نام نویسنده: جواد زارعیITNewsway@yahoo.com
بزرگراه فناوری -به‌نظر شما خریدار ایرانی چگونه به محصولات موجود حسن‌نظر پیدا کرده و اقدام به خرید خواهد کرد؟
در هر فرآیند خرید و فروش، خریدار باید به محصول اعتماد کند. مطالعه و تحقیق شخصی، دریافت اطلاعات از افراد متخصص و منصف، استناد به مطالب نشریات، اعتماد به گفته‌های فروشنده و اعتماد به نام محصول از راه‌های مشخص و استاندارد اعتماد به هر محصول خواهد بود. موضوع بازار ایران کمی تا قسمتی متفاوت است، چراکه عامل دیگری مانند تعصب را علاوه بر موارد ذکر شده در سطور بالا باید در نظر گرفت.
ذهن خریدار بازار کامپیوتر ایرانی به‌دلیل پیش‌فرض‌هایی که در هنگام جمع‌آوری اطلاعات اولیه به‌دست می‌آورد، به‌شدت نسبت به محصولات مختلف جهت‌دار خواهد شد. با این ذهنیت به‌شکل عمومی نمی‌توان انتخاب بسیار مطلوبی داشت، هرچند امکان انتخاب مناسب منتفی نخواهد بود. بهعنوان مثال اغلب خریداران و فروشندگان به‌خوبی می‌دانند که تعداد برگشتی هارددیسک‌های Maxtor بالاست. همه می‌دانند که این نام همانند گذشته نیست. البته ضربه‌های فراوانی به اعتبار این نام وارد شده است. از بحران هارددیسک‌های SATA این شرکت تا ناسازگاری عمومی این هارددیسک‌ها با مادربردهایی که از چیپ‌ست nVIDIA استفاده خواهند کرد از جمله مواردی بود که قادر بود هر نام دیگر در این بازار را نه فقط له کند، بلکه از گردونه بازار خارج کند.
از بعد خریدار و به‌دلیل عدم اعتماد عمومی افراد جامعه ایرانی به هر محصول، موضوع گارانتی و خدمات پس از فروش مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده نفوذ محصول و میزان فروش در بازار ایران خواهد بود. شاید ایران تنها کشوری باشد که برای ماوس دو هزار و پانصد تومانی گارانتی اعطا کرده و خریدارانی باشند که از آن استفاده کنند. نه اینکه خریدار حق ندارد گارانتی داشته باشد، اما گارانتی‌ها در ایران به بدترین شکل ممکن درخواست و اجرا می‌شود. گارانتی در اغلب محصولات ایرانی ر حد یک برگ یا کارت گارانتی خواهد ماند و لاغیر که در پشت آن برگه کلی شرایط برای شامل شدن گارانتی نوشته شده است. اغلب این شروط دست مجموعه پشتیبان آن محصول را برای نپذیرفتن محصول باز گذاشته و استرس بی‌موردی را به خریدار وارد خواهد کرد. در این موضوع مشخص گارانتی‌کننده هم حق دارد چراکه وی وظیفه پشتیبانی از ماهیت قطعات و تجهیزات فروخته شده را دارد. به بیان دیگر اگر مادربردی به‌دلیل اختلال در طراحی برد یا خرابی یکی از رگولاتورهای خود دچار مشکل شده است، وظیفه شرکت خدمات‌دهنده است که آن را رفع کند، در صورتی‌که برخی خریداران انتظار دارند که حتی اگر ابزاری از دست مبارکشان رها شده و بر ملاج مادربرد خورده باشد، شرکت خدمات‌دهنده موظف به تعویض یا تعمیر بدون دریافت هزینه باشد. متاسفانه مفهوم گارانتی در همین حد باقی مانده است.
