مهندس فرهاد نورائى ؛رئيس گروه آموزش الكترونيكى شوراى Ict استان گلستان
1-آموزش الكترونيكى يا online چيست؟
بخش مقاله ITiran – آموزش الكترونيكى همان استفاده از اينترنت براى يادگيرى است كه از ارتباط اينترنتى و (مرورگر وب )Web browser در هر زمان يا مكانى ميتوان به اين مقصود دست يافت. آموزش الكترونيكى نوع جديدى از آموزش است كه در آن نيازى به حضور دانشجويان در كلاس هاى برنامه ريزى شده نيست. در واقع يك محيط آموزشى مجازى در شبكه است. موضوعهاى درسى چنان طراحى شده اند كه دانشجويان را به بهترين وجه راهنمايى كنند چون آنها در كلاسهاى درس شركت نداشته و از حضور استادان بهره نمى برند.
در هر صورت مى توانيد از طريق (پست الكترونيك ) email و ساير امكانات شبكه از يكديگر سؤال بپرسيد. اين بدين معنى است كه در هر مكان و هر زمانى كه مايل باشيد مى توانيد به مطاله دروس خود بپردازيد,و در خانه يا اداره فرصت كافى نيز در اختيار خوايد داشت يعنى اگر دفعه اول كاملأ متوجه نكات مشكل درسى نشديد,مى توانيد چندين بار آنرا مرور كنيد.
2-چرا از طريق آموزش الكترونيكى ياد بگيريم؟
اين روش دانشجويان را تشويق مى كند تا از خود خلاقيت و كنجكاوى بيشترى نشان بدهند. در ضمن ياد مى گيرند كه چگونه به تكنولوژيهاى جديد ، سريع دست يابند ودانشجويان اين انعطاف پذيرى را دارند كه به يادداشتهاى دروس دسترسى داشته ودر مباحثات اتاقهاى گفتگو و چت شركت داشته باشندواين امكان را دارند تا در هر زمانى كه برايشان مناسب است با مدير سايت آموزش دهنده ( Facilitator) ارتباط برقرار كنند.
انعطاف پذيرى اين نوع آموزش براى افرادى كه به دليل تعهدات شغلى يا شخصى قادر به شركت كردن در يك كلاس رسمى نيستند, محيط آموزشى مناسبى را فراهم مى آورد.مثلا براى كسانى كه در ساعات متغير كار مى كنند يا اشخاصى كه به دليل استراحت در منزل شانس حضور در دانشگاه را ندارند در حاليكه ديگران در همان زمان در كلاسها شركت مى كنند. اين روش انتخاب خوبى براى اشخاصى است كه چه از نظر مخارج و يا وقت براى ادامه تحصيل امكان سفر به خارج از كشور را ندارند.
3-بين برنامه هاى ارائه شده بصورت online و كلاس درس چه تفاوتى وجود دارد؟
برنامه ها در هر دو يكسان هستند با اين تفاوت كه نحوه ارائه آنها متفاوت است. در روش online همه چيز از طريق شبكه هدايت مى شود كه شامل حضوردر كلاسهاى گفتگوى اينترنتى (Web chat) و دسترسى به يادداشتهاى نمونه و حتى ارتباط زنده با مديرسايت آموزش دهنده ( Facilitator online ) مى باشد.
4- آموزش الكترونيكى براى چه كسى است؟
آموزش الكترونيكى عملا براى همه است. شما مى توانيد كارمندى حرفه اى باشيد كه مى خواهد مهارت هاى(فناورى اطلاعات ) IT خود را به صورت امروزى در بياوريد يا دانشجويى كه در صدد كسب تحصيلات عاليه است. يا فرد بيكارى كه دوست دارددر خانه و با سرعت يادگيرى خود، به مطالعه و آموختن بپردازد. هر فردى مى تواند براى ارضاى نيازهاى آموزشى خود از اينترنت بهره ببرد.
5-چگونه مى توان از آموزش الكترونيكى بهره مند شد؟
آموزش الكترونيكى راه حل آموزشى مؤثر , سهل الوصول و داراى كيفيت بالا است. مى توانيد از حضور دركلاسهايى كه مطابق برنامه ريزى شخصى يا شغلى تان است لذت ببريد.خواه هدف شما پيشرفت شغلى, غناى فردى و يا كسب مدرك اعتبارى قابل انتقال باشد. رشته هاى online بلا استثنا قابل دسترسى هستند, منبعى قابل اطمينان كه اطلاعات و همان دستورالعمل ها و دروسى كه خواستار آن بوده ايد با كيفيت بالا به شما عرضه مى كند, بدون وجود دائمى موانعى كه همه ما را از دست يافتن به فرصتهايمان محروم مى كند. در ضمن هر برنامه آموزشى را مى توان ذخيره كرد و براى دانشجويان فرستاد تا از آن براى سنجش خود استفاده كنند. به عبارت ديگر, اين روش كه در آن يادگيرنده مورد توجه است, اين امكان را به دانشجويان مى دهد تا به تجربه يادگيرى خود بپردازد زيرا با توجه به نيازهاى او, آنرا پويا و شخصى مى سازد.
