نفوذ IT در رسانه‌هاى ايرانى

نام نویسنده: على پرند

بخش کامپيوتر دنياى اقتصاد – روزنامه‌ها و رسانه‌هاى كشور حالا توجه بيشترى به اينترنت نشان مى‌دهند.
پس از دوره‌اى كه اينترنت همچون يك منبع محرمانه در اتاقى در بسته و با پيام حالا نه تنها اينترنت در تحريريه‌ها جاى خود را باز كرده و توجه به آن از كسب يكى دو اخبار گذشته است تنها طى يك دو ماه گذشته چند خبرگزارى فارسى روى اينترنت ايجاد شده و روزنامه‌هاى متعددى نيز تغييرات عمده‌اى در سايت‌هاى اينترنتى خود داده‌اند و در يك مورد نيز يك روزنامه براى نخستين بار كار به روزسازى سايت را زودتر و جدا از انتشار روزنامه انجام مى‌دهد.
از طرفى ديگر تنها طى يك سال گذشته به شكل گسترده‌اى سايت‌هاى اينترنتى هم ايجاد شده‌اند و اتفاقا بسيارى از آنها با درك نياز اطلاعات تخصصى به شكلى باور نكردنى مورد استقبال نيز قرار گرفته‌اند.
در چنين وضعيتى بسيارى از روزنامه‌ها با درك موقعيت رو به پيشرفت اينترنت و اطلاع‌رسانى بر بسته آن به نوعى در پى محكم كردن موقعيت و كسب نقاط استراتژيك جديدى در ين عرصه رقابت هستند. امروزه بسيارى از روزنامه‌ها و رسانه‌هاى خارجى سايت اينترنتى كاملا مستقلى از رسانه چاپى و يا تصويرى خود دارند.
در چنين سيستم‌هايى خبرنگاران از هر نقطه دنيا با يك كامپيوتر كوچك لپ‌تاپ خبر جديدى را روى شبكه مى‌فرستد كه اين خبر مى‌تواند مورد استفاده در بخش چاپى يا تصويرى نيز قرار گيرد. چنين موقعيتى رسانه‌هايى را كه استفاده سريع‌تر و موثرترى از اينترنت مى‌كنند را در رتبه مشخص‌ترى قرار داده است. خبرگزارى‌هاى رويتر و آسوشيتدپرس در جريان جنگ عراق عمده تمركز خود را روى اينترنت قرار داده بودند و با چنين رويكردى حتما گاه در ارسال اخبار از شبكه‌هاى تلويزيونى هم جلو مى‌افتادند.
كارى كه هم‌اكنون بسيارى از روزنامه‌ها و نشريات ما از آن هراس دارند موضوع تطابق قوانين مطبوعاتى و تخلفات اينترنتى است. در چنين اوضاعى صاحبان نشريات تا اندازه زيادى به آنچه در نشريه منتشر مى‌شود وفادارند و سايت اينترنتى خود را روزى يك بار و آن ساعت‌ها بعد از بسته شدن صفحات به روز مى‌كنند و اين مدت مثل اين مى‌ماند كه اتومبيلى را كه براى شركت در مسابقه اتومبيلرانى طراحى شده در خيابان‌هاى معمولى به كار گيرند. استفاده نكردن از ظرفيت‌ها در حقيقت در همه بخش‌ها جامعه ما گسترده شده اما بى‌شك هم‌اكنون روزنامه‌نگارى اينترنى مشغله ذهنى بسيارى از مديران مطبوعاتى ماست كه فقط به انتشار سنتى اخبار اكتفا نمى‌كنند.
در چنين وضعيتى ميزان مهارت‌هاى روزنامه‌نگاران در اين عرضه نيز موضوع قابل توجهى است شايد در آينده نزديك بسيارى از روزنامه‌نگاران مجبور به گذراندن دوره‌هاى تخصصى روزنامه‌نگارى IT شوند و از طرفى ديگر بسيارى از روابط و ارتباطات نيز دچار تحول مى‌شود.
روزنامه‌نگارى IT البته در ابتداى كار خود مى‌تواند مقاومت‌هايى را نيز برانگيزد و قطعا سيستم‌هاى سنتى روزنامه‌نگارى ما (عليرغم بهره‌گيرى از نمادهاى تكنولوژى نوين) در اين زمينه به مقاومت خواهند پرداخت اما اين مقاومت درست مانند مقاومت در برابر ورود كامپيوتر به بخش‌‌هاى فنى روزنامه بود چيزى كه امروز امرى بديهى و غيرقابل اجتناب است.