گارانتی اصیل یعنی اینکه شرکت پشتیبان محصول اعلام دارد در کنار خریدار قرار دارد. در واقع شرکت خدمات‌دهنده غیر از تعمیر یا تعویض محصول معیوب، متعهد به انجام چند کار دیگر نیز باشد. برای مثال اگر CD درایور یکی قطعات خریداری شده مفقود شود، این امکان برای خریدار نوعی فراهم باشد که به شرکت خدمات‌دهنده مراجعه کرده و درخواست کپی دیگری از آن داشته باشد. مورد دیگر اعطای زمان مشاوره فنی به خریداران است. این موضع به هیچ وجه در ایران اجرا نمی‌شود، در صورتی که سالیان سال است که در زمره خدمات شرکت‌های فروشنده کالا قرار دارد. مشکل کار تنها به شرکت‌ها مربوط نمی‌شود، چراکه خریدار ایرانی برای دریافت خدمات ویژه حاضر به پرداخت پول نیست. به بیان دیگر خدمات قابل ارایه شامل چند سطح خواهد بود که هر خریدار با پرداخت پول و دریافت محصول از خدمات سطح اول آن استفاده خواهد کرد. چنانچه خدمات بالاتری مورد نیاز باشد، توسط شرکت پشتیبان تعریف شده و با تعرفه مشخصی برای خریداران قابل دسترس خواهد بود. در واقع هر شرکت باشگاهی از مشتریان خواهد داشت که به عموم آن‌ها خدمات سطح اول و به تعداد معدودی، سرویس‌های ویژه (VIP) با دریافت هزینه اعطا خواهد کرد. این مورد در بین شرکت‌های تولید و توزیع‌کننده هارددیسک بسیار رایج است. در حال حاضر Seagate و Maxtorبیشترین جامعه خریداران عضو را در اختیار دارند. پاسخ به سؤالات، ارایه راهنمایی فنی، مشاوره برای ارتقا و بهبود کارایی سیستم، تسهیلات برای تعویض قطعه با نمونه‌های جدیدتر و غیره از خدمات ارایه شده به اعضا خواهد بود. خریدار ایران چنین انتظاری از مجموعه پشتیبان قطعات نخواهد داشت. اگر از اغلب ایشان پرسیده شود که گارانتی کدام شرکت خوب است، پاسخ‌های جالبی مانند “تحویل‌مان گرفتند”، “خوش‌‌برخورد بودند”، “آدم حساب نی‌کنند”، ” خیلی کمک کرد”، “اصلا براش مهم نبود” و امثالهم خواهید شنید که بیش از آنکه به رفتار سازمانی مرتبط باشد، به رفتارهای شخصیتی افراد دست‌‌اندرکار مربوط خواهد شد. این دست پاسخ‌ها نشان می‌دهد که گاهی درخواست‌کننده خدمات پشتیبانی، پاسخی فراتر از انتظار (ویژه) دریافت کرده است که به هیچ عنوان سازمان‌دهی شده نخواهد بود بلکه به حوصله و شخصیت پشتیبان مجموعه وابسته خواهد بود.
شایسته است که فعالان این حوزه برای ارتقای کیفیت خدمات‌دهی تا رسیدن به حداقل‌های جهانی برنامه مشخصی را تدوین و پیاده‌سازی کنند. ارایه چنین خدماتی موجب ارتقای سطح آگاهی بازار، افزایش کیفیت فروش و استاندارد شدن بازار منعطف قطعات کامپیوتر خواهد شد. تصور نمی‌کنم که نشریات حوزه فناوری اطلاعات از کمک به شرکت‌ها در این‌باره دریغ کنند.
