بررسى وضعيت شبکه تلفن همراه کشور از نگاه آقاى مدير
نام نویسنده: رسول سراييان
عصرارتباط – ماهيت شبکه تلفن همراه اقتضا مىکند که اعداد و ارقام کيفيت آن را مشخص کنند، ضمن آنکه به احساس عمومى مردم و انتقادهاى آنها بايد به عنوان يک اصل توجه کرد. از همين رو اعداد و ارقامى که کيفيت شبکه را مشخص کنند زمانى معنا و مفهوم پيدا مىکنند که مردم نيز چنين احساسى را در عمل پيدا کنند پس با توجه به اين شرايط مانمىتوانيم کيفيت را به گونهاى تفسير کنيم که اگر نتوانستيم با جايى تماس بگيريم، بگوييم کيفيت شبکه خوب نيست يا بالعکس ، ما درسيستم کيفيت را به عدد و رقم معنا مىکنيم، روى آن تجزيه و تحليل انجام مىدهيم و معناى واقعى آن را بيرون مىکشيم. از طرف ديگر ما يک احساس عمومى از شبکه داريم که روزانه آن را کنترل مىکنيم. براى اينکه بحث روشنتر شود به سرويس پيامکوتاه (SMS) اشاره مىکنم:
درحال حاضر در روزنامهها و رسانههاى مختلف حرف وحديثهاى فراوانى در اين مورد وجود دارد اما بد نيست بدانيم که اکنون به طور متوسط روزانه 9 ميليون پيام کوتاه در اين شبکه مبادله مىشود و بيشترين پيام کوتاه ساعت يازده شب تبادل مىشود که آمار و ارقام آن به صورت مستند وجود دارد. بنابراين در شبکهاى که روزانه 9 ميليون پيام کوتاه در آن مبادله مى شود را نمىتوان بدون هيچ اطلاعى از کارکرد آن هر حرف و حديثى مطرح کرد.اختلالاتى که گاهى اوقات در اين شبکه به وقوع مىپيوندد در روزها و مناسبتهاى خاص مثل عيدنوروز، عيدفطر، عيدقربان و يا ايام قدر است. تصور کنيد شب عيد ناگهان تمام مردم براى خريد به خيابانها مىآيند به همين دليل رفتار ترافيکى شبکه موبايل مانند ترافيک شهرى است و وقتى مىخواهند يک شبکه موبايل را طراحى کنند(همانگونه که در طراحى شهرى وجود دارد) هيچگاه طراحى را براساس بحرانىترين شرايط انجام نمىدهند بلکه وضعيت بهينه را در نظر مىگيرند و طراحى صورت مىگيرد.
دليلاش هم اين است کهطراحى شبکه براى بدترين حالت ممکن و بحرانىترين وضعيت نه مقرون به صرفه است و نه منابع مالى هيچ کشورى اجازه چنين کارى را مىدهد. بنابراين با استناد به عدد و رقم قابل اثبات است که شبکه تلفن همراه در بخش پيام کوتاه، شاخصهاى کيفى وضعيت مطلوب دارد.
در اينجا بحث کيفيت ارتباط را به دو بخش تقسيم مىکنيم: يکى وضعيت کيفيت شبکه تلفن همراه در تهران و ديگرى کيفيت اين شبکه در ساير نقاط کشور. شرکت ارتباطات سيار کار خود را در اين حوزه با توجه به سه محور آغاز کرده که اولين محور توسعه شبکه بوده است. از نظر ما توسعه داراى دو مفهوم است که شامل توسعه ظرفيت و توسعه سطح پوشش مىشود. پس ما موظف بودهايم که ظرفيت ايجاد کنيم تا تعداد مشترکن و همچنين سطح پوشش را افزايش دهيم براى اينکه گستره ارائه خدمات افزون شود. البته بايد در نظر داشت که پوشش هم داراى دو محور پوشش جادهاى و پوشش جمعيت شهرى است.
در بخش پوشش طىسال 83 تا کنون 243 شهر جديد به سطح پوشش جمعيت شهرى افزوده شده است. از همين رو بايد توجه داشت وقتى صحبت از توسعه شبکه تلفن همراه مىشود به اين معنا نيست که توسعه تنها در تهران صورت گيرد و شهرها و مناطق ديگر را فراموش کنيم. اين بحث خيلى مهم است که ما بدانيم ايران فقط تهران نيست بلکه کشور از محرومترين نقاط تشکيل شده است تا تهران و شهرهاى بزرگ ديگر.
بنابراين ما به عنوان شرکت ارتباطات سيار که تعلق به بخش دولتى است، رسالت خودمان را در اين مىبينيم که به تمامى مناطق توجه کنيم، کارى که در اين مرحله انجام شده باعث افزايش پوشش شهرهاى کشور بالغ بر 980 شهر شده است به عبارت ديگر در حال حاضر هيچ نقطهاى در سراسر کشور وجود ندارد که وزارت کشور آنجا را شهر اعلام کرده باشد اما تحت پوشش شبکه تلفن همراه قرار نداشته باشد. البته وزارت کشور هر ماه اين موضوع را بررسى مىکند و ممکن است برتعداد شهرها نيز افزوده شود.
همچنين در بعد پوشش جادهاى که جزو رسالتهاى شرکت بوده است طى سال 83 تاکنون حدود 15 هزار کيلومتر سطح پوشش جادهاى افزايش يافته و عملا سطح پوشش جادهاى را به 26 هزار کيلومتر رسانده است.
