نام نویسنده: م.ر.بهنام رئوف
بزرگراه فناوری – واگذاری سیم کارت‌های رویایی ایرانسل یا همان اپراتور دوم پس از فراز و نشیب‌های تاریخی بسیار سرانجام از ابتدای هفته گذشته آغاز شد و اتفاقاً از همان روز نخست نیز مشکلات گریبان این اپراتور و متقاضیانش را گرفت . به اعتقاد بسیاری از فعالان، ایرانسل استارتی ضعیف در توزیع سیم کارت‌های خود داشت. ولی به هر حال سیم کارت‌های ایرانسلی هم به بازار آمد تا به دور از شعار و ادعا امکان انتخاب مقرون به صرفه ترین سیم کارت برای متقاضیان فراهم شود.
ایرانسل وارد می‌شود
واگذاری سیم کارت‌های ایرانسل در حالی آغاز شد که بر خلاف روال طبیعی مخابرات و تالیا هیچ نشست خبری جهت تنویر افکار عمومی با رسانه‌ها برگزار نشد و این سیم کارت‌ها به یکباره و حتی بدون یک ورق اطلاعیه روانه بازار شدند.
170 مرکز ( البته به گفته رییس ایرانسل ) در حالی کار ثبت نام و واگذاری سیم کارت‌های این اپراتور تازه از راه رسیده را شروع کردند که تمامی رسانه‌ها و خریداران از بی نظمی و نابسمانی‌های بسیاری در بازار خبر می‌دهند.
علی رغم آنکه در روزهای ابتدایی با هجوم متقاضیان به مراکز فروش ایرانسل، استقبال نسبی ز این اپراتور به نسبتاً خصوصی به چشم می‌خورد اما سردرگمی عاملان فروش ، مشتریان و توزیع نامناسب سیم کارت از یک سو و عدم اطلاع رسانی صحیح و گسترده از طرف مدیران این اپراتور از سویی دیگر باعث سرازیر شدن انتقادهای بیشماری به سوی مدیریت ایرانسل تازه کار شد.
سالی که نکوست
از زمان نهایی شدن قرار داد ایرانسل و شروع فعالیت‌های اداری آن تا زمان واگذاری سیم کارت‌های این اپراتور، مدیران این شرکت تاکنون نه تنها اقدام به اطلاع رسانی صحیح و شفاف از فعالیت‌های خود نکردند بلکه بعضا ارزش و اهمیتی نیز به مطالب منتشر شده و ارزیابی افکارعمومی از عملکرد خود نداشته و تنها به چند مصاحبه با برخی از خبرگزاری‌ها بسنده کردند. پیش از این نیز مدیران وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و درراس آن رییس هیات مدیره شرکت مخابرات ایران به نوعی در مصاحبه‌ها و سخنرانی‌های خود از به اطلاع رسانی از احوال این اپراتور پرداختند و به نوعی به سخنگوی ایرانسل در بین اصحاب رسانه‌ها تبدیل شدند.
دردسترس نبودن اطلاعات صحیح از این اپراتور تا زمان واگذاری‌های سیم کارت‌های 150 هزار تومانی همچنان ادامه داشت به طوری که تنها چند روز قبل از آغاز واگذاری‌ها، برخی از مسولان وزارت ارتباطات و بعضا مدیر روابط عمومی شرکت ایرانسل آن هم نه در قالب اطلاعیه بلکه در پسخ به چند خبرگزاری، شنبه 29 مهرماه را زمان واگذاری فاز اول این سیم کارت‌ها در تهران، مشهد و تبریزاعلام و نحوه و سایر جزییات مربوط به واگذاری را موکول به درج آگهی در جراید کثیر الانتشار کردند.
این درحالی است که متقاضیان که از دیر باز اخبار ضد و نقیض در زمان واگذاری سیم کارت‌های این اپراتور را به خاطر رسیدن به سیم کارتی ارزان قیمت دنبال می‌کردند به اتفاق از عدم اطلاع رسانی در نحوه واگذاری و مراکز ثبت‌نام و نیز به وجود آمدن نوعی رانت اطلاعاتی به خاطر درج آگهی در چند روزنامه محدود شکایت داشتند.
آشفته بازار ایرانسل
با توجه با گزارش‌ها و اخبار منتشر شده در ماه‌ها قبل از زمان ثبت‌نام، آنلاین بودن در واگذاری یعنی تحویل سیم کارت پس از اخذ وجه به عنوان یکی از مهمترین فاکتورهای ایرانسل از سوی مسولان دولتی اعلام شد. این درحالی است که طی دو روز اول ثبت‌نام نابسمانی‌های بیشماری از سوی متقاضیان این دسته از سیم کارت‌ها در بین نمایندگان توزیع گزارش شده‌است.