مهمترين فوائد آموزش الكترونيكى يا مطالعه online عبارت است از:
– ديگر نيازى به صرف وقت و حضور در كلاس هاى درس نيست.
– مى توانيد از طريق شبكه ارتباطى با دانشجويان و مدرسان تمام دنيا ارتباط برقرار كرده و به بحث و گفتگو بپردازيد.
– مزيت برخوردارى از يك روش مطالعه انعطاف پذير كه مطابق نيازهاى شماست را خواهيد داشت.
– سرعت مطالعه در دست دانشجو است و مى توانيد عنوانها را مرور كرده و در هر خط, سرعت خواندن آن را با توجه به درك و فهم خود بالا ببريد.
– اطلاعات ضرورى در مورد پيشرفت آموزشى براى سنجش و ارزيابى شخصى، به سرعت ارائه مى شود.
– مانند كلاسهاى درس شما هم از همان برنامه هاى آموزشى, دروس مرجع و راهنمايى هاى درسى و شناخت برخوردار مى شويد.
– در مطالعه از طريق online با غناى آموزش گروهى مواجه مى شويد.
– مطالعه از طريق online شما را تشويق مى كند تا كنجكاوى و ابتكار بيشترى به كار ببريد و امكان دسترسى به تكنولوژيهاى جديد را افزايش داده و با استفاده از فناورى رايانه ، اطلاعات شما را به روز نگه مى دارد.
– در پايان هر ترم فرم ارزيابى online اطلاعات ضرورى و لازم درباره برنامه را به شما منتقل مى كند.
در آموزش الكترونيكى, از موارد درسى online كه در ارتباط با بحث و گفتگو, اتاقهاى chat (گفتگو) همزمان و email و مدارك مربوط به رشته ها كه قابل download كردن است ، برخوردار مى شويد. اين روش تجربه يادگيرى موفقى را براى شما بوجود مى آورد. زمانى كه برنامه خود را از طريق شبكه دريافت مى كنيد اين اجازه را خواهيد داشت تا يكى يكى و بدون يك برنامه زمانى ثابت و يا كلاس درس, به فعاليت بپردازيد. مى توانيد با كنترل كامل, از موارد درسى موجود با هر سرعتى كه مايليد , سريع يا كند, استفاده كنيد. پس مى توانيد هر عنوانى را هر اندازه كه دوست داريد مرور كنيد و يا از عناوينى كه با آنها قبلا آشنا شده ايد, به سرعت بگذريد. براى هر برنامه موجود, يك مدير سايت آموزشى online كه در آن موضوع مهارت دارد, انتخاب مى شود. او مانند يك مدرس در كلاس درس است كه فرآيند يادگيرى يك برنامه هفتگى شما را راهنمايى مى كند. و از طريق جلسات منظمchat با شما و دانشجويان ديگر ارتباط برقراركرده و به تمام سوالهايى كه اتاق بحث و گفتگو فرستاده شده, پاسخ مى دهد. اين پيغامها در اتاقchat ثبت مى شوند تا اگر خواستيد دوباره به مرور آنها بپردازيد. دانشجويان علاوه بر متخصصان آكادميك online مى توانند از امكانات offline هم بهره ببرند. تيم هاى متشكل از افراد حرفه اى ك وقت خود را صرف ايجاد يك تجربه يادگيرى براى شما كرده اند, امكانات chat و مرور امتحانات online را مانند سرويس خدمات به مشترى , به شما پيشنهاد مى كنند.
7-آموزشهاى تحت وب چگونه است ؟
شما برنامه آموزشى خود را با توجه به سيستم عامل كامپيوتر و يك محيط آموزشى كه شبيه سازى شده است , دريافت مى كنيد. اساسا آزاد هستيد تا مطابق ميل خود كار كنيد بدون اينكه حضور داشته باشيد. شما از طريق اطلاعات ضرورى بدست آمده, مستقلا به يادگيرى مشغول شده و اين توانايى را پيدا مى كنيد تا با استقلال كامل به ارزيابى سطح مهارتهاى خود بپردازيد.