بازار پردازنده این ماه
در بازار جهانی AMD صاحب بیش از 20 درصد بازار پردازنده‌هاست و این شرایط با اندکی اختلاف در ایران نیز صدق خواهد کرد. البته اقبال عمومی نسبت به خرید پردازنده‌های AMD فراتر از انتظار بوده است. کیفیت مناسب و ابهام‌زدایی از کارایی این پردازنده‌ها موجب حسن‌نظر خریداران به این خانواده پردازشی شده است. آگاهی محدود خریداران و قیمت بالای سیستم کامل نسبت به سطح متوسط درآمد در ایران موج شده است که خریدار محترم تا آن‌جا که امکان دارد از کیفیت قطعات درخواستی کاسته و رو به نمونه‌های ارزان‌قیمتی کند که نسبت قیمت به کیفیت آن‌ها قابل قبول نخواهند بود. Celeron D از جمله پردازنده‌هایی است که در این چند ساله مورد اقبال عمومی قرار گرفته است. قیمت پایین، پشتوانه نام Intel و مقداری شیرین‌کلامی فروشنده موجب شده است که این شبه‌پردازنده بدون گارانتی در زمره پرفروش‌ها قرار بگیرد. بارها تاکید کرده‌ام که پردازنده Sempron64 از لحاظ قیمت، سه سال گارانتی، کیفیت پردازش، پشتیبانی از بسیاری بازی‌ها و غیره بر این Celeron D برتری دارد. اگر باور ندارید، سرکی به سایت‌های معتبر کشیده و مقایسه کیفیت و کارایی پردازنده‌ها را رویت فرمایید. کمتر سایت معتبری Celeronرا داخل آدم حساب کرده و آن را در مقایسه‌ها شریک کرده‌اند. به قولی Sempron 64 حدود 70 تا 80 درصد کارایی AthlonXP را به‌همراه دارد. اگر AthlonXP معرف حضور باشد، به یاد خواهید داشت که چه بلایی بر سرPentium4 آورد. تنها مشکل خانواده پردازشی AthlonXP حرارت بالای آن بود که در تمام مدل‌های 64 بیتی امروزی به‌شکل کامل رفع شده است.
سایت tomshardware.com در ستون کناری خود مقایسه بین انواع پردازنده‌های روز را قرار داده است. به دلخواه خود می‌توانید دو پردازنده مختلف را انتخاب و نتایج به‌دست آمده را مشاهده فرمایید. تا ه ماه پیش Sempron در این جدول حضور داشت که با نمونه‌های جدید Athlon64 جایگزین شد. این کار مسؤولان فنی سایت بسیار پسندیده و معقولانه است، چراکه قیمت پردازنده‌های Athlon64 آن‌قدر افت داشته است که خرید Sempron را تحت‌الشعاع خود قرار داده است. به شما نیز همین توصیه را دارم که اگر امکان پرداخت هزینه بیشتری دارید، به‌جای Sempron که در محدوده قیمتی 40 تا 80 هزار تومان خواهند بود، سراغی از Athlon64 3000 یا Athlon64 3200 با کمتر از 80 هزار تومان بگیرید.
Turbo Cache و Hyper memory
دعوای دو شرکت nVIDIA و ATI گاهی خیلی بامزه می‌شود. nVIDIA تکنولوژی SLI را معرفی کرد و به فاصله چند ماه ATI نیز CrossFireرا در برابر این موجود علم کرد. هم‌اکنون nVIDIA قابلیت Turbo Cacheرا به کارت‌های گرافیکی خود افزوده و به فاصله کوتاهی پس از آن ATI قابلیت Hyper Memory را به مدل‌های خود افزود تا در مقابل حریف کم نیاورده باشد. قابلیت‌های ارایه شده توسط این دو شرکت در واقع یکی هستند. Turbo cache یا Hyper Memory قابلیتی است که به چیپ‌ست گرافیکی (GPU) اجازه خواهد داد تا اگر حجم حافظه اختصاصی کارت گرافیک (VRAM) به شکل کامل مورد استفاده قرار گرفت، مابقی نیاز خود را از حافظه اصلی (RAM) تامین کند. این قابلیت‌ها در کارت‌های گرافیک ارزان‌قیمت مورد استفاده قرار گرفته و راهی برای ارتقای کیفیت آن‌ها با کمترین هزینه را فراهم خواهند آورد. البته این کار مضراتی نیز به‌دنبال خواهد داشت. بازی‌ها و برخی برنامه‌های گرافیکی حافظه‌خور هستند، یعنی تا آن‌جا که سیستم اجازه دهد حافظه در اختیار می‌گیرند. بنابراین حافظه اصلی شما نباید از سه برابر حافظه اختصاصی کارت‌گرافیکی کمتر باشد، چراکه امکان کندی عمومی سیستم وجود دارد. به شخصه هیچ نظر مثبتی به این‌گونه قابلیت‌ها ندارم و آن را ترفندی برای فروختن کارت‌های رده پایین می‌دانم. اگر این شرکت‌ها خیلی دغدغه ارتقای کیفیت دارند، به‌جای این پشتک زدن‌ها، پهنای باند دسترسی به حافظه را افزایش دهند. بدون شک افزایش پهنای باند 64 بیتی به 128 بیتی کیفیت کارت‌ها به میزان قابل توجهی افزایش خواهد داد. این حضرات خوب دریافته‌اند که اغلب مشتریان این کارت‌ها دانش فنی محدودی داشته و بیشتر به‌کمیت توجه دارند تا کیفیت!
