نام نویسنده: مهدى رودكى
شرق – طبق روال سال هاى اخير كه با چسباندن كلمه «ملى» به بقيه كلمات قصد داريم مشكلات به سرعت حل شود، اين بار هم مشكل اينترنت به زودى حل خواهد شد: «اينترنت ملى». اظهارنظر وزير، دبير شوراى عالى فناورى اطلاعات و يكى از نمايندگان مجلس در اين باره طبق معمول انعكاس بسيارى يافت اما واقعاً روشن نشد كه منظور چيست؟
واقعاً «اينترنت ملى» به چه معنايى است. اينترنت تافته اى جدابافته نيست كه هر كس يكى براى خود داشته باشد و بى نياز از ديگران شود. به نظر مى رسد مسئولين براى توسعه اينترنت در ايران بايد به دنبال ارايه راهكارهاى منطقى و قابل اجرا باشند. ه هر حال بحث اينترنت ملى به نوعى بحث روز دست اندركاران اين حوزه شد و سبب شد هر كس بنا به كار خود به اظهارنظر بپردازد. به عنوان نمونه رضا پارسا كارشناس فناورى اطلاعات در نقدى بر سخنان وزير نوشته است كه اگر منظور از «اينترنت ملى» همان «شبكه ملى ديتا» باشد كه سال ها است در حال راه اندازى است و وجود چنين شبكه اى بسيار هم ضرورى است ولى چنانچه منظور چيز ديگرى است، بهتر است روشن شود.»
واضح است كه براى سرعت دادن به رشد اينترنت در ايران بايد هزينه اتصال به اينترنت و پهناى باند كاهش يابد و همينطور كيفيت خدمات ارائه شده افزايش. يكى از راهكارهاى موجود ( (Internet Exchange Point IXP است. IXP سرويس دهندگان مختلف اينترنت را در يك ناحيه يا كشور به هم متصل مى كند تا بتوانند ترافيك اينترنتى را با هم تبادل كنند. در صورت وجود چنين شبكه اى سرويس دهندگان اينترنت براى رساندن كاربر به مقصد (سايت) موردنظر، پيغام خود را به جاهاى مختلف ارسال نمى كنند. مهمترين مزيت اين شبكه ها كاهش هزينه و پهناى باند و افزايش قابليت اطمينان، امنيت و سرعت است.
استفاده از چنين مركزى اكنون روشى جا افتاده در كشورهاى پيشرفته است. جالب است بدانيم كه حتى در برخى كشورهاى آفريقايى نظير كنيا و غنا نيز چنين مراكزى راه اندازى شده است. تنها جست وجوى ساده عبارتinternet exchange در يكى از موتورهاى جت وجوگر ما را با IXPهاى بسيارى آشنا خواهد كرد.
در حال حاضر برخى سازمان هاى دولتى، دانشگاه ها و سرويس دهندگان اينترنت سايت هاى خود را در داخل كشور هاست مى كنند. فرض كنيد كاربرى در تهران قصد دارد از سرويس دهنده «الف» به سايت دانشگاه شريف كه در داخل ايران هاست مى شود و سرويس دهنده اينترنت آن «ب» است، وارد شود. در اين صورت از سرويس دهنده «الف» پيغامى ارسال مى شود و پس از طى كيلومترها راه و گشت وگذارى طولانى در سراسر دنيا به سايت دانشگاه كه تنها چند كيلومتر با كاربر فاصله دارد، مى رسد.
اگر IXP در ايران راه اندازى شود ديگر نيازى با ارسال اين پيغام به خارج از كشور نيست و پيغام درون همين شبكه سفر مى كند و به سرعت به مقصد مورد نظر مى رسد. بدين ترتيب پهناى باند بين المللى استفاده شده، كاهش مى يابد و تبادلات ارزى كشور نيز كمتر خواهد شد.
ملموس ترين مثال براى اين مورد اعلام نتايج كنكور سراسرى است كه پيغام هاى ارسالى ميليون ها نفر از هموطنانمان پس از گشت و گذارى طولانى در اينترنت به افرانت و پارس آنلاين در داخل ايران مى رسد.
توجه به اين مقوله با فعال تر شدن سايت هاى خدمت دهنده، مخصوصاً سايت هاى دولتى كه در داخل كشور هاست مى شوند، جدى تر مى شود. راه اندازى چنين مركزى فرصت هاى بسيار شغلى براى متخصصان آى تى ايجاد خواهد كرد.
راه اندازى چنين مركزى بدون همكارى سرويس دهندگان مهم اينترنت كشور و شركت مخابرات ميسر نخواهد بود. البته روشن است وجود چنين توافقى بين آنها و راه اندازى مركز، به كاهش هزينه هاى سرويس دهندگان اينترنت و پايين تر آمدن قيمت اينترنت براى كاربران عادى تمام خواهد شد.
