ورود «یاهو» به خاورمیانه
نام نویسنده: میثم لطفی
سرمایه – یاهو دومین موتور جست جوی پرطرفدار اینترنتی جهان است که با فاصله زیاد پشت سر گوگل قرار گرفته و با عرضه خدمات گسترده خود از جمله سرویس پست الکترونیکی و گفت وگوهای اینترنتی، در خاورمیانه و البته ایران طرفداران زیادی دارد.
این شرکت در ژانویه 1994 توسط «جری یانگ» و «دیوید فیلیو» که از فارغ التحصیلان رشته مهندسی برق در دانشگاه استانفورد بودند، تاسیس شد و دیری نپایید که با گسترده شدن اینترنت و افزایش محبوبیت آن بین کاربران، یاهو به محبوبیت فراوانی دست یافت و خود را به عنوان یکی از قدرتمندترین موتورهای جست وجوگر اینترنتی معرفی کرد.
محبوبیت یاهو به قدری افزایش یافت که چندی پیش نتایج حاصل از یک مطالعه نشان داد، در سال 2008 میلادی به صورت میانگین 575/1 میلیارد نفر از این سایت دیدن کردند که این رقم نمایانگر افزایش موفقیت این پورتال است. طبق آمارها، روزانه 4/3 میلیارد صفحه از شبکه بین المللی سایت های زیرمجموعه یاهو توسط کاربران جهانی مشاهده می شود و بر این اساس، این شرکت همچنان توانسته موقعیت خود را به عنوان دومین جست وجوگر اینترنتی جهان حفظ کند. این شرکت که در سال 2008 میلادی 22/7 میلیارد دلار درآمد کسب کرده بود، تا پایان فصل نخست سال جاری 13 هزار و 500 کارمند داشته و دفتر مرکزی آن در سانی ویل ایالت کالیفرنیا قرار دارد و مدیرعامل کنونی آن نیز خانم «کارول بارتز» است. اگرچه یاهو به واسطه سرویس های متنوع و خدمات مختلف خود همواره مورد استقبال کاربران عمومی و تجاری قرار گرفته اما این شرکت حدود یک ماه اقدامی انجام داد که کارشناسان از آن به عنوان بزرگ ترین تحول در تاریخ فعالیت های یاهو نام می برند. این اقدام که همان آغاز همکاری های اینترنتی یاهو و مایکروسافت است این روزها توجه همه کاربران در سراسر جهان را به خود جلب کرده است. در حالی که مایکروسافت در ابتدا قصد خرید یاهو را داشت، پس از گذشت مدتی این پیشنهاد را پس گرفت و سرانجام با بالا گرفتن مذاکرات دو شرکت در ماه های گذشته اعلام شد مایکروسافت و یاهو برای آغاز کار های اینترنتی در حوزه جست وجو و تبلیغات بازرگانی با یکدیگر به توافق رسیده اند و قرارداد همکاری را با هم منعقد کرده اند. در حال حاضر موتور جست وجوی مایکروسافت موسوم به Bingبا در دست داشتن 5/8 درصد سهم دنیای جست وجوهای اینترنتی، بعد از گوگل با 65 درصد و یاهو با 19 درصد، در رده سوم تجارت دنیای موتورهای جست وجوها در اینترنت قرار دارد و با توافقی که هم اکنون صورت گرفته، مایکروسافت امید بیشتری پیدا کرده که بتواند در رقابت با گوگل موفق شود.
با اتحاد مایکروسافت و یاهو، سهم موتور جست وجوی متحد از سود بازار جهانی تبلیغات آنلاین به 28 درصد می رسد این درحالی است که گوگل به تنهایی 65 درصد سود این تجارت را در اختیار دارد.
براساس توافق صورت گرفته، مایکروسافت پذیرفته که موتور جست وجوی خود را زیر جست وجوگر یاهو پنهان کند. به عبارت دیگر، موتور جست وجوی جدید همان یاهو با قدرت توامBing خواهد بود و پیش بینی می شود مایکروسافت به زودی نام موتور جست وجوی Bing را به نام جست وجوگر جدید تغییر دهد. با وجود اینکه این اتحاد می تواند سهم یاهو را در دنیای اینترنت افزایش دهد و توان آن را در مقابل رقیب سرسختی چون گوگل بیشتر کند، مدیران یاهو به این اتفاق بسنده نمی کنند و همچنان در تلاشند تا بتوانند خود را به قطب اصلی اینترنتی تبدیل کنند.
