سال بد برای «علی بابا »

اما به نظر می‌رسد که جک ما خودش به این توصیه عمل نکرد و حدود یکسالی می‌شود که علی‌بابا به بورس نیویورک قدم گذاشته و دست بر قضا بزرگترین IPO  تاریخ نام گرفته است. اما بر خلاف آن آغاز طوفانی سهام این شرکت به شکل عجیبی در طول سال ۲۰۱۵ سقوط کرده است. 

موفقیت‌های علی بابا حتی تا آنجا پیش رفته بود که حتی در یک نقطه ارزش بازار این شرکت از ارزش بازار وال‌مارت ( بزرگترین فروشگاه زنجیره‌ای جهان ) و آمازون ( بزرگترین شرکت تجارت الکترونیکی جهان ) هم بالاتر رفت. اما حالا و از ماه نوامبر امسال تاکنون قیمت سهام این شرکت ۴۵ درصد کاهش پیدا کرده و به زیر ۶۸ دلار به ازای هر سهم رسیده است. 

 

 

جک ما اوایل امسال گفته بود : «اگر من یک بار دیگر به دنیا می آمدم شرکتم را خصوصی حفظ می‌کردم (‌ به بورس نمی‌بردم) . زندگی وقتی شما شرکتی در بورس دارید بسیار سخت‌تر می‌شود.» 

اگر ابتدای امسال شما ۱۰۰۰ دلار سهام علی‌بابا را خریداری می‌کردید هم اکنون ارزش سهام شما ۶۳۵ دلار بود. حالا و چنین سقوطی بسیاری از تحلیل‌گران را با نگرانی روبه رو کرده است. در زیر مواردی از این نگرانی‌ها را از این غول تجارت الکترونیکی چین می‌خوانید: 

 

اقتصاد چین

یکی از مهمترین دلایل ضربه خوردن علی‌بابا نگرانی از وضعیت اقتصادی چین و کاهش رشد آن بود. سقوط مکرر سهام در بازار بورس چین هم مزید بر علت شد. تجارت الکترونیکی مهمترین بخش از فعالیت تجاری علی‌باباست و هر گونه وقفه و اشکال در میزان خرید و هزینه کردن مردم روی رشد این شرکت هم تاثیر می‌گذارد. عدم اطمینان از وضعیت اقتصادی چین به این نگرانی‌ها دامن زده است. 

 

رقبای دیگر

یکی از دلایل دیگری که باعث افت سهام علی بابا شده حضور رقبای قدرتمندی در بازار چین است. یکی از آنها JD.com است که توسط غول مخابراتی چین یعنی Tencent و شاهزاده عربستانی الولیدبن طلال حمایت و پشتیبانی می‌شود. رقبایی از این دست با حجم سرمایه گذاری بالا حالا یک تهدیدبسیار بزرگ برای علی‌بابا به شمار می‌آیند. 

 

 

جنس تقلبی

هر چند برای بسیاری که بازار چین را می‌شناسند و حتی اندک آشنایی با محصولات چینی دارند حضور جنس تقلبی در این بازار چیز عادی و معمولی است اما جک ما و سایر مدیران علی بابا با عرضه جنس‌های تقلبی متعدد و فروش آنها از طریق پلت‌فرم‌های مختلف علی‌بابا روبه رو بوده اند و همین فشار بسیار زیادی روی آنها وارد کرده است. به نظر می‌رسد که عزم آنها برای خالی کردن علی بابا از جنس تقلبی به اندازه کافی سریع نبوده چراکه همین ا خیرا شرکت گوچی دوبار به خاطر فروش اجناس تقلبی با اسم این شرکت در علی بابا شکایت قانونی علیه آنها مطرح کرده است. اوایل سال ۲۰۱۵ نیز رگولاتوری چین به خاطر حضور محصولات تقلبی این شرکت را جریمه کرد. 

