بنیانگذار آپارات و فیلیمو : ما را دوست ندارند
به گفته مدیرعامل صباایده، آپارات به عنوان یکی از 100 وبسایت پربازدید دنیا و دومین سایت پربازدید ایران، نه تنها جایگاهی در میان نهادهای حکومتی و دولت ندارد، بلکه از هر فرصتی برای ضربه زدن به آن استفاده میکنند.
محمدجواد شکوری مقدم، در برنامه تکشاخ و در گفتوگو با شهرام شریف در خصوص انتقادهایی مبنی بر رشد آپارات در فضای فیلترینگ یوتیوب عنوان کرد: «از دید خیلیها، محبوبیت آپارات تنها به علت فیلتر بودن رقیب بینالمللی خود یعنی یوتیوب است اما معتقدم که این موفقیت تنها بخاطر ذهن خلاق تیم آپارات است و هر کس دیگری هم اگر خلاقیت داشت میتوانست در زمان فیلترشدن یوتیوب در سال ۸۸، همین کار را انجام دهد، فکر میکنم که اگر یوتیوب فیلتر نمیشد، آپارات را راهاندازی نمیکردم و ایده دیگری را جایگزین میکردم.»
شکوریمقدم با اشاره به سرویس کلوپ که اولین فعالیت آنها به شمار میآید، توضیح داد: «سال 1383 همراه برادرم محمدمهدی با توجه به محبوبیت سرویس اورکات در ایران که یک شبکه اجتماعی در گوگل بود، تصمیم به راهاندازی کلوپ گرفتیم. به یاد دارم که این سرویس را تنها با سرمایه ۵ میلیون تومان شروع کردیم.» به گفته شکوری این سرویس در دوران خود عملکرد موفقی داشت و توانست 3.5 میلیون کاربر جذب کند. او در ادامه با تاکید بر اینکه باید راهی برای کسب درآمد انجام میدادند، توضیح داد: «دو سال بعد تصمیم به راهاندازی دومین محصول خود یعنی آژانس تبلیغاتی گرفتیم چون که باور داشتیم یک آژانس میتواند رویکرد بهتری داشته باشد هم از نظر درآمدزایی هم جذب کاربران.»
او در ادامه افزود: «این مجموعه در ابتدا برای تبلیغات روی سایتهای پرترافیکی که محصولات خودمات یعنی مجموعه صباایده راهاندازی میکرد، راهاندازی شده بود. اما در حال حاضر برای دیگر صاحبان وبسایتها هم درآمدزایی دارد.» همبنیانگذار هولدینگ صبا ایده از سرویس آپارات بهعنوان موفقترین محصول این مجموعه یاد میکند و درباره چگونگی شکلگیری آن گفت: «در سال ۸۹ با فیلتر شدن یوتیوب و برای بارگذاری ویدیوهای خودمان، آپارات را که یک بستری برای اشتراکگذاری و شبکهی اجتماعی ویدیویی است، راهاندازی کردیم. در ابتدا فقط دو درصد احتمال موفقیت آن را میدادم. اما در حال حاضر کاربران در آپارات تقریبا روزانه ۹میلیون ویدیو تماشا میکنند. همچنین رتبه زیر 80 جهان و جایگاه دومین سایت پربازدید در ایران را هم دارد.» به گفته شکوری آپارات با همه موفقیتی که تاکنون به آن دست پیدا کرده است، در هر دوره از فعالیتش یک پرونده باز در دادگاه دارد و به دلایل مختلف سعی در مانع شدن برای ادامه فعالیت او دارند. او در این باره توضیح میدهد: «آییننامههای موجود از رشد قابلتوجه تکنولوژی در این 12 سال عقب ماندهاند. آپارات برای نظارت محتوای خود یک چارچوب مشخصی دارد که مهمترین آن گزارش کاربری است و محتواهای موجود توسط یک تیم 40 نفره به صورت دائم با الویتهای معین، پایش میشوند.» او تاکید دارد که با توجه به 45 میلیون کاربر منحصر به فرد در ماه و حجم بالای محتوا تولید شده، نظارت دستی بسیار مشکل است و غیر ممکن. به عقیده او آپارت در بخش نظارت در مدت فعالیت خود به خوبی عمل کرده است.
