معرفی بهترین کتابهای سال در حوزه‌های مختلف از جمله تکنولوژی همواره در دستور کار رسانه‌های بزرگ و مطرح جهانی قرار داشته است. در این نوشتار برآنیم تا با نزدیک شدن به پایان سال میلادی، برترین کتابهای جهان فناوری که در سال جاری منتشر و با استقبال افکار عمومی و منتقدین روبرو شدند را معرفی کنیم. با نگاهی کلی به کتابهای این حوزه در بازار سال ۲۰۲۱ در می‌یابیم که مسائلی چون ماهیت اجتماعی ربات‌های نسل‌های آتی، نقش حیاتی طراحی در عصر دیجیتال، نگاه‌های جدید به تحولات، نقش توسعه دهندگان، هشدار در باب کاستی‌های یادگیری ماشین از جمله موضوعاتی هستند که مورد توجه ویژه نویسندگان این حوزه قرار گرفته است. «فاینشال تایمز» در یادداشتی، ۵ کتاب را به عنوان کتاب‌هاب برتر جهان فناوری در سال ۲۰۲۱ برگزیده است.
۱) اطلس هوش مصنوعی
نخستین اثر، کتاب «اطلس هوش مصنوعی: قدرت، سیاست و هزینه‌های هوش مصنوعی» به قلم کیت کرافورد، نویسنده استرالیایی و محقق کمپانی مایکروسافت است. نویسنده در این کتاب ضمن تاکید بر شگفتی‌های هوش مصنوعی به عنوان یک فناوری، به بررسی هزینه‌های اجتماعی، سیاسی و زیست محیطی آن پرداخته است. کرافورد در این کتاب برگزیده شده از سوی فایننشال تایمز نسبت به تسریع حکمرانی غیردموکراتیک و افزایش نابرابری توسط هوش مصنوعی هشدار می‌دهد.
عنوان انگلیسی کتاب: «ATLAS OF AL»
۲)فراتر: داستان شگفت انگیز اولین انسانی که سیاره ما را ترک و به فضا سفر کرد
فیلمساز، کارگردان و نویسنده بریتانیایی، استفن واکر، کتاب «فراتر: داستان شگفت انگیز اولین انسانی که سیاره ما را ترک و به فضا سفر کرد» را روانه بازار کرد. او که کارگردانی و تهیه کنندگی ۳۰ فیلم را در کارنامه دارد به مناسبت شصتمین سالگرد پرواز تاریخی یوری گاگارین به فضا، به داستان مسابقه فضایی اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده پرداخته است. همانطور که واکر توضیح می‌دهد، شوروی به لطف نبوغ بی‌نظیر سرگئی کارالیوف در طراحی موشک و پذیرش ریسک بالا، موفق شد که در طی ۲۳ روز، آمریکایی‌ها را در فضا شکست دهد.
کتاب «هزار مغز: تئوری جدید هوش» کتاب دیگری است که در لیست کتابهای برتر حوزه فناوری جای گرفته است. جف هاوکینز، نویسنده این کتاب که ید طولایی در جهان فناوری دارد و خود موسس شرکت «پالم کورپوریشن» است، نظریه خود را در باب ماهیت هوش انسان و رابطه آن با هوش مصنوعی بیان کرده است. او همچنین به تفضیل در باب پیامد خلق روبات‌های کاملا هوشمند سخن گفته که در آینده‌ای نه چندان دور بایستی با آن روبرو شویم.
عنوان انگلیسی کتاب: «Beyond: The Astonishing Story of the First Human to Leave Our Planet»
۳) تابع نمایی: چگونه فناوری شتاب‌یافته، ما را پشت سر می‌گذارد و در مورد آن باید چه کرد
عظیم اژر، نویسنده بریتانیایی کتابی با عنوان «تابع نمایی: چگونه فناوری شتاب‌یافته، ما را پشت سر می‌گذارد و در مورد آن باید چه کرد» منتشر کرده که نظری بدیع در نوع خود محسوب می‌شود. این کتاب در باب آخرین انقلاب فناوری چند بعدی رخ داده در عصر ما و اینکه چگونه این انقلاب سبب تحولاتی در جامعه، اقتصاد و سیاست ما شده، سخن می‌گوید. نویسنده همچنین از ایجاد یک «شکاف نمایی» و تصادی میان فناوری و جامعه سخن به میان می‌آورد و نسبت به عمیق‌تر شدن این شکاف هشدار می‌دهد.
