بزرگراه فناوری -انگیسی‌زبان‌ها برای جست‌وجو در سایت‌های اینترنتی گوگل را دارند و چینی‌ها هم از سایت Baidu استفاده می‌کنند، اما در مورد عرب‌ها چطور؟ با وجود اینکه امروزه استفاده از اینترنت در بین عرب‌ها بسیار مرسوم شده و دسترسی آن‌ها به فضای مجازی بسیار افزایش یافته، این افراد تاکنون هیچ متور جست‌وجوی اختصاصی نداشته‌اند.
برای حل این مشکل گروهی از متخصصان مرکز اروپایی Seekport قراردادهای جدیدی را با شرکت عربستانی Mitsco منعقد کرده‌اند تا به این وسیله نخستین موتور جست‌وجوی عربی دنیا را راه‌اندازی کنند. Seekport تاکنون جست‌وجوگرهایی را برای انگلیسی‌ها، فرانسوی‌ها، آلمانی‌ها، اسپانیایی‌ها و ایتالیایی‌ها راه‌اندازی کرده و موفقیت‌های فراوانی را در این زمینه به‌دست آورده است. اما کارشناسان این مرکز هم‌اکنون به این نتیجه رسیده‌اند که راه‌اندازی یک موتور جست‌وجوی اینترنتی عربی بسیار لازم و ضروری است.
زمانی که این پروژه برای نخستین بار مطح شد، این موتور جست‌وجو Sawafi نام گرفته بود که در زبان عربی به معنی توفان شن است. به هر حال گفته میشود که نام این موتور جست‌وجو در زمان راه‌اندازی نهایی تغییر خواهد کرد. هرمن هاورمن(Herman Havermann) مدیر شعبه عربی Seekport گفت: “ما همچنان به‌دنبال یک نام مناسب می‌گردیم. Sawafi نام خوبی است، اما بررسی‌هایی که کردیم نشان می‌دهد این اصطلاح بیشتر در عربستان سعودی رایج است و دیگر کشورهای عربی معنی دقیق آن را به‌درستی نمی‌دانند.”
در مقایسه با دیگر مناطق دنیا، کشورهای عربی توانایی چندانی در اینترنت و انجام پروژه‌های آنلاین ندارند، اما به اعتقاد هاورمن در آینده نه‌چندان در کشورهای عربی پتانسیل زیادی را برای فعالیت‌های اینترنتی به‌دست خواهند آورد. او همچنین می‌افزاید: “اگر شما بخواهید عرب‌زبان‌ها را در دنیا بررسی کنید، درخواهید یافت که این افراد تنها پنج درصد از کل جمعیت دنیا را شامل می‌شوند که در این میان تنها دو درصد آن‌ها به اینترنت دسترسی دارند. طبق یک آمار رسمی، تعداد صفحات اینترنتی به زبان عربی تنها 2/0 درصد از کل صفحات اینترنتی جهان را شامل می‌شوند. پیش‌بینی شده که تاکنون حدود 100 میلیون صفحه اینترنتی به زبان عربی ایجاد شده است و این رقم در هر سال دو برابر میشود. این یک بازار بزرگ و راکد است که می‌توان استفاده‌های فراوانی از آن کرد.”
از مهم‌ترین مسایلی که باعث شده زبان عربی در دنیای مجازی پیشرفت نکند به ساکنان کشورهای عربی برمی‌گردد. از آن‌جایی که بیشتر صفحات اینترنت به زبان انگلیسی نوشته شده و عرب‌ها نیز کمتر با این زبان آشنایی دارند، تمایل این افراد برای استفاده از اینترنت بسیار پایین است.
هاورمن خاطرنشان ساخته است: “به‌طور کلی 65 درصد عرب‌زبان‌ها با انگلیسی آشنایی ندارند و تنها 35 درصد از این افراد می‌توانند به زبان انگلیسی صحبت کنند. به هر حال ما شاهد آن بودیم که در سال‌های اخیر میزان استفاده از اینترنت بین عرب‌ها بسیار افزایش یافته است. دولت‌های عرب بر اسا طرح مادر(Madar) تصمیم دارند که طی دو سال آینده نفوذ اینترنت بین مردم خود را 40 تا 45 درصد افزایش دهند که راه‌اندازی نخستین موتور‌جست‌وجوی عربی جهان نیز بخشی از این طرح محسوب میشود.”