بسیاری از متقاضیان ایرانسل که از دقایق ابتدایی واگذاری‌ها برای خرید به بازار سیم‌کارت مراجعه کرده‌اند با درب‌های بسته و یا پاسخ‌هایی سربالا از سوی برخی از مراکز توزیع روبرو شده‌اند. برخی از نمایندگان ایرانسل که با برچسب زرد رنگ نشانه این شرکت بر درب مغازه‌هایشان از سایر فروشندگان مجزا شده‌اند با چسباندن کاغذهایی روی این نشانه و یا نوشتن جملاتی مانند ” فعلا از ثبت نام ایرانسل معذوریم”، باعث ایجاد سردرگمی دربین مخاطبان سیم کارت‌های 150 هزار تومانی شدند. دراین بین برخی دیگر از مراکز توزیع و یا فروشندگان سیم‌کارت در بازار نیز با چسباندن اوراقی با این مضمون که “ثبت سیم کارت در این مکان صورت می پذیرد”، اقدام به دریافت مبلغ ثبت‌نامی از متقاضیان کرده و زمان تحویل را به بعد ازظهر و یا صبح روز بعد موکول کرده‌اند. دربرخی دیگر از مراکز نیز متقاضیان تا ساعات پایانی شب منتظر دریافت سیم‌کارت‌های خود بوده‌اند و گزارش‌ها کایت از آن دارند که در برخی مراکز مردم تا 11 شب نیز در انتظار بودند.
آشفته بازار سیم‌کارت‌های 150 هزار تومانی در روزهای اولیه تا جایی پیشرفت که مقامات این شرکت را وادار به عذرخواهی از متقاضیان خود کرد. البته باز هم نه به شکل رسمی بلکه در پاسخ به یکی از خبرگزاری‌ها.
لیکن این عذرخواهی غیر رسمی نیز چندان موثر نیافتاد. چراکه اخبار روزهای بعدی نیز نشان داد که این شرکت تغییری در نحوه توزیع سیم کارت‌ها و رفع سردرگمی مشتریان فعلی خود ندارد و واگذاری توام با مشکل ادامه یافت.
اگرچه مدیرعامل ایرانسل علت این بی نظمی را این گونه توجیه کرد و مدعی شد: خلف وعده شرکت طف قرار داد باعث شد که در موعد مقرر سیم‌کارت‌ها را در اختیار عاملان توزیع قرار نگیرد. مدیر روابط عمومی ایرانسل نیز به دلیل جالب دیگری برای مشکلات توزیع سیم کارت‌ها اشاره کرد و گفت: “ممكن است فروشندگان اصلي به دليلي تعطيلي جمعه و مسائل مشابه فرصت كافي براي توزيع نداشته‌اند!”
با این حال باید منتظر ماند و دید که آیا ایرانسل که در واگذاری‌های محدود خود با مشکلات بزرگی این چنینی روبرو شده است آیا می تواند به هدف اصلی خود تا پایان سال 85 نائل شود یا …
ترفند تبليغاتي
عدم محاسبه هزينه جابه‌جايي در مكالمات شبكه ايرانسل از دیگر مواردی است که این روزها در بی خریداران و فروشندگان رایج شده است. اما یک کارشناس مخابراتی معتقد است که این موضوع نوعي ترفند تبليغاتي براي جذب مشتري و رقابت با ديگر شبكههاي تلفن‌همراه كشور است. صادق گوينده، در گفت‌و‌گویی اعلام کرده، بعيد به‌نظر ميرسد عدم محاسبه هزينه جابه‌جايي مكالمات در شبكه ايرانسل باشد زیرا در حال حاضر تعداد شهرهاي تحت پوشش ايرانسل تنها سه شهر است، ميزان هزينه جابه‌جايي بالا نخواهد بود، اما در صورتي كه اين شبكه كشوري شود، به احتمال بسيار زياد جابه‌جايي مشتركان محاسبه خواهد شد. وی مشكل موجود در بحث اپراتور دوم تلفن‌همراه را سرمايهگذار خارجي اين شبكه دانس و يادآور شد: طرف خارجي ايرانسل MTN تنها حق امتیاز خود را پرداخت كرده و حاضر نيست در ديگر موارد سرمايهگذاري كند. به اعتقاد وی، ميزان سرمايهگذاري MTN در شبكه ايرانسل و رفتار اين اپراتور حركت پسنديدهاي براي ملت ايران نخواهد بود.
