نگاهی عمیق به رشد بازی‌های موبایلی در سال ۹۸
به طور میانگین ۵۳ درصد از درآمد بازی‌ها در شش ماهه اول فعالیت به دست می‌آید
گزارش سال ۹۸ کافه بازار نشان داد اگر چه بازی‌های موبایلی سهم نسبتا کمتری از درآمد کل توسعه‌دهندگان موبایل ایرانی در سال ۹۸ داشته‌اند، اما می‌توان امید داشت که در سال‌های آتی شاهد رشد قابل توجه این صنعت در کشورمان باشیم. در سال ۹۸، توسعه دهندگان بازی توانستند ۶۹ میلیارد تومان درآمد از فروش بازی در کافه بازار داشته باشند که در نوع خود رقم قابل توجهی به شمار می‌آید و رشد ۸۹ درصدی آن نسبت به سال ۹۷ نیز گواه بر آینده روشن این صنعت در سال‌های پیش رو است.
اما جدا از این گزارش کلی، کافه بازار یک گزارش جامع دیگر از صنعت بازی‌های موبایلی در سال ۹۸ منتشر کرده و نگاهی عمیق‌تر به این حوزه داشته است. در ادامه قصد داریم به آمارهای جالب این گزارش نگاهی بیندازیم.
بر اساس آمار ارائه شده در این گزارش، کافه بازار در پایان سال ۹۸ بیش از ۱۸ هزار بازی فعال، ۶۷۰ میلیون دانلود و به‌روز رسانی، ۸۳ میلیون نصب فعال، یک میلیون خرید بازی، ۶ میلیون خرید از بازی و ۷۷۰۰ فروشنده بازی به ثبت رسیده که در مجموع توسعه‌دهندگان این حوزه موفق به کسب درآمد خالص ۶۹ میلیارد تومانی از این بخش شده‌اند.
نکته قابل توجه در این گزارش کاهش ۴۲ درصدی بازی‌های فعال در سال ۹۸ در مقایسه با سال ۹۷ است. این مسئله اما به معنای کاهش تعداد توسعه دهندگان یا کاهش تمایل آنها به تولید بازی‌های جدید نیست بلکه نشان می‌دهد بازی‌های بی‌کیفیت کم کم از رده خارج شده‌اند و البته کافه بازار هم بازی‌های غیرفعال را از پلتفرم خود حذف کرده است.
چرخه عمر بازی‌ها
آمارهای کافه بازار نشان می‌دهد که بازی‌ها بیشترین در آمد خود را در ماه‌های ابتدایی به دست می‌آورند و به طور میانگین ۵۳ درصد از درآمد بازی‌ها در شش ماهه اول فعالیت کسب می‌شود. در ادامه کم کم درآمدها کاهش پیدا کرده و در ادامه متوقف می‌شوند.
طبق نمودار بالا، بازی‌های با درآمد بیشتر، چرخه عمر طولانی‌تری نسبت به دیگر بازی‌ها دارند. به طور میانگین، ۸۰ ردصد از کل درآمد عمر بازی‌های ایرانی، در ۲۰ ماه اول انتشار آنها کسب می‌شود و از این میزان ۲۴ درصد آن به ماه اول انتشار آنها تعلق دارد. این مسئله نشان می‌دهد هرچه از طول عمر بازی‌ها می‌گذرد، درآمد آنها کمتر شده و تنها تعداد کمی موفق به ادامه کسب درآمد پس از چند سال می‌شوند.
طول عمر بازی‌ها
آمارهای کافه بازار نشان می‌دهد که ۱۵ درصد بازی‌ها همان ۶ ماه اول انتشار، به فعالیت خود ادمه می‌دهند. از آنجایی که درآمدزایی عامل مهمی در افزایش طول عمر فعالیت بازی‌ها است، بازی‌هایی که بتوانند از ابتدا مخاطبان را به پرداخت مجاب کنند و جذابیت کافی داشته باشند، می‌توانند طول عمر بیشتری داشته باشند. طبق این آمار، نیمه عمر بازی‌های با درآمد نسبتا بالاتر، حدود ۴۳ ماه و نیمه‌ی عمر بازی‌های با درآمد نسبتا کمتر تا ۱۵ ماه است.
همچنین در این گزارش آمده که ۸۰ درصد بازی‌ها تا سال چهارم بعد از انتشار به فعالیت خود خاتمه می‌دهند که رقم خیلی بدی هم محسوب نمی‌شود.
رشد ماهانه نصب فعال بازی‌های ایرانی
به طور میانگین، روند رشد نصب فعال بازی‌ها از ماه دوم آغاز شده، در دومین ماه انتشار به ۲۳ درصد می‌رسد و در پایان سال دوم به صفر درصد کاهش پیدا می‌کند.
