کتابهای رایگان شده به خاطر کرونا، بازتعریف کتابخوانی در عصر قرنطینه
دانشگاه‌ها مختلف و سرویسهای کتابخوانی انبوهی از کتابها را رایگان عرضه می‌کنند
در حالی که معمولا کتابها چندان قدر نمی‌بینند و جای مهمی در سبد خرید اغلب افراد ندارند، اما حالا شیوع ویروس کرونا و به دنبال آن خانه‌نشینی و قرنطینه اجباری باعث شده است که جایگاه این دوستان مهربان در زندگی روزمره تعریف جدیدی پیدا کند.
در واقع بسیاری از ما برای گذراندن روزهای عجیب قرنطینه، در جستجوی راه‌های بهتر هستیم تا حداقل سختی این این روزها کمتر شود و هر کتاب دریچه‌ای به یک دنیای تازه است. با این اوصاف در ماه‌های اخیر و با همه گیری این ویروس، کتابخانه‌های زیادی در سراسر دنیا امکان دسترسی آنلاین و رایگان به مخازن خود را برای تمام مردم جهان فراهم کرده‌اند.
این در حالی است که ناشران و کتابفروشی‌های بسیاری هم با ابتکارات مختلفی سعی کرده‌اند کتاب‌هایشان را به صورت آنلاین ارایه کرده و یا امکان سفارش از راه دور را برای افراد ایجاد کنند.
دسترسی رایگان به کتاب های نفیس و نسخ خطی
جالب است بدانید که کتابخانه ملی ایران یکی از اولین کتابخانه‌های بزرگ دنیا بود که در هفته آخر اسفند ماه گذشته اعلام کرد عموم مردم تا پایان فروردین ماه به بیش از ۴۰۰ منبع این کتابخانه دسترسی رایگان و آنلاین خواهند داشت.
مسولان این کتابخانه این کار را با هدف مسئولیت اجتماعی خود برای توزیع عادلانه اطلاعات و تقویت منابع مورد نیاز پژوهشگران و اهالی فرهنگ، انجام دادند. به این ترتیب و در زمان تعطیلی تالارهای این کتابخانه، بخشی از منابع کتابی و غیرکتابی این کتابخانه شامل ۱۳ هزار عکس تاریخی، ۳۷ هزار نسخه خطی، ۱۵ هزار کتاب چاپی نفیس، ۴ هزار کتاب چاپی سنگی، ۱۰۰ هزار پرونده و ۲۲۰ هزار پایاننامه به صورت رایگان در اختیار اعضا قرار گرفته است.
برای دسترسی به این منابع باید به آدرس http://dl.nlai.ir مراجعه کنید. در حال حاضر امکان عضویت در کتابخانه ملی ایران برای استفاده از کتابخانه دیجیتال، بدون محدودیت سنی، تحصیلی و مکانی وجود دارد.
بعد از کتابخانه ملی، دانشگاه تهران به عنوان یکی از مهمترین نهادهای آموزشی کشور دسترسی به کتابهای الکترونیکی موسسه انتشاراتی خودش را رایگان کرد.
در آخرین روز از سال گذشته، روابط عمومی دانشگاه تهران اعلام کرد که به خاطر مشکلات ناشی از شیوع ویروس کرونا و عدم دسترسی دانشجویان، استادان و عموم مردم به منابع علمی، کتابهای الکترونیکی موسسه انتشارات دانشگاه تهران از ابتدای فروردین ماه به صورت رایگان در اختیار علاقمندان قرار میگیرند.
برای دسترسی به این کتابهای الکترونیکی کافیست به اپلیکیشن فیدیبو و یا کتابخوان الکترونیکی فیدیبوک و بخش موسسه انتشارات دانشگاه تهران در آدرس https://press.ut.ac.ir/help?menu=14# مراجعه کنید.
منابع علمی رایگان تا پایان ماه ژوئن
درست در همان روز دانشگاه بزرگ کمبریج هم از ایجاد امکان دسترسی رایگان و نامحدود به کتابهایش خبر داد. حالا انتشارات این دانشگاه به خاطر شیوع ویروس کرونا کتابهای خود را با فرمت HTML و به صورت رایگان در اختیار علاقمندان قرار داده است.
