نام نویسنده: اكونوميست
دنياى اقتصاد – سال‌هاست كه بسيارى از شركت‌‌ها و افرادى كه در تجارت صنعت كامپيوتر فعاليت دارند، اين اميدوارى كه سرانجام لينوكس يك سيستم عامل در حال حاضر موجود در دنيا كه پنگوئن سمبل و نماد آن است مىتواند به رقيب جدى براى ويندوز مايكروسافت تبديل شود؟
سيستم عاملى كه تقريباً دارد عمومى و همه‌گير مى‌شود و بيش از 90 درصد كامپيوترهاى شخصى از آن استفاده مى‌كنند. اين صنعت – البته به جز مايكروسافت و موسس آن بيل گيتس- در حال حاضر با موج جديدى از اميدوارى مواجه هستند. آيا دلسردى و نوميدى در اين باره مجدداً روى خواهد آورد؟
در چند ماه گذشته برخى از كمپانى‌هاى بزرگ قدرتمند تكنولوژى،حمايت‌هاى چشمگيرى از لينوكس بر روى دسك تاپ به عمل آورده‌اند. Helwett-Pakard(HP) كه رقابت شانه به شانه‌اى با كمپانى Dell به عنوان بزرگ‌ترين فروشنده كامپيوتر شخصى دارد، گفته است كه اين كمپانى آماده است تا كامپيوترهايى به بازار عرضه كند كه سيستم عامل آن مجانى به روى كامپيوتر ريخته شده و SuseLinux نام دارد. همچنين ديگر كمپانى رقيب مايكروسافت يعنى Microsystems Sun اعلام كرده است كه كمپانى وال مارت Wal-Mart را متقاعد ساخته است (بزرگ‌ترين كمپانى خرده فروش دنيا را) كه كامپيوترهايى كه از سيستم عامل لينوكس و مجموعه برنامه Suns star office به جاى آفيس همه جا حاضر، مايكروسافت استفاده مى‌كنند را ارزان بفروشند. (اين در حالى است كه اين كمپانى رسماً اعلام كرده است كه عداوت و خصومت با مايكروسافت را كنار مى‌گذارد). به دنبال اعلام اين موضوع، كمپانى sun يك قرارداد با وارتخانه‌هاى چينى منعقد كرده است كه حدود يك ميليون كامپيوتر شخصى با سيستم عامل لينوكس به چين در سال جارى بفروشد، اين ميزان در آينده احتمالاً به ده‌‌ها ميليون افزايش مى‌يابد.
آيا اين آغازى بر افول انحصار مايكروسافت بر دسك تاپ خواهد بود؟
ال گيلن در يك كمپانى مشاوره‌اى معتقد است كه قطعاً خير. امروزه حدود 94 درصد همه كامپيوترهاى شخصى در سراسر دنيا از ويندوز به عنوان سيستم عامل استفاده مى‌كنند فقط حدود 3 درصد از سيستم مكينتاش اپل استفاده مى‌كنند، كمتر از 3درصد هم سهم لينوكس است. تا پايان دهه سهم لينوكس فقط مىتواند 7 تا 10 درصد رشد كند.
و مطابق اين برآورد به گفته‌هاى گيلن رشد محبوبيت لينوكس بركامپيوترهاى قدرتمند سرور بسيار كمتر انتظار مى‌رود. بنابراين به اعتقاد صاحب‌نظران و كارشناسان شانس لينوكس در مورد كامپيوترهاى شخصى و دسك تاپ بهتر از كامپيوترهاى سرور است.
آنها دلايل زيادى براى چرايى آن برمِى‌شمرند. اولاً، كيفيت لينوكس – كه شبيه ديگر نرم‌افزارهاى Open-soUrce كه به وسيله مجموعه‌اى از داوطلبان كه كار را مجانى تقسيم مى‌كنند- آرام آرام و پيوسته افزايش پيدا كرده است. كامپيوترهاى شخصى لينوكس ديگر صرفاً geek نيستند. ثانياً، مايكروسافت خودش را تاديب شده و البته نه ضعيف مى‌بيند. يك مجموعه از كرم‌ها و ويروس‌ها ر ويندوزهاى كامپيوترهاى شخصى ويرانى و خرابى به بار آوردند.
