نام نویسنده: سونیتا سراب‌پور
«اگر یک تکه گوشت خام را مقابل امواج بخش شده در فضا قرار دهید، کمتر از چند ثانیه گوشت مورد نظر خواهد پخت….» اين یکی از خبر‌ها و یا شایعاتی بود که بعد از انتشار اخباری مبنی بر وجود پارازیت‌هایی برای قطع برنامه‌های ماهواره‌ای بین مردم شهر دهان به دهان می‌گشت.
حجم‌اين شایعات با عدم پاسخگویی شفاف مسوولان ذیربط و به خصوص وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات روز به روز بیشتر و بیشتر هم می‌شود.
در همین حال با شدت گرفتن‌اين پارازیت‌ها و اخبار آن در رسانه‌ها طبق معمول نمایندگان خانه ملت برای روشن شدن منبع ارسال اين پارازیت‌ها دست به کار شده‌اند، اما آنچه در‌اين میان جالب به نظر می‌رسد واکنش‌های مختلف نمایندگان مجلس به ارسال‌اين پارازیت‌ها است. برخی از نمایندگان از ارسال پارازیت‌ها حمایت کرده و اظهار داشته‌اند که ضرر ماهواره‌ها بیشتر از پارازیت‌های ماهواره‌ای است.
دسته‌ای دیگر نیز در واکنش به ارسال‌اين پارازیت‌ها عنوان کرده‌اند که اگر‌اين امواج برای اختلال در برنامه‌های ماهواره‌ای در نظر گرفته شده است، چرا به کانال‌های غیر اخلاقی کاری ندارد، اما دسته سومي ازنمایندگان هم وجود دارند که به دور از مسائل دیگر، روی جنبه مهم‌تر مساله تاکید کرده‌اند. یعنی تاثیر‌اين امواج روی سلامتی افراد جامعه.
متولی فضای فرکانسی بی‌اطلاع از منبع پارازیت‌ها
«اطلاعی از منبع ارسال‌اين پارازیت‌ها ندارم…..» اين تنها پاسخی بود که مجلسیان پس از احضار محمدرضا‌تقی‌پور، وزیر وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از او دریافت کردند.
صابر فیضی، مدیرعامل شرکت مخابرات هم با رد اظهارات نمایندگان مجلس مبنی بر ارسال پارازیت‌های ماهواره‌اي از سوی شرکت مخابرات اعلام کرد که «ارسال پارازیت‌های ماهواره‌ای در حوزه مسوولیتی ما نیست.»
مدیرعامل مخابرات با اشاره به‌اينکه«ارسال پارازیت‌های ماهواره‌اي بسیار هزینه بر است و بودجه محدود شرکت مخابرات اجازه ارسال‌اين پارازیت‌ها را به ما نمي‌دهد» همچنین تایید کرد که مردم نسبت به آنتن‌های شرکت مخابرات به لحاظ امواج مضر هیچگونه نگرانی‌اي ندارند، اما نسبت به تاثیر امواج پارازیت بر سلامت خود به شدت نگران هستند.
این مسوول شرکت مخابرات در گفت‌وگو با سایت سلامت اظهار داشته است که بلندترین دکل‌های شرکت مخابرات 48 متر است، اما برای ارسال پارازیت‌های ماهواره‌اي به دکل‌های بسیار بلندی نیاز است.
همچنین پس از پیگیری‌های مدام از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، طبق روال همیشگی به دلیل در دسترس نبودن مسوولان اين سازمان، جلسه‌های پی‌در‌پی، خاموش بودن تلفن همراه و…. تنها روابط عمومي این سازمان به همین پاسخ اکتفا کرده که ايجاد اختلال و پارازيت ماهواره‌اي اصلا به رگولاتوري ربطي ندارد و ما اصلا نمي‌دانيم كه اين موضوع به وسيله چه كساني هدايت مي‌شود.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و مدیران مجموعه او در حالی نسبت به ارسال پارازیت‌های ماهواره‌اي اظهار بی‌اطلاعی مي‌کنند که سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به عنوان تنها نهاد متولی مدیریت، نظارت و هماهنگ کننده فضای فرکانسی کشور معرفی شده و ارسال هر نوع فرکانس با هر میزان شدت، ارتفاع و مدت زمان باید زیرنظر و با هماهنگی رگولاتوری صورت پذیرد.
