هواپیمای مدل بوئینگ 747-400 ، اولین بار در سال 1988 معرفی شد و هنوز هم انتقادهای زیادی در مورد به روز رسانی‌های سیستم نرم افزاری این هواپیما ایراد می‌شود.
بر اساس گزارش The Register، محققان حوزه امنیت در شرکت Pen Test Partners، اخیرا آزمایشی به روی هواپیمای 747 شرکت بریتیش ایرویز انجام دادند. شرکت بریتیش ایرویز این هوپیما را بعد از شروع پاندمی کرونا ویروس، به دلیل کاهش تعداد سفرها از رده خارج کرد.
تیم تحقیقاتی شرکت Pen تمامی سیستم‌های این هواپیما را بررسی کرده و قفسه‌های را یافتند که جعبه‌های مدولار سیاه رنگی داخل آنها بود و شبیه به مرکز داده یا دیتا سنتر بوده و فعالیت‌های مختلفی را در هواپیما انجام می‌دادند.
محققان همچنین یک فلاپی دیسک 3.5 اینچی را پیدا کردند که داخل کابین خلبان تعبیه شده بود و برای بارگزاری داده‌های حیاتی هوانوردی کاربرد داشت. این فلاپی دیسک که در واقع یک پایگاه داده محسوب می‌شود، می بایست هر 28 روز یک بار به روز رسانی می‌شده است و یک مهندس نیز هر ماه وجود آخرین نسخه به روز رسانی را روی آن چک می‌کرده است.
شاید امروزه وجود یک فلاپی دیسک روی یک هواپیما تعجب برانگیز باشد اما در حقیقت این سخت افزار، سال‌هاست که برای بارگذاری داده‌های هوانوردی، روی هواپیماهای 737 بوئینگ استفاده می‌شود.
بر اساس گزارشی از Aviation Today در سال 2015، پایگاه داده‌های موجود روی این فلاپی دیسک‌ها روز به روز بزرگ‌تر می‌شود. برخی از شرکتهای هواپیمایی، استفاده از فلاپی دیسک‌ها را کنار گذاشته‌اند اما بسیاری نیز ترجیح داده‌اند که این سخت افزار به روی هواپیما باقی بماند و یک ناظر مهندس، هر ماه به آنها سرکشی کرده و به اطلاعات به روز رسانی شده مربوط به هواپیما را به روی آنها بارگزاری نماید.
ویدیویی 10 دقیقه‌ای از تور داخل هواپیمای 747 منتشر شده که قسمت‌های کمتر دیده شده از داخل این هوپیما را نشان می‌دهد. این تور ویدیویی، قسمتی از کنفرانس مجازی Def Con امسال بوده است، بزرگترین کنفرانس هکرها که در هر سال در آمریکا برگزار می‌شود.
هواپیماهای مدرن هر روز به تکنولوژی‌های مدرن‌تر و پیچیده‌تری مجهز می‌شوند و محققان امنیتی نیز همیشه علاقه داشتند تا بفهمند که سیستم‌های هواپیما ها چگونه از دخالت مسافران در روند پرواز، جلوگیری می‌کنند. در واقع مشخص شده است که وجود تکنولوژی‌های جدید و مدرن دلیلی بر عدم رسوخ پذیری سیستم‌های هواپیماها نیست.
بحث امنیت، زمانی اهمیت می‌یابد که صحبت از سیستم‌های سرگرمی داخل هواپیما مطرح می‌شود. سال گذشته یک پروفسور حوزه امنیت سایبری، یک نقص امنیتی در سیستم سرگرمی پرواز بریتیش ایرویز کشف کرد. این پروفسور توانست با استفاده از یک یو‌اس‌بی، کل سیستم سرگرمی داخل هواپیما را مختل کند. محققان امنیتی معتقدند بخش‌هایی از هواپیما که به صورت مستقیم با مسافرین سر و کار دارد، به صورت ویژه در معرض آسیب پذیری قرار دارد.
بحث امنیت درهواپیماهای مدرن هم یک مسئله حیاتی و مهم است. هواپیماهای مدرن مانند بوئینگ 777X و 787 از شبکه‌های فیبری استفاده می‌کنند. در شبکه‌های فیبری ( fiber networks) ، تمام داده‌های هوانوردی به شبکه‌ای متصل می‌شوند که توسط یک سری کامپیوتر کنترل می‌شود: کامپیوترهایی که نرم افزارهای حساس هوانوردی به روی آنها نصب هستند. این شبکه‌ها، مشابه شبکه‌های سنتی هستند که درون یک سختمان اداری اجرا می‌شوند. البته برخی از هواپیماهای مدرن، به قدری پیشرفته هستند که می توانند به روز رسانی‌های نرم افزاری شبکه را حتی در آسمان و در حال پرواز نیز دریافت نمایند.
ولی نرم افزاری که به روی هواپیماهای مدرن وجود دارد، همیشه قابل اعتماد نیستند. مثلا شرکت بوئینگ، 2 سقوط مهلک هواپیمای مدرن 737 Max را به دلیل نقص نرم افزاری تجربه کرد که در کل 346 نفر را به کام مرگ کشاند.
با وجود روی کار آمدن تکنولوژی‌های مختلف، فلاپی دیسک‌ها همچنان به زندگی ادامه می دهند و حتی در دیگر صنایع نیز شاهد حضور آنها هستیم. دپارتمان دفاع آمریکا نیز تا اکتبر سال گذشته از فلاپی دیسک‌های 8 اینچی در نیروهای هسته‌ای کشور خود استفاده می‌کرد. حتی در ایستگاه‌های فضایی بین المللی نیز تعداد زیادی فلاپی دیسک وجود دارد.
منبع: ورج