مايكروسافت اين هفته با پريشانى در مورد چند منفذ امنيتى در مورد نرم‌افزار خود هشدار داد. در مقايسه با ويندوز، لينوكس كمتر مورد هدف هكرها قرار گرفته است. در نتيجه عدم اطمينان به مايكروسافت به عنوان انحصارگر، همچنان بالا باقى مى‌ماند. ماه گذشته مايكروسافت با جريمه 497 ميليون يورويى (2/6 ميليون دلار) كميسيون اروپا مواجه شد كه از مايكروسافت انتظار رفتار بهترى را دارد.
البته چنانكه گفته شده است، دو نسخه از ويندوز قرار بود افتتاح شود، يكى از آنها كه نسخه ديگرى از ويندوز است، Longhorn نام داردتا اوايل 2006 در بازار نخواهد بود و در واقع عرضه آن به بازار به تعويق افتاد، اساساً به اين دليل كه مايكروسافت در صدد است تا درباره امنيت اين نسخه از ويندوز كاملاً مطمئن شود. بنابراين تا دو سال ديگر كمپانى‌ها و كاربران خانگى درباره به روز كردن سيستم عامل كامپيوتر خود هستند، اين در حالى است كه آنها اكراه دارند تا نسخه‌اى از ويندوز يعنى ويندوز XP كه در حال حاضر در بازار موجود مى‌باشد، بخرند، چرا كه مى‌دانند به زودى اين نسخه از دور خارج مى‌شود. بنابراين ممكن است آنها به طور جدى به يك جايگزينى مناسب فكر كنند. اگر لينوكس طى اين مدت بتواند شهرت خوبى دست و پا كند، اين سيستم عامل مىتواند حتى از Longhorn هم كه احتمالاً گران خواهد بود و سخت‌افزارهاى جديدى را طلب مى‌كند، بيشترجذابيت داشته باشد. از همه اينها گذشته، لينوكس مىتواند خيلى ارزان تمام شود، براى مثال 100 دلار براى هر كاربر. همچنين اين سيستم عامل مىتواند از اينترنت مجانى هم دانلود شود.
ديگر فرصت براى لينوكس مىتواند كشورهاى فقير باشند. برعكس كشورهاى ثروتمند كه بر روى تعداد زيادى از كامپيوترها، سيستم عامل ويندوز نصب مى‌باشد بسيارى از كاربران در آسيا و آمريكاى جنوبى در آغاز خط قرار دارند. يكى از تحليلگران اين صنعت در كمپانى sun به نام شوارتز مى‌گويد، براى كشورى مثل چين، جذابيت نرم‌افار Open-saurce آشكار است. براى اينكه ارزان‌تر است، بنابراين ارزان بودن لينوكس انگيزه آنها را براى استفاده از سيستم عامل تقلبى كاهش مى‌دهد (بسيارى از نسخه‌هاى ويندوز در بازار چين تقلبى هستند) و در عين حال به چين هم كمك مى‌كند تا روابط خود را با سازمان تجارت جهانى WTO گسترش دهد. همچنين اين موضوع به چين اجازه مى‌دهد كه از اينكه به يك فروشنده مشخص قفل شود و به طور مشخص به يك فروشنده آمريكايى، اجتناب كند.
از طرف ديگر، لينوكس، على‌رغم پيشرفت‌هاى بسيار با موانع جدى روبه‌رو است.لينوكس و نصب آن هنوز هم براى كاربران خانگى يك بختك است مگر اينكه اين سيستم عامل به عنوان بخشى از يك محصول بزرگ‌تر تجارى مثل كالاهاى كمپانى sun فروش رود.