یکی از اقدامات جدید یاهو که اهمیت زیادی برای کاربران منطقه خاورمیانه و به خصوص کشورهای عربی دارد و می تواند تاثیرات فراوانی را در فعالیت های اینترنتی آنها برجا بگذارد، خرید پورتال اینترنتی Maktoob.com توسط یاهو است که چند روز قبل صورت گرفت. شرکت یاهو برای خرید پورتال عربی Maktoob.com که مجموعه ای از اخبار، اطلاعات تجاری و ورزشی به همراه سرویس پست الکترونیکی و تالار گفت وگوهای اینترنتی را در اختیار کاربران می گذارد، موافقت خود را اعلام کرده و توضیح داده که در آینده نزدیک مدیریت کامل این پورتال را برعهده می گیرد تا به صورت رسمی، مهم ترین گام خود را در منطقه خاورمیانه بردارد. این قرارداد به یاهو کمک می کند ت دامنه فعالیت های خود را در منطقه خاورمیانه گسترش دهد و بتواند در بازار خدمات اینترنتی مبتنی بر زبان های محلی حضور پررنگ تری داشته باشد. پورتال Maktoob به یاهو امکان می دهد نسخه عربی سرویس های ارتباطی Yahoo Mail و Yahoo Messenger را نیز راه اندازی کند و از این طریق مشترکان بیشتری را در کشورهای عربی جذب کند.
پورتال Maktoob فعالیت خود را از سال 2000 و به عنوان سایت اینترنتی ارائه دهنده خدمات پست الکترونیکی آغاز کرد و در ماه مه سال جاری میلادی ادعا کرد ماهانه 6/16 میلیون بازدیدکننده واحد دارد. دفتر مرکزی این شرکت در کشور اردن قرار گرفته و هم اکنون شعباتی از آن در کشورهای مصر، کویت، عربستان سعودی و امارات متحده عربی مشغول به فعالیت هستند. واگذاری این پورتال به یاهو براساس قیمتی که هنوز به صورت نهایی مشخص نشده شامل حراجی آنلاین Souq.com و موتور جست وجوی اینترنتی Araby.com وابسته به شرکت Maktoob Group نمی شود. قرار است این دو سایت اینترنتی به همراه سایت سرویس پرداخت های الکترونیکی CashU.com و سایت بازی های رایانه ای Tahadi.com، از این پس به عنوان زیرمجموعه شرکت
Jabbar Internet Group فعالیت کنند. مدیران یاهو به دنبال انتشار خبر خرید این پورتال اینترنتی عربی اعلام کردند ظرف چند ماه آینده نسخه عربی سرویس های Yahoo Mail و Yahoo Messenger را راه اندازی می کنند و زبان عربی را در مجموعه زبان ها قابل پشتیبانی در جست وجوگر اینترنتی خود می افزایند. علاوه بر این، قرار است با پورتال Maktoob.com از این پس سرویس های Yahoo News و Yahoo Finance به صورت محلی و مختص هر یک از کشورهای منطقه عرضه شود تا ساکنان این کشورها بتوانند خدمات بهتری را دریافت کنند. هنوز خبری در مورد تغییر آدرس اینترنتی پورتال Maktoob.com منتشر نشده اما یاهو قصد دارد مانند دیگر کشورها، سرویس منطقه ای پست الکترونیکی را با نامی جدید برای ساکنان خاورمیانه ارائه دهد و این امکان را برای مشترکان پورتال Maktoob.com فراهم کند تا از شناسه کاربری خود در سایت یاهو نیز استفاده کنند. اقدام یاهو برای ورود گسترده به خاورمیانه در حال اتفاق می افتد که این شرکت چندی پیش در پی انعقاد قرارداد همکاری با پورتال Alibaba.com، مهم ترین گام خود را برای ورود به کشور چین برداشت تا از این پس، خدمات خود را به صورت اختصاصی و محلی در اختیار کاربران چینی بگذارد.
یاهو در سال 2005 میلادی با پرداخت یک میلیارد دلار، 40 درصد از سهام شرکت Alibaba.com را از آن خود کرد و به صورت همزمان مرکز
Yahoo China به عنوان شعبه اصلی و مرکزی خود در کشور چین را راه اندازی کرد. دومین جست وجوگر اینترنتی جهان امیدوار است خرید پورتال Maktoob.com را در فصل پایانی سال جاری میلادی به اتمام برساند و کنترل این سایت اینترنتی را به صورت کامل در اختیار بگیرد. یاو اعلام کرده پس از خرید کامل Maktoob.com، «احمد نسیف» مدیرعامل کنونی این پورتال را با «کیث نیلسون» مدیر یاهو برای بازارهای در حال توسعه تعویض می کند. نیلسون در خصوص اقدام جدید یاهو توضیح داده است: «خاورمیانه یک بازار بسیار پیچیده است که پیچیدگی آن می تواند گویای دنیای آنلاین باشد… حضور پررنگ در خاورمیانه می تواند رقابت را در دیگر نقاط جهان تقویت کند.»
به عقیده نیلسون برای آنکه یاهو بتواند در این منطقه حساس گام بردارد و سهم اصلی بازار اینترنتی آن را از آن خود کند باید قوانین، مشتریان، رفتارها و نیازهای اینترنتی محلی را به خوبی بشناسد و براساس آنها گام بردارد. یاهو طی سال های اخیر تجربیات فراوانی در بازارهای رو به رشد کسب کرده است و می تواند با استفاده از این تجربیات، موفقیت خود را در خاورمیانه دوچندان کند.