رشد فیلیمو در دوران کرونا
شکوری در بخش دیگر از صحبتهای خود به یکی دیگر از محصولات هلدینگ صباایده یعنی فیلیمو پرداخت. او با اشاره به رشد این پلتفرم VOD در این سالهای فعالیتش گفت: «فیلیمو در فعالیت ۴ ساله خود رشدی نزدیک به ۱۲۰ درصدی داشته و بیش از ۴میلیارد و ۶۶۰ میلیون دقیقه فیلم و سریال در این پلتفرم تماشا شده است که ۵۷ درصد آن محتواهای ایرانی بوده است.» شکوری اعتقاد دارد که با توجه به موفقیتهایی که تاکنون این هولدینگ کسب کرده است، اما به نظر میرسد نهادهای قانونگذاری از جمله صدا و سیما آنها را دوست ندارند و اگر به جای آنها سرویسی خارجی ارائه میشد، با استقبال بیشتری رو به رو میشد. او در این باره توضیح میدهد: «برای مثال از ابتدای شکلگیری بحثها درباره تنظیمگری صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی، مهمترین دغدغه بخش خصوصی حفظ استقلال نهاد تنظیمگر و مداخله نکردن آن به عنوان نماینده صداوسیما بود. ما همه مجوزهای لازم را از سازمان ساترا دیافت کردهایم. با اینکه ساترا زیرنظر صدا و سیما است، اما صدا و سیما از هر فرصتی برای سنگاندازی و ایجاد مانع برای ما استفاده میکند؛ از تبلیغات در صدا و سیما گرفته تا منع تولید سریالهای خانگی توسط فیلیمو. به نظر میرسد این سازمان هم بین حمایت از کسب و کارهای آنلاین و صدا و سیما دچار تناقض شده است.» وی با توجه به گزارشهای موجود تاکید میکند که آپارات و فیلیمو در مجموع یک دوم کل ایاکس پی شبکه داخلی کشور را تامین میکنند و به صورت تقریبی در ماه یکمیلیارد و دویست میلیون استریم موفق روی این دو سرویس اتفاق میافتد. در ادامه او با اشاره به نحوه درآمدزایی این دو پلتفرم توضیح میدهد: «در آپارات، 4هزار کانال برای ناشران و برنامهنویسان درنظر گرفته شده و به صورت تقریبی درآمدشان بین 50 هزار تا 8 میلیون تومان است. در فیلیمو هم درآمدزایی از دو روش تبلیغات و هزینه اشتراکی کاربران وجود دارد.» گفتنی است فیلیمو در دوران قرنطینه و شیوع بیماری کرونا رشد 70 درصدی را تجربه کرده است، شکوری میگوید که در این دوران به دلیل استقبال زیاد، مجبور به ارتقا زیرساخت این پلتفرم شدهاند.
سرمایهگذاری مجموعه صبا ایده روی سینما تیکت و فلایتیو
شکوری مقدم با اشاره به این که تاکنون این مجموعه هیچ سرمایهای جذب نکرده و همه سالهای فعالیت خود را بهصورت بوتاسترپ پیش آمده، گفت: «در سال گذشته روی دو کسب و کار سینماتیکت و فلایتیو سرمایهگذاری کردیم. تیم فلایتیو و تلاش آنها برای فعالیتشان نظر ما را جلب کرد. درواقع همین تلاش و منسجم بودن آنها باعث شد که در این دوران کرونا که حوزه گردشگری در بحرانیترین وضعیت خود به سر میبرد، دوام آورده و زنده بماند.» این شرکت با سرمایه گذاری در یکی از دو استارتاپ بزرگ حوزه گردشگری و با در اختیار گرفتن ۲۰ درصد از سهام فلایتیو به طور رسمی وارد بازار فروش و رزرواسیون بلیط هواپیما و قطار شده است. اما در در روزهای پایانی سال ۹۸ با وجود شیوع بیماری کرونا و رکود شدید در صنعت سینما، برادران شکوری که در سال ۹۵ روی پلتفرم سینماتیکت سرمایهگذاری کرده بودند، سهم ۴۵ درصدی خود را به سهم ۱۰۰ درصدی تبدیل کرده و حالا مالک بزرگترین پلتفرم فروش بلیت آنلاین سینما شده است. سینماتیکت پلتفرمی با سابقه هشت سال حضور در صنعت سینما ایران است که به عنوان قدیمیترین و اولین سامانه فروش آنلاین بلیط سینما شناخته میشود. محمد جواد شکوری در اینباره توضیح میدهد: «یکی از دلایل این سرمایهگذاری بحران شدید وضعیت سینما کشور بود و در این دوران بر اساس گزارشها، سینما تیکت که در شهریور 98، حدود 370 هزار بلیت فروخته بود، در این دوران، به 8 هزار عدد رسیده بود و در نهایت سرمایهگذاری در این استارتاپ تا حدودی این خسارت را متعادل میکرد.» او در ادامه با اشاره به شیوع بیماری کرونا و رشد بیسابقه این پلتفرم آنلاین در دوران قرنطینه گفت: «یکی دیگر از فعالیتهایی که فیلیمو در این دوران برای جبران زیان حوزه سینما انجام داد؛ راهاندازی اکران آنلاین بود، به گفته او تاکنون فیلیمو و نماوا 980 هزار بلیت سینما فروخته و این به معنای دو میلیون و نیم مخاطب برای این دو پلتفرم است.»
شکستها
لنزور یکی دیگر از استارتاپهایی بود که به گفته شکوری پس از خرید اینستاگرام توسط فیسبوک راهاندازی شد، اما با توجه به نبود قوانین روشن برای یک پیامرسان داخلی، پروژه موفقیتآمیزی نبود و از دیگر شکستهای آنها بعد از چند تجربه موفقیتآمیز، کاپرمارکت بود، یک سوپرمارکت آنلاین که بهعلت رایج نبودن فرهنگ خرید اینترنتی و حاشیه سود بسیار پایینِ، نتوانست جایگاه خود را پیدا کند که در نهایت آنها تصمیم بر تعطیلی کاپرمارکت گرفتند.