امروزه گوگل و دیگر موتور جست‌وجوهای اینترنتی بزرگ دنیا خدمات خود را به زبان‌های مختلف، حتی عربی ارایه می‌دهند، اما رشد بازار اینترنت دنیای عرب بر راه‌اندازی یک موتور جست‌وجوی اختصاصی تاکید می‌کند. هاورمن معتقد است که بخش بین‌الملل گوگل بسیار قوی است، اگر بخواهیم یک کلیدواژه را در بخش عربی آن جست‌وجو کنیم، درخواهیم یافت که این بخش بسیار ضعیف است.
اگرچه هم‌اکنون برخی ایت‌ها به‌عنوان موتور جست‌وجوهای عربی فعالیت می‌کنند، باید توجه داشت که فعالیت آن‌ها بسیار محدود است و قابلیت جست‌وجو در تمامی محتویاتی که به زبان عربی روی اینترنت گذاشته شده را ندارند. اگر بخواهیم دقیق‌تر این مسئله را بررسی کنیم، هم‌اکنون 60 تا 70 موتور جست‌وجوی عربی وجود دارد، اما این‌ها جست‌وجوگرهای حقیقی و تکمیل شده نیستند.
قرار است در نخستین موتور جست‌وجوی عربی فناوری مشابهی که در دیگر موتور جست‌وجوها استفاده میشود به‌کار رود. این فناوری باعث خواهد شد تا روبوت این سایت به‌صورت خودکار تمامی واژگان مورد نظر کاربران را بررسی کند.
برنامه این سایت به گونه‌ای نوشته میشود که می‌تواند به‌صورت خودکار سایت‌های غیراخلاقی و نامناسب را فیلتر کند و آن‌ها را در فهرست سایت‌های مرتبط با یک کلیدواژه مشخص نسازد. این امر موجب خواهد شد تا همه کاربران در هر سنی که هستند بتوانند مطالب را با بهترین کیفیت ممکن دریافت کنند.
هاورمن اظهار داشته است: “ما می‌خواهیم که در این طرح از انتشار تمامی هرزنامه‌های تجاری جلوگیری کنیم و جلوی عرضه سایت‌های غیراخلاقی و نامناسب برای جوانان را بگیریم. ما یک گروه کیفی داریم که به‌طور مستمر تمام محتویات سایت‌ها را کنترل می‌کنند. این همان کاری است که ما هم‌اکنون در اروپا انجام می‌دهیم و در آن بسیار موفق بوده‌ایم.”
اگرچه بیشتر کارهای این موتور جست‌وجو به‌صورت خودکار انجام میشود، همچنان نیاز کارشناسان و متخصصان برای اداره این سایت احساس میشود. افراد در این جست‌وجوگر به‌صورت دستی محتویات سایت را بررسی کرده و در صورت مناسب بودن مجوز انتشار آن‌ها را صادر می‌کنند. در این فرآیند تمام مراحل فعالیت موتور جست‌وجو بازنگری میشود.
هاورمن در ادامه خطاب به دولت‌های عرب گفته است: “شما برای اجرای این پروژه به تمامی اپراتورها و کارشناسان خود نیاز دارید. شما برای اجرای این طرح باید از بهترین ابزار و وسایل استفاده کنید. این مسئه باعث خواهد شد تا تمام کاربران آنلاین دنیای عرب از موتور جست‌وجوی جدید استفاده کنند.”
در حالی که Seekport تدابیر امنیتی شدیدی را برای دفتر مرکزی این موتور جست‌وجوهای عربی فراهم کرده، قرار است که متخصصان بسیاری به‌صورت شبانه‌روزی مراکز داده این سایت را زیر نظر بگیرند و از آن‌ها مراقبت کنند.
هاورمن گفته: “امروزه بسیاری از شرکت‌ها به‌درستی اعلام نمی‌کنند که از چه سیستم‌عاملی استفاده می‌کنند. اما من به‌صراحت اعلام می‌کنم که ما در این پروژه فقط از لینوکس استفاده می‌کنیم، زیرا معتقدم که سیستم‌عامل مایکروسافت به اندازه کافی توانمند نیست و نمی‌توان ب آن اطمینان کرد.”