به این ترتیب بیش از ۷۰۰ کتاب درسی این دانشگاه به صورت رایگان در اختیار پژوهشگران و علاقمندان قرار گرفته است. برای دسترسی به این کتابها باید به وبسایت انتشارات دانشگاه کمبریج بروید، اما فراموش نکنید که این کتابها را تنها به صورت آنلاین میتوانید مطالعه کنید و امکان دانلود آنها وجود ندارد.
با این حال دسترسی به این کتابها نامحدود است و هر کاربر میتواند هر تعداد کتابی را مایل باشد، به صورت آنلاین مطالعه کند. بد نیست بدانید که دسترسی به کتابهای دانشگاه کمبریج از این طریق، تنها تا پایان ماه می‌سال جاری میلادی امکان‌پذیر است.
همچنین دانشگاه لیدن (Leiden) هلند که قدیمیترین مرکز آموزش عالی این کشور است، روز گذشته اعلام کرد که امکان دسترسی به کتابها و پایان‌نامه‌های موجود در کتابخانه این دانشگاه به صورت آنلاین و رایگان برای علاقمندان وجود دارد.
بر اساس اعلام دانشگاه لیدن، به دلیل شیوع ویروس کرونا و لزوم قرنطینه خانگی علاقمندان میتوانند تا پایان دوره تحصیلی جاری این دانشگاه (پایان ماه ژوئن) به کتابهای الکترونیکی کتابخانه آن در آدرس https://www.library.universiteitleiden.nl دسترسی داشته باشند.
انجمن روانشناسی آمریکا هم در بیانی‌های اعلام کرده است به دنبال گسترش شیوع ویروس کرونا و تعطیلی کتابخانه‌ها و کتابفروشی ها، به صورت موقت امکان دسترسی رایگان و آنلاین به بیش از ۱۶۰ کتاب منتشر شده توسط این انجمن را فراهم آورده است.
این امکان تا پایان روز ۲۵ ماه می‌سال جاری میلادی وجود دارد و علاقمندان برای دسترسی به این کتابها باید به آدرس این انجمن در https://apastyle.apa.org مراجعه کنند.
با تمام اینها، نهاد «آرشیو اینترنت» هم با حمایت و کمک بیش از صد دانشگاه و نهاد آمریکایی، چیزی بیش از ۴/۱ میلیون جلد کتاب دانشگاهی را به صورت رایگان و آنلاین در کتابخانه اضطراری ملی (National Emergency Library) در دسترس عموم قرار داده است. این کتابها تا پایان ماه ژوئن سال جاری میلادی در این کتابخانه به آدرس https://archive.org/nel در دسترس خواهند بود.
اپل و رایگان کردن تعدادی از کتابهای الکترونیکی
کتابهای رایگان شده به خاطر کرونا به همین جا ختم نمی‌شود. به جز این اپل هم حالا تعدادی از کتابهای الکترونیکی‌اش از جمله کتابهای مربوط به کودکان و یا کتابهای صوتی را رایگان کرده است.
در پیام اپل در این رابطه آمده است که به دنیای کتابهای رایگان سفر کنید، کتابها را در کنار کودکان بخوانید، در کنار خانواده از معماها و دنیای رمز و رازها باخبر شوید و از کتابهای صوتی لذت ببرید.
جزییات بیشتر درباره کتابهای رایگان اپل را در این مطلب بخوانید.
همچنین سرویس scribd که از آن به عنوان نتفلیکس کتاب و کتاب صوتی یاد می‌کنند هم برای مدت یک ماه سرویس خود را به صورت رایگان عرضه کرده است.
سرویس scribd دارای انبوهی از کتاب، کتاب صوتی، مجله و … است که هزینه یک ماه استفاده از آن حدود ۹ دلار است. با ساختن یک اکانت روی سایت یا از طریق اپلیکیشن آن میتوانید کتاب، کتابهای صوتی یا مجلات مورد علاقه خود را دانلود و مطالعه کنید.