رمضان علی صادق زاده، معاون سازمان گسترش ونوسازی صنایع‌ايران، در‌اين خصوص می‌گوید: «سازمان تنظیم مقررات متولی باندهای فرکانسی است که در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد و هر نهاد یا سازمانی بخواهد از‌اين فضا استفاده کند چه برای تقویت و چه برای‌ايجاد پارازیت، باید از‌اين سازمان مجوز دریافت کند.اينکه در حال حاضر سازمان تنظیم مقررات از منبع ارسال‌اين پارازیت‌ها اظهار بی‌اطلاعی می‌کند برای همه جای سوال دارد.»
مسعود پزشکیان، عضو کميسیون بهداشت و درمان مجلس، در خصوص پیگیری‌هاي اين کمسیون برای روشن شدن منبع ارسال‌اين پارازیت‌ها می‌گوید: «وزیر ارتباطات با حضور در کمیسیون بهداشت با تاکید بر‌اينکه پارازیت‌های ارسالی به شبکه‌های ماهواره‌ای از سوی وزارت ارتباطات نبوده است، تنها گزارشي درباره پارازیت‌های تلفن‌های همراه ارائه داد. آنچه از اظهارات ايشان برمی‌‌آید نشان دهنده‌اين است که پارازیت‌های اخیر از سوی وزارت ارتباطات‌ايجاد نشده است.»
وی در ادامه یادآور شد که کمیسیون بهداشت و درمان همچنان پیگیر منبع ارسال‌اين پارازیت‌ها و شناسایی آثار و عواقب آن است. هر چند ممکن است بحث یارانه‌ها بررسی اين موضوع را کمي به تعویق بیاندازد اما ما همچنان اين موضوع را پیگیری و منتظر پاسخ دقیق از سوی وزارت ارتباطات و اطلاعات هستیم.
پارازيت‌هايي كه سلامت را نشانه گرفته‌اند
تحقیقات پزشکی در نقاط مختلف جهان نشان می‌دهد که امواج الکترومغناطیس که به طور عمده به دنبال نصب دکل‌های BTS در مناطق مسکونی و همچنین جدیدا از طرف کل‌های پارازیت انداز ماهواره‌ای منتشر می‌شود، باعث بروز مشکلات خونی و مغزی برای ساکنانی که در نزدیک‌ترین میدان مغناطیسی تاثیرگذار اين امواج زندگی می‌کنند، مي‌شود، همچنين تحقیقات زیادی در جهان انجام شده که اثرات خطرناک امواج مختلف رادیويی یا راداری و الکترومغناطیس بر سلامت انسان را اثبات می‌کند.
گفته می‌شود سیستمي که در ايران از طریق آن به تولید و ارسال امواج پارازیت دست زده می‌شود احتمالا از گروه «Terrestrial Interference» است و امواج تولید شده از آن با عنوان امواج زمینی رادیویی یا مایکرو ویو شناخته می‌شوند.اين امواج همانند سیگنال از یک برج رادیویی فرستاده شده و روی سیگنال‌های اصلی ماهواره سوار می‌شوند و باعث می‌شوند که تصاویر ماهواره به صورت شطرنجی دیده شوند.
برای آنکه بتوان در کانال‌های ماهواره‌ای اختلال ايجاد کرد باید امواجی با فرکانس‌های مایکروویو در محدوده ۳ مگاهرتز تا ۳۰۰ گیگا هرتز برسد و همچنین باید آنتنی به طور صحیح مقابل ماهواره قرار گیرد تا امواج به طور موازی، با آن برخورد و در کانون جمع شود. در کانون نیز باید عنصری باشد که بتواند سیگنال‌های چند گیگا هرتز را به فرکانس‌های VHF یا ْUHF تبدیل کند.اين عنصر همان LNB است که با دارا بودن کمترین نویز می‌تواند سیگنال ضعیفی را که در فاصله ۷۲ هزار کیلومتر رفت و برگشت داشته، به فرکانس قابل نمایش تبدیل کند. مشخصا توان اين پارازیت‌ها باید بیشتر از امواج ارسال شده باشد. در‌اين راستا اسیلاتورهایی در پهنای باند مایکروویو استفاده شده که تمامي‌کانال‌های ماهواره‌ای را دچار اختلال کند. فارغ از‌اين بحث‌های فنی گفته می‌شود که امواج الکترومغناطیس در قسمت‌های عضلانی بدن نسبت به بافت‌های چربی، عمق نفوذ کمتر و جذب بیشتری دارند، لذا امواج مایکروویو روی بافت‌های عضلانی بیشترین تاثیر را دارد و‌اين امواج پس از نفوذ نوعی اثر گرمایی در بدن تولید مي‌کنند.