در اين مورد اولويت شرکت، جادههاى اصلى بوده و به نظر ما اين افزايش پوشش براى مردم هم قابل لمس است.
حال به مبحث ديگر مىپردازم که همان افزايش ظرفيت شبکه تلفن همراه است: در اسفند سال 82 تعهد بسيار عظيمى براى شرکت ارتباطات سيار ايجاد شد که اين تعهد به اعتقاد من در دنيا بىنظير بود يعنى اينکه يک اپراتورى در کمتر از 20 روز حدود 5/6 ميليون سيم کارت را آن هم به صورت پيش پرداخت نقدى به متقاضيان متعهد شد. در آن زمان وقتى که به اپراتورهاى ديگر دنيا چنين موضوعى را اعلام مىکرديم برايشان بسيار تعجببرانگيز بود و کسى باورش نمىشد که چنين تعهدى قابل انجام باشد. حتى در آن هنگام بحثهاى مختلفى در اين مورد به وجود آمد. علت هم اين بود که منتقدان معتقد بودند طى ده سال که توسعه شبکه موبايل در کشور انجام شده تنها 3 ميليون و 400 مشترک وارد شبکه شدهاند از همين رو مىپرسيدند حال چگونه مىخواهيد تعهد5/6 ميليونى را انجام دهيد؟
در اين شرايط نگاه منصفانه اين است که ما قبول کنيم يکى از بىنظيرترين و بىسابقهترين فعاليت در عرصه ارتباطات کشور به وقوع پيوسته است و به نظر من ديگر در تاريخ مخابرات نيز تکرار نخواهد شد. دليل انجام اين تعهد هم تصميم و عزم جدى و جمعى کارکنان و مسئولان مخابراتى کشور در 30 استان بود.
صدها پيمانکار بخش خصوصى در اين عرصه آموزش ديدند و تربيت شدند وبراى دهها هزار نفر اشتغال ايجاد شد. قطعا همه اينها به صورت تصويرى مستند خواهد شد.
يکى از بزرگترين ريسکها اين بود که پس از ثبتنام به مردم اعلام کرديم چه زمانى سيمکارتهايشان را دريافت مىکنند. اين موضوع واقعا حساسترين کار بود چنانکه از اوايل فروردين 83 تا قبل از قرعهکشى حدود 20 مدل اطلاعات و آمار از اسامى ثبتنام کنندگان بيرون آورديم تا نحوه انجام تعهد را به مردم اعلام کنيم.
اکنون شايد اين موارد در خاطر بعضىها باقى نمانده باشد اما يادآورى آن مىتواند واقعيتهاى عرصه ارتباطات کشور ر نمايان کند.
در اينجا براى اينکه بحث افزايش ظرفيت را به لحاظ فنى بيشتر باز کنيم بايد به اين موضوع توجه کنيم که توسعه هر شبکهاى به لحاظ فنى از دو بخش راديويى و بخش سوئيچ تشکيل مىشود. در بخش راديويى که اصلىترين، حساسترين و پيچيدهترين بخش از نظر طراحى و پيادهسازى و اجرايى است، نه تنها طراحى اين بخش بسيار پيچيده است بلکه در حوزه اجرا نيز با مشکلاتى از جمله نصب دکلها و ممانعتهاى مردمى روبهرو هستيم. تا پايان سال 82 تنها 2هزار و 417 سايت در کل کشور داشتهايم. اما در سال 83 به تنهايى يک هزار و 763 سايت جديد راهاندازى شده است و وقتى مىگوييم تا سال 82 يعنى بي از 9 سال تلاش براى توسعه شبکه انجام شده و در سال 84 تاکنون يک هزار و 800 سايت جديد وارد شبکه شده است.
بنابراين در بخش افزايش ظرفيت براى واگذارى 5/6 ميليون تعهد، تعداد سايتها از 2 هزار و 417 سايت به حدود 6 هزار سايت رسيده است. مقايسه اين اعداد کاملا ميزان تلاش در اين حوزه را نشان مىدهد و نتايج آن هم در توسعه ظرفيت و توسعه پوشش کاملا مشهود است.
اما در استان تهران که درحال حاضر حساسترين منطقه در شبکه تلفن همراه به شمار مىرود و در سال 83 حدود 380 سايت وارد مدار کردهايم و در سال 84 تاکنون نيز 350 سايت راهاندازى شده چنانچه طى مدت 2 سال حدود 720 سايت راهاندازى شده است ک جمع کل سايتهاى اين استان را در حال حاضر به يک هزار و 500 سايت رسانده است به عبارتى طى مدت دو سال معادل 10 سال تجهيزات در استان تهران نصب و راهاندازى شده است.
در بخش سوئيچ هم ظرفيت را به رقم 13ميليون مشترک رساندهايم و در تهران هم به عدد 4 ميليون و 800 شماره رساندهايم البته اين رقم چون ضريب استفاده به آن تعلق مىگيرد تقريبا بيش از ظرفيت واگذارى است. در اين شرايط يک اتفاق ديگرى هم در اين شبکه به وقوع پيوست که حائز اهميت است چنانکه شرکت ارتباطات سيار مکلف شد به دليل ورود اپراتور دوم و اپراتور تاليا، پهناى باند فرکانسى که قبلا در اختيارمان بود را خالى کند و اين به شدت در بحث طراحى، کار را سخت کرد. همه اين مواردى که به آن اشاره شد در واقع نحوه رويارويى ما با موضوع کيفيت در شبکه تلفن همراه را مشخص مىکند.