از همه بهتر اينكه لينوكس هنوز كاربرد محدودى دارد، كمتر از 1درصد بازى‌هاى كامپيوترى با لينوكس كار مى‌كنند. نرم‌افزارهايى كه براى كنترل و حسابرسى مالى و سازماندهى عكاسى ديجيتال استفاده مى‌شوند هم نمى‌توانند از لينوكس استفاده كنند. در تئورى هم اين برنامه‌ها مى‌توانند نوشته شوند اما بدون افزايش زياد و انبوهى در تعداد كاربران، نويسندگان به خود زحمت اين كار را نمى‌دهند.
اين مساله است كه نشان مى‌دهد كه چرا بعضى از حاميان و پشتيبانان لينوكس براى اين سيستم عامل آرزوها و جاه‌‌طلبى‌هاى معتدل و ميانه‌‌اى دارند و به جاى آن سعى دارند تا مايكروسافت را عقب برانند.
جذابيت اصلى لينوكس براى كمپانى‌هاى بزرگ است تا كاربران خانگى نيز حتى كمپانىهايى كه ويندوز را محدود به كامپيوتر شخصى آن عده از كاركنان خود كه مايكروسافت به آنها كارگران اطلاعاتى مى‌گويد مثل وكلا، حسابداران، مشاوران مى‌كنند. به عبارت ديگر لينوكس عالى است براى استفاده از مراكز تلفن، شمارشگر‌هاى پرداختى بانك‌ها، بخش‌هاى حمايت از مصرف كننده و ديگر كارهايى كه لازم است كاركنان فقط از يك يا دو كاركرد كامپيوتر استفاده كنند و نيز كارهايى كه كاركنان واقعاً بايد از وقت گذرانى و اشتباه اجتناب كنند حال آنكه كاربردهاى متعدد ويندوز براى آنها ممكن است اين وسوسه را ايجاد كند. آقاى فينك مى‌گويد هدف او به جاى كارگر اطلاعات فعاليت كارگرى است.
اين مساله براى لينوكس ممكن است آينده‌اى بر روى كامپيوترهاى شخصى در نظر بگيرد. كمپانىهايى مثل HP آن را به عنوان چيزى كه آيا پول مى‌‌سازد، نگاه نمى‌كنند، بلكه آن را به عنوان راهى براى فروش كامپيوترهاى سرور در كمپانىهايى كه مركز داده‌ها و اعلامات هستند مى‌نگرد و به عنوان بخشى از راه‌حل تكميل لينوكس در نظر مى‌گيرند.
براساس تحقيق پاپ كوبورن محقق بانك UBS احتمالاً هدف كمپانى sun منحرف كردن توجه مردم و مصرف‌كندگان از مايكروسافت است با اين توجيه كه ويندوز بر روى دسك تاپ باعث مصرف مى‌شود، البته وقتى كه لينوكس كامپيوترهاى سرور را در اختيار گرفته باشد.
البته مايكروسافت نبايد و نيازى هم نيست كه خيلى نگران حضور، لينوكس بر روى كامپيوترهاى شخصى باشد. لينوكس حداكثر همان كارى را انجام مى‌دهد كه اپل تا به حال انجام داده است و مايكروسافت همان كارى را با لينوكس بايد انجام دهد كه با اپل كرده است، به اين معنى كه نشان دهد كه مايكروسافت انحصار را در دست ندارد، و اين مىتواند در مبارزات و دعواهاى قانونى نيز به نفع مايكروسافت باشد.
اما آينده نامعلوم است. لينوكس مىتواند تهدي جدى‌ترى براى مايكروسافت در زمينه‌هاى ديگر ايجاد كند. تاكنون هيچ سيستم عامل استانداردى براى تلفن همراه، ربات‌‌ها، ساعت‌ها، تلويزيون‌ها، پرينتر، دستگاه‌هاى اتومبيل و ديگر ابزار نيامده است. طبيعتاً مايكروسافت مى‌‌خواهد تسلط خود را بر اين حوزه تسرى دهد و به جاى دسك تاپ اينجاست كه لينوكس مىتواند تهديد واقعى براى اين كمپانى قدرتمند آمريكايى باشد.
