اپل برای اولین بار از حسگر لیدار در آیپد پرو جدید استفاده کرد و قرار است آن را به خانواده گوشیهای آیفون 12 نیز اضافه کند. اما شاید این سوال برایتان پیش آمده که حسگر لیدار چیست و چرا باید به گوشیهای هوشمند اضافه شوند؟ در ادامه قصد داریم تا نگاهی دقیقتر به این فناوری بیاندازیم و به نحوه عملکرد، کاربردها و هرآنچه که مربوط به این حسگر است، اشاره کنیم.
شاید بسیاری از افراد، واژه لیدار را به عنوان یکی از ویژگیهای خودروهای خودران شنیدهاند. قابلیتی کلیدی و مهم که به خودروها کمک میکند تا راحتتر به سمت مقصد خود حرکت کنند و از آنچه در اطرافشان میگذرد، مطلع شوند.
اما تاریخچه لیدار به قبل از ظهور خودروهای خودران برمیگردد. این فناوری در دهه 1960 میلادی متولد شد و در ابتدا به منظور ردیابی ماهوارهها و اهداف نظامیتوسعه یافت. در این فناوری، استفاده از نور برای ردیابی موقعیت اشیا مورد توجه بود.
در این شیوه، سرعت رفت و برگشت نور بعد از برخورد به یک شی، مورد اندازهگیری قرار گرفته و بر این اساس، موقعیت آن تعیین میشود. این روش مبنا کار اولین سیستمهای لیدار بود و اکنون نیز به شکلی دیگر در نسل جدید تبلتهای اپل به کار رفته است.
در دهه 1980 میلادی، پیشرفتهای محسوسی را در فناوری لیدار شاهد بودیم به نحولی که استفاده از سیستمهای لیزری مادون قرمز در لیدار برای محاسبه و تهیه نقشه از موقعیتهای گوناگون شایع شد. این قابلیت توانست امکان اندازهگیری عمق اقیانوسها را نیز برای دانشمندان فراهم کند.
در این روش، علاوه بر محاسبه مدت زمان رفت و برگشت نور، زاویه بازتاب آن نیز اندازهگیری میشود و از این طریق میتواند نقشههای سه بعدی دقیقی را ثبت کرد. سیستمهای لیدار پیشرفته، اغلب از فناوری GPS نیز بهره میبرند که در گوشیهای هوشمند امروزی نیز مشاهده میشود.
لیدار در خودروهای خودران نیز بسیار مفید و کاربردی است. حسگرهای لیدار که روی سقف خودرو تعبیه میشوند، قادرند اشیای پیرامون خود و حتی آنهایی را که در حالت عادی از دید راننده پنهان میمانند، ببینند. سپس نقشهای سه بعدی را از این اطلاعات تهیه کرده و به خودرو کمک کنند تا درک بهتری از محیط و مسیر خود داشته باشد.
حتی برخی از سیستمهای لیدار به قدر پیشرفتهاند که میتوانند میزان آلایندگیهای موجود در جو را نیز اندازهگیری کنند. نقطه مشترک این قابلیتها، در جمعآوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات نهفته است که در صورت تعبیه آن در گوشیهای هوشمند، میبایست توجه ویژهای به آن شود.
در میان تولیدکنندگان، اپل برای اولین بار از واژه لیدار برای توصیف فناوری سنسورهای درک عمق جدید خود استفاده کرده است. اگرچه چند سالی میشود که اپل از سنسورهای عمق در گوشیهای خود استفاده میکند اما فناوری لیدار، سطح جدیدی از این قابلیت را ارائه میدهد.
به گفته اپل، حسگر لیدار تعبیهشده در دل تبلت آیپد پرو میتواند در سطح فوتونهای نور کار کرده و تا فاصله 5 متری و با سرعتی در حد نانوثانیه، اشیا را ردیابی کند. عملکرد قوی و توان پردازشی بالای تراشه A12 Bionic اپل، بر کسی پوشیده نیست و میتواند به خوبی از پس تجزیه و تحلیل اطلاعات برآید. با توجه به نیاز فناوری لیدار به چیپستهای پردازشی قوی، بعید به نظر میرسد که در آینده نزدیک، شاهد استفاده از فناوری لیدار در گوشیهای میانرده و ارزانقیمت باشیم.
اما شاید برگ برنده و وجه تمایز این فناوری در محصولات اپل، قابلیت فناوری افزوده باشد. به بیانی دیگر، با اضافه شدن فناوری لیدار، شاهد عملکرد سریعتر و دقیقتر اپلیکیشن Measure که هماکنون در پلتفرمهای آی او اس و آیپد او اس ارائه میشود، خواهیم بود. پیشرفتی که به کاربر این امکان را میدهد تا از آیفون یا آیپد پرو خود به عنوان یک ابزار اندازهگیری دقیق استفاده و طول، ارتقاع و عمق هر چیزی را محاسبه کند.
با کمک لیدار، دستگاههای اپل قادر خواهند بود برای اولین بار، نقشه محیط پیرامون خود را را به صورت سه بعدی تهیه کنند؛ تقریبا شبیه به کاری که برخی از هواپیماها در نقشهبرداری از اقیانوسها و کوهها انجام میدهند.
در حال حاضر، فرآیند پردازش عملکرد لیدار و سنسورهای وابسته به آن، به نحوی است که تنها در گوشیهای پرچمدار و بالارده میتوان از آن بهره برد. اما این مساله قطعا تغییر خواهد کرد و همانند بسیاری از فناوریهایی که راه خود را به گوشیهای میان رده و ارزانقیمت باز کردند، لیدار نیز بزودی در این محصولات تعبیه خواهد شد. در حال حاضر، اپل در این زمینه پیشقدم شده و اگر به حفظ این فناوری در محصولات خود میاندیشد، قطعا در آینده شاهد بهبود و ارتقای عملکرد آن خواهیم بود.
این روزها از فناوریهای دیگری تشخیص عمق در گوشیهای هوشمند استفاده میشود که با کمک هوش مصنوعی میتوانند عملکرد خود را ارتقا ببخشند. اما لیدار یک سروگردن بالاتر از این فناوری قرار میگیرد و میتواند حتی در محیطهایی با شرایط نوری مختلف، عملکردی سریعتر و دقیقتر را به ارمغان آورد. به همین دلیل است که اپل تمرکز خود را روی این فناوری معطوف کرده است.
در حال حاضر، از فناوری تشخیص عمق که تحت عنوان سنسور Time-of-Flight شناخته میشود، در گوشیهای اندرویدی استفاده میشود و عملکردی تقریبا مشابه با لیدار را ارائه میدهد. این سنسور نیز از محاسبه زمان رفت و برگشت نور برای تخمین فاصله شی با دوربین و اضافه کردن افکتها و همچنین حالتهای واقعیت افزوده بهره میگیرد. اما آنچه در اسکنر لیدار اپل مشاهد میشود، فناوری پیشرفتهتری است که قادر است نقشههایی دقیقتر را ارائه دهد.