دانشمندان تاکید می‌کنند که شدت امواج الکترونیکی که از دسگاه‌های ارسال پارازیت ماهواره‌ای پخش مي‌شوند، از حد معمول بسیار بالاتر و برای انسان خطرناک است. لازم به ذکر است هر چه‌اين امواج مدت بیشتری با بدن برخورد داشته باشد، خطرناک‌تر خواهند بود. از طرفی زمان برخورد‌اين امواج هم آثار خاص خود را به دنبال دارد. مثلا برخورد امواج به بدن در زمان خواب، احتمال ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد.
جالب است که بدانید اين کار هزینه‌های بسیار زیادی دارد و تکنولوژی خاصی را می‌طلبد، ارسال اين پارازیت‌های ماهواره‌ای در شهر تهران در ساعت‌هایی از شبانه روز قطع می‌شود که فقط به دلیل اختلالات در فعالیت ATM مورد استفاده در عابر بانک‌هاي بانکی است و در واقع‌اين دلیل اصلی برای کار نکردن 24ساعته اين پارازیت‌ها است. به عبارتي قطعي پارازيت‌ها نيز از عاملي جز سلامتي انسان‌ها تبعيت مي‌كند.
اما شاید برای برخی‌اين سوال پیش آيد که آيا امواج اخیر برای قطع برنامه‌های ماهواره‌ای هم دقیقا‌اين خطرات را ايجاد مي‌كند یا خیر؟
پزشکیان در‌اين رابطه می‌گوید: «تاکنون هیچ گزارشی از متراژ و دوز متری فرکانس‌های پارازیت‌های ارسالی به کمیسیون بهداشت و درمان ارائه نشده است. به همین دلیل ما نمی‌دانیم که آثار‌اين پارازیت‌ها بر سلامت افراد دقیقا چیست، البته اگر مشخص شود که‌اين فرکانس‌ها بش از حد استاندارد است ، پذیرش آن اصلا قابل قبول نیست و باید برای آن راه حلی در نظر گرفته شود.»
در حال‌حاضر بسياري از پزشكان و كارشناسان نگران سلامت شهروندان بوده و همگي متفق‌‌القول بر زيان‌رساني بالاي اين تشعشعات تاكيد مي‌كنند. موضوع پارازيت ماهواره‌اي همواره موضوع چالش‌برانگيز ميان نهادهاي مختلف بوده و هر از چندگاهي اين امر قوت مي‌گيرد، اما در حال حاضر زمان طولاني اين پارازيت‌ها كه به چهار هفته نزديك شده بحث زيان‌دهي آن بر سلامت انسان‌ها را همانند آنچه پيش از اين درباره نصب دكل‌هاي BTS تلفن همراه صحبت مي‌شد مطرح كرده است.
توضیحات رگولاتوري درباه شائبه‌های موجود در زمینه فرکانس‌ها
رييس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی از پایش فضای فرکانسی کشور خبر داد و گفت:اين سازمان با تجهیزات اندازه‌گیری تشعشعات، فضای فرکانسی کشور را پایش مي‌کند. به گزارش مهر، مهندس محمود خسروی در حاشیه جلسه شورای مدیران مناطق‌اين سازمان گفت: متاسفانه‌اين روزها بحث‌های غیرکارشناسی در رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها مطرح مي‌شود مبنی بر‌اينکه در کشور دستگاه‌های اندازه گیری تشعشعات تلفن همراه وجود ندارد، در حالی که سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی دستگاه‌های اندازه‌گیری تشعشعات را دارد و به صورت دوره‌اي نسبت به پایش فضای فرکانسی اقدام مي‌کند. وی افزود: در مورد نصب BTSها، مجوز آن بر اساس قانون حفاظت در برابر اشعه مرجع تست تجهیزات مواد پرتوهای یون ساز و غیر یون ساز بوده و در‌اين مورد سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی همکاری تنگاتنگی با سازمان انرژی اتمي‌داشته و به مدت دو سال اندازه‌گیری‌های لازم صورت گرفته و مجوز لازم صادر شده است.
خسروی با تاکید بر‌اينکه هم اکنون نیز برای تک تک ايستگاه‌ها مراحل صدور مجوز طی شده است، ادامه داد: بر‌اين اساس با استفاه از تجهیزات اندازه‌گیری تشعشعات، فضای فرکانسی کشور پایش مي‌شود. خسروی در عین حال اظهار داشت: نصب BTSها در سطح شهر از نظر میزان تشعشعات توسط ارتباطی که بین اپراتورها و سازمان انرژی اتمي‌توسط سازمان برقرار شده تحت نظارت است و در حال حاضر میزان تشعشعات یک دهم حد استاندارد است.