آموزش تحت وب مناسب است براى :
-افراد حرفه اى كه به دنبال راهى مناسب براى تازه كردن مهارت هايودانش ويژه هستند.
-افراد حرفه اى كه بايد وضعيت گواهى يا اعتبارنامه هاى خود را از طريق كسب برخى مهارتها, حفظ كنند.
-افراد بالغى كه براى مطالعه به روش خود, برنامه ريزى كرده, ترجيح مى دهند كه مستقلا كار كنند.
-شركت هايى كه در تلاش براى آموزش گروه زيادى از مردم در مدت زمان كوتاه و يا گروهى كوچك در مدت زمان بيشترى هستند.
-يك گروه شغلى با نقاط شروع متفاوت در يك مهارت لازم.
-گروههايى كه در مكانهاى جغرافيايى مختلف هستند.
8-آيا مى توان رشته هاى online را با استفاده از هر نوع ISP (شركتهاى خدمات اينترنتى ) به كار برد؟
بله , دروس online طورى طراحى شده اند كه با هر نوعbrowser , ISP عمل مى كنند كه حداقل ملزومات يك browser ويرايش 4.0 از Netscape يا internet explorer مى باشد.
بله ,هر رشته ممكن است به چيزهاى متفاوتى نياز داشته باشد در كل , Pc شما بايد حداقل امكانات نرم افزار و سخت افزارى زير را دارا باشد.
– سيستم عامل Windows
– هر نوع internet browser ( Netscape 4.0 يا نرم افزار internet explorer 4.0 و … ) كه قادر به خواندن java باشد. (نمونه هاى قديميتر اين browser ممكن است در خواندن متون java و CGI مشكل پيدا كنند.)
-يك كامپيوتر شخصى multimedia Pentium ( همراه Sound card و نرم افزار MPEG Media player براى پخشcd هاى ويديويى )
-Modem با سرعت 56 Kbs
-دانشجويان بايد دانش عملى اينترنت و اشتراك اينترنت را داشته باشند.
-در اينجا برخى از موقعيت هاى تكنيكى كه دانشجويان آموزشهاى الكترونيكى بايد از آنها يادداشت بردارند، ذكر مى شود.
Internet explorer :
از منوى tools, internet option را انتخاب كنيد.
از بخش advanced ، java hit compiler enabled را انتخاب كنيد.
از بخش advanced, java console enabled را انتخاب كنيد.
كليد Apply و سپس ok را فشار دهيد تا Setting را به روز در بياوريد.
Netscape Navigator :
ابتدا Edit و بعد preference را انتخاب كنيد.
از بخش advacced, Enable java و Enable java Script را فعال و انتخاب كنيد.
Ok را بفشاريد تا Settings را update كنيد.
Cache Settings :
Cache Settings بايد براى بروزرسانى هر صفحه شبكه در internet options در منوى مرورگر به كار بروند.
يك Cach جايى است كه در آن كامپيوتر اطلاعاتى كه راجع به هر Web Site يافته شده است، را ذخيره مى كند.
به جاى رفتن به Web Site به منظور download كردن صفحه ، كامپيوتر كنترل مى كند كه آيا آن صفحه در حافظه اش موجود است يا نه.
اگر صفحه در حافظه كامپيوتر باشد, Cache Copy نمايش داده مى شود مگر اينكه توسط استفاده كننده در setting مربوط به browser مشخص شده باشد. اما اين عمل براى شما مشكلاتى را نيز در بر خواهد داشت . زيرا اگر browser نوع قديمى يك صفحه ذخيره شده را به نمايش بگذارد شما متوجه تغييراتش كه بر روى صفحه انجام شده، نخواهيد شد.
پس براى پاك كردن Cache د هر دستيابى صفحه, از setting مربوط به browser استفاده كنيد.
شركت هاى:Firewalls
اگر از طريق يك شركت به وب و Webct دسترسى پيدا كرديد, ممكن است در سيستم امنيتى شبكه firewall شركت خود دچار مشكل شويد. اگر در ارتباط با شبكه با مشكلى مواجه شديد با مدير شبكه it خود ارتباط برقرار كرده وآنرا حل نمائيد
قبل از آغاز فرآيندآموزشى مشكل خود را بر طرف كنيد.
10-چه چيزى باعث موفقيت يك دانشجوى online مى شود؟
10-1) از كنفرانس هاى online حداكثر استفاده را ببريد.
بسيار مهم است كه نهايت تلاش خود را به كار ببريد تا احساس تنهايى نكنيد. مشاركت در كنفرانس هاى online به شما راه دسترسى به ساير دانشجويان كه رشته مشابه را در همان زمان مى گذرانند، مى دهد.
10-2) مشاركت داشته باشيد!
