تفاوت ژنراتورهای برق تک فاز و سه فاز

اکثر خریداران هنگام خرید ژنراتور برای منزل یا محیط‌کارشان با این سوال مواجه خواهند شد که ژنراتور تک فاز انتخاب بهتری است یا ژنراتور سه فاز؟

پاسخ تعیین‌کننده انتخاب بین این دو ژنراتور در گرو دانش اولیه از تفاوت و کارایی آنها می‌باشد. برای رفع این ابهام به کمک نظرات کارشناسان صنعت دیزل ژنراتور با بیان تعریف و تفاوت ژنراتورهای تک فاز و سه فاز به بخش مهمی از این پرسش دست خواهید یافت تا بتوانید مناسب‌ترین ژنراتور ممکن را مطابق با نیازتان انتخاب کنید.

تعریف ژنراتورهای تک فاز و سه فاز 

به زبان ساده و با توجه به نام این ژنراتورها می‌توان نوع کاربرد و هدف آنها را حدس زد. ژنراتور تک فاز به ژنراتوری گفته می‌شود که با یک جریان متناوب کار می‌کند. یعنی زمانی که این ژنراتور شروع به فعالیت می‌کند، ولتاژی که توسط آن تولید می‌شود همیشه به یک روش هدایت می‌شود. راز ژنراتورهای سه فاز هم بسیار ساده است، ژنراتورهایی که با سه رسانا تامین می‌شوند.

 این مجموعه براساس سه رسانا و سیم چهارم خنثی شکل گرفته است و هردو ژنراتور تک فاز و سه فاز می‌توانند انرژی برق مورد نیاز ساختمان‌های مسکونی و تجاری را تامین کنند. 

حال که با تعریف اولیه این ژنراتورها آشنا شدید در ادامه به تفاوت‌های اصلی بین آنها خواهیم پرداخت:

ژنراتور تک فاز در مقایسه با ژنراتور سه فاز:

اندازه و خروجی

همانطور که احتمالا حدس می‌زنید، ژنراتورهای سه فاز از نظر اندازه معمولا بزرگتر از ژنراتورهای تک فاز هستند، علت آن هم این است که، مدل سه فاز باید رساناهای بیشتری داشته باشد.

 با توجه به بزرگ بودن ابعاد ژنراتورهای سه فاز، جانمایی و تعیین محل نصب آنها نیازمند الزامات خاص و فضای بزرگتری می‌باشد، که هنگام نصب باید به آن توجه داشته باشید.

رساناهای بیشتر در یک ژنراتور سه فاز یعنی، خروجی ولتاژ معمولا بزرگتر از خروجی مدل تک فاز است. علت این است که رسانای تک فاز فقط به تک رسانای خودش متکی است؛ و این امر باعث افت لحظه‌ای انرژی برق شده، اگرچه این نوسان ثانیه‌ای برای دستگاه‌های تک‌فاز ملموس نیست و مواقعی پیش می‌آید که اصلا هیچ انرژی برق خروجی ندارد، اما در ژنراتورهای سه فاز همیشه حتما یکی از سه رسانا خروجی می‌دهد! یعنی ممکن است رساناها همپوشانی هم داشته باشند و درنتیجه برق بیشتری تولید می‌شود؛ این مزیت اصلی ژنراتورهای سه فاز برای تامین برق در مقیاس بزرگ به نسبت مدل تک فاز است.

تعمیر و نگهداری و استفاده در مواقع اورژانسی

تفاوت مهم بین این دو مدل نحوه نگهداری آنها می‌باشد. ژنراتورهای تک فاز توان تولید یک فاز برق خروجی را دارند و همین مسئله تک خروجی بودن آنها باعث می‌شود تمام دستگاه‌هایی که برق‌شان با رسانای تک فاز تامین می‌شود در مواقع اضطراری قطع برق و عدم کارکرد ژنراتور از کار بیوفتند. اما در ژنراتورهای سه فاز اگر مشکلی برای یکی از رساناها پیش بیاید ژنراتور همچنان می‌تواند تا زمانی که رسانای آسیب دیده تعمیر شود با دو رسانای دیگر یک جریان پیوسته را تضمین کند.

از دیگر مزیت‌های ژنراتورهای سه فاز نسبت به تک فاز عمر طولانی آنها می‌باشد و قابل اعتمادتر هستند. به‌علاوه اینکه دیزل ژنراتورهای سه فاز منبع برق اضطراری هستند که در مواقع قطع برق به کار می‌افتند و برق مورد نیاز را در شرایط اضطراری تامین می‌کنند.

کدام ژنراتور مناسب شما است؟

 انتخاب بین ژنراتورهای تک فاز و سه فاز معمولا به نوع مصرف و کاربری شما بستگی دارد. بدیهی است که برای تامین برق مناطق مسکونی کوچک، خرید مدل‌های سه فاز بزرگتر ضرورتی ندارد و خرید ژنراتورهای تک فاز انتخاب بهتری هستند، اما اگر به دنبال تامین برق پشتیبان یک فضای بزرگتر مثل برق اضطراری دیتاسنتر، برق اضطراری بیمارستان یا کارخانه‌های تولیدی هستید، بهترین گزینه برای شما ژنراتور سه فاز است. 

حین خرید ژنراتور حتما به سایز خروجی دستگاه، شرایط تعمیر و نگهداری و میزان کاربرد در مواقع اضطراری توجه کنید. به طور مثال: اگر برق را برای پایگاه داده اطلاعاتی یا همان دیتاسنتر نیاز دارید که ژنراتور باید زمان قطعی برق دائما و با بالاترین ظرفیت خود کار کند، باید ژنراتور سه فاز و دستگاه مخصوص شرایط بحران تهیه کنید.

یکی از عواملی که می‌تواند برای خرید ژنراتور تاثیرگذار باشد، قیمت آن می‌باشد. خرید و نصب ژنراتورهای تک فاز معمولا نسبت به ژنراتورهای سه فاز بسیار کم هزینه‌تر هستند.

 در صورت ارتقا ژنراتور تک فاز به حالت سه فاز و نادیده گرفتن تعادل بارها، بدبینانه‌ترین مساله از بین رفتن تمام  داده‌ها در مواقع بحرانی می‌باشد، در این شرایط اگر قیمت برای شما در الویت می‌باشد مقرون به صرفه‌ترین گزینه خرید ژنراتور دست دوم می‌باشد که البته خرید ژنراتور کارکرد یا دست دو باید اکید تحت نظر کارشناس مجرب صورت گیرد همچنین توصیه می‌شود هنگام خرید ژنراتور دست دوم از سابقه و اعتبار کمپانی تولید کننده دیزل ژنراتور مطلع باشید.

درمجموع، مزایای ژنراتورهای سه فاز به نسبت مدل تک فاز بیشتر است. اما تصمیم‌گیری درباره خرید ژنراتور تقریبا همیشه به اندازه، خروجی و نیاز به برق اضطراری در مواقع بحرانی برمی‌گردد. اگر بدانید که چه میزان برق نیاز دارید به راحتی می‌توانید ژنراتور مناسب خود را پیدا کنید.