این میانگین در شش ماهه اول سال فعالیت بازی‌ها بیت ۶ درصد برای بازی‌های استراتژی تا ۲۰ درصد برای بازی‌های کلمات و دانستنی‌های است. این رشد اما در انتهای سال اول به ترتیب به ۰ و ۶ درصد کاهش پیدا می‌کند.
البته آمار برای بازی‌هایی که بیش از ۱ میلیون نصب فعال دارند، کمی متفاوت است. این بازی‌ها در ماه دوم ۳۴۹ درصد، در ماه ششم ۱۶۶ درصد و در سال اول ۶۹ درصد رشد ماه به ماه مرکب را تجربه می‌کنند.
روند تراکنش‌ها
آمار موجود در این گزارش نشان می‌دهد که تقریبا در تمامی دسته‌ها، یک رشد ناگهانی در تعداد خریدها در آذر ماه و پایان سال وجود دارد. با اینکه دلیل مشخصی برای افزایش خریدها در ماه آذر وحود ندارد، اما شیوع کرونا و خانه نشینی اکثر مردم، یکی از دلایل اصلی افزایش تمایل افراد به بازی‌های موبایلی و خریدهای درون برنامه‌ای بوده است. شیوع کرونا در کل تاثیر مثبتی بر روند نصب بازی‌های موبایلی و در کل گرایش افراد به برنامه‌های و سرویس‌های مجازی بوده است.
این نمودار نشان می‌دهد که دسته‌های استراتژی، خانوادگی، تفننی و اکشن روند رشد خیلی بهتری در مقایسه با دیگر دسته‌ها داشته‌اند.
دسته‌های کلمات و دانستنی‌ها، ورزشی و ماجرایی با وحود رشد خوب در آذر ماه و اسفند، نتوانسته‌اند در طول ۱ سال روند رشد مثبت خود را حفظ کنند.
تمرکز نصب فعال در هر دسته
آنچه که در نمودارهای این گزارش دیده می‌شود این است که تقریبا در تمامی دسته‌ها، تمرکز نصب فعال به مرور زمان و با نزدیک شدن به انتهای سال ۹۸ کاهش داشته است. این یعنی در هر دسته، با کاهش تمرکز، کاربران تعداد متنوعی از بازی‌های آن دسته را نصب کرده‌اند.
تنها در دسته ماجرایی افزایش تمرکز دیده می‌شود که این مسئله به این معنا است که تعداد محدودی از بازی‌های این دسته توسط کاربران نصب شده‌اند یا به نسبت دیگر بازی‌های این دسته نصب خیلی بیشتری داشته‌اند.
این کاهش تمرکز می‌تواند به دلیل ظهور بازی‌های با کیفیت بیشتر در هر دسته باشد و از طرفی نشان می‌دهد رقابت ببن توسعه‌دهندگان بازی در هر دسته در حال افزایش است. این اتفاق حتی می‌تواند در سال جدید باعث کاهش هرچه بیشتر تمرکز و حتی افزایش درآمد توسعه‌دهندگان مختلف نیز باشد.
سهم درآمد بازی‌های جدید و قدیمی
اگر نگاهی به سهم درآمد بازی‌هایی که در سال ۹۸ منتشر شده‌اند بیندازیم و آن را با سهم درآمدی بازی‌های قدیمی مقایسه کنیم، می‌بینیم که در برخی دسته‌ها، بازی‌های جدید حتی توانسته‌اند از بازی‌های قدیمی پیشی بگیرند و سهم درآمدی بیشتری را به خودشان اختصاص دهند. چنین اتفاقی نشان می‌دهد در سال ۹۹ و سال‌های بعدی، توسعه دهندگان می‌توانند با ارائه بازی‌های جدید و خلاقانه، به کسب درآمد بالا از کافه بازار امیدوار باشند.
رشد امیدوارکننده
آنجه که از نگاه کلی و دقیق به گزارش سال ۹۸ کافه بازار و این گزارش می‌توان نتیجه گرفت، این است که تمامی آمارها نشان دهنده روند رشد مثبت بازی‌های موبایلی چه در بخش نصب فعال چه در بخش کسب درآمد است. شاید تا چند سال گذشته، پیش‌بینی درآمد ۶۹ میلیاردی برای توسعه دهندگان بازی‌های موبایل در ایران تنها یک خوش‌بینی محسوب می‌شد اما این گزارش‌ها نشان می‌دهند نه تنها چنین اهدافی قابل دسترسی‌اند، بلکه می‌توان در سال‌های پیش‌رو شاهد درآمدهای خیلی بیشتر و عرضه بازی‌های موبایلی با کیفیت در سطح بین‌المللی از سوی توسعه دهندگان ایرانی بود.
البته این رشد تنها با افزایش کاربران و تمایل آنها به بازی‌های موبایلی ایرانی محقق نمی‌شود. نیاز به تغییر نگرش سرمایه‌گذاران نسبت به صنعت بازی موبایلی و ریسک‌های موجود در این حوزه هم بدون شک یکی دیگر از عوامل مهم در رشد این حوزه است.