عنوان انگلیسی کتاب: «The Exponential Age: How Accelerating Technology is Transforming Business, Politics and Society »
۴) هوش مصنوعی ۲۰۴۱: ده نگاه به آینده ما
کتاب «هوش مصنوعی ۲۰۴۱: ده نگاه به آینده ما» آخرین کتابی است که از سوی تحریریه فایننشال تایمز برگزیده بخش فناوری شده است. کای فو لی، رئیس سابق گوگلِ چین با همکاری چن کویفان، از نویسندگان چینی برجسته داستان‌های علمی تخیلی در ۱۰ داستان کوتاه تلاش می‌کنند تا قلمروهای ممکن پیش روی آینده انسان و چالش‌ها و خطرات آن را تشریح کنند.
عنوان انگلیسی کتاب: «AI 2041: Ten Visions for Our Future Hardcover»
۵) یک سال در فناوری ۲۰۲۱: ابزارهایی برای آماده کردن تیم خود در آینده
علاوه بر کتابهای برگزیده شده از سوی «فایننشال تایمز»، کتابهای حوزه فناوری که بایستی مورد توجه کسب و کارها قرار گیرد از سوی وب‌سایت «اینترپرایز پروجکت» معرفی شده است. انتشارات کسب و کار هاروارد در کتابی با عنوان «یک سال در فناوری ۲۰۲۱: ابزارهایی برای آماده کردن تیم خود در آینده» با استفاده از یک لنز استراتژیک مشخص، نگاهی به فناوری حاکم بر سال آینده ارائه می‌دهد. مدرسه هاروارد در این کتاب مجموعه‌ای از ایده‌ها را معرفی می‌کند که کسب و کارها برای عقب نماندن از جریان فناوری بایستی در دستور کار خود قرار دهند. رهبران فناوری اطلاعات می‌توانند از این ایده‌ها برای فکر کردن، بحث و گفتگو با ذینفعان و تیم‌هایشان استفاده کنند.
عنوان انگلیسی کتاب: «The Year in Tech 2021: Tools for Preparing Your Team for the Future»
۶) وقتی منتظر روبات هستید چه انتظاری دارید: آینده همکاری انسان و ربات
«وقتی منتظر روبات هستید چه انتظاری دارید: آینده همکاری انسان و ربات» به قلم لورا میجر و جولی شاه منتشر شده است. این کتاب چشم‌اندازی را ارائه می‌دهد که چگونه روبات‌ها می‌توانند در دنیای واقعی زنده بمانند و چگونه رابطه ما با فناوری را تغییر خواهند داد. از آموزش آداب و رسوم به آنها و محافظت از ربات در فضاهای عمومی گرفته تا برنامه‌ریزی برای اشتباهاتشان. این کتاب به هر سوالی که نمی‌دانستید باید درباره ربات‌هایی که در راه هستند بپرسید، پاسخ می‌دهد.
این کتاب با نام «What To Expect When You’re Expecting Robots: The Future of Human-Robot Collaboration» منتشر شده است.
۷) رباتم مرا می‌گیرد: چگونه طراحی اجتماعی می‌تواند محصولات جدید را انسانی‌تر کند
«رباتم مرا می‌گیرد: چگونه طراحی اجتماعی می‌تواند محصولات جدید را انسانی‌تر کند» عنوان کتابی است که کارلا دیانا، طراح و نویسنده حوزه فناوری به رشته تحریر درآورده است. فکر می‌کنید امروز چقدر این مسئله عادی است که مردم از یک ربات برای پیش بینی وضعیت آب و هوا پرسش کنند یا از یک ربات بخواهند که چراغ‌ها را روشن و خانه‌هایشان را تمیز کند. نویسنده در این کتاب استدلال می‌کند که گرچه نسل اول محصولات هوشمند، آنقد که تصور می‌شود هوشمند نیستند اما ما اکنون تنها نوک کوه یخ را می‌بینیم و «طراحی» نقشی فوق العاده در بهبود زندگی ما به وسیله هوش مصنوعی خواهد داشت. کارلا دیانا توضیح می‌دهد که چگونه طراحانی چون خودش می‌توانند ماشین‌ها را انسانی‌سازی و نقش آنان را در زندگی عموم بیشتر کنند.
این کتاب با نام «My Robot Gets Me: How Social Design Can Make New Products More Human» منتشر شده است.