توصیه می‌کنم با بی‌خیالی کامل از کنار این موجودات رد شده و سراغ نمونه‌هایی را بگیرید که از پهنای باند 128 بیتی پشتیبانی می‌کنند. به‌دلایل اغلب فروشنده‌ها نیز توجه نداشته باشید، چراکه تعریف از این قابلیت بیشتر برای فروش است نه برای آگاهی‌بخشی!
اوضاع عمومی
برای بسیاری از خریداران بازار قطعات جیتکس با وایکس یا نایلکس فرق چندانی ندارد، بنابراین برگزاری این رویداد تاثیر چندانی در تصمیم ایشان نخواهد داشت. در ایام برگزاری جیتکس 2006 دبی اگر گشتی در بازار قطعات داخلی می‌زدید، شاهد مراجعه افرادی بودید که فارغ از هرگونه اطلاعاتی ویترین فروشگاه‌ها را می‌بلعیدند تا به مطلوب خود برسند. خیلی به نق و ناله‌ها گوش فراندهید که بازار خراب است و چنین است و چنان!
پردازنده در حال آرام گرفتن است. اگر یکی دو پارتی جنس دیگر از گمرک آزاد شود، اوضاع بهتر خواهد شد. نمونه‌های رده بالای Athlon64 X2 همچنان در ناز به‌سر می‌برند و در عوض Core 2 Duo فروش خوبی نسبت به تعداد مشتریان خود دارد. اوضاع بازار قطعات حافظه نیز بد نیست. قیمت‌ها همچنان بالاست و البته حافظه قطعه‌ای است که همواره خریدار دارد. فکر نمی‌کنم نام‌های جدید در بازار چندان موفق باشند، چراکه Kingston از خیال ایرانی جماعت خارج نخواهد شد تا مجالی به دیگر حضرات دهد. اگر نام‌های دیگر مانند Crucial موفق بودند به قیمت مناسب و اعتبار نام آن مربوط است. اگر محصولات جدید و کیفی چون G.Skill و Buffalo با قیمت‌های مناسب و مشتری‌پسند توزیع شوند، احتمال توجه بدان‌ها بیشتر خواهد بود. Patriot از بهترین‌های جهان است و البته قیمت بالایی دارد، اما ایمانتک با کاهش قیمت، بازار مناسبی برای Patriot فراهم کرد و هم‌اکنون در بسیاری از فروشگاه‌ها قابل تهیه است. این سیاست آفرین دارد و ارزشمند خواهد بود. اگر فونیران نیز این رکت را با G.Skill و الماس‌آوران چنین سیاستی را با Buffalo در پیش گیرد، امید است که بازار مناسب برای محصولات کیفی و معتبر خود فراهم آورد. از بازار Super talent خبر چندانی ندارم و این حافظه به‌راحتی قابل تهیه نیست. اگر صباراهبر بهعنوان توزیع‌کننده دقت بیشتری داشته باشد،تصور می‌کنم بازار مناسبی پیدا کند. و در آخر این خبر را هم داشته باشید که Gigabyte کارت Capture به همراه TV Tuner ارایه کرده است که آواژنگ را به قیمت 29 هزار تومان پشتیبانی خواهد کرد. آزمایش‌‌های اولیه امیدوارکننده بوده و حصول نظر کلی کمی وقت خواهد برد. این قطعه از آخرین چیپ‌ست تولید شده Philips استفاده کرده است. به نظم خرید این قطعه با این قیمت و امکاناتی که به همراه دارد قابل توصیه خواهد بود.