تغییر در زمان پوشش دهی
اما در عین حال ایرانسل اعلام کرده که تا پایان سال دومیلیون و پانصد هزار سیم کارت توزیع کرده و تا پایان نیمه اول سال 86 نیز 250 شهر را تحت پوشش قرارخواهد داد. این درحالی‌است که پیش از این و بر اساس قرار داد، ایرانسل موظف است 5 ماه بعد از اولین واگذاری خود 248 شهر را در سراسر کشو تحت پوشش شبکه خود قرار دهد.
ز سویی دیگر تعرفه مالیاتی شبکه پیمانکاری تالیا 57 درصد بوده و این درحالی است که تعرفه مالیاتی ایرانسل 27 درصد است با این حال در بین تعرفه سیم کارت‌های اعتباری ایرانسل تنها 5 تومان در دقیقه ارزان تر از تالیا است.
ایرانسل و شایعاتی که تکذیب نمی‌شود
بازار گوشی تلفن همراه اما این روزها علی‌رغم افزایش تعرفه واردات طی یکسال گذشته با رونق روبرو بود.
فروشندگان گوشي تلفن همراه كه این روزها همزمان با واگذاری های ایرانسل روز‌هاي نسبتاً خوبي را مي‌گذرانند با انجام اقدامات عجیبی دست به جذب مخاطبان بیشتری برای خود زده‌اند.
برخی از فروشندگان با درج نوشته‌هایی با این عنوان که “گوشی سازگار با ایرانسل موجود است” در نظر دارند بازاری کاذب برای دستگاه‌های موجود در مغازه‌های خود ایجاد کنند. اما اعلام چنین خبر و شایعات کاذبی نیز موجب اطلاع رسانی از سوی ایرانسل نشده و این شرکت در این مورد نیز به منظور حفظ حقوق مشتریان خود و جلوگیری از فریب ایشان اقدام به انتشار اطلاعیه‌ای در این راستا نکرد!حال آن که سیم کارت‌های این اپراتور با تمامی گوشی‌های موجود در بازار سازگار است.
در حاشیه
شاید یکی از موثرترین تاثیرات غیر مستقیم قبل از واگذاری‌های ایرانسل را بتوان کاهش نرخ سیم کارت دولتی در بازار دانست. از مدتی قبل از آغاز واگذاری‌های ایرانسل، بازار سیم کارت‌های مخابرات تحت تاثیر اخبار موجود با کاهش قیمت و افت فروش مواجه شد. لیکن گزارش‌های موجود نشان می‌دهد که روند کاهش قیمت سیم کارت‌های دولتی متوقف شده و حتی خرید سیم کارت‌های کد 4 که در حقیقت ارزانترین نوع سیم کارت در بازار به شمار می‌رود نیز افزایش یافت.
فعالان بازار با توجه به وضعیت فعلی ایرانسل، نامشخص بودن کیفیت مکالمات و احتمال تعویق وعده‌های این شرکت، امکان رونق گرفتن مجدد بازار سیم کارت‌های دولتی طی روزهای آتی که دارای پوشش کشوری نیز هستند دور از واقعیت نمی‌دانند. کما این که در حال حاضر خرید و فروش سیم کارت‌هی دولتی تا مشخص شدن وضعیت سیم کارت‌های ایرانسلی متوقف شده است.
لذا طی روزهای آینده بازار و نحوه استقبال مردم از سیم کارت‌های موجود پس از عرضه سیم کارت‌های ایرانسل بیانگر پرفروش‌ترین نوع سیم کارت در کشور خواهد بود.
رئیس انجمن فروشندگان سیم کارت و گوشی تلفن همراه نیز در این خصوص می گوید: میزان استقبال واقعی مردم از سیم کارت‌های ایرنسل پس از سرویس دهی در زمانی معین مشخص می شود.
اگرچه مدیرعامل ایرانسل نیز قضاوت میان کیفیت سیم کارت‌های شرکت متبوع خود با سایر سیم کارت‌ها را برعهده استفاده کنندگان گذاشت.
به هر ترتیب ایرانسل نیز با روش خاص خود که ابار و گزارش های موجود در رسانه‌های کشور حاکی از بروز مشکلات متعدد در کار ایشان بوده است به بازار آمد. لذا طی روزهای آتی متقاضیان باید همزمان با خرید سیم کارت‌های ایرانسلی، ریسک کیفیت و خدمات پشتیبانی این سیم کارت‌ها را نیز بپذیرند تا در آینده‌ای نه چندان دور اطیمنان پیدا کنند که خرید موفقی داشته‌اند یا ضرر کرده‌اند.
