با رونمایی اپل از تراشههای پنج نانومتری M۱ گویا طبل جنگ رقابتی در این صنعت کوبیده شد. درحالی‌که شرکت تایوانی TSMC به‌واسطه شراکت با اپل برای تامین تراشههای جدید موردنیازش حالا حاکمیت این بازار را در اختیار دارد، اما بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران بازار معتقدند که این شرکت توان پاسخگویی به نیازهای روزافزون اپل را نخواهد داشت.
حتی چندی پیش یک رسانه رسمی کره‌جنوبی مدعی شد که اپل برای تامین تراشههای موردنیازش در بلندمدت ناچار است یک‌بار دیگر به سراغ سامسونگ برود که برنامه‌های جدی برای حضور پررنگ در این بازار دارد. این درحالی‌است که خبرها و شنیده‌ها حاکی از آن است که سامسونگ تصمیم دارد تا دو سال آینده تراشههای ۳ نانومتری خودش را به تولید انبوه برساند. جالب آنجاست که تعداد مشتریان تجارت تراشههای سامسونگ در سال گذشته میلادی تا ۳۰ درصد هم افزایش پیدا کرده است.
هدف‌گذاری‌های مشترک رقبا
درحال‌حاضر سامسونگ برای تولید تراشههای نسل آینده خودش که شامل تولید تراشه برای مشتریان خارجی هم می‌شود، ۱۶۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کرده و معتقد است که در نهایت تا دو سال آینده می‌تواند فاصله خودش با رهبر این بازار یعنی شرکت تایوانی TSMC را به حداقل برساند. در رویدادی خصوصی که ماه گذشته میلادی برگزار شد، یکی از مدیران میانی سامسونگ به مدعوین اعلام کرد که بزرگ‌ترین شرکت کره‌جنوبی قرار است تولید انبوه تراشههای ۳ نانومتری را در سال ۲۰۲۲ آغاز کند. این هدف که تا پیش از این، چیزی از آن گفته و اعلام نشده بود به معنای آن است که سامسونگ حالا در آغاز مسیر تبدیل‌شدن به تولیدکننده پیشرفته‌ترین تراشههای نیمه‌رسانای جهان است؛ آن هم درست در زمانی که رقیب تایوانی انتظار دارد به چنین جایگاهی دست پیدا کند. به گفته «پارک جاهونگ» معاون اجرایی بخش توسعه پلت‌فرم طراحی تراشه سامسونگ، این شرکت درحال‌حاضر با همکاری شرکای اصلی خودش مشغول توسعه ابزارهای طراحی اولیه است.
در صورتی که سامسونگ بتواند در این راه موفق بشود، این پیروزی مهمی در مسیر رسیدن آن به آرزوی تبدیل شدن به شریک سازنده تراشه برای شرکت‌های بزرگی مانند اپل و AMD خواهد بود که درحال‌حاضر به TSMC تکیه کرده‌اند. این کسب‌وکار، تجارت تازه‌ای برای سامسونگ به‌حساب نمی‌آید که اولین سازنده تراشههای سریA گوشی‌های آیفون اپل بود. با این حال تلاش دوباره غول کره‌ای حالا به پشتوانه مدیریت جانشین میلیاردر مالک این شرکت یعنی «جی‌وای‌لی» است که می‌خواهد سامسونگ را به رهبری تکنولوژیک در بخش‌های پیشرفته‌ای مانند تراشه‌سازی و شبکه ۵G تبدیل کند تا به این ترتیب بتواند مراحل بعدی رشد این شرکت را از حالا آغاز کند. اظهارنظر پارک جاهونگ نشان می‌دهد که سامسونگ در حقیقت به‌دنبال رقابت جدی‌تر با سازنده تراشههای آیفون یعنی شرکت TSMC است؛ شرکت تایوانی که امسال به‌خاطر همه‌گیری کرونا و افزایش تقاضا برای دستگاه‌های الکترونیک شخصی توانست سود و درآمد چشمگیری به‌دست بیاورد. پارک در رویداد خصوصی ماه گذشته سامسونگ گفت: «برای آنکه بتوانیم پاسخ پویایی به روندهای بازار بدهیم و موانع موجود بر سر راه طراحی تراشههای پیشرفته و رقابتی را از میان برداریم، باید همچنان به نوآوری‌های خودمان ادامه بدهیم و همزمان با همکاری نزدیک با شرکای‌مان، اکوسیستم تولید سامسونگ را قدرت ببخشیم.»
انتخاب تکنولوژی‌های مختلف
حالا هدف سامسونگ درست مشابه هدف TSMC برای تولید انبوه تراشههای ۳ نانومتری در نیمه دوم سال ۲۰۲۲ است. با این حال اما غول کره‌ای امیدوار است که با استفاده از تکنیکی به نام Gate-All-Around بتواند عملکرد بهتری داشته و قدمی جلوتر از رقیب تایوانی بگذارد؛ یک تکنولوژی انقلابی که می‌تواند امکان کنترل دقیق‌تر روندهای بازار را برای سامسونگ فراهم کند تا در نهایت بتواند تراشه‌هایی باکیفیت و البته کم‌مصرف تولید کند. این درحالی است که TSMC از ساختار شناخته‌تر FinFET برای خط تولید تراشههای ۳ نانومتری خودش بهره گرفته است. «رینو چویی» یکی از استادان مهندسی علوم مواد در دانشگاه Inha در این مورد می‌گوید: «سامسونگ با سرعت زیادی درحال رسیدن به TSMC و به‌دنبال غلبه بر رقیبش با کمک تکنولوژی جدیدی است که برای اولین بار از آن استفاده می‌کند. با این وجود، اگر سامسونگ نتواند در مرحله اول سایت‌های تولیدش را با سرعت بهبود و ارتقا بدهد، ممکن است سرمایه‌اش از دست برود.»
