کسب‌وکارهای ایرانی؛ در آستانه تحول با هوش‌مصنوعی

استفاده از هوش‌مصنوعی در تجارت و کسب‌وکار، موضوعی است که در دهه‌های اخیر بسیار شایع شده و دامنه آن روزبه‌روز در حال گسترش است. طبق آمارهای IBM از «شاخص جهانی سازگاری با هوش‌مصنوعی» در سال ۲۰۲۱، اکنون حدود یک سوم سازمانها (۳۱ درصد) از هوش‌مصنوعی در کسب‌وکارشان استفاده می‌کنند و ۴۳ درصد سازمانها نیز اعلام کرده‌اند که درحال بررسی درباره به‌کارگیری هوش‌مصنوعی در کسب‌وکارشان هستند و قصد دارند به‌زودی وارد عمل شوند. با این وجود کسب‌وکارهای کشورهایی همچون ایران، معمولا با تاخیر به چنین تکنولوژی‌هایی رو می‌آورند و بهره‌مندی از مزایای هوش‌مصنوعی برای توسعه بیشتر و افزایش راندمان کسب‌وکارها هنوز آنچنان که باید فراگیر نشده است.

کاربرد هوش‌مصنوعی در تجارت محدود به حوزه خاصی نیست و با کمک این فناوری می‌توان ابعاد مختلف کسب‌وکارهایی از صنایع مختلف را متحول کرد. از جمله مهمترین و رایج‌ترین کاربردهای هوش‌مصنوعی در کسب‌وکار می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• بهبود خدمات و پشتیبانی از مشتریان
• بهبود تجربه کاربری
• بازاریابی هدفمند
• مدیریت هوشمند عملیات و زنجیره تامین
• افزایش ایمنی کسب‌وکار
• کنترل کیفی هوشمند
• تحلیل رفتاری کاربران
• بهینه سازی فرآیندها
• افزایش راندمان کسب‌وکار

«بارای»؛ استارت‌آپی برای ارائه خدمات هوش‌مصنوعی

استارت‌آپها را می‌توان از پیشگامان به‌کارگیری تکنولوژی‌های نوین به حساب آورد. درست است که هوش‌مصنوعی در ایران آنچنان که باید هنوز فراگیر نشده، اما خوشبختانه استارت‌آپی با نام «بارای» با حضور خوبی در که این حوزه پیدا کرده، توانسته فرصت‌های جدیدی پیش روی کسب‌وکارهای ایرانی قرار دهد و مسیر ورود هوش‌مصنوعی به سازمانهای مختلف کشور را هموارتر کند. این استارت‌آپ ایرانی که سابقه همکاری با کسب‌وکارهای غیرایرانی و فعال در کشورهای مختلفی مانند ترکیه، استرالیا و … را در کارنامه دارد، مدتی است که در حال گسترش همکاری‌های داخلی خود با کسب‌وکارهای ایرانی است و قصد دارد متناسب با نیازهای صنایع، خدمات جدیدی را نیز به سبد محصولات خود اضافه کند.

موتور هوشمند بارای

استارت‌آپ بارای در راستای توسعه کاربردهای تجاری هوش‌مصنوعی، موتور هوشمندی را به کمک فناوری‌های یادگیری‌ماشین و هوش‌مصنوعی طراحی و پیاده سازی کرده است. این موتور رایانشی، خدمات مبتنی بر هوش‌مصنوعی را در چهار دسته «جستجوی‌تصویری»، «خدمات بینایی ماشین و پردازش تصویر»، «پردازش اسناد و مدارک» و «برچسب زنی داده‌ها و تصاویر» به کسب‌وکارها ارائه می‌دهد.

«بارای» برای بینایی ماشین وظایف مختلفی تعریف کرده که عبارتند از:

• تشخیص اشیاء در تصاویر
• دسته‌بندی عمومی تصاویر
• احراز هویت
• تشخیص چهره
• تشخیص نوع و ویژگی‌های مبلمان و دکوراسیون
• ایمنی کارکنان
• تشخیص خودرو و اجزای آن
• تشخیص نوع و ویژگی‌های لباس و برچسب زنی آن
• جستجوی تصویری پوشاک
• تشخیص مدل و رنگ بدنه‌ی خودرو
• دسته‌بندی و پردازش اسناد و مدارک

این موتور هوشمند به طور پیوسته درحال توسعه است و هرروز به امکانات، دقت و کارایی آن اضافه می‌شود. در حال حاضر کسب‌وکارهای مختلف از صنایع متفاوت این خدمات را از بارای دریافت می‌کنند.

