در شرایط شیوع بیماری کووید-۱۹ در قالب یک نظرسنجی؛ موسسه حامیان نواندیش افرا، مهمترین چالشهای موسسات نیکوکاری را از نگاه ۱۷ مدیر و دستاندرکار این بخش بررسی کرد. با لحاظ اینکه شرایط اجتماعی زیرسایه کرونا قرار دارد، آینده فعالیت نیکوکاری و مسائل آنها نیز تحت شعاع قرار گرفته است. موسسات نیکوکاری مشارکتکننده در این نظرسنجی در زمینههای کودکان، معلولین، کسب و کار و کارآفرینی، توانمندسازی زنان، توسعه فرهنگی- اجتماعی مناطق کم برخوردار و روستایی، محیط زیست و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی فعال هستند.
نتایج بهدست آمده از مجموعه پاسخهای موسسات نیکوکاری مشارکت کننده، نشان میدهد که تامین مالی (مطابق با نمودار یک) چالش اصلی اکثر موسسات مورد بررسی است. این دسته از موسسات، موسساتی هستند که حداقل از زمان فعالیت آنها یک دهه میگذرد و اکثریت آنها دارای برنامه راهبردی و برنامه عملیاتی سالیانه هستند. ارزیابی مدیران موسسات نیکوکاری حاکی از این است که یکی از راهکارهای موثر در حل و فصل چالشهای موسسات نیکوکاری، توجه به حوزه فناوری اطلاعات است.
نتایج نشان میدهد که ۲۴ درصد پاسخ دهندگان به این نظرسنجی در پاسخ به این سوال که آیا برای بزرگترین مسئله موسسه خود، راهکار در حال اجرا دارید یا نه؟ به راهکارهای مرتبط با فناوری اطلاعات اشاره کرده اند و ۷۶درصد پاسخ ها نیز غیرمرتبط با حوزه فناوری اطلاعات بوده است.
البته در بررسی چالشها و راهکارهای موسسات نیکوکاری، به نکته مهمی بر میخوریم. بهرغم آنکه ملکه ذهنی موسسات در مشکلاتشان موضوعاتی غیر از فناوری اطلاعات بوده است، در ۲۴درصد موارد برای مسائلی که در حوزه فناوری اطلاعات نبودهاند، راهکارهایی در این حوزه پیشنهاد شده است.
همچنین در نظرسنجی «افرا»، از پاسخدهندگان درخواست شد که سه مورد از بزرگترین مسائل پیشروی موسسه خود را نام ببرند:
چالشهای تامین منابع مالی، زیرساختهای مدیریتی سازمانی و زیرساختهای فناوری اطلاعات و بوروکراسی دولتی از مواردی بودند که پاسخدهندگان به آنها اشاره کردند.
چالش تامین مالی با سهم ۲۵درصدی از پاسخها، بالاترین سهم و چالش فراهم کردن زیرساخت فناوری اطلاعات با ۱۲ مورد و سهم ۲۴درصدی از پاسخها، دومین سهم را به خود اختصاص داده است. منابع انسانی که در بین آیتمهای پیشنهادی پرسشنامه نبوده است نیز با ۱۱ مورد و سهم ۲۲درصد از پاسخها، جایگاه سوم را داراست. زیرساختهای مدیریتی سازمانی و بوروکراسی دولتی در جایگاه چهارم و پنجم قرار گرفته است.
شیوع ویروس کرونا از اواخر سال گذشته نیز شیوه زندگی مردم و محیطهای کاری را دستخوش تغییر کرد. رویکرد عمومی شرکتها و موسسات نیز که وابسته به حضور کارمندان در محل کار بود، تحت تاثیر قرار گرفت؛ به طوریکه طرحهای دورکاری از سوی مدیران پیادهسازی شد. شیوه «کار در منزل» ناشی از شیوع کرونا منجر به این شد که میزان آمادگی شرکتها و سازمانها از نظر امکانات، منابع و شرایط لازم برای این امر سنجیده شود.
این موضوع محور نظرسنجی «افرا» از موسسات نیکوکاری نیز قرار گرفت و به طور مشخص این سوال را از موسسات نیکوکاری مطرح کردیم که در بحران اخیر، چالشهای مدیریت دورکاری چه بوده است؟ و چه راهکاری برای آن اتخاذ شده است؟
در پاسخ به این سوال، از ۱۷ پاسخ دریافت شده، ۷ مورد معادل ۴۲درصد به صورت صریح به چالشهای انجام دورکاری اشاره کردهاند و ۸ مورد معادل ۴۷درصد نیز به قطع ارتباط کاری یا تعطیلی به واسطه عدم وجود دورکاری اشاره داشتهاند. ۲ مورد معادل ۱۱درصد نیز به موارد دیگری اشاره کردهاند. در پاسخ به راهکارهای پیشنهادی نیز، یک موسسه راهکار ارائه نکرده است. ۶ موسسه راهکارهای مبتنی بر فناوری اطلاعات و ۱۰ موسسه نیز راهکار خارج از این حوزه ارائه دادهاند. مقایسه چالشها و راهکارها در این بخش نشان میدهد، در حالی ۴۲درصد پاسخدهندگان با چالش دورکاری مواجه هستند، اما اکثریت راهکارها مرتبط با یک مسئله مرتبط با فناوری اطلاعات، خارج از این حوزه مطرح شده است.