اگر به تنهايى و يا در گروه كار مى كنيد، نظرات و پيشنهادات خود را درباره موضوعى كه به مطالعه آن مشغوليد، ارائه دهيد. نظرات هم كلاسى هاى خود را نيز بررسى كنيد. راهنماى شما منبع اطلاعات شما نيست. مى توانيد از همسالان خود ياد بگيريد همانطور كه آنها از شما ياد مى گيرند.
10-3) برنامه هاى درسى و خودتان را جدى بگيريد.
سعى كنيد از حمايت همكاران, خانواده و دوستان خود بهره مند شويد. اين سيستم حمايتى به شما كمك شايانى مى كند زيرا مواقعى وجود دارد كه شما مجبوريد ساعتها در روزهاى تعطيل يا شبها پاى كاميوتر خود بنشينيد. سپس شما افرادى را با خود خواهيد داشت كه به آنچه كه سعى داريد دست يابيد، احترام ميگذارند و آنرا درك مى كنند.
10-4) مطمئن شويد كه مكانى اختصاصى براى مطالعه داريد.
بسار مهم است كه در فضايى آرام و در آرامش به كار بپردازيد.
10-5) طرفدار واقعى distance Learning )يادگيرى از راه دور) باشيد.
با هر كسى كه حاضر به شنيدن باشد درباره اين روش به بحث بپردازيد. زيرا در هنگام بحث درباره ارزش آموزش online، شايستگى آنرا در نزد خود نيز تقويت مى كنيد.
10-6) هر چند وقت يكبار به رشته خود log on شويد:
زمانى كه به سيستم كنفرانس online وارد مى شويد، مشتاق هستيد تا ببينيد چه كسى براى شما پيغام گذاشته است و يا اطلاعات مدرس يا هم كلاسان خود را بخوانيد. در ضمن كنجكاويد بدانيد چه كسى براى شما مطلب جديدى فرستاده تا آنرا بررسى كنيد.
اگر براى مدت طولانى با گروه بحث در ارتباط نباشيد , از ديگران عقب مى افتيد و سخت به آنها خواهيد رسيد.
10-7) از بى نشان بودن خود سود ببريد.
غير از مواقعى كه از Video Conferencing استفاده مى كنيد، ديگر كسى نمى تواند چهره شما را ببيند.
ديگر نبايد از بابت دانشجويانى كه از شما سريعتر صحبت مى كنند نگران باشيد چون شما مى توانيد به اندازه اى كه نياز داريد وقت صرف كنيد تا درباره نظرات خود فكر كنيد و قبل از ارسال پيشنهادات خود به كلاستان، پاسخ مناسب را بيابيد.
10-8) مؤدب و محترم باشيد.
فقط به اين خاطر كه بى نام هستيد نبايد به خود اجازه دهيد كه محيط آموزشى را ترك نمائيد زيرا شما با مردم واقعى در ارتباط هستيد كه در طرف ديگر مودم شما هستند راهنما و هم كلاسيهايتان در يك محيط مثبت online به شما بها مى دهند پس كار شما نيز ارزش بالاترى پيدا مى كند.
10-9) اگر مشكل پيدا كرديد اطلاع دهيد:
از آنجائيكه مدير سايت آموزشى قادر به ديدن شما نيست، بايد پيشنهادات و درخواستهاى واضحى بدهيد.
اگر مشكلات تكنيكى داريد يا در فهم چيزى در ارتباط با رشته, با مسئله اى مواجه شديد بايد آنها را بيان كنيد و گرنه مدير ايت آموزشى از آنها مطلع نخواهد شد.
همچنين اگر يكى از مفاهيم را متوجه نمى شويد اين شانس را داريد كه چند نفر ديگر هم همان سؤال را مطرح مى كنند.
با پيشنهاد دادن ، به يكديگر كمك مى كنيد و اطلاعاتتان درباره هر موضوع را تقويت مى كنيد.
10-10) آنچه را كه فرا مى گيريد به كار ببريد:
به محض اينكه چيزى را ياد گرفتيد آنرا به كار ببريد و تمرين كنيد زيرا اين كار به شما كمك مى كند تا آنرا سريعتر به ياد بياوريد و سعى كنيد بين آنچه كه ياد مى گيريد و آنچه كه در كار خود انجام داده و يا انجام خواهيد داد، ارتباط برقرار كنيد. در نظراتى كه درباره جهان واقعى هستند،و به موضوع مورد مطالعه مربوط مى باشد مشاركت كنيد و آنچه را كه ياد مى گيريد به همكلاسيهايتان كه از تجارب شما بهره مى برند ديدى با ارزش مى بخشد