کاربردهای خدمات بارای برای کسب‌وکارها

از خدمات پردازش تصویر و بینایی ماشین می‌توان متناسب با هدف کسب‌وکارها، کاربردهای مختلفی استخراج کرد. مثلا این فناوری می‌تواند در صنعت مد (فشن) به کار گرفته و برای تشخیص مدل و طرح یک لباس وارد عمل شود و یا می توان از آن در صنعت بیمه برای برآورد میزان خسارت از طریق پردازش تصویر خودروی تصادفی بهره برد. اینها تنها شماری از کاربردهای متعدد پردازش تصویر به کمک هوش‌مصنوعی هستند و برای هر صنعتی، متناسب با نیازمندی‌های موجود می‌توان کاربردهای دیگری تعریف کرد.

برچسب‌زنی سریع کالاهای فروشگاه اینترنتی

حامد شفیعی، هم بنیانگذار استارت‌آپ بارای در گفتگو با آی‌تی‌ایران می‌گوید: این خدمات بسته به نوع کسب‌وکار می‌توانند تعابیر  و کاربردهای مختلفی پیدا کنند. مثلا با استفاده از این خدمات، می‌توان المان‌های موجود در یک تصویر را شناسایی، دسته‌بندی و تحلیل کرد. به این ترتیب به جای آنکه نام‌گذاری، دسته‌بندی و برچسب‌زنی محصولات یک فروشگاه اینترنتی که کاری کسل‌کننده و تکراری است، به صورت دستی انجام شود، می‌توان از هوش‌مصنوعی کمک گرفت و سرعت و دقت این کار را بالا برد.

پرو لباس در فروشگاه های اینترنتی

هم‌بنیان گذار بارای در تشریح دیگر امکاناتی که این مجموعه می‌تواند به کمک هوش‌مصنوعی برای کسب‌وکارها فراهم آورد می‌گوید: اکنون بسیاری از کاربران فروشگاه‌های اینترنتی مایلند امکانی مشابه پرو لباس در خریدهای حضوری را در خرید اینترنتی خود تجربه کنند. ما به کمک هوش‌مصنوعی می‌توانیم شرایطی فراهم کنیم تا کاربر بتواند عکس لباس‌های موجود در آن فروشگاه را با چهره خود مطابقت دهد و سپس نسبت به خرید اقدام کند. با وجود چنین امکانی انتخاب برای کاربران ساده‌تر شده و رضایت آنها از این تجربه افزایش می‌یابد.

یافتن کالاهای مشابه یک عکس خاص

شفیعی با ذکر مثال دیگری از مزیت‌های هوش‌مصنوعی، به امکان راهنمایی مشتریان در فروشگاه‌های آنلاین اشاره می‌کند و می‌گوید: در زمان خرید حضوری، فروشنده می‌تواند مشتری را راهنمایی کند و متناسب با خواست و نیازی که دارد، اجناس مشابه را به وی پیشنهاد دهد. به طور کلی چنین امکانی در فروشگاه‌های آنلاین معمول نیست و گاهی مشتری مجبور است بین هزاران قلم کالا جستجو کند تا بتواند موردی مشابه آنچه نیاز دارد پیدا کند. درحالی که با هوش‌مصنوعی می‌توان امکانی فراهم کرد تا مشتری بتواند عکسی از لباس دلخواه خود را که ممکن است در هرجا دیده و پسندیده باشد در سایت آپلود کند و سیستم به سرعت تمامی موارد مشابه را به وی پیشنهاد دهد. درست مشابه کاری که یک فروشنده حضوری می‌تواند در مغازه انجام دهد و این می‌تواند بر افزایش رضایت کاربران تاثیر بسزایی داشته باشد.

