، دستیار نوآوری‌های، فناوری‌های هیبریدی و سایبری دبیرکل ناتو در بیانیه‌ای گفت: «با انجام این سرمایه‌گذاری‌ها، صندوق نوآوری ناتو اکنون شروع به ایجاد تمایزی ملموس در اکوسیستم‌های نوآوری اتحادیه اروپا می‌کند و فرصت‌های رشد را برای امیدوارترین شرکت‌های فعال در حوزه‌های ترکیبی فناوری و دفاعی برای توسعه راهکارهایی در جهت حفظ برتری تکنولوژیک کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی به همراه خواهد آورد.» به عقیده او، در حال حاضر چالش اصلی ناتو پر کردن شکاف ارتباطی با نوآوران است؛ چون ارتش همیشه از آخرین فناوری‌های دفاعی آگاه نیست و بسیاری از نوآوران هم به درستی نمی‌دانند که ارتش چه نیازهایی دارد. از نظر او چالش دیگر آن است که سازمان‌های دفاعی و دولت‌ها به‌طور کلی به داشتن فرآیندهای تدارکاتی سریع شهرت ندارند و به همین خاطر می‌گوید: «چالش دیگر ما واقعا این است که مطمئن شویم روشی کارآمد و چابک برای برقراری ارتباط با نوآوران و آوردن فناوری‌های جدید برای سرعت بیشتر را در اختیار داریم.»
به‌طور کلی هدف صندوق نوآوری ناتو کمک به پیشرفت نوآوری در کاربرد مواد جدید و تولیدات هوشمند و البته هوش مصنوعی و روباتیک است. ناتو همچنین اعلام کرده است که مشغول سرمایه‌گذاری برای توسعه مراکز فناوری عمیق در مناطقی است که تقاضای زیادی برای جذب سرمایه از سوی استارت‌آپ‌های مستقر در کشورهای عضو وجود دارد که در مراحل اولیه ارتقای حاکمیت فناوری قرار دارند.