 

سرمایه‌گذاری‌های نامربوط

علی بابا پس از به دست آوردن سرمایه قابل توجه و زیاد شروع به سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف و حتی غیر مرتبطی کرده است. برخی از این سرمایه‌گذاری‌ها عملا شکست خورده و ناموفق بوده است. آیا واقعا علی بابا به سهام یک تیم فوتبال نیاز دارد یا باید یک استودیوی فیلمسازی داشته باشد؟ آنچه سرمایه‌گذاران روی آن تاکید دارند این است که علی بابا روی تجارت اصلی خودش یعنی تجارت الکترونیکی تمرکز کند. 

 

صاحبان شرکت 

علی بابا به جای رفتن به بورس هنگ‌کنگ( مسیری که بسیاری از شرکت‌های چینی طی می‌کنند) به سراغ بورس نیویورک آمد چراکه این نگرانی وجود داشت که جک ما و دیگران چقدر روی هیات مدیره این شرکت کنترل دارند. 

از زمانی که این شرکت به بورس رفته هنوز علی بابا در این زمینه توضیحات زیادی را ارایه نداده است. مدیران شرکت همواره این بحث را مطرح کرده اند که نخستین اولویت آنها مشتری است، کارمندان در اولویت دوم هستند و سهامداران سوم‌اند. این اما به جلب اطمینان سرمایه‌گذاران روی این شرکت و خریداران سهام چندان کمکی نمیکند. آنها مایل‌ند شفافیت در داخل یک شرکت ورای مدل‌های مرسوم قانونی باشد. 

 

علی بابا چگونه شکل گرفت

جک ما درباره شکل گیری علی بابا می‌گوید: یک روز در سانفرانسیسکو در کافی شاپ نشسته بودم و فکر می کردم که اسم علی بابا خوبه. و هنگامی که گارسون آمد از وی پرسیدم علی بابا را می شناسی؟ اون گفت بله می شناسم، پرسیدم در موردش چه می دونی؟ گفت علی بابا و ۴۰ دزد. و من گفتم آره خودشه! به خیابان رفتم و از عابران که از ملیت های مختلفی چون هندی، آلمانی، چینی، ژاپنی و … بودند همین سوال را پرسیدم و همگی همان جواب را دادند. علی بابا به راحتی تلفظ میشه و در همه جهان شناخته شده است. 

 

 

روزنه های امید 

در مقابل این موارد از نگرانی موارد دیگری نیز برای خوش‌بینی نسبت به این شرکت وجود دارد. علی‌بابا هم اکنون حاکمیت بزرگی در یکی از پرسودترین بازارهای جهان دارد. حتی جک ما هم یکی از پولدارترین اشخاص روی زمین است – هرچند هنوز نه به آن اندازه که میخواست – .جک ما در سال ۲۰۱۴ در زمان عرضه سهام اولیه علی بابا با ۲۰.۸ میلیارد دلار در ج ایگاه ۳۶ میلیاردهای جهان قرار گرفت. این در حالی بود که در یک دوره‌ای حتی رستوران‌های کی اف سی او را به خاطر قد کوتاه و اندام لاغرش استخدام نکرد.اين سايت ابتدا با يک گروه 18 نفره و سرمايه‌اي کوچک راه‌اندازي شد و به‌تدريج براي گسترش آن در سطح جهان تلاش شد. این شرکت هم اکنون 25 هزار کارمند و نزدیک به 300 میلیون مشتری دارد.

او در ماه نوامبر به CNBC گفت : مردم می‌گویند خب جک پولدار شدن خوب است. بله اما نه پولدارترین مرد چین. این درد بزرگی است که وقتی شما پولدارترین فرد روی زمین هستید همه افراد دیگر به خاطر پول اطراف شما هستند. او در سال در سال 2000:  گفته بود  اگر 9 خرگوش در دنیا وجود داشته باشد، اگر بخواهید یکی از آنها را شکار کنید، کافی است به یکی از آنها خوب فکر کنید و روی گرفتن آن تمرکز کنید. تاکتیک خود را تغییر دهید، خرگوش را تغییر ندهید!

حالا به نظر می رسد جک ما برای نگاه داشتن همان یک خرگوش هم باید بیشتر از پیش تلاش کند.