این فعال حوزه هوش‌مصنوعی با اشاره به اپلیکیشن جستجوی مبتنی بر تصویر که توسط «بارای» توسعه داده شده و در پلتفرم فروشگاه‌ساز معروف «شاپیفای» قرار گرفته می‌گوید: پس از آنکه این امکان را در شاپیفای قرار دادیم، شرکت‌های بسیاری از آن استقبال کردند و برای توسعه تعاملات با ما تماس گرفتند. وی توضیح می‌دهد که این اپلیکیشن در واقع افزونه‌ای است که با درج آن در وبسایت‌های فروشگاهی، امکان جستجوی تصویری محصولات فروشگاه برای کاربران فراهم می‌شود.

کارشناسی رایانشی بیمه تصادف

کارشناسی رایانشی بیمه، یکی دیگر از مواردی است که در سالهای اخیر به لطف هوش‌مصنوعی در حال گسترش است و مجموعه بارای نیز تلاش کرده تا سرویسی در این راستا در اختیار شرکت‌های بیمه‌ای قرار دهد. شفیعی با اشاره به کاربردهای هوش‌مصنوعی برای شرکت‌های بیمه‌ای می‌گوید: کارشناسی تصادفات در ادارات بیمه از دیگر مواردی است که می‌تواند از طریق هوش‌مصنوعی انجام شود. به این ترتیب که با تحویل تصاویری از زاویه‌های مختلف صحنه تصادف به کامپیوتر، می‌توان نوع خودرو، طرف مقصر، میزان خسارت و هزینه‌ها را برآورد کرد.

احراز هویت و استخراج اطلاعات از عکس مدارک

در مدت اخیر، خصوصا با آغاز پاندمی کرونا، اهمیت انجام غیرحضوری احراز هویت و ثبت نام بسیار پررنگ شد. هم بنیان گذار بارای با تاکید بر اینکه این مجموعه برای پاسخ به نیازهای مشتریان، خدماتی در این زمینه نیز طراحی و ارائه کرده است می‌گوید: تشخیص چهره و احراز هویت کاربران، استخراج اطلاعات از تصاویر و اسناد هویتی کاربر و مطابقت دادن آنها با اطلاعات وارد شده و یا بانک‌های اطلاعاتی از دیگر مواردی است که سازمانها می‌توانند متناسب با نیازشان از آن استفاده کنند. هم بنیان گذار بارای تاکید می‌کند که با این حال، کاربردهای هوش‌مصنوعی محدود به این موارد نمی‌شوند و بسته به نیاز و هدف سازمان، می‌توان پلن‌های مختلفی برای حل مسائل گوناگون طراحی کرد.

چالش‌های به کارگیری هوش‌مصنوعی در ایران

شروع رشد تحولات مرتبط با هوش‌مصنوعی به زمان شکل‌گیری و رواج پلتفرم‌های دیجیتال برمی گردد؛ شکل گیری این پلتفرم‌ها باعث شد تولید داده آغاز و این داده‌ها به سوختی برای روشن شدن موتور هوش‌مصنوعی تبدیل شوند.

با آنکه در مزیت‌های بسیاری که به کارگیری هوش‌مصنوعی می‌تواند برای کسب‌وکارها به ارمغان آورد شکی نیست، اما هنوز نفوذ هوش‌مصنوعی به برخی صنایع، خصوصا صنایع سنتی‌تر بسیار کند است. در تحلیل علل این کندی می‌توان به مواردی مانند نبود زیرساخت ها، نبود یکپارچگی سازمانی لازم و پذیرا نبودن فرهنگ آن سازمان برای استفاده از فناوری‌های جدید اشاره کرد.

شفیعی در این باره می‌گوید: گاهی حتی وقتی که سازمانی تمایل اولیه برای استفاده از این فناوری را بروز می‌دهد، به دلیل نبود زیرساخت‌های لازم اعم از تکنولوژی‌ها و نوع سیستم داده‌ای سازمان، امکان عملی کردن این برنامه چندان ممکن نمی‌شود. وی می‌افزاید: وجود ارتباط و یکپارچگی میان بخش‌های مختلف برای استعلام و ارجاع سریع کارها، یکی از ضرورت‌های پیاده سازی هوش‌مصنوعی در سازمانهاست که چنانچه این بستر ارتباطی فراهم نباشد، نمی‌توان کار چندانی انجام داد.

