نام نویسنده: سونیتا سراب پور
همین سه ماه پیش بود که محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت یازدهم بعد از کسب آرای اعتماد از نمایندگان مجلس اعلام کرد که در صد روز نخست وزارتش تحولاتی را در بخش‌های پست، آی‌سی‌تی، فضا و تحقیقات ایجاد خواهد کرد. تقریبا 90 روز از این ادعا گذشته و تنها تحولاتی که وزیر از آن یاد کرده به تغییرات مدیریتی در این حوزه ختم شده است.
هر چند واعظی در نخستین روزهای کاری‌اش با تمام قدرت وارد میدان شد و با جلوگیری از افزایش تعرفه در بخش مخابراتی سعی کرد، نشان دهد که نمی‌خواهد قول‌هایش مانند مدیران گذشته تنها در حد یک حرف باقی بماند، اما مجموعه واکنش‌های مسوولان شرکت ارتباطات سیار و همچنین مخابرات نسبت به این تصمیم جناب وزیر و همچنین پافشاری بر افزایش تعرفه‌ها در این بخش نشان داد که به این زودی‌ها وزیر ارتباطات نمی‌تواند قفل زنگ‌زده در بخش مخابراتی کشور را باز کند.همچنین برنامه‌های 100 روزه وزیر ارتباطات در خصوص افزایش پهنای باند و سرعت اینترنت کاربران نیز تاکنون تغییرات قابل محسوسی را در این زمینه ایجاد نکرده است، هرچند معاونان وزیر ارتباطات از ارائه گزارش صد روزه وزارت ارتباطات طی هفته آینده خبر داده‌اند، اما در این گزارش به تحولاتی که طی سه ماه گذشته در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات رخ داده و برنامه‌های آینده این وزارتخانه اشاره می‌کنیم.
تلاش برای بازگشت آرامش
از اولین قول‌هایی که وزیر ارتباطات دولت یازدهم در مراسم معارفه‌اش در جمع خبرنگاران اعلام کرد: بازگشت آرامش به وزارتخانه تحت رهبری‌اش بود. وزارتخانه‌ای که طی چند سال اخیر به دلیل چالش‌هایش با نهادهای مختلف از جمله شورای رقابت، شورای‌عالی فضای مجازی و… جایگاه و مرکزیتش را از دست داده است. همانطور که واعظی وعده داده بود وی برای بازگرداندن این آرامش معاونان و مدیران کارکشته‌ای را برای سازمان‌ها و نهادهای مهم این وزارتخانه در نظر گرفت. تغییرات زیادی را در سمت‌های مدیریت روابط عمومی در وزارتخانه تا ریاست سازمان‌ها و نهادهای زیر مجموعه این وزارتخانه طی سه ماه مدیریت واعظی بر وزارت ICT را شاهد بوده‌ایم که از مهم‌ترین‌آنها می‌توان به انتخاب نصرالله جهانگرد به عنوان یکی از معاونان و رییس سازمان فناوری اطلاعات، انتخاب برات قنبری به عنوان مدیر برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، تغییر رییس سازمان تنظیم مقررات و انتخاب علی‌اصغر عمدیان به عنوان رییس جدید این سازمان و … اشاره کرد. پس از این تغییرات مدیریتی وی تغییر دبیر شورای عالی فضای مجازی را در نظر گرفت؛ چرا که یکی از اصلی‌ترین دلایل رای اعتماد مجلس به واعظی برای دریافت پست وزارت ارتباطات وعده وی برای بازگرداندن مرکز تحقیقات مخابرات از شورای عالی فضای مجازی به بدنه وزارت ارتباطات بود. وی با انتخاب محمد حسن انتظاری به عنوان دبیر این شورا این قول را داد که این شورا از این پس همکاری لازم را با وزارت ICTخواهد داشت و به زودی نیز مرکز تحقیقات به وزارت ارتباطات باز خواهد گشت.
وعده‌ای که هر چند تا کنون به صورت رسمی تحقق پیدا نکرده، اما حداقل باعث بازگشت تابلوي مرکز تحقیقات مخابرات ایران به سردر شورای عالی فضای مجازی شده است.
وعده‌های اینترنتی
بهبود کیفیت و سرعت اینترنت، توسعه بخش زیرساختی، اصلاح سیستم فیلترینگ، ساماندی ماموریت‌های انجام نشده، روشن‌کردن تکلیف پروژه‌های رنگارنگ و شکست‌خورده و… از دیگر وعده‌های 100 روز اولیه شروع به کار وزیر وزارت ارتباطات بود. اما شواهد امر نشان می‌دهد که در حال حاضر وضعیت اینترنت و فیلترینگ کشور نسبت به 100 روز و حتی یک سال گذشته نه تنها تغییری نکرده که بدتر نیز شده است. هنوز کاربران با قطع و وصل گاه و بی‌گاه و اختلال‌های همیشگی در سرویس‌های اینترنتی خود روبه‌رو هستند و سیستم فیلترینگ کشور نیز قدرتمندتر از گذشته به کار خود ادامه می‌دهد. واعظی به‌عنوان وزیر ارتباطات دولت یازدهم تا کنون نشست خبری نیز با خبرنگاران این حوزه برگزار نکرده ت آنها را از چند و چون برنامه‌هایش در حوزه ICT آگاه کند. با این حال اما نصرالله جهانگرد، یکی از معاونان وی و رییس سازمان فناوری اطلاعات در اولین نشست رسانه‌ای خود که هفته گذشته برگزار شد، اعلام کرد که با توجه به ضعف‌هاي شدیدی که طی چند سال اخیر در حوزه ICT با آن روبه رو بوده‌ایم، در برنامه 100 روزه این بخش، تثبیت انضباط و اقتدار دولت در حوزه ICT مدنظر قرار گرفته و براساس شناسایی نقاط ضعف، برنامه‌های آینده این بخش نیز اعلام می‌شود.