سامسونگ که درحال‌حاضر بزرگ‌ترین تولیدکننده نمایشگرها و تراشههای حافظه کامپیوتری است، حالا به‌دنبال سهم بیشتری از کارخانه تولیدی ۲۵۰ میلیارد دلاری‌اش و صنعت تراشه است که با ظهور هوش مصنوعی و نسل پنجم تکنولوژی بی‌سیم به سرعت رو به رشد است. بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی TrendForce، در سال ۲۰۱۹ شرکت TSMC بیش از نیمی از قراردادهای بازار تراشه را در اختیار داشت، درحالی‌که در آن زمان سهم سامسونگ از این بازار تنها ۱۸ درصد بود. جی‌وای‌لی از نزدیک و به شکلی جدی این موضوع را دنبال می‌کند. او در ماه گذشته به دفترمرکزی این شرکت در هلند رفت تا درباره تامین تجهیزات و ماشین‌های چاپ فوق فرابنفش (EUV) این شرکت صحبت کند؛ ابزاری که برای تولید پیشرفته‌ترین تراشههای نیمه‌رسانا ضروری و لازم است. دیگر مدیران ارشد سامسونگ هم به شهرهای اصلی میزبان دفاتر و کارخانه‌های این شرکت از سن‌خوزه گرفته تا مونیخ و شانگهای رفته‌اند تا در جلسات مختلف و مذاکرات مربوط به معاملات در این زمینه شرکت کنند.
حالا بعضی تحلیلگران توانایی سامسونگ را برای به‌دست آوردن سهم قابل‌توجهی از بازاری به رهبری TSMC که سالانه حدود ۱۷ میلیارد دلار برای تضمین حفظ جایگاه برترش صرف می‌کند، زیرسوال می‌برند. بخش تراشههای نیمه‌رسانای سامسونگ تصمیم دارد در سال‌جاری میلادی ۲۶ میلیارد دلار برای بهبود و ارتقای تجهیزات مورد نیازش هزینه کند، اما این هزینه تا حد زیادی برای حمایت از جایگاه برترش در تجارت حافظه است و همه آن تنها برای کسب تخصص و مهارت لازم در ساخت تراشههای پیشرفته نیست. تولید و ساخت پردازنده‌ها بسیار پیچیده‌تر از تراشههای حافظه است و کنترل خط تولید آنها هم بسیار سخت‌تر است. مشتریان هم به راهکارهای سفارشی‌سازی نیاز دارند که همین موضوع مانع دیگری بر سر توسعه سریع است که سامسونگ را به طراحی‌های مشتریانش وابسته می‌کند. با این حال اما غول کره‌ای می‌تواند اعتماد به‌نفس لازم را از همکاری با شرکت انویدیا کسب کند؛ شرکتی که مدیرعاملش از همکاری با سامسونگ برای سفارشی‌سازی و ساخت قطعات اولیه جدیدترین کارت گرافیکی این شرکت، ابراز رضایت کرده است.
خطرات و هزینه‌های اولیه باعث می‌شود تعدادی از شرکت‌هایی که توانایی رقابت در تولید تراشههای مبتنی بر EUV را دارند، کنار زده شوند. شرکت اینتل امسال اعلام کرد که برای اولین بار برون‌سپاری تولید مهم‌ترین تراشه‌هایش را مورد بررسی قرار خواهد داد و این نشان از مشکلات و سختی‌های این تجارت دارد و البته یک بار دیگر سامسونگ و TSMC را به‌عنوان دو رقیب مهم روبه‌روی یکدیگر قرار داد. بعضی تحلیلگران معتقدند درحالی‌که سامسونگ سابقه کار با مشتریان زیادی را در کارنامه‌اش دارد، اما رابطه و تعامل بلندمدت TSMC با مشتریانش، آن را در موقعیت بهتری برای طراحی و ساخت تراشههای پیشرفته قرار می‌دهد. آنها معتقدند که در زمینه عملکرد تراشه، سامسونگ و TSMC شانه به شانه جلو می‌روند. به عقیده آنها، حالا دیگر اغلب موبایل‌های هوشمند، پردازش‌های کامپیوتری پیچیده و سرورهای پیشرفته به پردازنده‌ها و تراشههای قدرتمند و تازه‌ای نیاز دارند که کم‌مصرف هم باشند و این همان‌جایی است که سامسونگ و TSMC می‌توانند به شکلی جدی با یکدیگر رقابت کنند.
سامسونگ با سرعت قابل‌قبولی رشد می‌کند و تجهیزاتش را ارتقا و بهبود می‌دهد. این درحالی است که TSMC با وجود بودجه کلانی که در اختیار دارد نمی‌تواند با چنین سرعتی امکانات و ظرفیت تولیدش را بالا ببرد تا بتواند پاسخگوی تمام تقاضای بازار باشد. در واقع مشتریان نمی‌توانند تنها به یک شرکت تکیه کنند و ترجیح می‌دهند بیش از یک شرکت و در فضایی رقابتی به طراحی و تولید این تراشههای پیشرفته بپردازند.