به گفته این فعال حوزه تکنولوژی، از آنجا که کسب‌وکارهای جدید، خصوصا کسب‌وکارهای حوزه IT (اکثر استارت‌آپ‌ها و کسب‌وکارهای آنلاین) عمدتا زیرساخت این کار را دارند، پیاده سازی هوش‌مصنوعی و بهبود فرآیندها از طریق این فناوری بسیار دست یافتنی‌تر است. اما ممکن است کسب‌وکارهای سنتی‌تر با تاخیری چند ساله به این جریان بپیوندند.

شفیعی می‌گوید: با وجود آنکه به واسطه برخی چالش ها، توسعه هوش‌مصنوعی در کشور کندتر از کشورهای پیشرفته دنیاست، اما این توسعه دیر یا زود اتفاق خواهد افتاد. درست به مانند تحولی که سیستم‌های حمل و نقل کشورها در گذر زمان پیدا کردند و درشکه‌ها جای خود را به خودرو دادند، سیستم‌های سازمانها نیز به زودی پذیرای این فناوری جدید خواهند بود و این حقیقتی اجتناب ناپذیر است.

بهینگی فرآیندها، دستاورد بزرگ هوش‌مصنوعی برای کسب‌وکارها

ذهن انسان بسیار قدرتمند است به طوری که در زمینه پردازش تصویر می‌تواند با دقت فوق العاده ای، چندین و چند المان را همزمان شناسایی کند و حتی این کار را به ازای زوایای مختلف نیز انجام دهد. سوالی که مطرح می‌شود این است که چرا باید هوش‌مصنوعی را جایگزین چنین عملکردی کنیم. شفیعی در پاسخ به این سوال می‌گوید: اصلی‌ترین مزیتی که هوش‌مصنوعی می‌تواند در جایگزین شدن با انسان برای کسب‌وکارها ایجاد کند، بهینگی فرآیندها و مقیاس‌پذیری بالای انجام کار از طریق هوش‌مصنوعی است.

وی در ادامه چنین شرح می‌دهد که: تصور کنید که قرار است در یک خط تولید، وجود یک خطا توسط انسان چک شود. تا زمانی که سرعت معمولی باشد، انسان می‌تواند در دقت، بر ماشین مزیت داشته باشد. اما زمانی که سرعت حرکت خط زیاد شود، انسان دیگر نمی‌تواند درست عمل کند و عملا از دور خارج می‌شود؛ درحالی که ماشین همچنان می‌تواند با همان دقت خروجی دهد. مشاهده می‌شود که در انجام یک فرآیند با سرعت بالا، یا برای مدت زمان خیلی طولانی (مثلا ۲۴ ساعت مداوم)، اجرای طرح برای سطح جغرافیایی وسیع و یا مقیاس کردن هر متغیر دیگری در انجام یک کار، هوش‌مصنوعی می‌تواند بازده بیشتری داشته و بهینه عمل کند. درحالی که انجام آن از طریق انسان می‌تواند هم زمان انجام فرآیند را طولانی کند، هم هزینه را افزایش دهد و هم حتی دقت انجام کار را در بلند مدت کاهش یابد.

شفیعی می‌گوید: بسیاری اوقات، مدیران کسب‌وکارها در اعتماد به هوش‌مصنوعی و به کارگیری آن در سازمان دچار تردید می‌شوند. وی با تاکید بر امکان آزمایش و سنجش تاثیرات به‌کارگیری راهکارهای مبتنی بر هوش‌مصنوعی در فرآیندها می‌گوید: بهتر است شرکت ها قضاوت را به عهده آمارها و داده‌ها بگذارند و پس از مشاهده نتایج بر اساس آن تصمیم بگیرند. در این صورت هیچ جای تردیدی باقی نمی‌ماند و مدیران می‌توانند به راحتی برای ادامه مسیر توسعه سازمانشان برنامه ریزی کنند.

برای استفاده از خدمات بارای می‌توانید از طریق لینک زیر درخواست خود را مطرح نمایید:

کسب و کارتان را با کمک بینایی رایانشی توسعه دهید