وی از ارائه گزارش 100 روزه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ظرف یک هفته آینده خبر داده و تاکید کرده بود که براساس گزارش تهیه شده از اقدااتی که در این بخش انجام شده، برنامه آینده تدوین می‌شود.
از نظر جهانگرد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در برنامه 100 روزه خود از منظر مدیریتی به اهداف مدنظر رسیده؛ اما از نظر کیفیت ارتباطات در آستانه حرکت است.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تاکید کرده که طی 100 روز نخست از عمر دولت، مقرر شد مدیرانی که در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات منصوب شدند از مجموعه تعهداتی که در گذشته شکل گرفته ارزیابی داشته باشند و اشکالات موجود را شناسایی کرده و نسبت به آینده برنامه‌شان را اعلام کنند؛ بر این اساس بعد از اعلام این گزارش، برنامه آینده هر بخش نیز اعلام خواهد شد.
اما جهانگرد در واکنش به برطرف نشدن حداقلی اختلالات اینترنتی و همچنین حذف محدودیت اینترنت 128کیلو بیت بر ثانیه در 100 روز نخست گفته بود که: در حال حاضر هم به تناسب نیاز کاربران، سرویس با سرعت بالاتر به آنها ارائه می‌شود.
اما مشکل این است که با عرضه باند کلان در کشور، آنچه در اختیار کاربران نهایی قرار می‌گیرد از سرویس گفته شده بسیار پایین‌تر است. وی با قبول اینکه در کشور کمبود پهنای باند وجود دارد، تصریح کرد: در آغاز کار دولت، حدود 70 گیگابیت بر ثانیه ارتباطات بین‌الملل بود؛ ولی در زمان کوتاهی، از طریق افزایش ظرفیت و انتقال برخی پایگاه‌های اطلع‌رسانی به داخل، راندمان را حدود 30 گیگ اضافه کردیم و انتظار داریم تا پایان سال به 120 گیگ برسد و برنامه بسیار جهشی در دستور کار داریم که به زودی و طی ماه آینده اعلام می‌کنیم. جهانگرد همچنین یادآور شده بود که آزاد سازی واردات پهنای باند نیز در دستور کار رگولاتوری است و وزارت ارتباطات نیز موافق این موضوع است که شرکت‌های دیگر هم در زمینه واردات پهنای باند فعالیت داشته باشند.
کشف رمز عقب‌افتادگی
هرچند که طی سه ماه اخیر حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات آن‌طور که انتظار می‌رفت با تحولات قابل توجهی روبه‌رو نشده است، اما براساس اظهارات مسوولن وزارت ارتباطات و شخص وزیر، این وزارتخانه تمام تلاش خود را برای جبران عقب‌افتادگی‌های چندسال اخیر در این حوزه انجام می‌دهد. در آخرین اقدام نیز می‌توان به رایزنی وزیر ارتباطات با جهانگیری معاون اول رییس‌جمهوری اشاره کرد. هر چند این دیدار بدون حضور خبرنگاران برگزار شده اما براساس گزارشی که جهانگیری در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی فیس‌بوک منتشر کرده، اختصاص ۱۴۰ میلیارد تومان به توسعه IT در سال ۹۱ به نسبت سالانه دو هزار و ۱۸۰میلیارد تومان در زمان ریاست جمهوری خاتمی، رمز عقب‌افتادگی در زمینه ICT در نشست وي با واعظی عنوان شده است.
وی در گزارش خود برای جبران این عقب‌ماندگی به تلاش دولت اشاره و اعلام کرد دولت توجه به ICT را جدی دنبال و به‌عنوان یکی از پروژه‌های اصلی خود در دستور کار قرار می‌دهد. همچنین وی تصریح کرده است که برای به نتیجه رسیدن این هدف نیز دولت سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی را بر مبنای «توسعه دانش محور» بازسازی خواهد کرد.
جهانگیری بازگرداندن نیروی انسانی متخصص به کشور و فراهم کردن شرایط مناسب برای اشتغال نیروهای متخصص را از دیگر برنامه‌های دولت طی چهار سال آینده برای رشد صنعت ict در کشور عنوان کرده است.
منبع : دنیای اقتصاد
